Luận văn Một số giải pháp phát triển kinh tế dải ven biển Thanh -Nghệ - Tĩnh đến năm 2015

Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Một số giải pháp phát triển kinh tế dải ven biển Thanh - Nghệ - Tĩnh đến năm 2015" tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 4b-2008 93 Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ d¶i ven biÓn Thanh – NghÖ - TÜnh ®Õn n¨m 2015 Hoµng Phan H¶i YÕn (a) Tãm t¾t. Trªn c¬ së c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ tiÒm n¨ng, hiÖn tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ cña d¶i ven biÓn Thanh Ho¸ - NghÖ An - Hµ TÜnh, bµi b¸o nµy ®−a ra mét sè gi¶i ph¸p gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ cña d¶i ven biÓn Thanh Ho¸ - NghÖ An - Hµ TÜnh ®Õn n¨m 2015. I. §Æt vÊn ®Ò Thanh Ho¸ - NghÖ An - Hµ TÜnh lµ 3 tØnh ven biÓn thuéc khu vùc B¾c Trung Bé cña ViÖt Nam cã ®−êng bê biÓn dµi 321 km. D¶i ven biÓn Thanh - NghÖ - TÜnh (DVBTNT) cã diÖn tÝch réng 4686,2 km2 vµ d©n sè 2.893.018 ng−êi (n¨m 2005), chiÕm 13,9% diÖn tÝch tù nhiªn vµ 36,2% d©n sè cña 3 tØnh [1], [2], [3]. Vïng biÓn vµ DVBTNT cã nhiÒu tiÒm n¨ng, lîi thÕ ph¸t triÓn vµ lµ ®Þa bµn chiÕn l−îc cùc kú quan träng c¶ vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ an ninh quèc phßng; lµ cöa ngâ ®Ó ®Èy m¹nh giao l−u kinh tÕ vµ héi nhËp quèc tÕ; lµ ®Þa bµn rÊt thuËn lîi ®Ó thu hót ®Çu t−, lµm ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña c¸c tØnh kh¸c trong khu vùc nãi riªng vµ c¸c tØnh kh¸c trong c¶ n−íc nãi chung. C¸c tµi nguyªn ë biÓn vµ ven biÓn kh¸ phong phó, ®a d¹ng, trong ®ã cã mét sè tiÒm n¨ng lín lµ nh÷ng nguån lùc ph¸t triÓn kinh tÕ quan träng nh− h¶i s¶n, vËt liÖu x©y dùng, ®iÒu kiÖn x©y dùng c¶ng, c¶nh quan du lÞch... II. Kh¸i qu¸t vÒ thùc tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ MÆc dï cã nhiÒu tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn, song thùc tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ ë DVBTNT ®ang cßn nhiÒu vÊn ®Ò bÊt cËp. Cô thÓ: - TiÒm n¨ng cña DVBTNT rÊt lín nh−ng hiÖn nay møc ®é khai th¸c cßn thÊp, chØ kho¶ng tõ 30 - 40% tiÒm n¨ng ®ã [7]. VÝ dô: tµi nguyªn kho¸ng s¶n tuy rÊt ®a d¹ng nh−ng hiÖn nay míi khai th¸c mét sè má nh− ®¸, xi m¨ng, vËt liÖu x©y dùng vµ mét Ýt titan ë quy m« nhá. C¸c nguån lîi kh¸c ë biÓn nh− n¨ng l−îng biÓn, c¸c ho¸ chÊt tõ n−íc biÓn vµ c¸c kho¸ng s¶n kh¸c ë biÓn ch−a ®−îc ®iÒu tra nghiªn cøu. §iÒu nµy do n¨ng lùc khai th¸c cßn yÕu kÐm, c¬ së vËt chÊt kü thuËt l¹c hËu... - VÒ c¬ b¶n, c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ë DVBTNT míi khëi ph¸t, chñ yÕu lµ c¸c ho¹t ®éng khai th¸c tù nhiªn víi tr×nh ®é c«ng nghÖ cßn thÊp h¬n nhiÒu so víi