Luận văn Khảo sát một số đặc tính di truyền của cá Bình tích

TRѬӠNG ĈҤI HӐC CҪN THѪ KHOA THUӸ SҦN PHҤM TRӐNG NGHƬA KHҦO SÁT MӜT SӔĈҺC Ĉ,ӆM DI TRUYӄN &ӪA CÁ BÌNH TÍCH (Poecilidae latipinna) LUҰN VҺN TӔT NGHIӊP ĈҤI HӐC NGÀNH NUÔI TRӖNG THӪY SҦN 2009 TRѬӠNG ĈҤI HӐC CҪN THѪ KHOA THUӸ SҦN PHҤM TRӐNG NGHƬA KHҦO SÁT MӜT SӔĈҺC Ĉ,ӆM DI TRUYӄN &ӪA CÁ BÌNH TÍCH (Poecilidae latipinna) LUҰN VĂN TӔT NGHIӊP ĈҤI HӐC NGÀNH NUÔI TRӖNG THӪY SҦN CÁN BӜ HѬӞNG DҮN Ts. BÙI MINH TÂM 2009 i/ӠI CҦM ѪN Sau mӝt hӑc kǤ thӵc hiӋn ÿӅ tài, ngoài sӵ nә lӵc cӫa bҧn thân, tôi còn nhұn ÿѭӧc rҩt nhiӅu sӵ quan tâm giúp ÿӥ cӫa quý Thҫy, Cô, bҥn bè, nay ÿӅ tài ÿã hoàn tҩt. Tôi xin gӱi lӡi cҧm ѫn chân thành ÿӃn thҫy Bùi Minh Tâm ÿã hѭӟng dүn Uҩt tұn tình và tҥo ÿLӅu kiӋn giúp tôi hoàn tҩt ÿӅ tài này. Chân thành cҧm ѫn quý Thҫy, Cô Bӝ môn Nѭӟc ngӑt – khoa Thӫy Sҧn ÿã truyӅn ÿҥt kiӃn thӭc, nhӳng kinh nghiӋm thӵc tӃ thұt bә ích, tҥo ÿLӅu kiӋn thuұn Oӧi cho tôi hoàn thành chѭѫng trình ÿҥi hӑc và ӭng dөng thӵc tӃ trong công viӋc. &ҧm ѫn tұp thӇ lӟp Nuôi trӗng Thӫy Sҧn K31, các bҥn sinh viên khoa Thӫy Sҧn và tҩt cҧ các bҥn sinh viên cùng khóa 31 ÿã quan tâm giúp ÿӥ tôi rҩt nhiӅu trong suӕt quá trình thӵc hiӋn ÿӅ tài. Kính chúc quý Thҫy, Cô, tҩt cҧ các bҥn ÿѭӧc nhiӅu sӭc khӓe và luôn thành công trong cuӝc sӕng. 0ӝt lҫn nӳa xin chân thành cҧm ѫn! Trân trӑng kính chào! &ҫn Thѫ, Ngày 08 tháng 07 năm 2009 Sinh viên thӵc hiӋn Phҥm Trӑng Nghƭa ii TÓM TҲT Cá bình tích là loài cá ÿҽp, rҿ tiӅn, phù hӧp vӟi hҫu hӃt nhӳng ngѭӡi chѫi cá cҧnh. Tuy nhiên do giá trӏ kinh tӃ không cao nên ӣ ViӋt Nam chѭa có nghiên Fӭu nào thӵc sӵ nghiên cӭu sâu vӅ chúng. Chính vì vұy nghiên cӭu ÿѭӧc tiӃn hành ÿӇ có ÿѭӧc nhӳng hiӇu biӃt ban ÿҫu vӅ nhӳng ÿһc ÿLӇm di truyӅn cӫa chúng. 'ӵa theo tham khҧo nhӳng nghiên cӭu trѭӟc ÿây vӅ mӝt sӕÿһc ÿLӇm di truyӅn cӫa cá bình tích và mӝt sӕ loài thuӝc hӑ Poeciliidae ÿӅ tài tiӃn hành nghiên cӭu ÿһc ÿLӇm di truyӅn vӅ tính trҥng màu sҳc và kiӇu hình vây ÿuôi cӫa cá bình tích. .Ӄt quҧ thu nhұn ÿѭӧc kӃt hӧp vӟi nhӳng nghiên cӭu trѭӟc ÿây ÿã chӭng thӵc ÿһc ÿLӇm di truyӅn sҳc tӕÿen cӫa cá bình tích là do hai cһp gen quy ÿӏnh và di truyӅn theo kiӇu tѭѫng tác cӝng gӝp. Quy ÿӏnh mӝt sӕ kiӇu hình và kiӇu gen nhѭ sau: - KiӇu hình ÿen hoàn toàn (khi trѭӣng thành) có kiӇu gen: NNMM, NNMm, NnMM. - KiӇu hình lӕm ÿӕm nhiӅu có kiӇu gen: NNmm, NnMm, nnMM. - KiӇu hình lӕm ÿӕm ít có kiӇu gen: Nnmm, nnMm. - KiӇu hình hoàn toàn không có sҳc tӕÿen có kiӇu gen: nnmm. - KiӇu hình khi còn nhӓ có bөng trҳng, nhѭng khi trѭӣng thành thì hoàn toàn ÿen có kiӇu gen: NNMm, NnMM. Ĉһc ÿLӇm di truyӅn cӫa tính trҥng hình dҥng vây ÿuôi là do mӝt cһp gen quy dӏnh ÿӗng thӡi có sӵ tác ÿӝng cӫa cһp gen quy ÿӏnh sҳc tӕÿen dүn ÿӃn làm xuҩt hiӋn kiӇu hình tӭ vân. Và trong các kiӇu gen quy ÿӏnh tính trҥng hình dҥng vây ÿuôi không xuҩt hiӋn kiӇu gen ÿӗng hӧp tӱ trӝi. Quy ÿӏnh mӝt sӕ kiӇu hình và kiӇu gen nhѭ sau: - KiӇu