Luận án Phát triển dịch vụ tài chính trong Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam

Ở Việt Nam cùng với công cuộc ñổi mới nền kinh tế, các tập ñoàn kinh tế ñã ñược thí ñiểm thành lập với mô hình các Tổng công ty Nhà nước theo Quyết ñịnh số 91/TTg ngày 07/03/1994 của Thủ tướng Chính phủ. Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam cũng ra ñời trong bối cảnh ñó. ðể tăng cường tiềm lực kinh tế nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường, thực hiện chủ trương ñổi mới doanh nghiệp của Chính phủ, Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam ñã thành lập một số ñịnh chế tài chính như Công ty Tài chính Bưu ñiện, Công ty Tiết kiệm Bưu ñiện và Công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu ñiện, nhằm mục ñích kinh doanh các dịch vụ tài chính, giúp Tổng công ty tìm kiếm khơi thông nguồn vốn trong nước, thu hút vốn ñầu tư nước ngoài, quản lý một cách tối ưu các nguồn vốn ñầu tư, hạn chế thấp nhất việc thất thoát vốn, bước ñầu ñã mở ra một triển vọng mới chosự phát triển của Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam. Tuy nhiên hoạt ñộng kinh doanh các dịch vụ tài chính của các ñịnh chế tài chính trong Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam còn rất hạn chế, ñơn lẻ, qui mô nhỏ, dịch vụ tài chính nghèo nàn, chưa phát huy hết năng lực của các ñịnh chế tài chính. ðể ñáp ứng yêu cầu phát triển sản xuất kinh doanh cũng như khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, Chính phủ có chủ trương tập ñoàn hoá các tổng công ty mạnh ở Việt Nam. Theo ñó Tập ñoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) ñã ñược thí ñiểm thành lập theo Quyết ñịnh số 58/2005/Qð-TTg ngày 23/03/2005 của Thủ tướng Chính phủ. Do vậy việc phát triển các dịch vụ tài chính thông qua việc xây dựng hệ thống các ñịnh chế tài chính trongTập ñoàn Bưu chính Viễn Thông Việt Nam là một yêu cầu khách quan trong quá trình hình thành và phát triển của Tập ñoàn. Tập ñoàn có phát triển mạnh haykhông phụ thuộc vào năng lực tài chính của Tập ñoàn, vì vậy cần thiết phải huy ñộng và sử dụng ña dạng 7 các nguồn lực trong nội bộ Tập ñoàn cũng như của các thành phần kinh tế xã hội ñể ñảm bảo ñáp ứng ñầy ñủ kịp thời nhu cầu vốn tín dụng - ñầu tư. Mặt khác kinh doanh các dịch vụ tài chính là một lĩnh vực kinh doanh quan trọng nhằm ña dạng hoá các hoạt ñộng kinh doanh của Tập ñoàn. ðâykhông chỉ là vấn ñề thời sự quan trọng mà còn mang tính chiến lược lâu dài ñược Chính phủ, các cấp Bộ, Ngành và lãnh ñạo Tập ñoàn quan tâm. Xuất phát từ thực trạng trên tác giả ñã lựa chọn ñề tài: “Phát triển dịch vụ tài chính trong Tập ñoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam” ñể nghiên cứu.