c¸c vïng kh¸c trong c¶ n−íc; c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän ch−a nhiÒu...V× vËy, vai trß cña DVBTNT trong kinh tÕ cña c¶ vïng ch−a næi bËt, ch−a ®¸p øng ®−îc yªu cÇu ph¸t triÓn cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc. - B−íc ®Çu ®· h×nh thµnh mét sè m« h×nh kinh tÕ ë DVBTNT nh−: m« h×nh ®« thÞ - c¶ng biÓn, m« h×nh thÞ x· du lÞch ven biÓn, m« h×nh khu c«ng nghiÖp - c¶ng biÓn... nh−ng ch−a râ nÐt, chñ yÕu mang tÝnh tù ph¸t, thiÕu quy ho¹ch ë tÇm vÜ m« vµ l©u dµi. Ch−a thùc sù cã nh÷ng m« h×nh tiªn tiÕn vµ hiÖu qu¶, cã tÝnh khoa häc cao ®Ó ph¸t triÓn nhanh d¶i ven biÓn, lµm ®éng lùc NhËn bµi ngµy 07/11/2007. Söa ch÷a xong 22/10/2008. Hoµng Phan H¶i YÕn Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ, TR. 93-101 94 B¶ng 1: So s¸nh khèi l−îng hµng ho¸ th«ng qua mét sè c¶ng biÓn cña DVBTNT víi mét sè c¶ng biÓn kh¸c cña ViÖt Nam §¬n vÞ: 1.000 tÊn Tªn c¶ng 2000 2001 2002 2003 2004 2005 C¶ng H¶i Phßng 7.646 8.576 10.350 11.764 11.981 12.334 C¶ng C¸i L©n 1.533 1.526 1.560 1.603 1.605 1.662 C¶ng Nghi S¬n 168 200 400 780 1.192 1.076 C¶ng Cöa Lß 648 748 869 937 984 1.012 C¶ng Vòng ¸ng - - 230 500 765 787 C¶ng §µ N½ng 1.411 1.710 2.074 2.178 2.308 2.256 C¶ng Quy Nh¬n 1.461 1.360 1.548 2.162 2.415 2.450 C¶ng Sµi Gßn 9.701 10.022 12.077 11.526 11.592 11.889 [7],[9],[10] B¶ng 2: So s¸nh tr÷ l−îng vµ kh¶ n¨ng khai th¸c c¸ biÓn cña DVBTNT víi mét sè d¶i ven biÓn kh¸c cña ViÖt Nam n¨m 2004 Tr÷ l−îng Kh¶ n¨ng khai th¸c D¶i ven biÓn Loµi c¸ §é s©u TÊn % TÊn % C¸ næi nhá 390.000 57,3 156.000 57,3 < 50m 39.204 5,7 15.682 5,7 C¸ ®¸y > 50m 251.962 37,0 100.785 37,0 Céng 291.166 42,7 116.467 42,7 B¾c Bé Céng 681.166 100 272.467 100 C¸ næi nhá 360.000 78,0 124.285 78,0 < 50m 16.400 3,6 7.000 4,4 C¸ ®¸y > 50m 85.000 18,4 28.055 17,6 Céng 101.400 22,0 35.055 22,0 Thanh - NghÖ - TÜnh Céng 461.400 100 159.340 100 C¸ næi nhá 500000 82,5 200.000 82,5 < 50m 18.494 3,0 7.398 3,0 C¸ ®¸y >50m 87.905 14,5 35.162 14,5 Céng 106.399 17,5 42.560 17,5 Nam Trung Bé Céng 606.399 100 242.560 100 C¸ næi nhá 524.000 25,2 209.600 25,2 < 50m 349.154 16,8 139.762 16,8 >50m 1.202.735 58,0 481.049 58,0 C¸ ®¸y Céng 1.551.889 74,8 620.856 74,8 §«ng Nam Bé Céng 2.075.889 100 830.456 100 [4],[8],[9] tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 4b-2008 95 thóc ®Èy kinh tÕ c¶ vïng vµ lµm ®Çu tµu l«i kÐo c¸c khu vùc néi ®Þa. - HÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng DVBTNT tuy ®−îc c¶i thiÖn mét b−íc song nh×n chung cßn nhiÒu yÕu kÐm, ®Æc biÖt lµ vïng ven biÓn cña Hµ TÜnh, g©y trë ng¹i lín cho viÖc ph¸t triÓn t¨ng tèc, ®ång thêi ch−a t¹o ®−îc sù hÊp dÉn ®Ó thu hót m¹nh ®Çu t− bªn