hình tӭ vân (ÿuôi dҥng ÿàn lia, vây hұu môn kéo dài) có kiӇu gen: MMLyly - KiӇu hình ÿuôi én (ÿuôi dҥng ÿàn lia, vây hұu môn không kéo dài) có kiӇu gen: MmLyly, mmLyly. - KiӇu hình vây ÿuôi bình thѭӡng có kiӇu gen: MMlyly, Mmlyly, mmlyly iii 0ӨC /ӨC /ӠI CҦM ѪN ................................................................................................................i TÓM TҲT.................................................................................................................... ii 0ӨC /ӨC .................................................................................................................. iii DANH SÁCH BҦNG...................................................................................................iv DANH SÁCH HÌNH.....................................................................................................v CHѬѪNG I ĈҺT VҨN Ĉӄ..........................................................................................1 1. Giӟi thiӋu ...........................................................................................................1 2. 0өc tiêu ÿӅ tài....................................................................................................2 3. 1ӝi dung ÿӅ tài ...................................................................................................2 CHѬѪNG II TӘNG QUAN TÀI LIӊU........................................................................3 1. Tên khoa hӑc ......................................................................................................3 2. Môi trѭӡng sӕng: ................................................................................................3 3. Ĉһc ÿLӇm chung..................................................................................................4 4. Chăm sóc sӭc khӓe .............................................................................................7 5. Di truyӅn tính trҥng sҳc tӕÿen trong nhóm cá molly ...........................................9 6. Di truyӅn tính trҥng vây ÿuôi và vây lѭng .........................................................11 CHѬѪNG III ..............................................................................................................14 9ҰT LIӊU VÀ PHѬѪNG PHÁP THÍ NGHIӊM........................................................14 1. 9ұt liӋu nghiên cӭu...........................................................................................14 2. Phѭѫng pháp bӕ trí thí nghiӋm..........................................................................14 a. %ӕ trí thí nghiӋm...........................................................................................14 b. Quҧn lý chăm sóc..........................................................................................19 3. Các chӍ tiêu theo dõi .........................................................................................19 