Doanh nghiệp vừa và nhỏ trên thế giới nói chung vàở Việt Nam nói riêng
luôn ñóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, cho dù các nền kinh tế
phát triển ở các mức ñộ khác nhau.
Các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam trong thời gian qua ñã khẳng ñịnh vị
trí và vai trò của mình trong nền kinh tế quốc dân với ñặc thù năng ñộng, linh hoạt
và thích ứng nhanh với các thay ñổi của thị trường.Các doanh nghiệp này cũng ñã
tạo số lượng việc làm ñáng kể góp phần giải quyết các vấn ñề xã hội và xoá ñói -
giảm nghèo. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng tạo các mối liên kết chặt chẽ với
các doanh nghiệp lớn và các doanh nghiệp vừa và nhỏ(DNVVN) trong và ngoài
nước ñể tham gia hiệu quả vào các chuỗi giá trị ngành hàng và các chuỗi giá trị toàn
cầu. Dịch vụ ngân hàng ñược coi là huyết mạch cho các DNVVN trong toàn bộ quá
trình phát triển, từ khâu khởi sự, ñi vào hoạt ñộng, mở rộng sản xuất kinh doanh và
hội nhập kinh tế quốc tế.
Việc Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế
giới (WTO) tạo ñiều kiện cho nền kinh tế Việt Nam hội nhập sâu hơn vào nền kinh
tế thế giới mà ở ñó các DNVVN và các tổ chức cung cấp dịch vụ ngân hàng sẽ phải
ñối mặt với các thách thức bên cạnh những thời cơ và thuận lợi dưới một luật chơi
chung.
ðề tài “Phát triển dịch vụ ngân hàng hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ ở
Việt Nam” nhằm góp phần tạo nền tảng vững chắc cho các doanh nghiệp vừa và
nhỏ Việt Nam phát triển và phát triển bền vững
174 trang |
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 1882 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận án Phát triển dịch vụ ngân hàng hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
i
L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan b n lu n án này là công trình nghiên c u khoa h c ñ c l p c a
tôi. Các s li u, k t qu nêu trong lu n văn là trung th c và có ngu n g c rõ ràng.
TÁC GI LU N ÁN
NGUY N MINH TU N
ii
M C L C
TRANG
Trang ph bìa
L i cam ñoan
M c l c
Danh m c các ch vi t t t
Danh m c các b ng
Danh m c các bi u ñ
L i m ñ u
T ng quan v ñ tài nghiên c u
Chương 1: D ch v ngân hàng h tr doanh nghi p v a và nh 1
1.1. V trí và vai trò c a doanh nghi p v a và nh trong n n kinh t 1
1.2. D ch v ngân hàng ñ i v i doanh nghi p v a và nh 8
1.3. Các y u t nh hư ng t i vi c phát tri n d ch v ngân hàng h tr 38
doanh nghi p v a và nh
1.4. Kinh nghi m qu c t trong vi c phát tri n d ch v ngân hàng h tr 42
doanh nghi p v a và nh và bài h c cho Vi t nam
Chương 2: Th c tr ng d ch v ngân hàng cho doanh nghi p v a 53
và nh Vi t nam
2.1. D ch v ngân hàng cung ng cho doanh nghi p v a và nh Vi t nam 53
2.2. Th c tr ng ti p c n d ch v ngân hàng c a các doanh nghi p v a và 74
nh
2.3. H th ng các cơ quan qu n lý Nhà nư c. Th c tr ng pháp lu t v h 92