ngoµi. Khã kh¨n trong viÖc triÓn khai Dù ¸n khai th¸c s¾t ë Th¹ch Khª (huyÖn Th¹ch Hµ, tØnh Hµ TÜnh) vµ x©y dùng nhµ m¸y luyÖn thÐp lín nhÊt ViÖt Nam ë ®©y lµ mét vÝ dô ®iÓn h×nh. - Kü thuËt - c«ng nghÖ khai th¸c biÓn vµ DVBTNT cßn l¹c hËu, n¨ng suÊt, chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ ch−a cao. C«ng t¸c ®iÒu tra c¬ b¶n cßn nhiÒu h¹n chÕ. NhiÒu lo¹i tµi nguyªn ch−a ®−îc ®iÒu tra nghiªn cøu ®Çy ®ñ c¶ vÒ tr÷ l−îng vµ sù ph©n bè. C¬ së d÷ liÖu ®iÒu tra c¬ b¶n vÒ biÓn vµ d¶i ven biÓn (c¶ vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, tµi nguyªn vµ kinh tÕ - x· héi) rÊt thiÕu vµ kh«ng ®ång bé, ch−a ®ñ ®é tin cËy ®Ó ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vµ c¸c ch−¬ng tr×nh khai th¸c biÓn vµ d¶i ven biÓn l©u dµi. §©y còng lµ khã kh¨n chung cña d¶i ven biÓn c¶ n−íc. - Nguån nh©n lùc ë DVBTNT kh¸ dåi dµo nh−ng chÊt l−îng thÊp, phÇn lín lµ ch−a qua ®µo t¹o. HiÖn cßn rÊt thiÕu ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c¸c nhµ doanh nghiÖp giái vµ lùc l−îng lao ®éng cã tr×nh ®é kü thuËt cao ®Ó ph¸t triÓn d¶i ven biÓn víi tèc ®é nhanh theo h−íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, nhÊt lµ ®èi víi c¸c ngµnh ®Æc thï ë DVBTNT. B¶ng 3: So s¸nh tr×nh ®é, chÊt l−îng lao ®éng cña DVBTNT so víi mét sè d¶i ven biÓn kh¸c cña ViÖt Nam n¨m 2005. §¬n vÞ: % ChØ tiªu DVB c¶ n−íc DVB B¾c Bé DVB TNT DVB Nam Trung Bé DVB Nam Bé 1. Lao ®éng theo häc vÊn 100 100 100 100 100 - Ch−a biÕt ch÷ 0,5 0,6 0,2 0,4 0,3 - Ch−a tèt nghiÖp tiÓu häc 20,3 5,4 1,7 7,8 40,0 - §· tèt nghiÖp tiÓu häc 26,8 22,9 38,8 40,1 25,0 - §· tèt nghiÖp THCS 38,0 52,4 43,3 37,3 25,2 - §· tèt nghiÖp THPT 14,4 18,7 16,0 14,4 9,5 2. Lao ®éng theo chuyªn m«n kü thuËt 100 100 100 100 100 - Kh«ng cã chuyªn m«n kü thuËt 82,5 79,6 85,2 84,4 86,0 - S¬ cÊp - häc nghÒ 3,1 2,6 2,4 2,4 2,1 - C«ng nh©n kü thuËt cã b»ng 5,3 5,7 6,8 6,7 4,9 - C«ng nh©n kü thuËt kh«ng cã b»ng 3,0 0,6 2,0 2,3 3,3 - Trung häc chuyªn nghiÖp 3,9 8,7 1,1 2,8 2,1 - Cao ®¼ng, ®¹i häc, trªn ®¹i häc 2,2 2,8 2,5 1,4 1,6 [1],[2],[3],[7],[9] Hoµng Phan H¶i YÕn Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ, TR. 93-101 96 III. mét sè gi¶i ph¸p §Ó ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn ®Õn n¨m 2015 ®óng víi ®Þnh h−íng vµ môc tiªu ®· v¹ch ra, cÇn ph¶i thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu sau: 3.1. Gi¶i ph¸p vÒ nguån nh©n lùc Nguån nh©n lùc lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng ®¶m b¶o viÖc thùc hiÖn th¾ng lîi c¸c môc tiªu còng nh− ®Þnh h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi víi DVBTNT, cÇn cô thÓ ho¸ c¸c chÝnh s¸ch sö dông vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc theo c¸c h−íng sau: 3.1.1. §µo t¹o vµ båi d−ìng Tr−íc m¾t ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch hiÖu qu¶ ®µo t¹o l¹i, båi d−ìng nguån nh©n lùc hiÖn cã cña DVBTNT. §ång thêi ph¶i ®Æc biÖt ch¨m lo ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, lùc l−îng chuyªn gia kü thuËt, c¸c nhµ doanh nghiÖp vµ ®éi ngò lao ®éng cã kü n¨ng tay nghÒ cao, g¾n víi néi dung ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña DVBTNT. Cô thÓ: - §µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé kü thuËt hiÖn cã b»ng viÖc tæ chøc c¸c líp häc cã thêi h¹n, cö chuyªn gia cã kü thuËt vÒ gi¶ng d¹y ®óng chuyªn ngµnh, phï hîp víi yªu cÇu trong c¸c lÜnh vùc ph¸t triÓn kinh tÕ cña vïng. - Cö c¸n bé ®i häc ë c¸c trung t©m ®µo t¹o ngµnh nghÒ hoÆc ®i häc hái kinh nghiÖm ë c¸c m« h×nh s¶n xuÊt ®¹t hiÖu qu¶ cao trong vµ ngoµi n−íc. - N©ng cÊp c¸c tr−êng d¹y nghÒ ë DVBTNT b»ng viÖc ®Çu t− c¬ së vËt chÊt, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cña c¸n bé, ph¸t triÓn ®a d¹ng ho¸ ngµnh nghÒ trong tr−êng, thùc hiÖn ®µo t¹o theo ®Þa chØ nguån nh©n lùc phôc vô cho c¸c huyÖn ven biÓn vµ trªn ph¹m vi c¶ vïng. - §Æc biÖt chó träng ®Õn viÖc ®µo t¹o nguån nh©n lùc phôc vô cho c¸c ngµnh: nu«i trång thuû s¶n, ngµnh du lÞch, ngµnh kinh tÕ c¶ng (söa ch÷a vµ ®ãng tµu, dÞch vô vËn t¶i biÓn), ch¨m sãc vµ nh©n gièng c¸c c©y trång, vËt nu«i phï hîp víi ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, khÝ hËu cña DVBTNT [5],[6],[9]. 3.1.2 KhuyÕn khÝch vµ thu hót nh©n tµi Nh©n tµi lµ nguån nh©n lùc ®Æc biÖt, vïng cÇn cã chÝnh s¸ch thu hót vÒ víi vïng, lµm nßng cèt cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi kh«ng chØ cña DVBTNT mµ cßn cña c¶ ba tØnh. - Liªn hÖ víi c¸c tr−êng ®¹i häc, cao ®¼ng, d¹y nghÒ,... trªn ®Þa bµn ba tØnh Thanh Ho¸, NghÖ An, Hµ TÜnh còng nh− c¶ n−íc ®Ó tuyÓn dông nh©n tµi phï hîp víi ngµnh nghÒ theo yªu cÇu cña DVBTNT. - §èi víi nh÷ng ng−êi giái cña vïng, cÇn ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch ®Æc biÖt ®Ó sau khi ®−îc ®µo t¹o hä trë vÒ phôc vô cho ®Þa ph−¬ng. VÝ dô nh−: hç trî vÒ häc phÝ, vÒ ph−¬ng tiÖn ®i l¹i, vÒ ®iÒu kiÖn sèng, ®¶m b¶o khi ®µo t¹o xong hä sÏ ®−îc bè trÝ c¸c c«ng viÖc phï hîp víi tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt... - T¹o ®iÒu kiÖn vÒ vËt chÊt vµ m«i tr−êng lµm viÖc tèt cho nh÷ng ng−êi lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt. 3.1.3 §æi míi c¬ cÊu nguån nh©n lùc Trªn c¬ së ph¸t triÓn vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng nguån nh©n lùc chung trong c¸c ngµnh kinh tÕ - x· héi, ph¶i chuyÓn ®i ®µo t¹o mét phÇn lao ®éng n«ng nghiÖp sang