Nghiên cứu một số công nghệ kỹ thuật chủ yếu của thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm

ĐỀ TÀI KC 01-05 ĐỀ TÀI NHÁNH-04 NGHIÊN CỨU MỘT SỐ CÔNG NGHỆ - KỸ THUẬT CHỦ YẾU CỦA THANH TOÁN ĐIỆN TỬ VÀ HỆ THỐNG THỬ NGHIỆM *** GIỚI THIỆU SẢN PHẨM HỆ THỐNG THANH TOÁN TRỰC TUYẾN HỖ TRỢ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 2 Mục lục 1. MỞ ĐẦU: ................................................................................................................... 3 2. GIỚI THIỆU SẢN PHẨM.......................................................................................... 3 3. CÁC CHỨC NĂNG CƠ BẢN ................................................................................... 4 3.1 Chức năng thông tin chung: ................................................................................. 4 3.2 Chức năng vấn tin ................................................................................................ 5 3.3 Chức năng chuyển khoản thanh toán ................................................................... 8 3.4 Chức năng thanh toán tiện ích cho các dịch vụ cung cấp (hoá đơn điện, điện thoại, nước, ....) .................................................................................................... 8 3.5 Chức năng chuyển khoản thanh toán cho bên thứ ba (các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán trực tuyến) ..................................................................................... 8 3.6 Chức năng mở điện thanh toán quốc tế (Telegraphic Transfer-TT) .................... 9 3.7 Chức năng mở đơn Tín dụng thư (Letter Credit –LC)...................................... 11 3.8 Chức năng đặt phát hành sổ séc ......................................................................... 15 3.9 Chức năng theo dõi tình trạng séc...................................................................... 15 3.10 Chức năng dừng séc........................................................................................... 16 3.11 Chức năng thanh toán khoản vay....................................................................... 16 3.12 Yêu cầu sao kê các giao dịch thanh toán ........................................................... 16 3.13 Lịch sử giao dịch theo tài khoản ........................................................................ 17 3.14 Xem nhật ký giao dịch điện tử (tất các các thao tác và truy cập hệ thống – ebank-activity-log) ............................................................................................. 17 4. KIẾN TRÚC HỆ THỐNG........................................................................................ 17 4.1 Thiết kế hệ thống ............................................................................................... 17 4.2 Tính năng hệ thống ............................................................................................ 19 4.3 Yêu cầu hệ thống ............................................................................................... 20 5. TÍNH NĂNG CHUẨN MỞ VÀ GIAO DIỆN VỚI CÁC HỆ THỐNG GATEWAY, THANH TOÁN KHÁC..................................................................... 22 6. KẾT LUẬN............................................................................................................... 23 Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 3 1. MỞ ĐẦU: Thách thức lớn nhất mà các nhà chiến lược của Ngân hàng thương mại phải đối mặt là tối ưu hóa hoạt động kinh doanh truyền thống đang hết sức khó khăn đồng thời phải chuyển dịch Ngân hàng mình thế nào để cạnh tranh trong TMĐT Các công ty tài chính nhanh chóng mở rộng các kênh giao dịch của mình trên cơ sở công nghệ truyền thông nhằm mở rộng phạm vi hoạt động và đạt được mối liên hệ thuận tiện, tiết kiệm cho khách hàng. Các bộ phận tài chính trung gian như ngân hàng, các tổ chức tài chính-tín dụng, bảo hiểm, đại lý môi giới bổ sung nghiệp vụ với các dịch vụ trực tuyến qua Internet; đồng thời các tổ chức này áp dụng những công nghệ thông tin (nền tảng là kỹ thuật số mới) hiện đại nhằm làm giảm các chi phí giao dịch tiền mặt và đơn giản hoá quá trình thanh toán, tăng cạnh tranh tạo lợi nhuận cao với lưu lượng giao dịch khổng lồ. Qua kết quả nghiên cứu những kỹ thuật, công nghệ, giải pháp ứng dụng trong Thanh toán điện tử tại một số quốc gia trên thế giới kết hợp với tình hình thực tế tại Việt nam; qua đó NHCTVN xây dựng và triển khai mô hình thử nghiệm ứng dụng thanh toán điện tử trong thương mại điện tử tại Việt nam nói chung, và hệ thống thanh toán trực tuyến hỗ trợ các giao dịch TMĐT