th ng ngân hàng và d ch v ngân hàng
2.4. Vai trò c a các t ch c hi p h i, ngành ngh và các t ch c liên quan 101
khác
2.5. Cơ h i và thách th c ñ i v i vi c cung ng d ch v ngân hàng t i 102
các doanh nghi p v a và nh khi Vi t nam tr thành thành viên c a T
ch c Thương m i Th gi i
2.6. ðánh giá chung th c tr ng d ch v ngân hàng cho doanh nghi p v a 107
và nh Vi t nam
Chương 3: Các gi i pháp phát tri n d ch v ngân hàng h tr 111
doanh nghi p v a và nh Vi t nam
3.1. Gi i pháp phát tri n d ch v ngân hàng h tr doanh nghi p v a và 111
nh Vi t nam: ñ nh hư ng và mô hình phân tích
3.2. Các gi i pháp t phía các ngân hàng 120
3.3. Các ki n ngh ñ i v i các doanh nghi p v a và nh 132
3.4. Các ki n ngh chung 137
K T LU N 151
DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH ðà CÔNG B C A TÁC GI
DANH M C TÀI LI U THAM KH O
PH L C
iii
DANH M C CÁC CH VI T T T
Vi t t t Vi t ñ y ñ b ng ti ng Vi t Vi t ñ y ñ b ng ti ng Anh
AFTA Hi p ñ nh chung v thương m i t do ASEAN Free Trade
ASEAN Agreement
AFAS Hi p ñ nh chung v thương m i d ch ASEAN Framework
v trong ASEAN Agreement on Services
ASEAN Hi p h i các qu c gia ðông Nam Á Association of Southeast
Asian Nations
ATM Máy rút ti n t ñ ng Automated Teller Machine
BIS Ngân hàng thanh toán qu c t Bank for International
Settlements
BTA Hi p ñ nh thương m i song phương Bilateral Trade Agreement
Vi t nam Hoa Kỳ (Vietnam US)
CAMEL H th ng ki m soát thông qua 5 tiêu Capital Adequacy, Asset
chí: An toàn v n, Ch t lư ng tài s n, Quality, Management,
Qu n tr , L i t c và Tính thanh kho n Earnings and Liquidity
CAR T l an toàn v n Capital Adequacy Ratio
CD Ch ng ch ti n g i Certificate of Deposit
CPH C ph n hoá
DNNN Doanh nghi p nhà nư c
DNNQD Doanh nghi p ngoài qu c doanh
DNVVN Doanh nghi p v a và nh
EU Liên minh Châu Âu European Union
FDI ð u tư tr c ti p nư c ngoài Foreign Direct Investment
GATS Hi p ñ nh chung v thương m i d ch General Agreement on
v Trade in Services
HTX H p tác xã
IMF Quĩ Ti n t Qu c t International Monetary Fund
KHTC Khoa h c tài chính
MFN Nguyên t c t i hu qu c Most Favoured Nation
(Status)
iv
NDT Nhân dân t
NHLD Ngân hàng liên doanh
NHNN Ngân hàng Nhà nư c
NHNN&PT Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n
NT Nông thôn
NHTM Ngân hàng thương m i
NHTMCP Ngân hàng thương m i c ph n
NHTMNN Ngân hàng thương m i Nhà nư c
NHTW Ngân hàng trung ương
NT Nguyên t c ñ i x qu c gia National Treatment
ROA T l sinh l i bình quân trên tài s n Return on Assest
ROE T l sinh l i bình quân trên v n t Return on Equity
có
TCB Ngân hàng H p tác ðài Loan Taiwan Co operative Bank
TCTD T ch c tín d ng
TTCK Th trư ng ch ng khoán
TTTC Th trư ng tài chính
TTTT Th trư ng ti n t
UN Liên hi p qu c United Nations
UNIDO T ch c phát tri n công nghi p c a United Nations Industrial
Liên hi p qu c Development Organization
