Nhu cầu của khách du lịch muốn tìm hiểu sâu hơn, cảm nhận ñầy ñủ hơn giá trị
văn hóa, lịch sử thông qua các hoạt ñộng du lịch tại các DTLSVH. Các hoạt ñộng du lịch
tổ chức tại các di tích lịch sử văn hoá thường bao gồm: hoạt ñộng tham quan, thông tin
hướng dẫn, tổ chức biểu diễn nghệ thuật, hoạt ñộng mô phỏng, lễ hội, bán hàng lưu
niệm. Hoạt ñộng du lịch giúp khách cảm nhận ñược giá trị của di tích lịch sử văn hóa,
góp phần làm tăng giá trị của nơi ñến. Hoạt ñộng cung ứng dịch vụ tại các DTLSVH tạo
nguồn thu ñể bảo tồn, trùng tu, phát huy giá trị của DTLSVH. Các doanh nghiệp du lịch
phát triển sản phẩm với tuyến ñiểm khai thác các DTLSVH có tổ chức tốt các hoạt ñộng
du lịch sẽ làm gia tăng giá trị của DTLSVH và giá trị của sản phẩm du lịch.
Mỗi hoạt ñộng du lịch có hình thức, nội dung, quy trình tổ chức, ñịa ñiểm,
không gian, thời gian, kịch bản khác nhau nhằm ñáp ứng nhu cầu ña dạng của khách
du lịch. Vì vậy các hoạt ñộng cung cấp dịch vụ cũngrất ña dạng và phong phú. Ví
dụ: có hoạt ñộng giúp khách nhìn ngắm, hoạt ñộng giúp khách trải nghiệm, hoạt
ñộng giúp khách học tập, hoạt ñộng giúp khách nhận thức trách nhiệm với cộng
ñồng, xã hội, môi trường, Tuy nhiên, hiện nay các hoạt ñộng du lịch tại các
DTLSVH ở Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung cònnghèo nàn, ñơn ñiệu về cả
hình thức và nội dung dẫn ñến ảnh hưởng ñến chất lượng tuyến ñiểm du lịch, sản
phẩm du lịch liên quan.
Ngày nay, phát triển bền vững ñang ñược quan tâm hàng ñầu ở mọi cấp ñộ
quản lý. Ba trụ cột của phát triển bền vững ñược thừa nhận và nhấn mạnh ñó là sự
bền vững về kinh tế, sự bền vững xã hội và sự bền vững về môi trường. Ba trụ cột
này tương tác và phụ thuộc lẫn nhau. Nói phát triểnbền vững có nghĩa là tạo một sự
cân bằng giữa kinh tế, xã hội và môi trường. Ngành du lịch có một vị trí ñặc biệt
quan trọng trong phát triển bền vững.
Thủ ñô Hà Nội là một trong những trung tâm du lịch trọng ñiểm của cả nước. Hà
Nội có nguồn tài nguyên du lịch phong phú với rất nhiều danh lam thắng cảnh. Nhưng
ñến nay, việc tổ chức các hoạt ñộng du lịch tại nơicó tài nguyên du lịch nói chung và
2
tại các di tích lịch sử văn hoá nói riêng trên ñịa bàn Hà Nội còn nhiều bất cập. Các hoạt
ñộng cung ứng dịch vụ tại các DTLSVH chưa phù hợp về nội dung và quy trình tổ
chức, chưa ñảm bảo ñược nguyên tắc bảo tồn và khai thác. Chưa coi trọng mục tiêu của
phát triển bền vững, chưa có sự phối hợp giữa các ñơn vị quản lý DTLSVH với các
doanh nghiệp lữ hành trong việc tổ chức các hoạt ñộng du lịch theo hướng phát triển
bền vững, ñể phát triển chương trình du lịch theo hướng phát triển bền vững. Xuất phát
từ ý tưởng nghiên cứu lý luận và ứng dụng ñể phát triển du lịch bền vững tại các ñiểm
du lịch, nghiên cứu sinh ñã chọn ñề tài “ Tổ chức các hoạt ñộng du lịch tại một số di
tích lịch sử văn hóa quốc gia của Hà Nội theo hướngphát triển bền vững”.