192 trang | Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 1848 | Lượt tải: 0

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận án Phát triển dịch vụ tài chính trong Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

2 LICAMðOAN Tôixincamñoanñâylàcôngtrìnhnghiêncukhoahcñclpcatôi. Cácthôngtin,sliutronglunánlàtrungthcvàcóngungcrõràng,cth. Kt qu nghiên cu trong lun án là trung thc, khách quan, chưa tng có ai côngbtrongbtkỳcôngtrìnhnghiêncukhác. Nghiêncusinh VũThXuânHương 3 MCLC LICAMðOAN ............................................................................................................2 DANHMCCÁCKÝHIU,CÁCCHVITTT ...............................................4 DANHMCCÁCBNG ..............................................................................................5 MðU ..........................................................................................................................6 TNGQUANVVNðNGHIÊNCU ..............................................................10 CHƯƠNG 1: PHÁT TRIN DCH V TÀI CHÍNH TRONG TP ðOÀN KINHT .......................................................................................................................14 1.1Tngquanvtpñoànkinht.....................................................................14 1.2Nhngvnñlýlunvdchvtàichính.................................................21 1.3Pháttrindchvtàichínhtrongtpñoànkinht.....................................33 1.4Kinhnghimpháttrindchvtàichínhtrongcáctpñoànkinht trênthgii................................................................................................49 CHƯƠNG2:THCTRNGPHÁTTRINDCHVTÀICHÍNHTRONG TPðOÀNBƯUCHÍNHVINTHÔNGVITNAM ...........................................60 2.1Kháiquátvtpñoànbưuchínhvinthôngvitnam...............................60 2.2Thctrngpháttrindchvtàichínhtrongtpñoànbưuchínhvin thôngvitNam...........................................................................................68 2.3ðánh giá thc trngphát trindch v tài chính trong tpñoànbưu chínhvinthôngvitnam..........................................................................90 CHƯƠNG 3: GII PHÁP PHÁT TRIN DCH V TÀI CHÍNH TRONG TPðOÀNBƯUCHÍNHVINTHÔNGVITNAM .........................................114 3.1Căncñxutcácgiiphápnhmpháttrindchvtàichínhtrong tpñoànbưuchínhviênthôngvitnam..................................................114 3.2Giipháppháttrindchvtàichínhcatpñoànbcvtvitnam ..........126 3.3Cáckinngh ............................................................................................171 KTLUN ..................................................................................................................175 DANHMCCÁCCÔNGTRÌNHCATÁCGI................................................178 TÀILIUTHAMKHO ..........................................................................................179 