c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ë d¶i ven biÓn theo xu h−íng t¨ng lao ®éng cã tay nghÒ kü thuËt qua ®µo t¹o, gi¶m lao ®éng gi¶n ®¬n. tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 4b-2008 97 3.2. Gi¶i ph¸p vÒ khoa häc c«ng nghÖ 3.2.1. §èi víi s¶n xuÊt n«ng - l©m nghiÖp - øng dông c¸c thµnh tùu c«ng nghÖ sinh häc, chñ yÕu lµ vÒ gièng c©y, gièng con vµo s¶n xuÊt ®Ó ®¹t n¨ng suÊt, s¶n l−îng cao vµ chÊt l−îng tèt. - §Çu t− n©ng cÊp c¬ së vËt chÊt - kü thuËt cña c¸c c¬ së nghiªn cøu vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ tõ tØnh ®Õn huyÖn, nhÊt lµ phôc vô cho sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp - n«ng th«n ë DVBTNT. NhiÖm vô cña c¸c trung t©m lµ nghiªn cøu, tiÕp nhËn c¸c gièng c©y trång, vËt nu«i, s¶n xuÊt thö nghiÖm nÕu thÊy phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña ®Þa ph−¬ng th× thùc hiÖn viÖc nh©n gièng vµ chuyÓn giao cho c¸c trang tr¹i, c¸c hé n«ng d©n vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ kh¸c trong n«ng th«n cña DVBTNT. Nghiªn cøu lai t¹o c¸c gièng míi, b¶o tån c¸c gièng b¶n ®Þa cã chÊt l−îng tèt. §ång thêi nghiªn cøu vµ chuyÓn giao c¸c c«ng nghÖ b¶o qu¶n, c«ng nghÖ sau thu ho¹ch, ®¸p øng yªu cÇu cña s¶n xuÊt theo h−íng s¶n xuÊt hµng ho¸. - ¦u tiªn cÊp vèn cho viÖc thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh gièng c©y trång, vËt nu«i tõ tØnh xuèng huyÖn, nhÊt lµ c¸c vïng träng ®iÓm s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp. - T¨ng nguån vèn ®Çu t− cho c¸c trung t©m khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m tõ tØnh xuèng huyÖn ®Ó tËp trung nghiªn cøu c¸c ®Ò tµi, c¸c ch−¬ng tr×nh øng dông kü thuËt vµo s¶n xuÊt n«ng - l©m trªn ®Þa bµn cña DVBTNT. T¨ng c−êng ®éi ngò c¸n bé khuyÕn n«ng - khuyÕn l©m ë cÊp c¬ së ®Ó thùc hiÖn viÖc chuyÓn giao tiÕn bé c«ng nghÖ ®Õn tõng hé n«ng d©n. 3.2.2. §èi víi ngµnh thuû s¶n Më réng hîp t¸c víi c¸c c¬ quan nghiªn cøu khoa häc trung −¬ng, c¸c chuyªn gia trong, ngoµi n−íc ®Ó ®−a nhanh tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ vµo ph¸t triÓn thuû s¶n, cô thÓ: - øng dông thiÕt bÞ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó khai th¸c h¶i s¶n vïng kh¬i. - Tõng b−íc x©y dùng quy ho¹ch khu b¶o tån sinh th¸i, vïng ®¸nh b¾t cã thêi vô, cã kÕ ho¹ch th¶ gièng xuèng s«ng, biÓn ®Ó t¸i t¹o nguån lîi thuû s¶n. - Trong nu«i trång thuû s¶n, nghiªn cøu vµ ®−a vµo nu«i trång c¸c lo¹i gièng thuû s¶n cho n¨ng suÊt, chÊt l−îng cao nh− t«m hïm, t«m só, t«m r¶o, cua, ngao,... tiÕp nhËn c«ng nghÖ sinh s¶n t«m cµng xanh, t«m he ch©n tr¾ng Nam Mü, t«m he NhËt B¶n... [5],[6]; vËn dông kü thuËt vµ c«ng nghÖ nu«i trång hiÖn ®¹i nh»m hoµn thiÖn quy tr×nh nu«i