Luận án Phát triển công nghiệp hỗ trợ trong ngành điện tử gia dụng ởViệt Nam

i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên c ứu khoa h ọc độc l ập c ủa riêng tôi. Các s ố li ệu s ử d ụng phân tích trong lu ận án có ngu ồn g ốc rõ ràng, đã công b ố theo đúng quy đị nh. Các kết qu ả nghiên c ứu trong lu ận án do tôi tự tìm hi ểu, phân tích một cách trung th ực, khách quan và phù h ợp v ới th ực ti ễn c ủa Vi ệt Nam. Các k ết qu ả này ch ưa t ừng được công b ố trong b ất kỳ nghiên c ứu nào khác. Nghiên c ứu sinh Tr ươ ng Th ị Chí Bình ii LỜI C ẢM ƠN Trân tr ọng c ảm ơn các thày giáo h ướng d ẫn, các thày cô giáo trong Khoa Qu ản tr ị kinh doanh, Vi ện Đào t ạo sau đạ i h ọc, tr ường Đại h ọc Kinh t ế qu ốc dân và Vi ện Nghiên c ứu Chi ến l ược Chính sách Công nghi ệp đã t ạo nh ững điều ki ện t ốt nh ất để tác gi ả th ực hi ện lu ận án. Đặc bi ệt, xin được bày t ỏ lòng bi ết ơn chân thành nh ất đế n các doanh nghi ệp mà tác gi ả đã có điều ki ện g ặp g ỡ, kh ảo sát và các chuyên gia trong các l ĩnh v ực liên quan, đã đóng góp nh ững thông tin vô cùng quý báu và nh ững ý ki ến xác đáng, để tác gi ả có th ể hoàn thành nghiên c ứu này. Nghiên c ứu sinh Tr ươ ng Th ị Chí Bình iii MỤC L ỤC LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................................................................... I LỜI C ẢM ƠN .......................................................................................................................................................... II DANH M ỤC CÁC T Ừ VIẾT T ẮT ....................................................................................................................... IV DANH M ỤC CÁC B ẢNG, H ỘP THÔNG TIN ...................................................................................................... V DANH M ỤC CÁC HÌNH V Ẽ, ĐỒ TH Ị ............................................................................................................... VII MỞ ĐẦ U .................................................................................................................................................................. 1 CH ƯƠ NG 1: C Ơ S Ở LÝ LUẬN VÀ TH ỰC TI ỄN V Ề PHÁT TRI ỂN CÔNG NGHI ỆP H Ỗ TR Ợ NGÀNH ĐIỆN T Ử GIA D ỤNG .......................................................................................................................... 11 1.1 Một s ố lu ận c ứ v ề công nghi ệp h ỗ tr ợ ...................................................................... 11 1.1.1 Thu ật ng ữ công nghi ệp h ỗ tr ợ ............................................................................. 11 1.1.2 B ản ch ất c ủa công nghi ệp h ỗ tr ợ ......................................................................... 18 1.1.3 Vai trò c ủa công nghi ệp h ỗ tr ợ ............................................................................ 