278 trang |
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 1922 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận án Tổ chức các hoạt động du lịch tại một số di tích lịch sử văn hoá quốc gia của hà nội theo hướng phát triển bền vững, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C KINH T QU C DÂN
NGUY N VĂN ð C
T CH C CÁC HO T ð NG DU L CH
T I M T S DI TÍCH L CH S VĂN HOÁ QU C GIA
C A HÀ N I THEO HƯ NG PHÁT TRI N B N V NG
Chuyên ngành :QU N LÝ KINH T (KINH T DU L CH)
Mã s : 62.34.01.01
LU N ÁN TI N SĨ KINH T
Ngư i hư ng d n khoa h c : 1. PGS.TS. PH M H NG CHƯƠNG
2. TS. NGUY N VĂN LƯU
HÀ N I 2013
i
L I CAM ðOAN
ðây là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các s li u, k t
qu nghiên c u trong lu n án là trung th c và chưa t ng ñư c
công b trong b t kỳ công trình nào khác.
Tác gi lu n án
ii
M C L C
L I CAM ðOAN ..........................................................................................................i
DANH M C T VI T T T......................................................................................vi
DANH M C B NG BI U, SƠ ð ..........................................................................vii
PH N M ð U...........................................................................................................1
CHƯƠNG 1:CƠ S KHOA H C V T CH C CÁC HO T ð NG DU
L CH T I CÁC DI TÍCH L CH S VĂN HÓA ..............................................12
1.1. GIÁ TR C A DI TÍCH L CH S VĂN HÓA......................................................12
1.1.1. Khái ni m di tích l ch s văn hoá .....................................................................12
1.1.2. Phân lo i di tích l ch s văn hóa .......................................................................14
1.1.3. Nh ng ñ c ñi m cơ b n c a di tích l ch s văn hóa ......................................17
1.1.4. Giá tr c a di tích l ch s văn hóa ñ i v i ho t ñ ng du l ch............................19
1.2. NHU C U VÀ HÀNH VI C A KHÁCH DU L CH T I CÁC DI TÍCH
L CH S VĂN HÓA.................................................................................................20
1.2.1. Nhu c u c a khách du l ch t i các di tích l ch s văn hóa ................................20
1.2.2. Hành vi tiêu dùng và tr i nghi m c a khách du l ch t i các di tích l ch s
văn hóa ..............................................................................................................22
1.3. T CH C CÁC HO T ð NG DU L CH T I CÁC DI TÍCH L CH S
VĂN HÓA...................................................................................................................25
1.3.1. Các bên tham gia vào t ch c các ho t ñ ng du l ch........................................25
1.3.2. L i ích và chi phí c a t ch c các ho t ñ ng du l ch t i các di tích l ch s
văn hóa ..............................................................................................................27
1.3.3. Yêu c u phát tri n b n v ng ñ i v i các ho t ñ ng du l ch..............................29
1.4. QUY TRÌNH PH I H P T CH C HO T ð NG DU L CH GI A
DOANH NGHI P L HÀNH VÀ ðƠN V QU N LÝ DI TÍCH........................37
1.4.1. T ch c kh o sát nhu c u và kh năng t ch c ho t ñ ng du l ch....................37
1.4.2. T ch c thi t k các ho t ñ ng du l ch .............................................................38
1.4.3. Phương th c t ch c th c hi n các ho t ñ ng du l ch......................................38
1.5. CÁC Y U T NH HƯ NG ð N T CH C CÁC HO T ð NG DU
L CH T I CÁC DI TÍCH L CH S VĂN HÓA ...................................................39
iii
1.5.1. Cơ s h t ng.....................................................................................................39
1.5.2. Môi trư ng t nhiên c a di tích l ch s văn hoá ...............................................39
1.5.3. Môi trư ng kinh t xã h i .................................................................................40