trång, ®Æc biÖt lµ kü thuËt vµ c«ng nghÖ nu«i h¶i s¶n b»ng lång trªn biÓn cho n¨ng suÊt vµ gi¸ trÞ kinh tÕ cao. - N©ng cÊp vµ ®Çu t− d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trong ngµnh chÕ biÕn thuû s¶n, nhÊt lµ chÕ biÕn thuû s¶n xuÊt khÈu. Kiªn quyÕt ng¨n chÆn viÖc nhËp c¸c lo¹i thiÕt bÞ c«ng nghÖ l¹c hËu vµ g©y « nhiÔm m«i tr−êng. Ph¸t triÓn s¶n xuÊt g¾n liÒn víi b¶o vÖ m«i tr−êng tù nhiªn. 3.2.3. §èi víi ngµnh du lÞch - X©y dùng c¸c khu du lÞch g¾n víi tµi nguyªn du lÞch cña tõng ®Þa ph−¬ng trong DVBTNT. VÝ dô nh− x©y dùng vµ më réng thªm c¸c khu nghÜ d−ìng ë SÇm S¬n, Qu¶ng X−¬ng (Thanh Ho¸), Quúnh L−u, DiÔn Ch©u, Cöa Lß (NghÖ An), Xu©n Thµnh, CÈm Xuyªn (Hµ TÜnh). - X©y dùng vµ n©ng cÊp c¸c tuyÕn du lÞch g¾n kÕt chÆt chÏ víi nhau ®Ó Hoµng Phan H¶i YÕn Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ, TR. 93-101 98 thuËn tiÖn cho kh¸ch tham quan vµ nghØ d−ìng. - §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh du lÞch ®Ó kh¾c phôc tÝnh mïa vô trong du lÞch cña DVBTNT. §©y lµ gi¶i ph¸p quan träng nhÊt nh»m h¹n chÕ t×nh tr¹ng v¾ng kh¸ch trong mïa ®«ng. VÝ dô nh−: tæ chøc c¸c lÔ héi g¾n víi phong tôc, tËp qu¸n vµ nÐt v¨n ho¸ cña tõng ®Þa ph−¬ng; x©y dùng c¸c trung t©m vui ch¬i gi¶i trÝ trong mïa ®«ng; ph¸t triÓn lo¹i h×nh ng©m t¾m n−íc kho¸ng, n−íc nãng... - X©y dùng, n©ng cÊp vµ hoµn thiÖn c¬ së vËt chÊt, c¬ së h¹ tÇng phôc vô du lÞch nhÊt lµ c¬ së ¨n uèng, c¬ së nghØ d−ìng, ph−¬ng tiÖn ®i l¹i trªn ®Þa bµn cña DVBTNT. - øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong qu¶n lý vµ kinh doanh du lÞch; øng dông c¸c kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trong x©y dùng c¬ së h¹ tÇng du lÞch còng nh− trong c¸c lo¹i h×nh dÞch vô du lÞch. 3.2.4. §èi víi ngµnh c«ng nghiÖp - X©y dùng c¸c khu c«ng nghiÖp ë nh÷ng khu vùc cã ®iÒu kiÖn vÒ tµi nguyªn, kinh tÕ - kü thuËt, nguån nh©n lùc. Tr¸nh viÖc x©y dùng trµn lan, kh«ng cã träng ®iÓm, g©y l·ng phÝ vÒ søc lùc vµ tiÒn cña. §Ó lµm ®−îc ®iÒu nµy, tr−íc hÕt, c¸c cÊp qu¶n lý cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng c¸c nguån tµi nguyªn, c¸c −u thÕ cña vïng; sau ®ã, tÝnh to¸n, c©n nh¾c, cÇn ph¶i x©y dùng c¸c khu c«ng nghiÖp nh− thÕ nµo ®Ó ph¸t huy vµ khai th¸c hîp lý thÕ m¹nh ®ã. - ¦u tiªn ®æi míi thiÕt bÞ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ tiªn tiÕn phôc vô s¶n xuÊt c¸c ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän ®· ®−îc x¸c ®Þnh trªn ®Þa bµn cña DVBTNT, c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc nhËp ngo¹i ph¶i ®ång bé, ®¶m b¶o møc ®é tiªn tiÕn trong khu vùc. Ng¨n cÊm du nhËp c¸c thiÕt bÞ cò t©n trang l¹i, c¸c thiÕt bÞ c«ng nghÖ g©y « nhiÔm m«i tr−êng, t¨ng