4. Các chӍ tiêu nghiên cӭu.....................................................................................19 CHѬѪNG IV KӂT QUҦ THҦO LUҰN ....................................................................20 1. Thí nghiӋm 1: cho lai tҥo các kiӇu hình cӫa tính trҥng màu sҳc. ........................20 a. NghiӋm thӭc 1: .............................................................................................20 b. NghiӋm thӭc 2: .............................................................................................21 c. NghiӋm thӭc 3: .............................................................................................21 d. NghiӋm thӭc 4: .............................................................................................23 e. NghiӋm thӭc 5: .............................................................................................24 f. NghiӋm thӭc 6: .............................................................................................25 2. Thí nghiӋm 2: cho lai tҥo giӳa các kiӇu hình cӫa tính trҥng hình dҥng vây ÿuôi.32 a. NghiӋm thӭc 1 ..............................................................................................32 b. NghiӋm thӭc 2 ..............................................................................................32 c. NghiӋm thӭc 3 ..............................................................................................34 d. NghiӋm thӭc 4 ..............................................................................................34 e. NghiӋm thӭc 5 ..............................................................................................34 f. NghiӋm thӭc 6 ..............................................................................................35 g. NghiӋm thӭc 7 ..............................................................................................36 h. NghiӋm thӭc 8: .............................................................................................39 i. NghiӋm thӭc 9 ..............................................................................................40 CHѬѪNG V KӂT LUҰN VÀ Ĉӄ XUҨT ..................................................................47 1. .Ӄt luұn: ...........................................................................................................47 2. ĈӅ xuҩt .............................................................................................................47 TÀI LIӊU THAM KHҦO ...........................................................................................48 iv DANH SÁCH BҦNG %ҧng 1: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 1 cӫa thí nghiӋm 1..........................................................20 %ҧng 2: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 2 cӫa thí nghiӋm 1..........................................................21 %ҧng 