1.5.4. Các nhà cung ng d ch v ................................................................................40
1.6. KINH NGHI M QU C T , TRONG NƯ C T CH C HO T ð NG DU
L CH T I CÁC DI TÍCH L CH S VĂN HÓA VÀ BÀI H C KINH
NGHI M ....................................................................................................................40
1.6.1. Kinh nghi m qu c t .........................................................................................40
1.6.2. Kinh nghi m trong nư c ...................................................................................45
1.6.3. Bài h c kinh nghi m .........................................................................................46
K T LU N CHƯƠNG 1...........................................................................................49
CHƯƠNG 2: TH C TR NG T CH C CÁC HO T ð NG DU L CH T I
M T S DI TÍCH L CH S VĂN HOÁ QU C GIA C A HÀ N I.................50
2.1. T NG QUAN V H TH NG CÁC DI TÍCH L CH S VĂN HÓA TRÊN
ð A BÀN HÀ N I .....................................................................................................50
2.1.1. Khái quát chung h th ng di tích l ch s văn hóa c a Hà N i [33,34].............50
2.1.2. Công tác qu n lý các di tích l ch s văn hóa.....................................................52
2.1.3. ðóng góp c a các di tích l ch s văn hóa trong phát tri n du l ch....................54
2.2. T CH C HO T ð NG DU L CH T I VĂN MI U QU C T GIÁM HÀ
N I..............................................................................................................................56
2.2.1. Gi i thi u khái quát v Văn Mi u – Qu c T Giám ........................................56
2.2.2. Ho t ñ ng trưng bày hi n v t............................................................................59
2.2.3. Ho t ñ ng hư ng d n tham quan......................................................................62
2.2.4. Ho t ñ ng bi u di n ngh thu t ........................................................................65
2.2.5. Ho t ñ ng l h i................................................................................................67
2.2.6. Ho t ñ ng bán hàng lưu ni m...........................................................................69
2.2.7. ðánh giá chung c a khách v t ch c ho t ñ ng du l ch theo hư ng phát
tri n b n v ng t i Văn Mi u – Qu c T Giám.................................................72
2.3. T CH C HO T ð NG DU L CH T I DI TÍCH NG C SƠN........................78
2.3.1. Khái quát v di tích Ng c Sơn ..........................................................................78
2.3.2. Ho t ñ ng trưng bày hi n v t............................................................................81
2.3.3. Ho t ñ ng hư ng d n tham quan......................................................................83
iv
2.3.4. Ho t ñ ng l h i................................................................................................86
2.3.5. Ho t ñ ng bán hàng lưu ni m...........................................................................86
2.3.6. ðánh giá chung c a khách v công tác t ch c ho t ñ ng du l ch theo
hư ng phát tri n b n v ng t i di tích Ng c Sơn...............................................89
2.4. T CH C HO T ð NG DU L CH T I DI TÍCH C LOA .............................95
2.4.1. Khái quát v di tích Thành C Loa...................................................................95
2.4.2. Ho t ñ ng trưng bày hi n v t............................................................................98
2.4.3. Ho t ñ ng hư ng d n tham quan....................................................................100
2.4.4. Ho t ñ ng l h i..............................................................................................103
2.4.5. Ho t ñ ng bán hàng lưu ni m.........................................................................106