PHLC .....................................................................................................................185 4 DANHMCCÁCKÝHIU,CÁCCHVITTT Tvittt TingVit TingAnh BCVT BưuchínhVinthông BHBð BohimBưuñin CDIT TrungtâmCôngnghthôngtin CNTT Côngnghthôngtin CPH Cphnhoá CTCK Côngtychngkhoán GDP Tngsnphmtrongnưc IMF Qutintquct InternationalMonetaryfund NHLD Ngânhàngliêndoanh NHNN NgânhàngNhànưcVitNam NHNNg Ngânhàngnưcngoài NHTM Ngânhàngthươngmi PHBC Pháthànhbáochí POSTEF NhàmáythitbBưuñin PTF CôngtyTàichínhBưuñin PTI CôngtyCphnBohimBưuñin QTDND Qutíndngnhândân RSHBS Ngânhàngcphnnôngthôn TC Tàichính TðKT TpñoànKinht TKBð TitkimBưuñin TMðT Thươngmiñint TTCK Thtrưngchngkhoán TTCT Trungtâmchuyntin TTLNH Thanhtoánliênngânhàng UBCKNN UbanchngkhoánNhànưc UPU TchcBưuchínhthgii UniversalpostalUnion VBARD Ngân hàng nông nghip và phát trin nôngthôn VBP Ngânhàngtíndngchínhsách VDC Côngtyñintoánvàtruynsliu VNPT TpñoànBưuchínhVinthôngVitNam VPSC CôngtydchvtitkimBưuñin VTN Côngtyvinthôngliêntnh WB Ngânhàngthgii WorldBank WSBI HiphiNgânhàngtitkimthgii WorldSavingBankInstitute WTO Tchcthươngmithgii WorldtradeOrganization XHCN Xãhichnghĩa CHXHCNVN CnghoàxãhichnghĩaVitNam 5 DANHMCCÁCBNG Bng2.1: Tngvnhuyñngquacácnăm…………………………………... 72 Bng2.2: Vnhuyñngtheohìnhthcñngtàitr…………………………. 73 Bng2.3: Vnhuyñngtheohìnhthcnhnuthácchovay………………. 74 Bng2.4: TngvnchuyngiaochoQuhtrpháttrin………………….. 74 Bng2.5: TìnhhìnhchovaycaPTF………………………………………... 76 Bng2.6: DoanhschuyntinquaBưuñin……………………………….. 78 Bng2.7: Doanhsnhnchuyntinquct………………………………... 79 Bng2.8: KtquhotñngtưvncaPTF………………………………… 81 Bng2.9: Báocáodoanhthubohimgct2001–2006…………………. 84 Bng2.10: BáocáoktquhotñngkinhdoanhcaPTIt2001–2006…. 85 Bng3.1: KtqudbáodchvTCTvàðCT……………………………... 125 Bng3.2: Ktqudbáodchvchuyntinnhanh………………………... 125 Bng3.3: Ktqudbáonhucudchvtitkiêmbưuñin……………….. 126 6 MðU 1.Tínhcpthitcalunán VitNamcùngvicôngcucñiminnkinht,cáctpñoànkinht ñãñưcthíñimthànhlpvimôhìnhcácTngcôngtyNhànưctheoQuyt ñnhs91/TTgngày07/03/1994caThtưngChínhph.TngcôngtyBưu chínhVinthôngVitNamcũngrañitrongbicnhñó. ð tăng cưng tim lc kinh t nâng cao kh năng cnh tranh trên th trưng,thchinchtrươngñimidoanhnghipcaChínhph,Tngcôngty Bưu chính Vin thông Vit Nam ñã thành lp mt s ñnh ch tài chính như CôngtyTàichínhBưuñin,CôngtyTitkimBưuñinvàCôngtyCphn BohimBưuñin,nhmmcñíchkinhdoanhcácdchvtàichính,giúpTng công ty tìm kim khơi thôngngunvn trongnưc, thuhútvn ñu tư nưc ngoài,qunlýmtcáchtiưucácngunvnñutư,hnchthpnhtvictht thoátvn,bưcñuñãmramttrinvngmichospháttrincaTng côngtyBưuchínhVinthôngVitNam. Tuynhiênhotñngkinhdoanhcácdchvtàichínhcacácñnhchtài chínhtrongTngcôngtyBưuchínhVinthôngVitNamcònrthnch,ñơn l,quimônh,dchvtàichínhnghèonàn,chưapháthuyhtnănglccacác ñnhchtàichính.