3: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 3 cӫa thí nghiӋm 1..........................................................22 %ҧng 4: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 4 cӫa thí nghiӋm 1..........................................................23 %ҧng 5: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 5 cӫa thí nghiӋm 1..........................................................24 %ҧng 6: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 6 cӫa thí nghiӋm 1..........................................................25 %ҧng 7: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 2 cӫa thí nghiӋm 2..........................................................33 %ҧng 8: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 5 cӫa thí nghiӋm 2..........................................................34 %ҧng 9: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 6 cӫa thí nghiӋm 2..........................................................35 %ҧng 10: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 6 cӫa thí nghiӋm 2........................................................36 %ҧng 11: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 7 cӫa thí nghiӋm 2........................................................37 %ҧng 12: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 7 cӫa thí nghiӋm 2........................................................38 %ҧng 13: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 8 cӫa thí nghiӋm 2........................................................39 %ҧng 14: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 8 cӫa thí nghiӋm 2........................................................40 %ҧng 15: kӃt quҧ nghiӋm thӭc 9 cӫa thí nghiӋm 2........................................................40 vDANH SÁCH HÌNH Hình 1: Cá ÿӵc ..............................................................................................................5 Hình 2: cá cái ................................................................................................................5 Hình 3: kӃt quҧ lai tҥo cӫa cá nhóm IV........................................................................10 Hình 4:kӃt quҧ lai tҥo cӫa cá nhóm IIIb (NnMm) lүn nhau .........................................11 Hình 5: kӃt quҧ lai tҥo cӫa cá tӭ vân hoàn toàn ÿen và cá có vây ÿuôi bình thѭӡng hoàn toàn không ÿen............................................................................................................12 Hình 6: kiӇu hình ÿen hoàn toàn ..................................................................................14 Hình 7: kiӇu hình trҳng lӕm ÿӕm nhiӅu........................................................................15 Hình 8: KiӇu hình trҳng hoàn toàn...............................................................................15 Hình 9: KiӇu hình vàng lӕm ÿӕm ít..............................................................................15 