2.4.6. ðánh giá chung c a khách v công tác t ch c ho t ñ ng du l ch theo hư ng phát
tri n b n v ng t i di tích C Loa .......................................................................109
2.5. M T S SO SÁNH V T CH C HO T ð NG DU L CH T I BA DI
TÍCH L CH S VĂN HÓA....................................................................................114
2.5.1. ðánh giá c a khách ñ i v i t ng các ho t ñ ng du l ch t i ba di tích ............114
2.5.2. ðánh giá c a khách du l ch v công tác t ch c các ho t ñ ng du l ch theo
hư ng phát tri n b n v ng t i ba di tích .........................................................119
2.5.3. ðánh giá c a khách du l ch v k t qu các ho t ñ ng du l ch t i ba di tích .........121
2.6. S PH I H P GI A DOANH NGHI P L HÀNH V I ðƠN V QU N
LÝ DI TÍCH TRONG T CH C HO T ð NG DU L CH..............................122
2.7. M T S ðÁNH GIÁ CHUNG V THÀNH CÔNG VÀ H N CH .................124
2.7.1. Thành công và nguyên nhân ..........................................................................124
2.7.2. H n ch và nguyên nhân .................................................................................125
K T LU N CHƯƠNG 2.........................................................................................128
CHƯƠNG 3: GI I PHÁP HOÀN THI N T CH C CÁC HO T ð NG DU
L CH T I M T S DI TÍCH L CH S VĂN HOÁ QU C GIA C A HÀ
N I ...................................................................................................................................... 129
3.1. H TH NG CÁC QUAN ðI M ð NH HƯ NG T CH C HO T ð NG
DU L CH T I CÁC DI TÍCH L CH S VĂN HÓA...........................................129
3.1.1. Quan ñi m v a b o t n và v a khai thác b n v ng........................................129
3.1.2. Quan ñi m h p tác phát tri n b n v ng..........................................................130
v
3.2. M T S GI I PHÁP T CH C CÁC HO T ð NG DU L CH T I M T
S DI TÍCH L CH S VĂN HOÁ........................................................................131
3.2.1. Hoàn thi n mô hình t ch c các ho t ñ ng du l ch t i di tích l ch s văn hóa
theo hư ng phát tri n b n v ng ........................................................................131
3.2.2. Các gi i pháp và ki n ngh ñ i v i di tích Văn Mi u – Qu c T Giám.........146
3.2.3. Các gi i pháp và ki n ngh ñ i v i di tích ð n Ng c Sơn..............................151
3.2.4. Các gi i pháp và ki n ngh ñ i v i di tích C Loa .........................................155
3.3. M T S ð XU T ð I V I CÁC DOANH NGHI P L HÀNH .................160
3.3.1. Tăng cư ng ph i h p khai thác các di tích l ch s văn hóa............................160
3.3.2. Tăng cư ng ph i h p v i ñơn v qu n lý di tích.............................................161
3.4. M T S KI N NGH ð I V I CÁC CƠ QUAN QU N LÝ NHÀ NƯ C....161
3.4.1. ð i v i Nhà nư c, Chính ph , các B ngành .................................................161
3.4.2. ð i v i Thành ph Hà N i..............................................................................163
3.4.3. ð i v i các ñơn v qu n lý di tích...................................................................166
3.5. ðI U KI N TH C HI N CÁC GI I PHÁP ......................................................168
3.5.1. Tăng cư ng ngu n l c t ch c các ho t ñ ng du l ch c a c ng ñ ng ñ a
phương, ñơn v qu n lý di tích l ch s văn hóa...............................................168
3.5.2. Cơ ch , chính sách, h th ng văn b n lu t và dư i lu t ñ y ñ , ñ ng b ,
nh t quán ñ nh hư ng phát tri n du l ch b n v ng .........................................169
3.5.3. Th trư ng khách có quy mô l n.....................................................................170
3.5.4. Trình ñ kinh doanh và năng l c c nh tranh c a doanh nghi p l hành ........170
3.5.5. Các nhà cung ng d ch v t ch c ho t ñ ng du l ch ña d ng và phong
