Nam Cao baét ñaàu söï nghieäp saùng taùc vaên chöông töø naêm 1936. Trong ñoù, töø naêm
1940 ñeán 1945 laø thôøi gian oâng thöïc söï vieát ñöôïc nhieàu nhaát. Ñöông thôøi ngöôøi ta ít noùi
ñeán vaên phaåm cuûa oâng. Phaûi töø sau khi oâng hi sinh, nhaát laø töø cuoái nhöõng naêm taùm möôi
cuûa theá kæ XX, cuoäc ñôøi vaø söï nghieäp vaên hoïc cuûa Nam Cao ngaøy caøng ñöôïc söï quan taâm
nhieàu hôn cuûa caùc nhaø nghieân cöùu. Nhieàu giaù trò cuûa vaên nghieäp oâng ñöôïc khaúng ñònh
moät caùch xöùng ñaùng. Buoåi ñaàu laø söï chuù yù cuûa ngöôøi ñoïc veà laäp tröôøng tö töôûng, veà kieåu
saùng taùc (laõng maïn – hieän thöïc), veà ñeà taøi (noâng daân – tieåu tö saûn trí thöùc) . Veà sau laø
söï khai thaùc theo chieàu saâu cuûa caùc nhaø nghieân cöùu veà tö töôûng nhaân vaên, veà thi phaùp
Nam Cao trong truyeän ngaén. Taùc phaåm cuûa oâng ñöôïc ñöa vaøo giaûng day troïng nhaø tröôøng
töø baäc trung hoïc cô sôû ñeán baäc ñaïi hoïc. Ñaëc bieät, ôû baäc trung hoïc phoå thoâng, oâng ñöôïc
xeáp vaøo chöông trình vôùi tö caùch laø moät taùc gia cuøng boán teân tuoåi lôùn khaùc cuûa vaên hoïc
hieän ñaïi: Hoà Chí Minh, Toá Höõu, Nguyeãn Tuaân, Xuaân Dieäu
159 trang |
Chia sẻ: duongneo | Lượt xem: 1292 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Phong cách nghệ thuật của Nam Cao, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
BOÄ GIAÙO DUẽC VAỉ ẹAỉO TAẽO
TRệễỉNG ẹAẽI HOẽC Sệ PHAẽM THAỉNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH
PHAN VAấN TệễỉNG
CHUYEÂN NGAỉNH: VAấN HOẽC VIEÄT NAM
MAế SOÁ: 5 0 4 3 3
LUAÄN AÙN TIEÁN Sể NGệế VAấN
NGệễỉI HệễÙNG DAÃN KHOA HOẽC
GIAÙO Sệ NGUYEÃN VAấN HAẽNH
THAỉNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH – NAấM 2004
COÄNG HOAỉ XAế HOÄI CHUÛ NGHểA VIEÄT NAM
ẹOÄC LAÄP – Tệẽ DO – HAẽNH PHUÙC
----------***---------
ẹễN XIN BAÛO VEÄ LUAÄN AÙN
Kớnh gửỷi: Trửụứng ẹaùi hoùc sử phaùm Thaứnh phoỏ Hoà Chớ Minh
ẹoàng kớnh gửỷi: Trửụứng Cao ủaỳng sử phaùm Long An
Teõn toõi laứ: Phan Vaờn Tửụứng
Coõng taực taùi: Trửụứng Cao ủaỳng sử phaùm Long An
Toõi ủửụùc coõng nhaọn laứ nghieõn cửựu sinh theo quyeỏt ủũnh soỏ 2647/GD & ẹT ngaứy 12 thaựng 09
naờm 1994. Hỡnh thửực ủaứo taùo: taọp trung. Caực vaờn baỷn gia haùn:
- Soỏ 17449/SẹH ngaứy 01 thaựng 12 naờm 1998
- Soỏ 470/SẹH ngaứy 17 thaựng 01 naờm 2001 cho pheựp chuyeồn ủeà taứi nghieõn cửựu tửứ “Thi phaựp
truyeọn ngaộn Nam Cao” (bũ truứng vụựi moọt ngửụứi khaực) sang ủeà taứi “Phong caựch ngheọ thuaọt
Nam Cao”
- Soỏ 659/Qẹ/KHCN-SẹH ngaứy 17 thaựng 10 naờm 2001 cuỷa Hieọu trửụỷng Trửụứng ẹaùi hoùc sử
phaùm Thaứnh Phoỏ Hoà Chớ Minh.
Sau thụứi gian hoùc taọp vaứ thửùc hieọn ủeà taứi nghieõn cửựu, ủeỏn nay toõi ủaừ hoaứn thaứnh luaọn aựn tieỏn sú
vụựi ủeà taứi “Phong caựch ngheọ thuaọt Nam Cao”
Thuoọc chuyeõn ngaứnh: Vaờn hoùc Vieọt Nam
Maừ soỏ: 50433
Vỡ vaọy toõi laứm ủụn naứy kớnh ủeà nghũ Trửụứng ẹaùi hoùc sử phaùm Thaứnh phoỏ Hoà Chớ Minh cho pheựp
toõi ủửụùc baỷo veọ luaọn aựn taùi Hoọi ủoàng ủaựnh giaự ụỷ boọ moõn.