của NHCTVN nói riêng trên cơ sở đó đề xuất với Chính phủ, các bộ ngành về khả năng thực hiện cũng như triển khai hệ thống đáp ứng nhu cầu phát triển TMĐT tại Việt nam. 2. GIỚI THIỆU SẢN PHẨM Hệ thống thanh toán trực tuyến hỗ trợ Thương mại điện tử là một mô đun cấu phần không thể tách rời trong hệ thống Hiện đại hoá Hệ thống Thanh toán của Ngân hàng. Mô đun được thiết kế đa lớp (n-tier) chuẩn công nghệ mở đáp ứng yêu cầu của hệ thống có thể kết nối giao diện với hệ thống khác thông qua hệ thống gateway chung của hệ thống thanh toán. Hệ thống thanh toán trực tuyến hỗ trợ các giao dịch thanh toán trực truyền trên Internet được đảm bảo an ninh an toàn bảo mật bằng các công nghệ bảo mật tiên tiến nhất trên thế giới áp dụng cho thanh toán trực tuyến với các phương thức đa dạng như thẻ nội địa, tài khoản tiền gửi thanh toán tại ngân hàng tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch, mua bán trực tuyến trên Internet. Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 4 3. CÁC CHỨC NĂNG CƠ BẢN 3.1 Chức năng thông tin chung: Cho phép người dùng thực hiện quản lý các thông tin cá nhân như ¾ Thay đổi Email – cho phép người sử dụng đổi sang địa chỉ Email mới ¾ Đổi mật khẩu – cho phép người sử dụng đổi sang mật khẩu mới Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 5 ¾ Lời chào – cho phép người sử dụng tự lựa chọn cách chào hỏi theo ý muốn Cho phép người dùng xem các thông tin các nhân 3.2 Chức năng vấn tin Cho phép người dùng thực hiện các vấn tin các tài khoản của mình (đa tiền tệ) Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 6 ¾ Tài khoản Tiền gửi thanh toán (Curent Account) ¾ Tài khoản Tiết kiệm không kỳ hạn (Saving Account) Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 7 ¾ Tài khoản Tiết kiệm có kỳ hạn quản lý theo nhóm (Deposit Account) ¾ Tài khoản tiền vay và trả lãi vay (Loan Account) Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 8 3.3 Chức năng chuyển khoản thanh toán Cho phép người dùng thực hiện chuyển khoản từ các tài khoản của mình như: ¾ Chuyển khoản giữa các tài khoản Tiền gửi thanh toán với tài khoản Tiền gửi tiết kiệm, Tiết kiệm có kỳ hạn ¾ Chuyển khoản giữa các tài khoản Tiền gửi tiết kiệm với tài khoản Tiền gửi Thanh toán, Tiết kiệm có kỳ hạn 3.4 Chức năng thanh toán tiện ích cho các dịch vụ cung cấp (hoá đơn điện, điện thoại, nước, ....) Cho phép người dùng thực hiện thanh toán hoá đơn các dịch vụ như tiền điện, tiền nước, tiền điện thoại, ... ¾ Thanh toán hoá đơn điện ¾ Thanh toán hoá đơn điện thoại ¾ Thanh toán hoá đơn nước 3.5 Chức năng chuyển khoản thanh toán cho bên thứ ba (các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán trực tuyến) Cho phép người dùng thanh toán các khoản mua bán của các nhà cung cấp hàng hoá và dịch vụ (có thể dừng ngoại tệ để trả cho khách hàng-được hệ thống quy đổi tự động về VNĐ) Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 9 3.6 Chức năng mở điện thanh toán quốc tế (Telegraphic Transfer- TT) Cho phép người dùng tạo các đơn mở điện thanh toán quốc tế để thực hiện các thanh toán với đối tác nước ngoài Ajax Co. Telegraphic Transfer as at Please fill in the following required fields. Required fields are indicated * Beneficiary Beneficiary Name * Account No. 109888-838-4* Address * Beneficiary Bank WellsFargo B* Address * (include City) Beneficiary Identification No. Country Please Select * SWIFT Code WF09922 Clearing Code OIXS23 Settlement Pay Amount USD 100,000.00 * Debit Account Please Select * Charges Borne By Applicant Beneficiary* Payment Details Payment for contract ref.109-3948-34839 Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 10 Exchange Rate Use Prevailing Board Rates Utilise FX Contract(s) Exchange Rate 15.310,00 Contract No. Equivalent Amount VND 1.531.000.00 Max Exchange Rate Min Exchange Rate Intermediary Bank Name OCBC SWIFT Code WF09922 Address Blk 219 #01-0 Clearing Code OIXS23 Brudh Street San Francisc Instructions to Remitting Bank none Save as Description Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 11 3.7 Chức năng mở đơn Tín dụng thư (Letter Credit –LC) Cho phép người dùng thực hiện mở các đon LC với các đối tác nước ngoài Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 12 Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 13 Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 14 Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 15 3.8 Chức năng đặt phát hành sổ séc Cho phép người dùng yêu cầu Ngân hàng phát hành sổ séc 3.9 Chức năng theo dõi tình trạng séc Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 16 3.10 