23 1.1.4 Các nhân t ố ảnh h ưởng đế n phát tri ển công nghi ệp h ỗ tr ợ .................................. 25 1.2 Công nghi ệp h ỗ tr ợ ngành điện t ử gia d ụng............................................................ 36 1.2.1 Khái ni ệm công nghi ệp h ỗ tr ợ ngành điện t ử gia d ụng ........................................ 36 1.2.2 Nhân t ố tác độ ng đế n công nghi ệp h ỗ tr ợ ngành điện t ử gia d ụng ....................... 41 1.3 Bài h ọc kinh nghi ệm qu ốc t ế .................................................................................... 45 1.3.1 Kinh nghi ệm v ề phát tri ển công nghi ệp h ỗ tr ợ ..................................................... 45 1.3.2 Kinh nghi ệm phát tri ển công nghi ệp h ỗ tr ợ ngành công nghi ệp điện t ử ............... 49 1.3.3 K ết lu ận tham kh ảo cho Vi ệt Nam ....................................................................... 53 CH ƯƠ NG 2: TH ỰC TR ẠNG VÀ TRI ỂN V ỌNG PHÁT TRI ỂN CÔNG NGHI ỆP H Ỗ TR Ợ NGÀNH ĐIỆN T Ử GIA D ỤNG Ở VIỆT NAM ................................................................................................................. 57 2.1 Th ực tr ạng phát tri ển công nghi ệp h ỗ tr ợ ngành điện t ử gia d ụng ở Vi ệt Nam .... 57 2.1.1 Th ực tr ạng phát tri ển công nghi ệp h ỗ tr ợ ở Vi ệt Nam ......................................... 57 2.1.2 Công nghi ệp h ỗ tr ợ ngành công nghi ệp điện t ử ở Vi ệt Nam ................................ 61 2.1.3 Công nghi ệp h ỗ tr ợ ngành điện t ử gia d ụng ở Vi ệt Nam ...................................... 69 2.2 Tri ển v ọng phát tri ển công nghi ệp h ỗ tr ợ ngành điện t ử gia d ụng ở Vi ệt Nam..... 76 2.2.1 Cách ti ếp c ận đánh giá ....................................................................................... 76 2.2.2 K ết qu ả nghiên c ứu đánh giá .............................................................................. 81 CH ƯƠ NG 3: GI ẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CÔNG NGHI ỆP H Ỗ TRỢ NGÀNH ĐIỆN T Ử GIA DỤNG Ở VI ỆT NAM ...................................................................................................................................................... 104 3.1 B ối c ảnh phát tri ển công nghi ệp h ỗ tr ợ ngành điện t ử gia d ụng Vi ệt Nam .......... 104 3.1.1 Bối c ảnh toàn c ầu và khu v ực ............................................................................ 104 3.1.2 Môi tr ường kinh doanh c ủa Vi ệt Nam ................................................................ 105 3.1.3 Xu th ế phát tri ển trong ngành công nghiệp điện t ử ............................................. 106 3.2 Gi ải pháp phát tri ển công nghi ệp h ỗ tr ợ ngành điện t ử gia d ụng ......................... 