c−êng liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c trung t©m khoa häc, c¸c viÖn nghiªn cøu vµ c¸c tr−êng ®¹i häc ®Ó t− vÊn trong viÖc c¶i tiÕn c«ng nghÖ, ®Çu t− chiÒu s©u, chuyÓn giao c«ng nghÖ míi nh»m n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l−îng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm cã chÊt l−îng cao cho tiªu dïng vµ xuÊt khÈu. 3.2.5. §èi víi ngµnh giao th«ng vËn t¶i N©ng cÊp, hiÖn ®¹i ho¸ mét c¸ch ®ång bé c¸c tuyÕn ®−êng giao th«ng quan träng trªn ®Þa bµn DVBTNT; ®Çu t− vÒ c¬ së h¹ tÇng, ph−¬ng tiÖn, trang thiÕt bÞ l−u d÷, bèc dì, vËn chuyÓn hµng ho¸. 3.3. Gi¶i ph¸p vÒ huy ®éng vµ thu hót vèn ®Çu t− - Thu hót nguån vèn néi lùc b»ng viÖc huy ®éng søc d©n ®ãng gãp ngµy c«ng lao ®éng vµ mét phÇn kinh phÝ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng phôc vô s¶n xuÊt vµ x· héi. - Cã chÝnh s¸ch −u tiªn ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®Ó t¹o thªm nguån thu trªn ®Þa bµn, ngoµi c¸c biÖn ph¸p chèng thÊt thu, thÊt nép. - Huy ®éng c¸c nguån dù tr÷ trong d©n b»ng c¸c h×nh thøc mua c«ng tr¸i quèc gia, huy ®éng vèn tÝn dông, tr¸i phiÕu... ®Ó h×nh thµnh mét thÞ tr−êng vèn h−íng vµo ®Çu t− ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän ë DVBTNT. - TiÕt kiÖm chi ng©n s¸ch th−êng xuyªn, t¨ng chi cho ®Çu t− ph¸t triÓn b»ng nguån vèn ng©n s¸ch tØnh. - §èi víi thu hót vèn ®Çu t− bªn ngoµi: cÇn ph¶i lËp c¸c dù ¸n ®Çu t− tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 4b-2008 99 s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn h¹ tÇng tõng ngµnh trong lÜnh vùc kinh tÕ cña DVBTNT ®Ó thu hót vèn chi tõ c¸c ch−¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia, c¸c dù ¸n ®Çu t− ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ c¸c nguån ®Çu t− qua bé, ngµnh trung −¬ng vµo ®Þa bµn cña DVBTNT. - Më réng c¸c h×nh thøc tÝn dông, t¨ng dÇn vèn vay trung h¹n vµ dµi h¹n, thùc hiÖn chÝnh s¸ch −u ®·i vÒ l·i suÊt cho c¸c ch−¬ng tr×nh dù ¸n träng ®iÓm cña tØnh. - T¨ng c−êng liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c tØnh b¹n, víi c¸c c«ng ty trong, ngoµi n−íc trªn c¬ së tiÒm n¨ng, lîi thÕ cña c¸c ngµnh kinh tÕ DVBTNT. - §Èy m¹nh thu hót ®Çu t− n−íc ngoµi b»ng c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch −u ®·i, t¨ng c−êng quan hÖ ®èi ngo¹i, tæ chøc tèt m¹ng l−íi tiÕp thÞ trong, ngoµi n−íc ®Ó võa t×m kiÕm thÞ tr−êng, võa giíi thiÖu tiÒm n¨ng vµ c¸c chÝnh s¸ch −u ®·i cña DVBTNT cho c¸c nhµ ®Çu t− ®Ó thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t− tõ: ODA, FDI, NGO... vµo DVBTNT mét c¸ch cã hiÖu qu¶. 