Toõi xin traõn troùng caỷm ụn
Ngaứy 12 thaựng 10 naờm 2003
Ngửụứi laứm ủụn
Phan Vaờn Tửụứng
YÙ kieỏn cuỷa giaựo sử hửụựng daón khoa hoùc
UBND Tổnh Long An COÄNG HOAỉ XAế HOÄI CHUÛ NGHểA VIEÄT NAM
Trửụứng CẹSP Long An ẹOÄC LAÄP – Tệẽ DO – HAẽNH PHUÙC
Soỏ:. ----------***-----------
Kớnh gửỷi: Boọ Giaựo duùc vaứ ẹaứo taùo
ẹoàng kớnh gửỷi: Trửụứng ẹaùi hoùc sử phaùm TP Hoà Chớ Minh
- Caờn cửự qui cheỏ ủaứo taùo Sau ủaùi hoùc ban haứnh theo quyeỏt ủũnh soỏ 18/2000/Qẹ-BGD & ẹT
ngaứy 08 thaựng 06 naờm 2000 cuỷa Boọ trửụỷng Boọ giaựo duùc ủaứo taùo
- Caờn cửự quyeỏt ủũnh soỏ 659/Qẹ/KHCN-SẹH ngaứy 17 thaựng 10 naờm 2001 cuỷa Hieọu trửụỷng
Trửụứng ẹaùi hoùc sử phaùm Thaứnh phoỏ Hoà Chớ Minh
- Theo ủeà nghũ cuỷa oõng trửụỷng phoứng Toồ chửực caựn boọ
Nay, Trửụứng Cao ủaỳng sử phaùm Long An ủeà nghũ Boọ giaựo duùc ủaứo taùo, Trửụứng ẹaùi hoùc sử phaùm
Thaứnh phoỏ Hoà Chớ Minh
Cho pheựp oõng: Phan Vaờn Tửụứng
Nụi coõng taực: Trửụứng Cao ủaỳng sử phaùm Long An
Laứ nghieõn cửựu sinh theo quyeỏt ủũnh soỏ 2647/GD & ẹT ngaứy 12 thaựng 09 naờm 1994 ủửụùc baỷo
veọ luaọn aựn tieỏn sú vụựi ủeà taứi “Phong caựch ngheọ thuaọt Nam Cao”
Thuoọc chuyeõn ngaứnh: Vaờn hoùc Vieọt Nam
Maừ soỏ: 50433
Traõn troùng kớnh chaứo
Ngaứy. thaựng. Naờm 2003
Hieọu trửụỷng
QUI ệễÙC TRèNH BAỉY
Taứi lieọu trớch daón ủửụùc ghi theo soỏ thửự tửù tửụng ửựng cuỷa noự trong phaàn danh muùc
TAỉI LIEÄU THAM KHAÛO vaứ ủửụùc ủaởt trong daỏu ngoaởc [ ] ngay sau phaàn coự lieõn quan,
sau daỏu ( : ) laứ soỏ trang. Taứi lieọu trớch daón naốm ụỷ caực trang lieàn nhau thỡ ủửụùc theồ hieọn
baống gaùch noỏi “”. Vớ duù: [100:3334]. Neỏu taứi lieọu tham khaỷo coự tửứ hai taọp trụỷ leõn thỡ
chửừ soỏ La maừ ụỷ giửừa seừ laứ soỏ thửự tửù cuỷa taọp, chửừ soỏ AÛ raọp trửụực vaứ sau seừ laứ soỏ thửự tửù cuỷa
taứi lieọu vaứ soỏ trang, vớ duù: [13:I:92].
Phaàn trớch daón in nghieõng vaứ ủửụùc ủaởt trong daỏu ngoaởc keựp (“ “), teõn taực phaồm
ủửụùc in ủaọm.
LễỉI CAM ẹOAN
Toõi xin cam ủoan ủaõy laứ coõng trỡnh nghieõn cửựu cuỷa rieõng toõi. Caực soỏ lieọu, keỏt
quaỷ neõu trong luaọn aựn laứ trung thửùc vaứ chửa tửứng ủửụùc ai coõng boỏ trong baỏt kyứ coõng
trỡnh naứo khaực.