108 3.2.1 Các gi ải pháp ch ủ y ếu ....................................................................................... 108 3.2.2 Gi ải pháp thúc đẩ y phát tri ển công nghi ệp h ỗ tr ợ ngành điện t ử gia d ụng ......... 142 KẾT LU ẬN VÀ KI ẾN NGH Ị ............................................................................................................................ 151 DANH M ỤC CÔNG TRÌNH LIÊN QUAN C ỦA TÁC GI Ả .............................................................................. 154 DANH M ỤC TÀI LI ỆU THAM KH ẢO .............................................................................................................. 155 PH ẦN PH Ụ L ỤC ................................................................................................................................................. 163 iv DANH M ỤC CÁC T Ừ VI ẾT T ẮT ASEAN The Association of Southeast Asian Nations Hi ệp h ội các qu ốc gia Đông Nam Á CLKN Cụm liên k ết ngành CN ĐT Công nghi ệp điện t ử CNHT Công nghi ệp h ỗ tr ợ CNTT Công ngh ệ thông tin CSDL Cơ s ở d ữ li ệu DNNN Doanh nghi ệp nhà n ước DNNVV Doanh nghi ệp nh ỏ và v ừa ĐTGD Điện t ử gia d ụng FDI Foreign Direct Investment Đầu t ư tr ực ti ếp n ước ngoài KCN Khu công nghi ệp KCNHT Khu công nghi ệp h ỗ tr ợ MLSX Mạng l ưới s ản xu ất NXB Nhà xu ất b ản JETRO The Japan External Trade Organization Cơ quan xúc ti ến ngo ại th ươ ng Nh ật B ản TĐĐ QG Tập đoàn đa qu ốc gia TV Sản ph ẩm điện t ử truy ền hình UNIDO The United Nations Industrial Development Organization Tổ ch ức phát tri ển công nghi ệp c ủa Liên Hi ệp Qu ốc VCCI Vietnam Chamber of Commerce and Industry Phòng Th ươ ng m ại và Công nghi ệp Vi ệt Nam VDF Vi ệt Nam Development Forum Di ễn đàn phát tri ển Vi ệt Nam VƯDN Vườn ươ m doanh nghi ệp v DANH M ỤC CÁC B ẢNG, H ỘP THÔNG TIN Bảng 1.1 Tình hình ngành công nghi ệp điện t ử và CNHT trong ngành 51 ở m ột s ố qu ốc gia ASEAN Bảng 2.1 Tỉ l ệ n ội đị a hoá các s ản ph ẩm ĐTGD ở Vi ệt Nam 69 Bảng 2.2 Sản l ượng s ản ph ẩm ĐTGD ở ASEAN 72 Bảng 2.3 Đánh giá CNHT trong ngành ĐTGD Vi ệt Nam 75 Bảng 2.4 Tình hình cung ứng cho các t ập đoàn l ắp ráp 81 ĐTGD t ại Vi ệt Nam Bảng 2.5 Tiêu chu ẩn l ựa ch ọn doanh nghi ệp cung ứng 86 Bảng 2.6 Cách th ức k ết n ối doanh nghi ệp l ắp ráp và cung ứng 88 Bảng 2.7 Mức nh ựa phun máy cho m ột s ố s ản ph ẩm CNHT 92 Bảng 3.1 Đề xu ất v ề nhóm s ản ph ẩm CNHT ngành điện t ử 110 Bảng 3.2 Đề xu ất ch ươ ng trình phát tri ển CNHT 116 ngành ĐTGD Vi ệt Nam Bảng 3.3 Đề xu ất n ội dung CSDL CNHT các linh ki ện kim lo ại 126 Bảng 3.4 Đề xu ất thành ph ần v ườn ươ m doanh nghi ệp CNHT 138 Hộp 1.1 Rủi ro c ủa các nhà cung ứng linh ki ện ô tô 32 Hộp 1.2 Khu v ực t ập trung các DNNVV Oida, Tokyo 33 Hộp 2.1 Năng l ực s ản xu ất linh ki ện trong CN ĐT gia d ụng 70 Hộp 2.2 Công ty Sanyo HA Asean 