3.4. Gi¶i ph¸p vÒ thÞ tr−êng Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, thÞ tr−êng lµ ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm kÕt thóc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. ThÞ tr−êng cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ vµ vÊn ®Ò më réng kinh doanh. CÇn ph¶i coi thÞ tr−êng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng t¸c ®éng vµ thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ DVBTNT. Do vËy, ngay trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý cña viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ DVBTNT, x¸c lËp môc tiªu, ®Þnh h−íng cña viÖc ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ chñ yÕu trªn toµn DVBTNT cÇn ph¶i lÊy thÞ tr−êng lµ mét trong nh÷ng c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸ vµ x¸c ®Þnh. ThÞ tr−êng lu«n biÕn ®éng, v× vËy, cÇn th−êng xuyªn theo dâi ®Ó cã sù ®iÒu chØnh kÞp thêi, ®©y lµ yªu cÇu quan träng trong c«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña DVBTNT. - N¾m b¾t ®−îc nhu cÇu cña thÞ tr−êng trong vµ ngoµi DVBTNT, thiÕt lËp ®−îc c¸c mèi hîp t¸c liªn doanh, liªn kÕt s¶n xuÊt kinh doanh vµ dÞch vô. Träng t©m lµ tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm, gi¶i quyÕt ®Çu ra, ®¸p øng nhu cÇu hµng ho¸ cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cña thÞ tr−êng trong toµn DVBTNT vµ xuÊt khÈu. - §èi víi thÞ tr−êng trong DVBTNT, më réng thÞ tr−êng tiªu thô vµ trao ®æi trªn c¬ së cñng cè, tæ chøc l¹i m¹ng l−íi th−¬ng m¹i nhµ n−íc ®ñ m¹nh, chñ ®éng n¾m thÞ tr−êng cña DVBTNT, khuyÕn khÝch dïng hµng cña néi vïng. Tæ chøc tiªu thô hÕt s¶n phÈm hµng ho¸ cña ®Þa ph−¬ng, t¨ng c−êng tiÕp thÞ qu¶ng c¸o, ph¸t triÓn c¸c ®¹i lý b¸n bu«n, b¸n lÎ trªn ®Þa bµn toµn vïng, kÕt hîp víi qu¶n lý thÞ tr−êng. - §èi víi thÞ tr−êng trong n−íc vµ n−íc ngoµi: gi¶i ph¸p chñ yÕu lµ th«ng qua c¸c tæ chøc t− vÊn vµ c¸ nh©n liªn doanh víi ngoµi tØnh vµ n−íc ngoµi trong c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt, chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû h¶i s¶n vµ c¸c lo¹i s¶n phÈm d©n dông kh¸c. Tõng b−íc x¸c lËp c¸c mèi quan hÖ h÷u nghÞ l©u dµi vÒ bu«n b¸n víi c¸c n−íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. §ång thêi nghiªn cøu vµ cô thÓ ho¸ c¸c chÝnh s¸ch thu hót thÞ tr−êng trong n−íc, n−íc ngoµi, g¾n víi mét tæ chøc t− vÊn ®ñ m¹nh ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp lµm c«ng t¸c qu¶ng c¸o vµ tiÕp thÞ. Hoµng Phan H¶i YÕn Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ, TR. 93-101 100 3.5. Gi¶i ph¸p vÒ ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ S¶n xuÊt hµng ho¸ nh»m cung cÊp c¸c s¶n phÈm cã chÊt l−îng cho thÞ tr−êng trong n−íc vµ quèc tÕ. Nhu cÇu sö dông cña ng−êi tiªu dïng tr