ðñápngyêucupháttrinsnxutkinhdoanhcũngnhư khnăngcnhtranhcacácdoanhnghipVitNamtrongquátrìnhhinhp kinhtquct,Chínhphcóchtrươngtpñoànhoácáctngcôngtymnh VitNam.TheoñóTpñoànBưuchínhVinthôngVitNam(VNPT)ñãñưc thí ñim thành lp theo Quyt ñnh s 58/2005/QðTTg ngày 23/03/2005 ca ThtưngChínhph.Dovyvicpháttrincácdchvtàichínhthôngqua vicxâydnghthngcácñnhchtàichínhtrongTpñoànBưuchínhVin ThôngVitNamlàmtyêucukháchquantrongquátrìnhhìnhthànhvàphát trincaTpñoàn.Tpñoàncópháttrinmnhhaykhôngphthucvàonăng lctàichínhcaTpñoàn,vìvycnthitphihuyñngvàsdngñadng 7 cácngunlctrongnibTpñoàncũngnhưcacácthànhphnkinhtxãhi ññmboñápngñyñkpthinhucuvntíndngñutư.Mtkhác kinhdoanhcácdchvtàichínhlàmtlĩnhvckinhdoanhquantrngnhmña dnghoácáchotñngkinhdoanhcaTpñoàn.ðâykhôngchlàvnñthi squantrngmàcònmangtínhchinlưclâudàiñưcChínhph,cáccpB, NgànhvàlãnhñoTpñoànquantâm.Xutpháttthctrngtrêntácgiñã lachnñtài:“PháttrindchvtàichínhtrongTpñoànBưuchínhVin thôngVitNam”ñnghiêncu. 2.Mcñíchnghiêncucalunán Nghiêncunhngvnñlýlunchungvpháttrindchvtàichínhtrong tpñoànkinhtnóichung,chranhngñiukinñpháttrindchvtàichính vàchtiêuñánhgiáspháttrindchvtàichínhtrongtpñoànkinht.Trêncơ sñónghiêncungdngvkhnăngpháttrindchvtàichínhtrongTp ñoànBưuchínhvinthôngVitnam,ñánhgiáktquñtñưc,nhnghnch vànguyênnhâncanhnghnchñtñócónhnggiiphápnhmpháttrin cácdchvtàichínhtrongTpñoànBưuchínhVinthôngVitNam. 3.ðitưngvàphmvinghiêncu ðitưngnghiêncucalunán:Dchvtàichínhvàspháttrindch vtàichínhtrongTpñoànBưuchínhvinthôngVitNam. Phmvinghiêncu:TpñoànBưuchínhVinthôngVitNammiñang trongquátrìnhthíñimthànhlp,vìvylunánchtptrungnghiêncus pháttrindchvtàichínhcaTpñoànBưuchínhVinthôngVitNamkt khithànhlpcácñnhchtàichínhñngiaiñonchuynñittngcôngty91 sangtpñoànkinht. 4.Phươngphápnghiêncu Lunánsdngphươngpháphthnghoá,phântíchthngkê,sosánh, tnghp...làmphươngphápluncơbnchovicnghiêncu,ñánhgiásphát trindchvtàichínhcaTpñoànBưuchínhVinthôngVitNam. Ngoàiralunáncònsdngphươngphápkhosátthctticácñơnv cungcpdchvtàichínhcaVNPTvàphươngphápmôhìnhtoánñdbáo 8 nhucusdngdchvtàichínhcaTpñoànlàmcăncñxutnhnggii phápnhmpháttrincácdchvtàichínhtrongTpñoànBưuchínhVinthông VitNam. 5.Nhngñónggópcalunán: Trêncơstngquanvmtlýthuytcácquannim,ñcñimvàcác loihìnhdchvtàichính(ngânhàng,bohim,chngkhoán),lunánñãphát hinrabnvaitròcadchvtàichínhtrongkinhtthtrưng(ñcbitlàtp trungvàphânbcóhiuquvnñutư,giámsátcáchotñngcachth kinht,phântánvàgimthiuriro). Trêncơspháthinscnthitkháchquancapháttrindchvtài chínhtrongtpñoànkinht,lunánñãphântíchvàñxutnămloichtiêu ñánhgiáspháttrindchvtàichínhtrongtpñoànkinht(loichtiêuv chthcungcpdchv,ñitưngsdngdchv,slưng,chtlưngvàgiá ccasnphmdchv,khnăngtipcndchvvàcuicùnglàchtiêukh năngcnhtranhcadchv).Nhngñxutnàythhinnidungmivmt lýthuytcalunán. Trêncơsnghiêncuvngdngdchvtàichínhcacáctpñoànln nhưSiemens,Samsung,GE,CNOOC,v.v…lunánñãthhintưduyñúcrút vàpháthinrabàihckinhnghimñivipháttrindchvtàichínhtrongtp ñoànkinhtVitNam(dchvtàichínhlàmtñnglcquantrngcatp