Taực giaỷ luaọn aựn
PHAN VAấN TệễỉNG
MễÛ ẹAÀU
1. YÙ nghúa cuỷa ủeà taứi
Nam Cao baột ủaàu sửù nghieọp saựng taực vaờn chửụng tửứ naờm 1936. Trong ủoự, tửứ naờm
1940 ủeỏn 1945 laứ thụứi gian oõng thửùc sửù vieỏt ủửụùc nhieàu nhaỏt. ẹửụng thụứi ngửụứi ta ớt noựi
ủeỏn vaờn phaồm cuỷa oõng. Phaỷi tửứ sau khi oõng hi sinh, nhaỏt laứ tửứ cuoỏi nhửừng naờm taựm mửụi
cuỷa theỏ kổ XX, cuoọc ủụứi vaứ sửù nghieọp vaờn hoùc cuỷa Nam Cao ngaứy caứng ủửụùc sửù quan taõm
nhieàu hụn cuỷa caực nhaứ nghieõn cửựu. Nhieàu giaự trũ cuỷa vaờn nghieọp oõng ủửụùc khaỳng ủũnh
moọt caựch xửựng ủaựng. Buoồi ủaàu laứ sửù chuự yự cuỷa ngửụứi ủoùc veà laọp trửụứng tử tửụỷng, veà kieồu
saựng taực (laừng maùn – hieọn thửùc), veà ủeà taứi (noõng daõn – tieồu tử saỷn trớ thửực) . Veà sau laứ
sửù khai thaực theo chieàu saõu cuỷa caực nhaứ nghieõn cửựu veà tử tửụỷng nhaõn vaờn, veà thi phaựp
Nam Cao trong truyeọn ngaộn. Taực phaồm cuỷa oõng ủửụùc ủửa vaứo giaỷng day troùng nhaứ trửụứng
tửứ baọc trung hoùc cụ sụỷ ủeỏn baọc ủaùi hoùc. ẹaởc bieọt, ụỷ baọc trung hoùc phoồ thoõng, oõng ủửụùc
xeỏp vaứo chửụng trỡnh vụựi tử caựch laứ moọt taực gia cuứng boỏn teõn tuoồi lụựn khaực cuỷa vaờn hoùc
hieọn ủaùi: Hoà Chớ Minh, Toỏ Hửừu, Nguyeón Tuaõn, Xuaõn Dieọu
Duứ coự nhieàu coõng trỡnh nghieõn cửựu veà Nam Cao, duứ vũ trớ cuỷa oõng trong tieỏn trỡnh
phaựt trieồn vaờn hoùc nửụực nhaứ ủaừ ủửụùc khaỳng ủũnh nhửng nhửừng vaỏn ủeà veà sửù nghieọp vaờn
hoùc cuỷa Nam Cao vaón khoõng ngửứng ủửụùc ủaởt ra. Nhieàu nhaứ nghieõn cửựu ủaừ coự nhửừng nhaọn
ủũnh saõu saộc veà sửù nghieọp vaờn hoùc cuỷa Nam Cao nhửng chửa coự moọt coõng trỡnh naứo coự caựi
nhỡn heọ thoỏng, toaứn dieọn veà phong caựch ngheọ thuaọt nhaứ vaờn naứy, moọt phửụng dieọn quan
troùng taùo cụ sụỷ xaực laọp vũ trớ haứng ủaàu cuỷa oõng trong ủoọi nguừ caực nhaứ vaờn Vieọt Nam hieọn
ủaùi. Cuừng ủang thieỏu nhửừng coõng trỡnh coự sửù so saựnh ủoỏi chieỏu moọt caựch ủaày ủuỷ phong
caựch ngheọ thuaọt Nam Cao vụựi caực nhaứ vaờn Vieọt nam cuứng thụứi hay vụựi nhaứ vaờn nửụực
ngoaứi maứ oõng ngửụừng moọ. Beõn caùnh ủoự, vaờn nghieọp Nam Cao coự moọt ủoọ “mụỷ” nhaỏt ủũnh
vaứ ủang taực ủoọng roừ reọt leõn saựng taực khoõng ớt nhaứ vaờn ủửụng ủaùi. Khoõng hoaứn toaứn laứ
nhửừng vaỏn ủeà mụựi meỷ tuyeọt ủoỏi nhửng tỡm hieồu phong caựch ngheọ thuaọt Nam Cao, nhửừng
giaự trũ ủoọc ủaựo, mụựi meỷ cuỷa oõng trong saựng taùo ngheọ thuaọt ủeồ phuùc vuù toỏt hụn cho vieọc
nghieõn cửựu, giaỷng daùy, hoùc taọp laứ yự nghúa cuỷa ủeà taứi luaọn aựn naứy.
Do tieỏp caọn ủeà taứi tửứ goực ủoọ phong caựch ngheọ thuaọt moọt nhaứ vaờn neõn luaọn aựn
khoõng ủi saõu trỡnh baứy lũch sửỷ nhửừng vaỏn ủeà lớ luaọn veà phong caựch hoùc vaứ nhửừng moỏi
quan heọ ủa daùng phửực taùp cuỷa noự vụựi caực phaùm truứ khaực cuỷa lớ luaọn vaờn hoùc. Nhieọm vuù
chuỷ yeỏu cuỷa luaọn aựn laứ trỡnh baứy heọ thoỏng nhửừng ủaởc ủieồm tử tửụỷng – ngheọ thuaọt taùo neõn
sửù ủoọc ủaựo, mụựi meỷ, nhaỏt quaựn mang tớnh giaự trũ cuỷa phong caựch ngheọ thuaọt Nam Cao,
goựp phaàn khaỳng ủũnh nhửừng ủoựng goựp vaứ vũ trớ cuỷa nhaứ vaờn trong lũch sửỷ vaờn hoùc Vieọt
nam hieọn ủaùi.