Hình 10: kiӇu hình vàng hoàn toàn ..............................................................................16 Hình 11: kiӇu hình trҳng lӕm ÿӕm ít ............................................................................16 Hình 12: kiӇu hình tӭ vân, ÿen hoàn toàn.....................................................................17 Hình 13: kiӇu hình vây ÿuôi bình thѭӡng, chҩm lӕm ÿӕm nhiӅu ..................................17 Hình 14: kiӇu hình vây ÿuôi bình thѭӡng, ÿen hoàn toàn .............................................17 Hình 15: kiӇu hình ÿuôi én, vàng hoàn toàn.................................................................18 Hình 16: kiӇu hình ÿuôi én, trҳng hoàn toàn.................................................................18 Hình 17: kiӇu hình ÿuôi én, chҩm lӕm ÿӕm nhiӅu. .......................................................18 1CHѬѪNG I ĈҺT VҨN Ĉӄ 1. Giӟi thiӋu Cá cҧnh ÿѭӧc phát triӇn tӯ rҩt sӟm bҳt ÿҫu tӯ Trung Quӕc vӟi mөc ÿích ÿѫn thuҫn là làm cá cҧnh. Ngoài ra trong mӝt sӕ nhà còn dùng hӗ cá trong viӋc trình bày phong thӫy. không chӍ là thú vui, nhiӅu ngѭӡi còn tin rҵng nuôi cá cҧnh trong nhà sӁÿem lҥi nhiӅu ÿLӅu may mҳn và sӵ an lành, thӏnh vѭӧng cho gia chӫ QӃu thuұn theo phong thӫy. Tӭc là sҳp xӃp thӃ nào ÿӇ cho trong nhà có nhiӅu ánh sáng, khí trӡi, màu xanh cây cӕi, có cҧ nѭӟc, lӱa và làm sao ÿӇ khoҧng cách di chuyӇn thoҧi mái, cӱa ra vào thông thoáng, mӑi ngѭӡi tiӃp xúc vӟi nhau ÿӇ tránh va chҥm, lan truyӅn bӋnh tұt…Theo ÿó có rҩt nhiӅu cá vӟi nhiӅu màu sҳc tѭӧng trѭng cho nhӳng thӭ khác nhau. Ví dө nhѭ: màu ÿen tѭӧng trѭng cho an lành, màu vàng tѭӧng trѭng cho may mҳn… hay chӍ ÿѫn giҧn là là trong mӝt bӇ cá Fҧnh thì nên có nhiӅu màu sҳc hài hòa, khung cҧnh ÿҽp sӁ cùng nѫi bӕ trí thích Kӧp sӁ khiӃn cho ngôi nhà thêm phҫn hài hòa. Theo sӕ liӋu chѭa ÿҫy ÿӫ, năm qua, xuҩt khҭu cá cҧnh ÿҥt khoҧng 3 triӋu USD (trong ÿó mӝt phҫn là cá cҧnh biӇn) sang châu Âu, Mӻ, Nhұt và các nѭӟc trong khu vӵc châu Á ÿӇ tái xuҩt ÿi các thӏ trѭӡng khác. So vӟi các nѭӟc trong khu vӵc nhѭ Hong Kong, Singapore, Ĉài Loan, Philippines, Thái Lan, Indonesia… (chӍ riêng Singapore cá cҧnh xuҩt khҭu ÿҥt hang trăm triӋu USD) thì Oƭnh vӵc xuҩt khҭu cá cҧnh cӫa ViӋt Nam còn rҩt nhӓ. 9Ӆ con giӕng: các giӕng cá cҧnh quý hiӋn có ӣ VN phҫn lӟn trong tay các nghӋ nhân nuôi cá cҧnh ӣ Tp. HCM nhѭ : Cá dƭa (Simphysodon Discus) gӗm có các loҥi Blue Turquoise, green turqoise, pigeon blood, bluediamond, green diamond, Snake skin, mӝt vài loài có trên thӃ giӟi hiӋn nay không còn thҩy xuҩt hiӋn nhѭ cá dƭa vàng (Brown Discus), cá dƭa ma (Ghost discus). Cá ông tiên (Pterophyllum scalare) phә biӃn là loҥi cá ông tiên vàng, cá ông tiên bҥc , cá ông tiên cҭm thҥch rҩt ÿѫn ÿLӋu mӝt sӕ giӕng trѭӟc kia nay ÿã mai mӝt: Cá ông tiên ma, cá ông tiên trҳng ÿen, cá ông tiên ÿen tuyӅn (có 3 loҥi cho mӛi màu: ÿuôi nhӓ, ÿuôi to và ÿuôi phөng). Cá thuӝc hӑ TETRA: chӍ còn mӝt sӕ ít không nhiӅu nhѭ trѭӟc kia, gӗm các loài: Hӗng nhung, Neon Tetra, zebra, còn các loҥi: Rasbora, Tetra, Diamond tetra... không còn thҩy xuҩt hiӋn nhѭ trѭӟc. Các loҥi Platy chӍ còn vài màu rҩt ÿѫn ÿLӋu (so vӟi hàng trăm màu hiӋn có trên thӃ giӟi). 