phú, ch t lư ng................................................................................................171
K T LU N CHƯƠNG 3.........................................................................................172
K T LU N ...............................................................................................................173
DANH M C CÔNG TRÌNH C A TÁC GI CÓ LIÊN QUAN ð N ð ÁN .175
TÀI LI U THAM KH O .......................................................................................176
PH L C..................................................................................................................184
vi
DANH M C T VI T T T
DT Di tích
DTLSVH Di tích l ch s văn hóa
HDV/TMV Hư ng d n viên/ Thuy t minh viên
HðDL Ho t ñ ng du l ch
DLBV Du l ch b n v ng
PTDLBV Phát tri n du l ch b n v ng
DTVM QTG Di tích Văn Mi u – Qu c T Giám
DTNS Di tích Ng c Sơn
DTCL Di tích C Loa
UNWTO T ch c Du l ch th gi i
WTTC H i ñ ng du l ch và L hành th gi i
UNESCO T ch c Giáo d c, Khoa h c và Văn hóa c a Liên h p qu c
PUP L p ho ch qu n lý và phát tri n du l ch
UBND y ban nhân dân
B VH, TT và DL B Văn hóa, Th thao và Du l ch
S VH, TT và DL S VH, TT và DL
vii
DANH M C B NG BI U, SƠ ð
B ng 2.1. Giá vé tham quan ....................................................................................... 55
B ng 2.2. S lư ng khách tham quan, t ng thu ......................................................... 55
B ng 2.3. ðánh giá c a khách v ho t ñ ng trưng bày hi n v t theo hư ng phát
tri n b n v ng t i Văn Mi u – Qu c T Giám.......................................... 60
B ng. 2.4. ðánh giá c a khách v tiêu chí “Hi n v t trưng bày th hi n rõ nét
truy n th ng” t i Văn Mi u – Qu c T Giám........................................... 61
B ng 2. 5. ðánh giá c a khách v ho t ñ ng hư ng d n theo hư ng phát tri n b n
v ng t i Văn Mi u – Qu c T Giám......................................................... 63
B ng. 2.6. ðánh giá c a khách v tiêu chí “ Nh ng thông tin TMV/HDV cung
c p ñ y ñ , chính xác”............................................................................... 64
B ng 2.7. ðánh giá c a khách v ho t ñ ng bi u di n ngh thu t theo hư ng
phát tri n b n v ng t i Văn Mi u – Qu c T Giám................................. 66
B ng.2.8. ðánh giá c a khách v tiêu chí “Hð bi u di n ngh thu t phù h p” t i
Văn Mi u – Qu c T Giám....................................................................... 66
B ng 2.9. ðánh giá c a khách v ho t ñ ng l h i theo hư ng phát tri n b n
v ng t i Văn Mi u – Qu c T Giám......................................................... 68
B ng.2.10. ðánh giá c a khách v “Hð l h i di n ra h p d n” t i Văn Mi u –
Qu c T Giám ........................................................................................... 68
B ng 2.11. ðánh giá c a khách v bán hàng lưu ni m theo hư ng phát tri n b n
v ng t i Văn Mi u – Qu c T Giám........................................................ 70
B ng.2.12. ðánh giá c a khách v tiêu chí “Ch ng lo i s n ph m phù h p” t i
Văn Mi u – Qu c T Giám....................................................................... 72
B ng 2.13. ðánh giá c a khách v công tác t ch c ho t ñ ng du l ch theo hư ng
phát tri n b n v ng t i Văn Mi u – Qu c T Giám.................................. 73
B ng.2.14. ðánh giá c a khách v tiêu chí “H th ng b ng ch d n l i ñi, ngôn
ng phù h p” t i di tích Văn Mi u – Qu c T Giám................................ 75
viii
B ng 2.15. ðánh giá c a khách v k t qu t ch c các ho t ñ ng du l ch theo
hư ng phát tri n b n v ng t i Văn Mi u – Qu c T Giám ...................... 76
B ng. 2.16. ðánh giá c a khách v tiêu chí “ðã có nh ng tr i nghi m t t ñ p” t i
di tích Văn Mi u – Qu c T Giám............................................................ 77
B ng 2.17. ðánh giá c a khách v ho t ñ ng trưng bày hi n v t theo hư ng phát
tri n b n v ng t i di tích Ng c Sơn.......................................................... 82