2. Lũch sửỷ vaỏn ủeà
2.1. Quaự trỡnh nghieõn cửựu phong caựch ngheọ thuaọt Nam Cao
Sửù nghieọp saựng taực cuỷa Nam Cao ủửụùc chuự yự tửứ naờm 1941 vụựi lụứi tửùa cuỷa Leõ Vaờn
Trửụng cho taọp ẹoõi lửựa xửựng ủoõi do nhaứ xuaỏt baỷn “ẹụứi nay” aỏn haứnh. Thaựng 2 – 1952,
taực phaồm Nam Cao thaọt sửù trụỷ thaứnh ủoỏi tửụùng cuỷa khoa vaờn hoùc vụựi baứi “ Nam Cao” cuỷa
Nguyeón ẹỡnh Thi in trong Maỏy vaỏn ủeà vaờn hoùc – (NXB Vaờn ngheọ –H.1956). Tửứ ủoự ủeỏn
nay ủaừ coự hụn 190 coõng trỡnh, baứi vieỏt veà Nam Cao ủửụùc coõng boỏ.
Toõ Hoaứi laứ ngửụứi soỏng nhieàu vụựi Nam Cao caỷ trửụực vaứ sau caựch maùng. Trong caực
baứi vieỏt “Chuựng ta maỏt Nam Cao” (1954), “ Ngửụứi vaứ taực phaồm Nam Cao” (1956), “ Nam
Cao” (Lụứi giụựi thieọu chuyeõn luaọn “Nam Cao nhaứ vaờn hieọn thửùc xuaỏt saộc” cuỷa Haứ Minh
ẹửực - 1961), Toõ Hoaứi ủeàu nhaỏn maùnh moỏi lieõn heọ chaởt cheừ giửừa con ngửụứi nhaứ vaờn vụựi tử
tửụỷng ngheọ thuaọt, giửừa hieọn thửùc cuoọc soỏng vụựi nhửừng ủieàu ủửụùc phaỷn aựnh trong taực phaồm
Nam Cao.
Naờm 1961, Haứ Minh ẹửực coự chuyeõn luaọn ủaày ủaởn ủaàu tieõn veà Nam Cao vụựi tieõu ủeà
“Nam Cao nhaứ vaờn hieọn thửùc xuaỏt saộc”. Trong chuyeõn luaọn, khi ủeà caọp ủeỏn phong caựch
Nam Cao, oõng vieỏt: ”Sửù keỏt hụùp chaởt cheừ vaứ thửụứng xuyeõn nhửừng yeỏu toỏ tieỏn boọ veà tử
tửụỷng vụựi nhửừng saựng taùo veà ngheọ thuaọt cho Nam Cao coự moọt phong caựch ủaởc bieọt: phong
caựch moọt nhaứ vaờn hieọn thửùc taõm lớ” [39:183]
Cuừng laứ moọt trong nhửừng ngửụứi ủaàu tieõn nghieõn cửựu veà Nam Cao, Phong Leõ khoõng
trửùc tieỏp ủeà caọp ủeỏn vaỏn ủeà phong caựch ngheọ thuaọt nhửng oõng noựi ủeỏn “ủaởc trửng buựt
phaựp hieọn thửùc Nam Cao”- moọt yeỏu toỏ taùo neõn phong caựch ngheọ thuaọt nhaứ vaờn. OÂng
khaỳng ủũnh: “ Vụựi yự thửực taùo moọt chaỏt gioùng ủieọu rieõng, khoõng daóm laùi ngửụứi khaực naờm
naờm ủi vaứo ủụứi vaờn cuỷa Nam Cao laứ moọt sửù doàn neựn bieỏt bao gaộng coõng vaứ noó lửùc cho
moọt sửù nghieọp khoõng laón vụựi ai” [87:96]
Tửứ naờm 1973, trong giaựo trỡnh “Lũch sửỷ vaờn hoùc Vieọt Nam”, Nguyeón Hoaứnh Khung
ủaừ vieỏt: “Baống moọt taứi naờng lụựn, Nam Cao ủaừ coự nhửừng ủoựng goựp mụựi meỷ ủoỏi vụựi sửù phaựt
trieồn vaờn xuoõi Vieọt Nam – Nam Cao xuaỏt hieọn trong vaờn hoùc sửỷ nhử laứ ngửụứi ủaùi dieọn tieõu
bieồu nhaỏt cuỷa traứo lửu hieọn thửùc pheõ phaựn ” [65:82]. ẹeỏn nhửừng naờm cuoỏi theỏ kổ XX,
oõng ủaừ khaỳng ủũnh moọt caựch maùnh meừ: “Phong caựch cuỷa Nam Cao giai ủoaùn 1941 – 1945
keỏt tinh phong caựch thụứi ủaùi” (193:30).