2Các loҥi cá chép Nhұt (KOI CARP) cá giӕng ÿӫ tiêu chuҭn nuôi làm cҧnh rҩt hiӃm. Các loҥi cá Xiêm, Phѭӟn (Betta splenden) chӍ có mӝt sӕ ít màu sҳc thua kém rҩt xa so vӟi các nѭӟc trong khu vӵc. Molly ÿen, cá kiӃm (sword tail) các loҥi khác nhѭ Phѭӧng hoàng (Ramines) các loҥi thuӝc hӑ cá sһc (Gourami),bҧy màu (Guppy)... là loҥi rҩt phә biӃn hiӋn nay cNJng không còn nhiӅu. Tóm lҥi vӅ giӕng: ngoҥi trӯ cá dƭa là có tѭѫng ÿӕi ÿҫy ÿӫÿӇ có thӇ nhân ra nhiӅu. Các loҥi khác ÿӅu không ÿѭӧc nhұp khҭu làm giӕng sӁ thua xa các nѭӟc trong khu vӵc. Thӡi gian qua các nhà buôn cá cҧnh chӍÿem vào VN các loҥi cá theo thӏ hiӃu cӫa ngѭӡi VN chӭ không nhұp vào VN giӕng ÿӇ xuҩt cho khách hàng châu Âu, Mӻ... Wӯÿó dүn ÿӃn ViӋt Nam lүn quүn vài chөc loҥi cá ÿã lӛi thӡi không còn ÿáp ӭng thӏ hiӃu hiӋn nay. Cá bình tích là mӝt loài cá cҧnh có giá tiӅn hӧp lý, phù hӧp vӟi Kҫu hӃt nhӳng ngѭӡi chѫi cá cҧnh. Có thӇ thҧ chung vӟi nhiӅu loài cá khác. Ĉӗng thӡi vӟi bӅ ngoài dӉ thѭѫng và nhiӅu màu sҳc sһc sӥ, dӉ nuôi, là lӵa chӑn tӕt khi chӑn cá ÿӇ nuôi. Chính vì vұy ÿӇ nhҵm góp phҫn tҥo ÿѭӧc các giӕng loài mӟi, thêm phҫn ÿa dҥng cho nguӗn giӕng cӫa nghӅ nuôi cá cҧnh ӣ ViӋt Nam (ÿһc biӋt ӣ dòng cá bình tích), ÿӅ tài ÿѭӧc tiӃn hành. 2. 0өc tiêu ÿӅ tài ĈӅ tài thӵc hiӋn viӋc lai tҥo giӳa các dòng cá bình tích. Thông qua viӋc thu thұp kӃt quҧ sau khi hoàn thành thí nghiӋm, ta có thӇ thiӃt lұp ÿѭӧc sѫÿӗ lai Fӫa chúng. Qua ÿó ta có thӇ dӵÿoán ÿѭӧc thӃ hӋ cá con thong qua kiӇu hình cӫa cá bӕ mҽ. Tӯÿó làm cѫ sӣ cho viӋc lai tҥo ra các dòng cá bình tích vӟi các màu mong muӕn. 3. 1ӝi dung ÿӅ tài ThiӃt lұp sѫÿӗ lai cӫa các dòng cá bình tích: - Màu sҳc: (ÿen hoàn toàn, trҳng hoàn toàn, vàng hoàn toàn, trҳng ÿӕm ít, vàng ÿӕm ít, trҳng ÿӕm nhiӅu, vàng ÿӕm nhiӅu) - Vây ÿuôi: (dҥng vây tӭ vân, dҥng ÿuôi én, dҥng vây bình thѭӡng) 3CHѬѪNG II 7ӘNG QUAN TÀI LIӊU 1. Tên khoa hӑc Ngành Chordata /ӟp Actinopterygii Dòng Cyprinodontiformes +ӑ Poeciliidae Giӕng Poecilia 2. Môi trѭӡng sӕng: pH : 7.5 - 8.5 NhiӋt ÿӝ : 21°C - 28°C Ĉӝ cӭng : 10° to 25° dH, Ĉӝ pH (ÿӝ phèn) là mӝt trong nhӳng chӍ tiêu quan trӑng ÿӕi vӟi môi trѭӡng sӕng cӫa cá cҧnh. Mӛi loài cá cҧnh, tùy thuӝc ÿһc tính sinh hӑc, vùng phân bӕ, sinh sӕng, giai ÿRҥn tuәi, thӡi tiӃt, khí hұu, sӁ thích ӭng vӟi ÿӝ pH khác nhau. Khi nuôi, ӣ tӯng giai ÿRҥn: trѭӣng thành, sinh sҧn, lên màu, tҥo dáng…sӁ thích ӭng vӟi mӝt ngѭӥng pH phù hӧp. Ĉӝ pH còn ҧnh hѭӣng ÿӃn sӵ hô hҩp cӫa cá. NӃu nѭӟc bӏ chua nhiӅu sӁ tác ÿӝng lên chҩt nhӡn cӫa cá và da cá, ngăn cҧn Vӵ hô hҩp có thӇ làm cá chӃt, ngѭӧc lҥi nӃu nѭӟc có ÿӝ kiӅm cao thì chҩt kiӅm FNJng phá hӫy mang và da cá. Khi pH giҧm xuӕng, khҧ năng vұn chuyӇn oxy cӫa hemoglobin giҧm. Mang cá tiӃt ra nhiӅu chҩt nhҫy, da và phҫn bên ngoài cѫ thӇ tiӃt ra nhiӅu nhӟt, cá sӁ chӃt dҫn cho ÿӃn hӃt bҫy. Khi pH tăng cao, cá tăng cѭӡng trao ÿәi chҩt, tiêu hao nhiӅu năng lѭӧng, làm cá chұm lӟn, hao hөt nhiӅu.