83 Hộp 2.3 Cung ứng linh ki ện nh ựa 84 Hộp 2.4 Công ty TNHH Canon Vi ệt Nam 87 Hộp 2.5 Các h ội ch ợ v ề CNHT c ủa JETRO t ại Vi ệt Nam 89 Hộp 2.6 Tr ở ng ại c ủa doanh nghi ệp cung ứng n ội đị a 91 Hộp 2.7 Cách th ức kinh doanh c ủa doanh nghi ệp t ư nhân Vi ệt Nam 94 Hộp 2.8 “Bí quy ết” c ủa s ản xu ất CNHT 95 Hộp 2.9 Di ện tích nhà x ưởng cho doanh nghi ệp s ản xu ất ph ụ tr ợ 96 Hộp 2.10 Cụm linh ki ện s ản xu ất xe máy VMEP 97 vi DANH M ỤC CÁC HÌNH V Ẽ, ĐỒ TH Ị Hình 1.1 Khái ni ệm CNHT của Nh ật B ản 12 Hình 1.2 Khái ni ệm CNHT của Vi ệt Nam 15 Hình 1.3 Các l ớp cung ứng ph ụ tr ợ 17 Hình 1.4 Mạng l ưới “ng ười ch ơi” c ủa lý thuy ết trò ch ơi 28 Hình 1.5 Mạng l ưới “ng ười ch ơi” trong CNHT 29 Hình 1.6 Mạng l ưới “ng ười ch ơi” trong CNHT ở m ột qu ốc gia 29 Hình 1.7 Lộ trình n ội hoá c ủa m ỗi qu ốc gia 34 Hình 1.8 Quy trình s ản xu ất các s ản ph ẩm ĐTGD 38 Hình 1.9 CNHT c ủa ngành điện t ử gia d ụng 40 Hình 1.10 Các giai đoạn phát tri ển CNHT ngành điện t ử ASEAN 49 Hình 2.1 Tổng giá tr ị s ản xu ất công nghi ệp ngành điện t ử 62 Hình 2.2 Tăng tr ưởng c ủa CN ĐT Vi ệt Nam 63 Hình 2.3 Cơ c ấu ngành công nghi ệp điện t ử Vi ệt Nam 65 Hình 2.4 Sản ph ẩm ch ủ y ếu ngành công nghi ệp điện t ử 66 Hình 2.5 Số l ượng TV s ản xu ất ở 4 qu ốc gia n ăm 2006 71 Hình 2.6 Tình hình cung ứng linh ki ện t ại 3 t ập đoàn Nh ật B ản 83 Hình 2.7 Cách th ức gia t ăng n ăng l ực cung ứng 90 Hình 2.8 Chi phí s ản xu ất xe ô tô Innova c ủa hãng Toyota 98 Hình 3.1 Quy trình sản xu ất các s ản ph ẩm ĐTGD 111 Hình 3.2 Định h ướng phát tri ển CNHT ngành ĐTGD 112 Hình 3.3 Đề xu ất h ệ th ống mô hình phát tri ển CNHT ở Vi ệt Nam 130 Hình 3.4 Sơ đồ m ột c ụm liên k ết ngành 133 Hình 3.5 Sơ đồ các b ước c ủa d ự án thí điểm phát tri ển CLKN 134 1 MỞ ĐẦ U 1. Tính c ấp thi ết c ủa đề tài lu ận án Ngày nay các nhà s ản xu ất l ớn trên th ế gi ới, các t ập đoàn đa quốc gia (T ĐĐ QG) ch ỉ n ắm gi ữ các ho ạt độ ng nh ư nghiên c ứu và tri ển khai, xúc ti ến th ươ ng m ại, phát tri ển s ản ph ẩm, còn các công đoạn s ản xu ất, nh ững ph ần công vi ệc tr ước đây v ẫn n ằm trong dây chuy ền s ản xu ất hoàn ch ỉnh, hầu h ết được giao cho các doanh nghi ệp bên ngoài. Nh ư v ậy, các s ản ph ẩm công nghi ệp không còn được s ản xu ất t ại m ột không gian, đị a điểm, mà được phân chia thành nhi ều công đoạn, ở các địa điểm, các qu ốc gia khác nhau. Thu ật ng ữ công nghi ệp h ỗ tr ợ (CNHT) là cách ti ếp c ận s ản xu ất công nghi ệp trong b ối c ảnh m ới này. Qua hai m ươ i n ăm đổi m ới, công nghi ệp Vi ệt Nam đã có nh ững b ước phát tri ển m ạnh mẽ, chuy ển sang c ơ ch ế th ị tr ường, b ước đầ u h ội nh ập vào n ền kinh tế khu v ực và th ế gi ới. Tuy v ậy, t ỷ l ệ giá tr ị gia t ăng trong giá tr ị s ản xu ất công nghi ệp l ại đang có d ấu hi ệu đi xu ống. Theo B