USD ðô la M United States Dollar
VND Vi t Nam ñ ng
XHCN Xã h i ch nghĩa
WB Ngân hàng th gi i World Bank
WTO T ch c thương m i th gi i World Trade Organization
v
DANH M C CÁC B NG
S hi u Tên b ng Trang
b ng
1.1 ð nh nghĩa doanh nghi p v a và nh t i Thái Lan 2
2.1 V n ñi u l c a các ngân hàng thương m i Vi t Nam tính 56
ñ n 31/12/2006
2.2 ðánh giá v năng l c cung c p d ch v ngân hàng 59
2.3 ðánh giá v ch t lư ng ngu n nhân l c 64
2.4 ðánh giá v ng d ng công ngh 66
2.5 Cơ c u ho t ñ ng c a m t s ngân hàng 75
2.6. Huy ñ ng v n t n n kinh t c a h th ng các t ch c tín 77
d ng
2.7 K t qu trong ho t ñ ng tín d ng ñ i v i các doanh nghi p 79
v a và nh
2.8 M t s ch tiêu ho t ñ ng tín d ng c a h th ng các t ch c 80
tín d ng
2.9 Ho t ñ ng c a các công ty cho thuê tài chính 83
2.10 Cán cân n c a doanh nghi p 86
2.11 S lư ng máy ATM và các lo i th thanh toán 89
2.12 Ho t ñ ng thanh toán qua ngân hàng 91
2.13 K t qu huy ñ ng v n c a Ngân hàng Nông nghi p và Phát 108
tri n Nông thôn (2001 2006)
2.14 K t qu cho vay v n c a Ngân hàng Nông nghi p và Phát 109
tri n Nông thôn giai ño n 2001 2006
vi
DANH M C CÁC BI U ð
S hi u Tên bi u Trang
bi u
2.1 ðánh giá v năng l c cung c p d ch v ngân hàng 60
3.1 Quan h tu n hoàn trong vi c nâng cao năng l c c nh tranh 117
và ti p c n d ch v ngân hàng c a các DNVVN
3.2 Mô hình phân tích và ñ nh hư ng phát tri n d ch v ngân 118
hàng cho các DNVVN
vii
L I M ð U
Doanh nghi p v a và nh trên th gi i nói chung và Vi t Nam nói riêng
luôn ñóng vai trò quan tr ng trong phát tri n kinh t xã h i, cho dù các n n kinh t
phát tri n các m c ñ khác nhau.
Các doanh nghi p v a và nh Vi t Nam trong th i gian qua ñã kh ng ñ nh v
trí và vai trò c a mình trong n n kinh t qu c dân v i ñ c thù năng ñ ng, linh ho t
và thích ng nhanh v i các thay ñ i c a th trư ng. Các doanh nghi p này cũng ñã
t o s lư ng vi c làm ñáng k góp ph n gi i quy t các v n ñ xã h i và xoá ñói
gi m nghèo. Các doanh nghi p v a và nh cũng t o các m i liên k t ch t ch v i
các doanh nghi p l n và các doanh nghi p v a và nh (DNVVN) trong và ngoài
nư c ñ tham gia hi u qu vào các chu i giá tr ngành hàng và các chu i giá tr toàn
c u. D ch v ngân hàng ñư c coi là huy t m ch cho các DNVVN trong toàn b quá
trình phát tri n, t khâu kh i s , ñi vào ho t ñ ng, m r ng s n xu t kinh doanh và
h i nh p kinh t qu c t .
Vi c Vi t Nam chính th c tr thành thành viên c a T ch c Thương m i Th
gi i (WTO) t o ñi u ki n cho n n kinh t Vi t Nam h i nh p sâu hơn vào n n kinh
t th gi i mà ñó các DNVVN và các t ch c cung c p d ch v ngân hàng s ph i
ñ i m t v i các thách th c bên c nh nh ng th i cơ và thu n l i dư i m t lu t chơi
chung.
ð tài “ Phát tri n d ch v ngân hàng h tr doanh nghi p v a và nh
Vi t Nam ” nh m góp ph n t o n n t ng v ng ch c cho các doanh nghi p v a và
nh Vi t Nam phát tri n và phát tri n b n v ng.