(Lý 9ƭnh Phѭӟc, 2009) ChӍ sӕ pH liên quan ÿӃn ÿӝ cӭng và ÿӝ kӅm cӫa nѭӟc. Khi ÿӝ cӭng và ÿӝ NӅm әn ÿӏnh, ÿӝ pH ít thay ÿәi. Ĉӝ pH ҧnh hѭӣng rҩt nhiӅu ÿӃn sӵ phát triӇn cӫa cá cҧnh, ÿӃn bӋnh tұt, ÿӃn viӋc tҥo màu sҳc… Ĉӕi vӟi nhӳng loài cá cҧnh, trong giai ÿRҥn sinh sҧn, sӵ thay ÿәi pH, dù ӣ mӭc ÿӝ nhҽ, sӁ làm tәn thѭѫng rҩt lӟn ÿӃn quá trình sinh sҧn. Trӵc tiӃp tác ÿӝng ÿӃn các sҧn phҭm sinh sҧn nhѭ trӭng VӁ bӏ thoái hóa, kéo dài thӡi gian tҥo noãn hoàng cӫa các noãn bào, chұm quá trình chuyӇn giai ÿRҥn cӫa trӭng . Các tӃ bào sinh dөc lҫn lѭӧt bӏ hӫy diӋt, làm cho viӋc sinh sҧn không thành công. ĈӇәn ÿӏnh ÿӝ pH, trѭӟc tiên cҫn әn ÿӏnh ÿӝ Fӭng và ÿӝ kӅm cӫa nѭӟc. BiӋn pháp hiӋn nay là dùng vôi nông nghiӋp (CaCO3) hoһc vôi ÿen Dolomite (CaMgCO3) xuӕng hӗ nuôi vӟi liӅu lѭӧng 10-20g/m3. 4Khi bón hai loҥi vôi trên, pH trong hӗ nuôi sӁÿѭӧc cҧi thiӋn ÿáng kӇ, ÿѭӧc nâng lên cho phù hӧp vӟi các loài cá cҧnh. Giҧm ÿӝ pH xuӕng có thӇ dùng acid phosphoric hoһc dùng ÿѭӡng cát bón xuӕng ao, tăng cѭӡng sӵ hoҥt ÿӝng cӫa hӋ vi sinh vұt có lӧi ÿӇ phân huӹ mùn bã hӳu cѫ, sҧn sinh ra khí CO2, kéo ÿӝ pH giҧm xuӕng. Lѭӧng acid phosphoric dùng 2.5ml/100 lít nѭӟc, sӁ hҥ pH xuӕng 1 ÿӝ. Ĉӕi vӟi ÿѭӡng ăn dùng 1-2 g/m3 nѭӟc. Mӝt sӕ nghӋ nhân sҧn xuҩt, nuôi cá Fҧnh hiӋn nay, ÿã biӃt ӭng dөng kӻ thuұt nâng, hҥ pH theo hѭӟng chӫÿӝng, ÿӇ kích thích cá cҧnh trong sinh sҧn. Kӻ thuұt này rҩt hiӋu quҧ, tuy nhiên, viӋc lӵa chӑn thӡi ÿLӇm tiӃn hành ÿòi hӓi ngѭӡi thӵc hiӋn phҧi có kinh nghiӋm. Trong giai ÿRҥn sinh sҧn các loài cá cҧnh, viӋc әn ÿӏnh pH sӁ góp phҫn tăng hiӋu quҧ sinh sҧn, әn ÿӏnh quá trình sinh sҧn, nâng cao chҩt lѭӧng sҧn phҭm sinh sҧn. Các \Ӄu tӕ môi trѭӡng nói chung, ÿӝ pH nói riêng, khi thay ÿәi, có ҧnh hѭӣng trӵc tiӃp ÿӃn sinh sҧn. Do vұy, nên chӫÿӝng ÿLӅu tiӃt ÿӝ pH, tránh có nhӳng tác ÿӝng [ҩu ÿӕi vӟi các loài cá cҧnh. (Lý Vƭnh Phѭӟc,2009) 3. Ĉһc ÿLӇm chung Nhóm này có hѫn 19 loài phân bӕ trong các thӫy vӵc tӵ nhiên. Poecilia amazonica Garman, 1895. Poecilia boesemani Poeser, 2003. Pacific molly, Poecilia butleri Jordan, 1889. Catemaco molly, Poecilia catemaconis Miller, 1975. Cauca molly, Poecilia caucana (Steindachner, 1880). Poecilia caudofasciata (Regan, 1913). Dwarf molly, Poecilia chica Miller, 1975. Poecilia dauli Meyer & Radda, 2000. Elegant molly, Poecilia elegans (Trewavas, 1948). Amazon molly, Poecilia formosa (Girard, 1859). Poecilia gillii (Kner, 1863). Hispaniola molly, Poecilia hispaniolana Rivas, 1978. Poecilia koperi Poeser, 2003. Poecilia kykesis Poeser, 2002. Sailfin molly, Poecilia latipinna (Lesueur, 1821). Broadspotted molly, Poecilia latipunctata Meek, 1904. Poecilia ma