ñoàn,cncóslachncácloihìnhdchvtươngthíchvihotñngcatp ñoàn,cncótrttưutiêntrongñutưpháttrindchv,cntínhñnkhnăng nmgicphnchiphiñiviñnhchtàichínhquantrngcatpñoàn). Nhngbàihckinhnghimnàyñưcxemlànidungmicalunán. Trêncơskhosátvàphântíchkhoahcthctrnghotñngcácdch vtàichínhTpñoànBưuchínhVinthôngVitNam,lunánñãpháthinra ñưccácbtcplnnhtñanghnchspháttrindchvtàichínhtrongtp ñoànnày(ñólàcácbtcpvmôhìnhtchccacácchthcungcpdchv, quanñimpháttrindchvchưatươngthích,ñiukinpháplýchưañưchoàn thin,timlctàichinhcònyu,v.v…). 9 Trêncơsnhngnghiêncuphntrên,lunánñãtptrungñxutchi titmththnggiiphápnhmpháttrindchvtàichínhtrongtpñoànBưu chínhVinthông,trongñónilênmtsnidungmi,ñólà: +Hoànthinmôhìnhtchc:ñiviCôngtydchvtitkimbưuñin cnphichuynñithànhngânhàngthươngmiñanăngdavàolithca bưu chính vin thông ñphc v nhu cu phát trin tp ñoàn cũng như công chúng;ñiviCôngtytàichínhbưuñincngprútcphnhoáñnângcao timlctàichínhvàhotñôngtheomôhìnhcôngtymcôngtycontrongtp ñoàntránhñưchotñnghudanhvôthcnhưhinnay. +Tăngvnñiulthôngquaviccphnhoávàpháthànhcphiub sungchocácñnhchtàichínhtrongTpñoànBưuchínhVinthông. +ðadnghoácácdchv:Titkim,tíndng,cácdchvtàichínhvimô gnvititkimtrongdâncưnôngthônVitNamquahotñngcaBưuñin, pháttrincácdchvthanhtoán,chuyntinvàdchvtưvn,v.v… +Hinñihoácơshtng,côngngh,ñcbitlàcôngnghthôngtin, làmcơschopháttrindchvtàichínhtrongtpñoàn. +Hưngtithànhlpmt“Trungtâmthanhkhon”trongTpñoànBưu chínhVinthôngVitNam.Trungtâmnàyscóýnghĩartlnñivitoànb nnkinhtqucdânbêncnhtrungtâmthanhtoáncaNgânhàngnhànưc. Lunánñãlplunkháchititvñxutnày.Trongthct,ñâylàñxutrt mivàcóýnghĩakhoahcthitthccalunán. 6.Ktcucañtài Ngoàiphnmñu,ktlun,phnnidunggm3chương: Chương1: Pháttrindchvtàichínhtrongtpñoànkinht. Chương 2: Thc trng phát trin dch v tài chính trong Tp ñoàn Bưu chínhVinthôngVitNam. Chương 3: Gii pháp phát trin dch v tài chính trong Tp ñoàn Bưu chínhVinthôngVitNam. 10 TNGQUANVVNðNGHIÊNCU Trênthgii,quátrìnhhinhpkinhtquctñangdinrahtscsâu rng,bivycácnghiêncuvdchvtàichínhtrongvàithpktrliñây cacácnhànghiêncuñuxoayquanhvnñtdohóadchvtàichính.T dohóadchvtàichínhlàktqucaquátrìnhtdohóatàichínhcamt qucgiakhithamgiahinhpkinhtquct. Cácnhànghiêncuñãlplunrngsdĩtdohóatàichínhcótácñng tích cc ñn nn kinh t chính là nh tác ñng li th ca kinh t quy mô (Economyofscale),dovycáctchctàichínhcóthhgiáthànhdchv. Bêncnhñó,vicloibyutñcquyn,tăngscnhtranhlànhântcótính quytñnhtrongvicnângcaochtlưngdchv,ñadnghóacácloihìnhsn phmvàmrngcơhilachnchongưitiêudùng. NghiêncucaJayaratuneandStrahannăm1996thchinMnhm xemxéttácñngcacicáchtronglĩnhvcngânhàngtheohưngmcath trưngvàonhngnăm1970và1980ñãchothy:viccicáchñãgópphnlàm tăngtrưngkhong0,5ñn1,2%tngsnphmqucnitrongkhongthigian 10nămsaukhicicáchñưcthchin. Năm 1997, B trưngNgân kh M Robert E. Rubin ñưa ra k hoch nhmhinñihóahthngdchvtàichínhMvàpháctholiíchcak hochtrênnhngtínhtoánthct:“thigiantrưcñây,khichúngtachophép