ð i tư ng, ph m vi nghiên c u c a ñ tài:
ð tài s ñ c p và phân tích toàn di n các y u t liên quan ñ n phát tri n
d ch v ngân hàng cho DNVVN Vi t Nam nói riêng và các xu hư ng trên th gi i
nói chung. Xu t phát t ñ c ñi m c a các DNVVN th hi n qua xu hư ng s d ng
t p trung vào các d ch v ngân hàng truy n th ng, bao g m: d ch v huy ñ ng v n,
d ch v tín d ng và d ch v thanh toán nên ñ tài s t p trung chuyên sâu vào ba
lĩnh v c trên. Trên cơ s lý thuy t và th c ti n lu n án xem xét kh năng cung c p
viii
các d ch v ngân hàng m i, trên n n t ng công ngh hi n ñ i cho các DNVVN
Vi t nam. Bên c nh ñó chúng ta có th th y r ng các d ch v trên cũng có th ñư c
cung c p b i các t ch c tín d ng phi ngân hàng ho c các t ch c khác. Tuy nhiên
t tr ng c a các ngân hàng thương m i là chi ph i l n nên lu n án cũng t p trung
nghiên c u và xem xét ñ i tư ng cung c p d ch v là các ngân hàng thương m i.
Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài:
Toàn b lu n án ñư c m ñ u b ng vi c h th ng hoá các v n ñ lý lu n v
d ch v ngân hàng và DNVVN. B n thân vi c ñưa ra các ñ c thù c a các ñ i tư ng
trên cũng ñã ph n nào g i ý các ñ nh hư ng gi i pháp phát tri n. Các v n ñ lý
thuy t và th c ti n trư c ñây ít ñư c ñ c p như v n ñ qu n lý r i ro, chi phí giao
d ch và chi phí hành chính, s c n thi t có h th ng k toán tài chính ñ c thù cho
doanh nghi p v a và nh … cũng ñư c phát tri n và xem xét k . M t s v n ñ m i
mang tính ñ t phá như xem xét các DNVVN như là các khách hàng tiêu dùng cá
nhân, phân lo i các DNVVN thành nhóm ñ i chúng và nhóm có nhi u l i nhu n
cũng ñư c nghiên c u k . Các gi i pháp ñư c th hi n chuyên sâu, có kh năng ng
d ng th c ti n cao cũng như ñư c phân lo i theo c p ñ c a t m quan tr ng và c p
thi t t o ra m t h th ng gi i pháp liên k t có tính logic. Vi c ch n và phân tích
kinh nghi m qu c t t các n n kinh t có m c ñ phát tri n khác nhau t o ñi u ki n
thu n l i cho vi c ñ nh v toàn b h th ng các DNVVN Vi t Nam và các ngân
hàng thương m i Vi t Nam trên b n ñ toàn c u. Vi c ñ nh v này cũng t o ñi u
ki n cho công tác ho ch ñ nh chi n lư c và ñ nh hư ng ñ i v i các cơ quan ho ch
ñ nh chính sách c a Vi t Nam.
K t c u lu n án: Ngoài ph n m ñ u và k t lu n cùng v i các ph l c và tài
li u tham kh o, toàn b lu n án bao g m 3 chương:
Chương 1: D ch v ngân hàng h tr DNVVN
Chương 2: Th c tr ng d ch v ngân hàng cho DNVVN Vi t nam
Chương 3: Các gi i pháp phát tri n d ch v ngân hàng h tr DNVVN
Vi t nam
* * *
ix
T NG QUAN V ð TÀI NGHIÊN C U
V ñ tài nghiên c u c a lu n án, t trư c ñ n nay các khía c nh riêng l ñã
ñư c ñ c p, các m c ñ và qui mô khác nhau. Thông thư ng các tác gi ñ c p
t i ñ tài này theo s phân lo i như sau:
• V trí ñ a lý: xem xét v n ñ trên ñ a bàn m t t nh ho c vùng kinh t
• Góc nhìn: ñ tài có th ñư c xem xét t các góc nhìn riêng r như t phía các
ngân hàng, các cơ quan qu n lý Nhà nư c ho c các doanh nghi p v a và nh
(DNVVN)
• Khía c nh ñ c p: bao g m m t d ch v hay m t nhóm d ch v c th , có th
là các d ch v truy n th ng, ph bi n ho c d ch v m i
• Qui mô xem xét: có th t phía m t ngân hàng hay m t chi nhánh ngân hàng
• Trong m t s trư ng h p, n i dung xem xét t p trung vào gi i quy t các v n
ñ c a các doanh nghi p ñư c phân theo ngành v i các ñ c thù c a ngành ñó
Các tác gi có uy tín như PGS.TS. Nguy n Th Mùi, PGS. TS. Hoàng Xuân
Qu , TS. Nguy n Kim Anh… trong th i gian qua ñã có nhi u công trình và bài vi t
sâu s c v các khía c nh khác nhau c a ch ñ trên. Nghiên c u sinh trong quá trình
chu n b lu n án ñã thu nh n ñư c nhi u thông tin quí báu t các công trình c a các
tác gi trên.