Beõn caùnh caực coõng trỡnh treõn coứn coự caực baứi vieỏt: ẹoùc nhửừng truyeọn ngaộn Nam
Cao cuỷa Nguyeõn Hoàng (1960), ẹoùc “Truyeọn ngaộn Nam Cao” soi laùi nhửừng bửụực ủửụứng
ủi leõn cuỷa moọt nhaứ vaờn hieọn thửùc cuỷa Hueọ Chi – Phong Leõ (1960), Nam Cao – con
ngửụứi vaứ xaừ hoọi cuừ cuỷa Leõ ẹỡnh Kũ (1964), Con ngửụứi bũ tửứ choỏi quyeàn laứm ngửụứi trong
truyeọn “Chớ Pheứo” cuỷa Nam Cao cuỷa Nguyeón Vaờn Trung (1965), Caựch maùng thaựng
Taựm vaứ chaởng ủửụứng phaựt trieồn mụựi cuỷa Nam Cao cuỷa Nguyeón ẹửực ẹaứn (1968) . Noọi
dung caực baứi vieỏt treõn chuỷ yeỏu ủeà caọp ủeỏn laọp trửụứng tử tửụỷng tieỏn boọ khi nhaứ vaờn ủửựng
veà phớa nhửừng ngửụứi ngheứo khoồ, noọi dung phaỷn aựnh hieọn thửùc xaừ hoọi cuỷa taực phaồm, pheõ
phaựn sửù bi quan beỏ taộc trong tử tửụỷng cuỷa Nam Cao. Rieõng baứi cuỷa Nguyeón Vaờn Trung ủaừ
bửụực ủaàu thaõm nhaọp vaứo tử tửụỷng nhaõn vaờn Nam Cao khi nhaứ nghieõn cửựu baứn ủeỏn bi kũch
bũ cửù tuyeọt quyeàn laứm ngửụứi cuỷa nhaõn vaọt Chớ Pheứo trong taực phaồm cuứng teõn.
Tửứ nhửừng naờm taựm mửụi cuỷa theỏ kổ XX trụỷ ủi, cuoọc ủụứi vaứ sửù nghieọp vaờn hoùc cuỷa
Nam Cao ủửụùc giụựi nghieõn cửựu chuự yự nhieàu hụn. Nhieàu taàng lụựp yự nghúa cuỷa taực phaồm
Nam Cao ủửụùc khaựm phaự, vũ trớ vaờn hoùc sửỷ cuỷa Nam Cao ngaứy caứng ủửụùc khaỳng ủũnh. Coự
theồ keồ nhửừng coõng trỡnh tieõu bieồu: Nghú tieỏp veà Nam Cao (NXB Vaờn hoùc – 1991), Nam
Cao moọt ủụứi ngửụứi moọt ủụứi vaờn cuỷa Nguyeón Vaờn Haùnh (1993), Nam Cao – phaực thaỷo
chaõn dung vaứ sửù nghieọp cuỷa Phong Leõ (1997), Nam Cao ủụứi vaờn vaứ taực phaồm cuỷa Haứ
Minh ẹửực (1998), Nam Cao – veà taực gia vaứ taực phaồm do Bớch Thu bieõn soaùn vaứ tuyeồn
choùn (1998), Thi phaựp truyeọn ngaộn Nam Cao – luaọn aựn tieỏn sú cuỷa Nguyeón Hoa Baống,
Nam Cao – con ngửụứi vaứ taực phaồm – Nhieàu taực giaỷ – NXB Hoọi nhaứ vaờn (2000), Ngheọ
thuaọt keồ chuyeọn trong taực phaồm Nam Cao cuỷa Vuừ Khaộc Chửụng (2000), Chuỷ nghúa
hieọn thửùc Nam Cao cuỷa Traàn ẹaờng Suyeàn (2001) .