cnhtranhmnhhơntronglĩnhvcdchvtàichính,ngưitiêudùngñãñưc hưngnhngliíchñángk.Năm1995giitiêudùngMchiphíkhong300 tñôlaMvàocáchotñngbohim,dchvngânhàngvàmôigiichng khoán.Gisrng,doktqucnhtranhcakhochhinñihóahotñng dchvtàichínhmàchiphídchvñivingànhtiêudùngcóthgim1%thì cũngñãtitkimñưckhong3tñôlamtnăm.Tuynhiêndatrênnhngcơ s thc t, t l tit kim chi phí hoàn toàn có th ñt ñn mc 5% tc là khong15tñôlaminămmtconshoàntoànkhôngnhñivinnkinh t”(NghiêncubiRobin1997). 11 Tươngtnhưvy,mtlotcácnghiêncuthctinchâuÂuvàM cũngchrarng:ngànhngânhàngcóthgimbtchiphí,nângcaolinhun khongt20ñn50%thôngquavicnângcaohiuqucácloihìnhdchv ñưccungcp.Cáccơquanqunlývàkimsoátngânhàngqucgiacũngcó thnângcaohiuquvimcñtươngtdopháthuylithcakinhtquy mô trong hot ñng chi tr và thanh toán (nghiên cu ca Berger, Hunter và Timmenăm1993). Bêncnhnhngyuttíchccthìtdohóatàichínhhaynóicáchkháclà tdohóadchvtàichínhcũngcónhngmttráinhtñnh. Năm1995,hainhànghiêncuKamiskyvàReihartñãxácñnhmtlot cácnhântñngsaunhngvñvngânhàngtrênthgii,ñólà:skhôngn ñnhcótínhvĩmônhưsthtthưngcahotñngthươngmi;tínhápñt trongchínhsáchvtgiávàlãisut;sbùngncahotñngchovay;sst gimtàisn;sdunhpvnmtcácht;schunbchưaklưngñsn sàngtinhànhmcavàskhôngtuânthtínhlogicvàtrìnhtcanhngci cáchhànhchính. Ngoàiracòncómtstácginghiêncuvnñtdohóatàichínhnhư: Dobson.W và Jaquet.P năm 1998 Vin nghiên cu kinh t th gii WashingtonDCñãnghiêncuvnñnàykhiranhptchcthươngmith gii(WTO);hayQian.Ynăm2000ñãcónghiêncuvtdohóadchvtài chínhvàhipñnhchungvthươngmidchv,phântíchnhngcamktca hipñnhchungvthươngmidchvkhithamgiaWTO. Nhìnchungnhngnghiêncunàyñuxoayquanhvnñhinhpkinht qucttronglĩnhvcdchvtàichính. Bêncnhnhngnghiêncucótínhvĩmôvpháttrindchvtàichính trênthgiicòncómtstácgivinhngnghiêncuthiênvdchvtài chínhvimô.ðólànghiêncucaAdams,D.WandR.C.Vogel(1986)vth trưngtàichínhnôngthôn;haynghiêncucaAPRACA(TháiLan1996)v vicchovaytheonhómcatàichínhnôngthônchâuÁ;nghiêncucaHans 12 Dieten Seible (1996) v phát trin h thng tài chính vi mô; nghiên cu ca Robinson.M(1996)vtàichínhvimôVitNam.Ttcnghiêncucacác tácginàyñuxoayquanhvnñdchvtàichínhvimô,kinhnghimphát trincacácnưcñangpháttrinchâuÁ,cũngnhưcáchotñngtàichínhvi mônhìnnhntgiácñtàichínhvàthch,vnñtíndngchongưinghèo. Ttcnhngnghiêncucacáctácgitrênñâylàtàiliuvôcùngquýgiá chotácgilunántrongquátrìnhnghiêncu.Tuynhiênkhôngcómtnghiên cunàoñisâuvàovnñpháttrindchvtàichínhcacáctpñoànkinht trênthgii.Cácwebsitecacáctpñoànlnchnóitivicpháttrincác ñnhchtàichínhcacáctpñoànnàygnlinviktqukinhdoanhcacác Tpñoàntrongtngthikỳ. VitNam,nghiêncuvpháttrindchvtàichínhcũnglàmtvnñ rtmi,nhtlàkhiVitNamthchinchínhsáchmcannkinhtvàchính thcranhpcáctchcquctnhư:HiphicácqucgiaðôngNamÁ(1995) kèmtheolànhngcamktthamgiakhuvcmudchtdochâuÁ(AFTA)và ñcbitkhiVitNamgianhptchcthươngmithgiiWTOnăm2006.Có mtscôngtrìnhnghiênculiênquantiñtàicatácginhưsau: (i)ðtàinghiêncukhoahccpBcaVChñktoán–Hcvin tàichính,“Giipháppháttrindchvtàic