Các ñ tài nghiên c u các c p, các ngành khác nhau là ngu n thông tin có
giá tr trong quá trình chu n b lu n án.
Các h i th o qu c t trong khuôn kh năm APEC Vi t nam 2006 v i các ch
ñ v phát tri n DNVVN là d p t t ñ nghiên c u sinh tích lu kinh nghi m qu c t
trong lĩnh v c này.
Trên th gi i hi n có hai nhóm t ch c t p trung nghiên c u v ch ñ trên.
Nhóm th nh t bao g m các t ch c qu c t có uy tín như Ngân hàng Th gi i
(WB), Quĩ ti n t qu c t (IMF), các cơ quan tr c thu c Liên Hi p Qu c… Các t
ch c này thư ng có các nghiên c u theo ch ñ tài chính cho DNVVN v i ñ nh
hư ng chia s các kinh nghi m thành công (th t b i) gi a các n n kinh t . Tuy
nhiên theo ñánh giá cá nhân c a nghiên c u sinh thì các báo cáo trong m t s
x
trư ng h p không ñưa ra ñư c các phân tích mang tính ñ c thù c a t ng n n kinh t
d n ñ n các gi i pháp không sát ho c khó áp d ng trên th c t .
Nhóm th hai bao g m các trung tâm, t ch c nghiên c u c a các ñ nh ch
tài chính. Các t ch c này ti n hành các nghiên c u nh m ph c v m c ñích kinh
doanh c a mình (ho c theo ñ t hàng c a các khách hàng). Tuy nhiên các nghiên c u
này có xu hư ng t p trung vào m t nhóm d ch v ho c ñ i tư ng ph c v c th .
Các v n ñ v lý lu n và mô hình phân tích nhìn chung không ñư c ñ c p nhi u.
Tuy nhiên, ñây là l n ñ u tiên n i dung quan tr ng này v i ý nghĩa và ng
d ng th c ti n cao ñư c ñ c p m t cách toàn di n và có h th ng. ði u này ñư c
th hi n thông qua các m t sau:
• Cách ñ t v n ñ c a ñ tài là toàn di n, trong ñó ñ i tư ng cung c p và s
d ng d ch v ngân hàng ñ u không b gi i h n v lĩnh v c, ngành ngh , ñ a bàn
kinh doanh cũng như tính ch t s h u (c ph n, trách nhi m h u h n, Nhà
nư c…)
• Nghiên c u sinh ñã xây d ng và áp d ng mô hình phân tích toàn di n và tri t
ñ v i s có m t c a các y u t tham gia chính (ngân hàng, các DNVVN, h
th ng các cơ quan qu n lý và các qui ñ nh pháp lý liên quan, h th ng các t
ch c h tr và ngành ngh ). T ng y u t trên ñây cũng ñã ñư c xem xét k
lư ng ñ ñ m b o tính t ng th và khách quan c a các ki n ngh và gi i pháp
• V i góc nhìn toàn di n, các ñ xu t ñư c ñưa ra dư i d ng các gi i pháp tr c
ti p và các gi i pháp gián ti p (ki n ngh ), v i ñi m nh n xem xét là t phía các
ngân hàng
• Các k t lu n c a lu n án ñư c xây d ng và thi t k ñ có th tri n khai và
ng d ng trong th i gian trư c m t và lâu dài.