Trong cuoỏn Nam Cao moọt ủụứi ngửụứi moọt ủụứi vaờn, Nguyeón Vaờn Haùnh ủaừ ủeà caọp
ủeỏn nhửừng neựt cụ baỷn veà cuoọc ủụứi vaứ sửù nghieọp vaờn chửụng cuỷa Nam Cao. OÂng noựi ủeỏn
nhửừng ủaởc ủieồm tớnh caựch con ngửụứi Nam Cao trửụực vaứ sau caựch maùng thaựng 8ˆ- 1945,
noựi ủeỏn nhửừng ủoựng goựp xuaỏt saộc nhaỏt cuỷa Nam Cao veà tử tửụỷng nhaõn ủaùo, veà ngheọ thuaọt
xaõy dửùng nhaõn vaọt, mieõu taỷ taõm lớ, veà ngoõn ngửừ taực phaồm Nam Cao . Cuoỏi cuứng, oõng keỏt
luaọn: “Nam Cao laứ nhaứ vaờn trong yự nghúa ủớch thửùc vaứ cao quớ cuỷa khaựi nieọm naứy, vaứ laứ
moọt nhaứ vaờn hieọn ủaùi” [44:43]
Hụn ba mửụi naờm vieỏt veà Nam Cao, nhửng ủeỏn naờm 1997, Phong Leõ vaón coi coõng
trỡnh nghieõn cửựu cuỷa mỡnh chổ laứ “Phaực thaỷo sửù nghieọp vaứ chaõn dung” veà nhaứ vaờn lụựn
naứy. OÂng tieỏp caọn taực phaồm Nam Cao tửứ hỡnh aỷnh ngửụứi trớ thửực, soỏ phaọn ngửụứi noõng daõn,
tửứ ủaởc trửng buựt phaựp hieọn thửùc, tửứ con ngửụứi Nam Cao vụựi queõ hửụng vaứ caựch maùng .
“Nhỡn tửứ cuoỏi theỏ kổ” veà Nam Cao, Phong Leõ vieỏt: “ ẹeồ hieồu Nam Cao hoõm nay caàn
nhieàu phửụng phaựp tieỏp caọn mụựi, nhửng ngay phửụng phaựp tieỏp caọn xaừ hoọi hoùc vaón chửa
phaỷi ủaừ caùn kieọt sinh lửùc ủoỏi vụựi caực taực phaồm coồ ủieồn “ [87:209].
Cuứng vụựi vieọc taựi baỷn chuyeõn luaọn Nam Cao nhaứ vaờn hieọn thửùc xuaỏt saộc, taọp
truyeọn ẹoõi lửựa xửựng ủoõi vaứ moọt soỏ truyeọn ngaộn coứn ớt ủửụùc bieỏt ủeỏn, trong cuoỏn Nam
Cao ủụứi vaờn vaứ taực phaồm, Haứ Minh ẹửực tieỏp tuùc coõng boỏ caực nghieõn cửựu mụựi cuỷa mỡnh
veà Nam Cao. OÂng baứn veà ngheọ thuaọt saựng taùo taõm lớ, ủeà caọp ủeỏn yự nghúa pheõ phaựn vaứ tửù
pheõ phaựn, taàm quan troùng cuỷa hoaứn caỷnh trong taực phaồm Nam Cao. OÂng cuừng thoõng tin
veà sửù nghieọp Nam Cao qua moọt cuoọc hoọi thaỷo ụỷ nửụực ngoaứi . Veà phong caựch ngheọ thuaọt
Nam Cao, Haứ Minh ẹửực ủaừ khaỷo saựt taọp truyeọn ẹoõi lửựa xửựng ủoõi vaứ nhaọn ủũnh: “Treõn caỷ
hai ủeà taứi veà noõng daõn vaứ trớ thửực ngheứo trong taọp truyeọn “ẹoõi lửựa xửựng ủoõi” Nam Cao ủaừ
boọc loọ roừ vaứ ủũnh hỡnh moọt phong caựch saựng taùo ủoọc ủaựo” [39:310].
Trong chuyeõn luaọn Ngheọ thuaọt keồ chuyeọn trong taực phaồm Nam Cao, Vuừ Khaộc
Chửụng ủaừ khaỷo saựt caực yeỏu toỏ chuỷ theồ keồ chuyeọn, ủieồm nhỡn traàn thuaọt, coỏt truyeọn, caựch
keồ, nhũp ủieọu keồ . Taực phaồm Nam Cao ủaừ ủửụùc tieỏp caọn baống caực khaựi nieọm thi phaựp
hoùc, moọt hửụựng nghieõn cửựu mụựi trong vaờn hoùc.
Vụựi luaọn aựn tieỏn sú Thi phaựp truyeọn ngaộn Nam Cao, Nguyeón Hoa Baống ủaừ khaỷo
saựt vaứ phaựt hieọn ủửụùc tớnh chaỏt ủa thanh cuỷa ngoõn ngửừ truyeọn ngaộn Nam Cao theồ hieọn ụỷ
sửù phửực hụùp caực loaùi gioùng, caực chaỏt gioùng, phửực hụùp caực tieỏng noựi xaừ hoọi. Taực giaỷ cuừng
ủeà caọp ủeỏn vaỏn ủeà nhaõn vaọt, phaõn loaùi nhaõn vaọt theo “ ủieồm nhỡn ủũnh kieỏn” vaứ nhaõn vaọt
tửù yự thửực. Caực phửụng dieọn thụứi gian vaứ khoõng gian ngheọ thuaọt, keỏt caỏu, coỏt truyeọn cuừng
ủaừ ủửụùc neõu leõn khaự ủaày ủuỷ trong luaọn aựn.