ộ Công Th ươ ng (2008a), n ăm 1995 VA/GO toàn ngành công nghi ệp là 42,5%; đến n ăm 2000, t ỷ l ệ này ch ỉ còn 38,45%; n ăm 2005 còn 29,63%; n ăm 2007 đạt 26,3%; d ự báo n ăm 2010 ch ỉ còn 23%. Trong đó, th ấp nh ất là ngành công nghi ệp điện t ử và công ngh ệ thông tin với 13,81% [8, tr.17]. M ột trong nh ững lý do quan tr ọng c ủa tình tr ạng này, là s ự yếu kém c ủa các ngành CNHT. Sau vài n ăm xu ất hi ện ở Vi ệt Nam, thu ật ng ữ “công nghi ệp h ỗ tr ợ” (c ụm t ừ “công nghi ệp ph ụ tr ợ” d ịch t ừ ti ếng Anh “Supporting Industry” đã được s ử d ụng rộng rãi ở Vi ệt Nam t ừ n ăm 2003 cho đế n n ăm 2007, khi B ộ Công nghi ệp (cũ) chính th ức s ử d ụng c ụm t ừ “công nghi ệp h ỗ tr ợ”. Trong tài li ệu này, hai c ụm t ừ trên có ngh ĩa t ươ ng đươ ng) đã tr ở thành v ấn đề nóng b ỏng, không ch ỉ c ủa riêng Bộ Công Th ươ ng và các nhà nghiên c ứu, mà đã được các c ơ quan chính ph ủ, các tổ ch ức hỗ tr ợ doanh nghi ệp, doanh nghi ệp và c ả c ộng đồ ng xã h ội quan tâm. Đã có nhi ều chuy ển bi ến đáng k ể trong nh ận th ức c ũng nh ư trong ho ạt độ ng c ủa các 2 doanh nghi ệp s ản xu ất Vi ệt Nam. Kh ả n ăng n ội đị a hóa trong m ột s ố ngành đã gia t ăng, nh ư công nghi ệp xe máy đã đạt đế n 95%. Tuy nhiên trong đa s ố các ngành khác, nh ư công nghi ệp điện t ử, t ỷ l ệ cung ứng trong n ước ch ỉ kho ảng 15%, t ập trung vào các chi ti ết có kích th ước c ồng k ềnh v ới giá tr ị th ấp và h ầu hết do các doanh nghi ệp s ản xu ất linh ph ụ ki ện có v ốn đầ u t ư nước ngoài cung cấp [8]. M ặc dù đã có r ất nhi ều n ỗ l ực t ừ phía doanh nghi ệp, s ự giúp đỡ c ủa các cơ quan h ỗ tr ợ, nh ưng trình độ phát tri ển CNHT c ủa Vi ệt Nam còn th ấp xa so với k ỳ v ọng và so v ới yêu c ầu. Vi ệc nghiên c ứu tìm ra nguyên nhân đích th ực của tình tr ạng này, t ừ đó, đề xu ất đị nh h ướng và gi ải pháp phát tri ển h ợp lý CNHT v ừa là nhi ệm v ụ c ấp thi ết, v ừa là nhi ệm v ụ c ơ b ản để công nghi ệp Vi ệt Nam phát tri ển. Trong điều ki ện toàn c ầu hoá và khoa h ọc công ngh ệ phát tri ển m ạnh m ẽ, xu ất hi ện hàng lo ạt các yếu t ố đòi h ỏi ph ải tính đế n, để b ảo đả m “tính h ợp lý” trong phát tri ển CNHT. Trong đó có y ếu t ố v ề t ư duy kinh t ế toàn c ầu, vi ệc đặ t nền kinh t ế m ỗi qu ốc gia trong m ạng l ưới s ản xu ất và phân ph ối toàn c ầu, y ếu t ố về x ử lý m ối quan h ệ gi ữa nhà n ước, doanh nghi ệp và th ị tr ường. V ề lý thuy ết, cho đến nay, đó là nh ững v ấn đề v ẫn ch ưa được lý gi ải rõ ràng; v ề th ực t ế, v ẫn còn nh ững quan điểm khác nhau v ề phát tri ển CNHT ở nh ững n ước đang trong quá trình công nghi ệp hoá nh ư Vi ệt Nam. Chính sách phát tri ển CNHT quốc gia, vì v ậy, c ần ph ải phù h ợp v ới xu h ướng toàn c ầu hoá và h ội nh ập có hi ệu qu ả vào đời s ống kinh t ế qu ốc t ế. Tr ước đòi h ỏi đố i v ới ti ến trình