* * *
1
CHƯƠNG I: D CH V NGÂN HÀNG H TR DOANH NGHI P
V A VÀ NH
1.1. V TRÍ VÀ VAI TRÒ C A DOANH NGHI P V A VÀ NH TRONG
N N KINH T
1.1.1. Khái ni m doanh nghi p v a và nh
Theo Ngh ñ nh s 90/12001 Nð CP ngày 23/11/2001 c a Chính ph thì
doanh nghi p v a và nh Vi t Nam ñư c hi u là cơ s s n xu t, kinh doanh ñ c
l p, ñã ñư c ñăng ký kinh doanh theo pháp lu t hi n hành, có v n ñăng ký không
quá 10 t ñ ng ho c s lao ñ ng trung bình hàng năm không quá 300 ngư i.
“Doanh nghi p v a và nh là các ñơn v s n xu t, kinh doanh ñ c l p có ñăng ký
kinh doanh theo pháp lu t hi n hành, có v n ñăng ký không quá 10 t ñ ng ho c s
lao ñ ng trung bình hàng năm không quá 300 ngư i ”.
ði m khác bi t gi a ñ nh nghĩa v doanh nghi p v a và nh c a Vi t nam
v i ph n l n các nư c thành viên APEC và các n n kinh t khác trên th gi i là
trong ñ nh nghĩa chưa có s phân bi t ngành ngh lĩnh v c kinh doanh.
T i các n n kinh t khác nhau, t ng giai ño n phát tri n kinh t thì ñ nh
nghĩa doanh nghi p v a và nh (DNVVN) thay ñ i.
T i Hongkong, các DNVVN ñư c ñ nh nghĩa như sau:
Ngành S nhân viên
S n xu t Dư i 100
Phi s n xu t Dư i 50
Bên c nh ñó, t góc ñ là bên cung c p d ch v , các ngân hàng t i Hongkong
còn ñưa ra ñ nh nghĩa DNVVN thông qua vi c s d ng các thông s sau:
Doanh thu hàng năm
M c ñ t p trung tư b n
S lư ng nhân viên
Năng l c tín d ng
2
T i Thái Lan, khái ni m các DNVVN ñư c ñưa ra m t cách chi ti t và c th
hơn v i s tách bi t rõ ràng gi a các doanh nghi p v a và doanh nghi p nh . Hai
thông s quan tr ng ñư c s d ng là s lư ng nhân công và tài s n c ñ nh.
B ng 1.1. ð nh nghĩa doanh nghi p v a và nh t i Thái Lan
Doanh nghi p nh Doanh nghi p v a
S lư ng Tài s n S lư ng Tài s n
nhân công (không tính nhân công (không tính
ñ t) (tri u b t) ñ t) (tri u b t)
S n xu t dư i 50 dư i 50 51 200 50 200
D ch v dư i 50 dư i 50 51 200 50 200
Bán buôn dư i 25 dư i 50 26 50 50 200
Bán l dư i 15 dư i 50 16 30 30 60
Ngu n: K y u h i th o (2006), Tăng cư ng h tr và h p tác vì s phát tri n các
doanh nghi p v a và nh APEC, Hà n i.
T i ðài Loan, tùy thu c vào b n ch t c a t ng ngành kinh doanh các cơ quan
chính ph có th ñưa ra ñ nh nghĩa v DNVVN d a trên s lư ng nhân viên thư ng
xuyên:
Trư ng h p các doanh nghi p ñư c phân lo i trong ngành s n xu t, ngành
xây d ng ho c ngành khai thác m , s lư ng nhân viên thư ng xuyên dư i
200 ngư i
Trư ng h p các doanh nghi p ñư c phân lo i trong các ngành dư i ñây
v i s lư ng nhân viên dư i 50 ngư i: nông nghi p, lâm nghi p, ngư nghi p
và chăn nuôi, ngành ñi n, nư c và gas, ngành bán l , b nh vi n, ngành giao
thông và liên l c, ngành tài chính và b o hi m, b t ñ ng s n và cho thuê,
ngành d ch v công ngh và khoa h c, ngành d ch v giáo d c, ngành y t và
phúc l i xã h i, ngành văn hóa th thao và gi i trí ho c các ngành d ch v
khác.