Chuyeõn luaọn Chuỷ nghúa hieọn thửùc Nam Cao cuỷa Traàn ẹaờng Suyeàn laứ moọt coõng
trỡnh ủaày ủaởn nghieõn cửựu tửụng ủoỏi toaứn dieọn sửù nghieọp saựng taực cuỷa Nam cao dửụựi caựi
nhỡn phửụng phaựp saựng taực. Nhaứ nghieõn cửựu ủi tỡm con ủửụứng ủeỏn vụựi chuỷ nghúa hieọn thửùc
cuỷa Nam Cao, quan nieọm ngheọ thuaọt, vaỏn ủeà loaùi hỡnh vaứ thi phaựp, tử tửụỷng nhaõn ủaùo vaứ
ngheọ thuaọt mieõu taỷ taõm lớ, ngheọ thuaọt traàn thuaọt trong saựng taực cuỷa Nam Cao. Tửứ nhửừng
phaựt hieọn veà sửù ủoựng goựp xuaỏt saộc cuỷa nhaứ vaờn, Traàn ẹaờng Suyeàn keỏt luaọn: “Neỏu nhử
thieõn taứi laứ ủi trửụực thụứi ủaùi vaứ coự tớnh hieọn ủaùi, laứ vửụùt qua ủửụùc thửỷ thaựch khaộc nghieọt
cuỷa thụứi gian, laứ ủoọc ủaựo, duy nhaỏt, laứ khoõng laởp laùi ủửụùc thỡ ủoỏi vụựi neàn vaờn hoùc hieọn ủaùi
Vieọt Nam, hai chửừ aỏy phuứ hụùp vụựi Nam Cao” [143:270].
Cuừng vieỏt luaọn aựn tieỏn sú veà Nam Cao, Haứ Bỡnh Trũ ủeà caọp ủeỏn quan nieọm ngheọ
thuaọt cuỷa Nam Cao, chaỏt trửừ tỡnh, ngheọ thuaọt mieõu taỷ taõm lớ, ủaựnh giaự cao ủoựng goựp cuỷa
Nam Cao vaứo chuỷ nghúa nhaõn ủaùo trong vaờn hoùc vụựi vaỏn ủeà “sửù yự thửực veà caự nhaõn”. Õng
baứn ủeỏn yeỏu toỏ ủửụùc goùi laứ tửù nhieõn chuỷ nghúa trong saựng taực cuỷa Nam Cao vaứ phaựt hieọn
thaỏy nhieàu choó khaực nhau trong vaờn baỷn truyeọn Chớ Pheứo tửứ laàn ủaàu xuaỏt hieọn vụựi caựi teõn
ẹoõi lửựa xửựng ủoõi ủeỏn nhửừng laàn in sau naứy.
Trong khoỏi lửụùng lụựn caực taứi lieọu nghieõn cửựuveà Nam Cao, vaỏn ủeà phong caựch ngheọ
thuaọt Nam Cao ớt nhieàu cuừng ủửụùc ủeà caọp. Trửùc tieỏp nhaỏt laứ hai baứi: Phong caựch truyeọn
ngaộn Nam Cao cuỷa Vuừ Tuaỏn Anh, vaứ, Phong caựch truyeọn ngaộn Nam Cao trửụực caựch
maùng cuỷa Buứi Coõng Thuaỏn.
Laứ moọt baứi baựo (in laàn ủaàu treõn “Quaõn ủoọi nhaõn daõn” thửự baỷy soỏ 76 naờm 1991) vaứ
chổ ủeà caọp ủeỏn truyeọn ngaộn cho neõn Vuừ Tuaỏn Anh khoõng ủi saõu maứ chuỷ yeỏu neõu leõn moọt
soỏ ủaởc ủieồm cuỷa “Phong caựch truyeọn ngaộn Nam Cao”: “Vaờn Nam Cao laứ phửực hụùp, laứ toồng
hoaứ nhửừng cửùc ủoỏi nghũch: bi vaứ haứi, trửừ tỡnh vaứ trieỏt lớ, cuù theồ vaứ khaựi quaựt”; “coự nhửừng
tieỏng keõu cửựu aõm thaàm caỏt leõn tửứ trang vieỏt cuỷa Nam Cao”; “thi phaựp truyeọn ngaộn Nam
Cao trửụực caựch maùng xaõy dửùng treõn noói aựm aỷnh veà caựi taứn luùi, tan raừ” [194: 108]
Cuừng laứ moọt baứi baựo, Buứi Coõng Thuaỏn khi baứn veà “Phong caựch truyeọn ngaộn Nam
Cao trửụực caựch maùng” chuỷ yeỏu ủeà caọp ủeỏn phửụng dieọn ngoõn ngửừ: “kieồu caõu ngaộn vaứ
coọc” “chaỏt gioùng Baộc boọ” nhử laứ nhửừng ủaởc ủieồm cuỷa phong caựch Nam Cao. Beõn caùnh