B ng. 2.18. ðánh giá c a khách v tiêu chí “Hi n v t trưng bày th hi n rõ nét
truy n th ng” t i di tích Ng c Sơn ............................................................ 83
B ng 2.19. ðánh giá c a khách v ho t ñ ng hư ng d n tham quan heo hư ng
phát tri n b n v ng t i di tích Ng c Sơn.................................................. 84
B ng.2.20. ðánh giá c a khách v tiêu chí “Nh ng thông tin TMV/HDV cung c p
ñ y ñ , chính xác” t i di tích Ng c Sơn .................................................... 85
B ng 2.21. ðánh giá c a khách v ho t ñ ng bán hàng lưu ni m heo hư ng phát
tri n b n v ng t i di tích Ng c Sơn.......................................................... 87
B ng. 2.22. ðánh giá c a khách v tiêu chí “Ch ng lo i s n ph m phù h p” t i di
tích Ng c Sơn ............................................................................................ 89
B ng 2.23. ðánh giá c a khách v công tác t ch c ho t ñ ng theo hư ng phát
tri n b n v ng t i di tích Ng c Sơn.......................................................... 90
B ng. 2.24.ðánh giá c a khách v tiêu chí “H th ng b ng ch d n l i ñi, ngôn
ng phù h p” t i di tích Ng c Sơn ........................................................... 92
B ng 2.25. ðánh giá c a khách v k t qu các ho t ñ ng du l ch theo hư ng phát
tri n b n v ng t i di tích Ng c Sơn.......................................................... 93
B ng.2.26. ðánh giá c a khách v tiêu chí “ðã có nh ng tr i nghi m t t ñ p” t i
di tích Ng c Sơn ........................................................................................ 94
B ng 2.27. ðánh giá khách v ho t ñ ng trưng bày hi n v t theo hư ng phát tri n
b n v ng t i di tích C Loa ...................................................................... 99
B ng.2.28. ðánh giá c a khách v tiêu chí “Hi n v t trưng bày th hi n rõ nét
truy n th ng” t i di tích C Loa ................................................................ 100
ix
B ng 2.29. ðánh giá c a khách v ho t ñ ng hư ng d n theo hư ng phát tri n b n
v ng t i di tích C Loa .............................................................................. 101
B ng.2.30. ðánh giá c a khách v tiêu chí“Nh ng thông tin TMV/HDV cung c p
ñ y ñ , chính xác” t i di tích C Loa ........................................................ 102
B ng 2.31. ðánh giá c a khách v ho t ñ ng l h i theo hư ng phát tri n b n
v ng t i di tích C Loa .............................................................................. 104
B ng. 2.32. ðánh giá c a khách v tiêu chí “Hð l h i di n ra h p d n” t i di tích
C Loa........................................................................................................ 105
B ng 2.33. ðánh giá c a khách v ho t ñ ng bán hàng lưu ni m theo hư ng phát
tri n b n v ng t i di tích C Loa ............................................................... 107
B ng.2.34. ðánh giá c a khách v tiêu chí “Ch ng lo i s n ph m phù h p” t i di
tích C Loa ................................................................................................ 108
B ng 2.35. ðánh giá c a khách v công tác t ch c ho t ñ ng du l ch theo hư ng
phát tri n b n v ng t i di tích C Loa ....................................................... 109
B ng. 2.36. ðánh giá c a khách v tiêu chí “H th ng b ng ch d n l i ñi, ngôn
ng phù h p” t i di tích C Loa ................................................................ 111
B ng 2.37. ðánh giá c a khách v k t qu các ho t ñ ng du l ch theo hư ng phát
tri n b n v ng t i di tích C Loa ............................................................... 112
B ng.2.38. ðánh giá c a khách v tiêu chí “ðã có nh ng tr i nghi m t t ñ p” t i
di tích C Loa ............................................................................................ 113
B ng 2.39. ðánh giá c a khách v t ch c ho t ñ ng trưng bày theo hư ng phát
tri n b n v ng t i ba di tích .............................