Bên c nh ñó, theo B Kinh t ðài Loan, DNVVN ñư c ñ nh nghĩa là nh ng
doanh nghi p ñăng ký v i B Kinh t và ñáp ng các yêu c u sau ñây:
3
Doanh nghi p trong ngành s n xu t, ngành xây d ng, ho c ngành khai
thác m có v n góp không quá 80 tri u Nhân dân t .
Doanh nghi p trong ngành nông nghi p, lâm nghi p ngư nghi p và chăn
nuôi, ngành ñi n, nư c và gas, ngành bán l , b nh vi n, ngành giao
thông liên l c, tài chính và b o hi m, b t ñ ng s n và cho thuê, ngành
d ch v công ngh và khoa h c, ngành y t và phúc l i xã h i, ngành văn
hóa th thao và gi i trí ho c các ngành d ch v khác có doanh thu c a
Nhà nư c không quá 100 tri u Nhân dân t .
Tóm l i, t i các n n kinh t trên th gi i vi c ñ nh nghĩa doanh nghi p qui
mô nào ñư c coi là DNVVN ñư c xem xét trên góc ñ c a t ng ngành và lĩnh v c
khác nhau, v i m c ñích chung là t o ra s ñ ng ñ u tương ñ i. Qua ñó tránh tình
tr ng các doanh nghi p có cùng ch s (ví d như lao ñ ng) nhưng trên th c t l i
khác nhau quá l n v phương th c qu n lý và ñi u hành doanh nghi p. Vi c s
d ng các ch s chung v v n và lao ñ ng ñ ñ nh nghĩa các DNVVN t i Vi t nam
hi n nay có th t o ra trư ng h p hai doanh nghi p ñ u ñư c phân lo i là DNVVN,
có s lao ñ ng trung bình hành năm như nhau (ñ u dư i 300 ngư i) nhưng có s
v n ñăng ký chênh l ch nhi u l n và cách th c qu n tr doanh nghi p khác xa nhau.
T i Vi t nam, các chính sách tr giúp DNVVN ñư c ñ c p trong Ngh ñ nh
90 là các ñ nh hư ng cơ b n v tr giúp phát tri n các DNVVN ñ các cơ quan
qu n lý Nhà nư c Trung ương và ñ a phương xây d ng các chương trình tr giúp
c th . Trên cơ s Ngh ñ nh 90, bư c ñ u ñã hình thành m t h th ng các cơ quan
qu n lý Nhà nư c v xúc ti n phát tri n DNVVN Trung ương và ñ a phương, ñã
huy ñ ng các t ch c chính tr xã h i, các hi p h i doanh nghi p t ng bư c th c
hi n có k t qu các chính sách c a Nhà nư c.
Các lĩnh v c chính sách c th h tr DNVVN mà Ngh ñ nh 90 ñ c p ñ n
bao g m:
Các chính sách xúc ti n ñ u tư
4
Thành l p qu b o lãnh tín d ng cho DNVVN
Các chính sách v cơ s kinh doanh, h tr m t b ng s n xu t
Các chính sách v th trư ng và kh năng c nh tranh
Các chính sách xúc ti n xu t kh u
Các chính sách h tr thông tin, tư v n và ñào t o ngu n nhân l c
Các chính sách khuy n khích các ho t ñ ng h tr c a các hi p h i doanh
nghi p và các t ch c cung c p d ch v
Các chính sách c th trên nh m t i các m c tiêu:
C i thi n hi u qu ho t ñ ng và kh năng c nh tranh c a DNVVN
Khuy n khích và t o ñi u ki n cho DNVVN phát huy s năng ñ ng và sáng
t o
Tăng cư ng năng l c qu n lý c a DNVVN
Khuy n khích vi c phát tri n công ngh và ngu n nhân l c c a DNVVN
Tăng cư ng s h p tác c a DNVVN v i các doanh nghi p l n
1.1.2. Vai trò c a doanh nghi p v a và nh trong n n kinh t
The