ủoự, taực giaỷ baứi baựo coứn ủeà caọp ủeỏn kieồu caỏu truực taõm lớ – trieỏt lớ cuỷa taực phaồm cuỷa nhaứ
vaờn naứy. [194:368]
Trong cuoỏn saựch Nhaứ vaờn Vieọt Nam hieọn ủaùi – chaõn dung vaứ phong caựch, Nguyeón
ẹaờng Maùnh ủaừ coự hai baứi veà Nam Cao. Vieỏt tửứ naờm 1978, trong “Chuỷ nghúa hieọn thửùc
Nam Cao”, Nguyeón ẹaờng Maùnh ủaừ ủeà caọp ủeỏn nhửừng neựt lụựn cuỷa phong caựch nhaứ vaờn
naứy: “noói ủau ủụựn trửụực tỡnh traùng con ngửụứi vỡ mieỏng cụm manh aựo maứ khoõng sao ủửựng
thaỳng leõn ủửụùc, khoõng sao giửừ ủửụùc nhaõn tớnh, nhaõn caựch, nhaõn phaồm’; “taỏm gửụng cuỷa
moọt caõy buựt luoõn luoõn tỡm toứi, khaựm phaự, saựng taùo”; “Nam Cao laứ nhaứ vaờn cuỷa moọt chuỷ
nghúa hieọn thửùc taõm lớ”; “caựch keồ chuyeọn bieỏn hoaự”
ễÛ baứi sau, “Caựi ủoựi vaứ mieỏng aờn trong truyeọn Nam Cao”, oõng ủaừ noựi ủeỏn sửù ủoọc ủaựo
cuỷa nhaứ vaờn tửứ moọt ủeà taứi khoõng mụựi, Nam Cao keõu goùi haừy cửựu laỏy nhaõn phaồm, nhaõn
tớnh, nhaõn caựch con ngửụứi trửụực caựi ủoựi mieỏng aờn chửự khoõng chổ keõu goùi cửựu ủoựi cho con
ngửụứi nhử moọt soỏ nhaứ vaờn khaực cuứng thụứi.
Trong caực cuoỏn saựch Nghú tieỏp veà Nam Cao (NXB vaờn hoùc – 1991), Nam Cao – veà
taực gia vaứ taực phaồm (NXB Giaựo duùc – 1998), Nam Cao – con ngửụứi vaứ taực phaồm (NXB
Hoọi nhaứ vaờn – 2000), nhửừng ngửụứi bieõn soaùn ủaừ xeỏp vaứo phaàn “Phong caựch ngheọ thuaọt”
nhửừng baứi vieỏt cuỷa caực taực giaỷ khaực nhau veà hỡnh thửực ngheọ thuaọt trong taực phaồm Nam
Cao. Coự theồ chia caực baứi vieỏt aỏy thaứnh ba nhoựm:
- Nhoựm baứi baứn veà ngheọ thuaọt xaõy dửùng nhaõn vaọt cuỷa Nam Cao: Nam Cao vaứ ngheọ
thuaọt saựng taùo taõm lớ cuỷa Haứ Minh ẹửực; Nhaõn vaọt “haộn” vụựi moọt neựt ủaởc trửng
trong ngoõn ngửừ ngheọ thuaọt Nam Cao cuỷa Trửụng Thũ Nhaứn; Veà caực nhaõn vaọt dũ
daùng trong saựng taực Nam Cao cuỷa Traàn Thũ Vieọt Trung
- Nhoựm baứi baứn veà ngoõn ngửừ ngheọ thuaọt: Thửỷ soỏng trong vaờn Nam Cao cuỷa Nguyeón
Lửụng Ngoùc, Loỏi vaờn keồ chuyeọn cuỷa Nam Cao cuỷa Phan Dieóm Phửụng, Tỡm hieồu
moọt chửừ “Nhửng” trong vaờn Nam Cao cuỷa Phan Troùng Thửụỷng .
- Nhoựm coứn laùi chuỷ yeỏu baứn chung veà thi phaựp: Moọt ủaởc ủieồm thi phaựp truyeọn Nam
Cao cuỷa Phaùm Quang Long, Nhửừng ủoồi mụựi trong theỏ giụựi ngheọ thuaọt cuỷa Nam Cao
sau 1945 cuỷa Phuứng Ngoùc Kieỏm, Thụứi gian vaứ khoõng gian ngheọ thuaọt Nam Cao cuỷa
Traàn ẹaờng Suyeàn, ẹaởc trửng buựt phaựp hieọn thửùc Nam Cao cuỷa Phong Leõ .
Khoõng trửùc tieỏp nghieõn cửựu taực phaồm dửụựi caựi nhỡn phong caựch hoùc nhửng nhửừng baứi
vieỏt treõn ủaõy ủaừ neõu leõn nhửừng ủaởc ủieồm noồi baọt veà maởt hỡnh thửực ngheọ thuaọt, veà thi phaựp
trong caực saựng taực cuỷa Nam Cao.
2.2.