phát tri ển và h ội nh ập đó, phát tri ển CNHT, nh ất là trong các ngành công nghi ệp thâm d ụng công ngh ệ, đang là thách th ức r ất l ớn đặ t ra cho Vi ệt Nam. Nh ằm c ụ th ể và th ực ti ễn hoá các n ội dung nghiên c ứu, đề tài được gi ới h ạn vào CNHT cho ngành điện t ử gia d ụng (ĐTGD), nh ư là m ột tr ường h ợp nghiên c ứu điển hình. ĐTGD là ngành có tính đại di ện cao cho m ột qu ốc gia đang phát tri ển có dân s ố đông, trong b ối c ảnh ti ến bộ khoa h ọc công ngh ệ và toàn c ầu hoá. Dù là l ĩnh v ực đang phát tri ển khá m ạnh 3 mẽ ở Vi ệt Nam, nh ưng m ới đây, vi ệc m ột s ố t ập đoàn ĐTGD đóng c ửa nhà máy sản xu ất là tín hi ệu báo độ ng, kh ẩn c ấp đòi h ỏi các chính sách phát tri ển CNHT hi ệu qu ả, thi ết th ực. B ởi l ẽ, cùng v ới vi ệc nâng cao n ăng l ực s ản xu ất, n ền CNHT phát tri ển s ẽ là y ếu t ố m ạnh nh ất để thu hút và gi ữ chân các nhà đầu t ư nước ngoài m ột cách b ền v ững. Nh ư v ậy, phát tri ển CNHT không ch ỉ nh ằm mục tiêu gia t ăng năng l ực c ạnh tranh qu ốc gia, mà còn là công c ụ quan tr ọng để Vi ệt Nam hội nh ập kinh t ế qu ốc t ế nhanh chóng. Tr ước tình hình nh ư v ậy, đề tài “ Phát tri ển công nghi ệp h ỗ tr ợ trong ngành điện t ử gia d ụng ở Vi ệt Nam ” đã được l ựa ch ọn nghiên c ứu. 2. Tình hình nghiên c ứu liên quan đến đề tài 2.1 Tình hình nghiên c ứu trên th ế gi ới Năm 1990, “Công nghi ệp liên quan và h ỗ tr ợ” đã được M. Porter nh ắc đế n trong “Lợi th ế c ạnh tranh của các qu ốc gia” ( The competitive advantage of nations, Harvard business review 1990 ). Trong đó, c ụm t ừ này đã được phân tích nh ư là m ột trong n ăm y ếu t ố quy ết đị nh đế n l ợi th ế c ạnh tranh c ủa m ột qu ốc gia. Nh ưng các nghiên c ứu v ề CNHT nhi ều nh ất v ẫn là ở các qu ốc gia Đông Á, đặc bi ệt là Nh ật B ản, n ơi ra đời khái ni ệm CNHT. Tình hình thuê ngoài và các nhà cung ứng cho các doanh nghi ệp s ản xu ất c ủa Nh ật B ản đã được phân tích trong “ Chi nhánh các nhà l ắp ráp Nh ật B ản ở châu Á ” (Japanese-Affiliated Manufactures in Asia), JETRO th ực hi ện n ăm 2003; và “ Báo cáo kh ảo sát các bộ ph ận ở n ước ngoài c ủa các công ty l ắp ráp Nh ật B ản” (Survey report on overseas business operations by Japanese manufacturing companies) do Ngân hàng h ợp tác qu ốc t ế Nh ật B ản (JBIC) xu ất b ản n ăm 2004. Báo cáo ch ỉ ra r ằng, chi nhánh các tập đoàn Nh ật B ản ở châu Á, đặ c bi ệt là Thái Lan, Ma-lay-xi-a, In- đô-nê-xi-a đã s ử d ụng h ệ th ống th ầu ph ụ được hình thành v ới vai trò m ạnh m ẽ của các doanh nghi ệp s ản xu ất linh ki ện có v ốn đầ u t ư t ừ Nh ật B ản. 4 Năm 2002, T ổ ch ức n ăng su ất châu Á (Asian productivtity Orgnisation) đã đúc k ết kinh nghi ệm phát tri ển CNHT trong cu ốn “ Đẩy m ạnh công nghi ệp h ỗ tr ợ: các kinh nghi ệm c ủa châu Á ” (Strengthening of supporting Industries: Asian Experiences). Đây là tài li ệu h ữu ích cho các n ước đang phát tri ển v ề chính sách phát tri ển CNHT qua các th ời k ỳ ở Nh ật B ản, Hàn Qu ốc, Đài Loan. Các chính sách này t ập trung vào m ột s ố điểm chính: thu hút đầ u t ư n ước ngoài vào phát tri ển CNHT, quy đị nh v ề t ỷ l ệ n ội đị a hoá và các h ỗ tr ợ m ạnh m ẽ hi ệu qu ả t ừ phía Chính ph ủ dành cho liên k ết doanh nghi ệp, nh ư là điều ki ện tiên quy ết để phát tri ển CNHT. Liên quan đến CNHT cho ngành công nghi ệp điện t ử (CN ĐT), n ăm 1998, nghiên c ứu c ủa Goh Ban Lee, đạ i h ọc Sains, Ma-lay-xi-a “ Liên k ết gi ữa các TĐĐ QG và các ngành CNHT n ội đị a” (Linkage between the Multinational Corporations and Local Supporting Industries) đã đánh giá r ất cao vai trò c ủa chính sách phát tri ển ngu ồn nhân l ực và các chính sách h ỗ tr ợ liên k ết c ủa chính ph ủ Ma-lay-xi-a gi ữa các t ập đoàn ĐTGD c ủa Nh ật B ản v ới các doanh nghi ệp nội đị a s ản xu ất linh ki ện cho ngành điện t ử. Năm 2002, Noor, Halim, Clarke, Roger, Driffield và Nigel ch ỉ ra vai trò quan tr ọng c ủa h ỗ tr ợ t ừ phía chính ph ủ cho đổi m ới và sáng t ạo c ủa các doanh nghi ệp n ội địa trong phát tri ển cung ứng cho ngành điện t ử, trong: “ TĐĐ QG và các n ỗ l ực công ngh ệ c ủa doanh nghi ệp đị a ph ươ ng: tr ường h ợp nghiên c ứu ngành công nghi ệp điện và điện t ử Ma-lay-xi-a” (Multinational cooperation and technological effort by local firm: a case study of the Malaysian Electronics and Electrical Industry). 2.2 Tình hình nghiên c ứu t ại Vi ệt Nam Tháng 3 n ăm 2004, báo cáo nghiên c ứu điều tra “ Xây d ựng và đẩy m ạnh CNHT ở Vi ệt Nam ” do JETRO th ực hi ện được coi là tài li ệu đầ u tiên đánh giá v ề các ngành CNHT ở Vi ệt Nam. Tác gi ả đã kh ẳng đị nh CNHT ở Vi ệt Nam đã b ắt 5 đầu hình thành. M ặc dù nh ận th ức c ủa các c ơ quan chính ph ủ và doanh nghi ệp th ời điểm đó còn r ất th ấp, các doanh nghi ệp t ư nhân và kh ối doanh nghi ệp FDI đang v ươ n lên và khá ch ủ độ ng trong vi ệc n ắm b ắt các c ơ h ội. Năm 2004, trên t ạp chí Kinh t ế và Phát tri ển, GS. Nguy ễn K ế Tuấn v ới “Phát tri ển công nghi ệp ph ụ tr ợ trong chi ến l ược phát tri ển công nghi ệp Vi ệt Nam ” đã đề c ập t ổng quát: khái ni ệm, vai trò, các nhân t ố tác độ ng đế n phát tri ển CNHT, đề xu ất m ột s ố chính sách ch ủ y ếu v ề phát tri ển CNHT, đặ c bi ệt là quan điểm để l ựa ch ọn xây d ựng chính sách phát tri ển CNHT cho Vi ệt Nam. Năm 2005, GS. Tr ần V ăn Th ọ, trong “ Bi ến độ ng kinh t ế Đông Á và con đường công nghi ệp hoá Vi ệt Nam ”, đã phân tích con đường phát tri ển công nghi ệp ở Vi ệt Nam theo h ướng toàn c ầu hoá, thông qua phát tri ển CNHT nh ư là lĩnh v ực c ủa h ệ th ống doanh nghi ệp nh ỏ và v ừa (DNNVV). Tại H ội th ảo v ề CNHT c ủa JETRO n ăm 2005, PGS. Phan Đă ng Tu ất, trong