Chức năng dừng séc 3.11 Chức năng thanh toán khoản vay 3.12 Yêu cầu sao kê các giao dịch thanh toán Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 17 3.13 Lịch sử giao dịch theo tài khoản 3.14 Xem nhật ký giao dịch điện tử (tất các các thao tác và truy cập hệ thống – ebank-activity-log) 4. KIẾN TRÚC HỆ THỐNG 4.1 Thiết kế hệ thống Trên cơ sở nghiên cứu các hệ thống thanh toán trực tuyến của các Ngân hàng tiên tiến trên thế giới cũng như sự phát triển các công nghệ thông tin cho các ứng dụng tài chính ngân hàng, Ngân hàng Công thương Việt nam đã tiến hành thiết kế hệ thống đảm bảo được yêu cầu của hệ thống đặt ra và khả năng kết nối với các hệ thống khác bên ngoài thông qua các chuẩn kết nối mở đảm bảo khả năng linh hoạt của hệ thống. Hệ thống có khả năng và hạ tầng để đưa ra một kênh phục vụ 24 giờ/tuần/365 ngày dành cho khách hàng của bạn để thực hiện các giao dịch Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 18 ngân hàng tức thời dưới hình thức ảo từ bất cứ máy PC hoặc thiết bị Web nào. Các tiêu chuẩn cơ bản được sử dụng để thiết kế, thực hiện và phát triển hệ thống:  Phát triển nhanh chóng  Kiến trúc dễ nâng cấp  Tính sẵn sàng cao  An ninh an toàn cao  Tính dễ dịch chuyển và vận hành tương tác BW CIF Internet, GSM, PSTN, ... Touch Points Servers User Touch Points Firewall 1 Firewall 2 Optional Firewall 3 Online Services Platform Mission Critical Systems Web Server WAP Server Mobile & Broadband Server Single Sign On OFA Functional Modules Application ServerDatabase Server Silverlake Integrated Banking System Silverlake Trade Finance System 3rd Party Financial Systems WAP & Mobile Devices Broadband DevicesWeb Browsers Datawarehouse Business Intelligence CRM DataMining Intelligent ATMs Delivery Service Processor Hệ thống được thiết kế và xây dựng giúp hệ thống nâng cấp cùng với sự phát triển của bạn về thương mại điện tử và phát triển của công nghệ. Hệ thống của chúng tôi được xây dựng trên những công nghệ tiên tiến có lựa chọn đã được thực tế chứng minh dựa trên các tiêu chuẩn công nghiệp như J2EE (Java 2 Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 19 Enterprise Edition), XML, SQL và Unix. Những công nghệ này cung cấp một nền dễ nâng cấp, đáng tin cậy và mạnh mẽ để xây dựng các dịch vụ điện tử đầu cuối. Việc thiết kế tập trung vào thương mại điện tử và các sản phẩm phi truyền thống như B2B, B2SME, thanh toán điện tử, quản lý tiền mặt v.v..., đây có thể là giải pháp ưa chuộng và người cung cấp dịch vụ và đối tác cho các hoạt động ngân hàng ở bất cứ đâu, bất cứ hình thức nào và bất cứ thời gian nào; đặc biệt với khách hàng là doanh nghiệp việc thiết kế hệ thống kiểm soát chữ ký phức tạp hiện có phức tạp của công ty khác với một cá nhân có đầy đủ thẩm quyền kiểm soát các tài khoản của riêng mình đảm bảo an ninh an toàn cho quá trình quản lý và thực hiện giao dịch giảm thiểu rủi ro cho doanh nghiệp. 4.2 Tính năng hệ thống - Tiêu chuẩn quốc tế hệ thống tài chính ngân hàng - Hệ thống mở do áp dụng các chuẩn giao diện và kết nối với các hệ thống bên ngoài - Hệ thống tích hợp - Sử dụng các hệ thống công nghệ bảo mật tiên tiến trên thế giới áp dụng cho tài chính Ngân hàng Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 20 - Hệ thống bảo mật và xác thực quốc tế (sử dụng xác thực Verisign) 4.3 Yêu cầu hệ thống - Hệ thống máy tính: Hệ thống được sử dụng trên nền tảng hệ thống xử lý cao 64 bits: RISC, intel Itanium, PA-RISC, SPARC - Hệ thống bảo mật chuyên dụng xác thực truy cập và phiên làm việc: HSM - Thales-eSecurity, hệ thống cấp phát CA của verisign cho hệ thống máy chủ cung cấp dịch vụ - Hệ thống bức tường lửa Firewall: Checkpoint NG, Netscreen, PIX, ISS - Hệ thống gia tốc bảo mật: CISCO-CSS/CSA, Junipper-SA - Hệ thống phát hiện chống thâm nhậm trái phép và tự bảo vệ : ISS, Junipper, Nokia - Hệ thống phòng chống virus: Trend Micro, Symantec, McAfee, F-Secure, CA-Trust - Hệ thống chống dịch vụ từ chối DOS: Mitigrator - Hệ thống giám sát: CA, Tivoli, HP - Hệ thống phần mềm ứng dụng Web: Apache, Weblogic, Interstage, Websphere, IIS - Hệ thống cơ sở dữ liệu: Oracle, DB2, MS SQL, MySQL - Ngôn ngữ phát triển: Java, XML, DHTML, PHP Trên cơ sở đó, Ngân hàng đã phát triển hệ thống phân chia theo vùng và theo lớp hệ thống đảm bảo an ninh an toàn trong việc cung cấp các dịch vụ trên Internet: ¾ Máy chủ: sử dụng hệ thống với các hệ điều hành có khả năng xử lý và an toàn cao như Windows 64 bits 2003 .Net Enterprise for Itanium, hệ điều hành Unix HP-UNIX 11 for PA-RISC, hệ điều hành Unix SUN SPARC, hệ điều hành AS/400 iSeries V5 for RISC được sử dụng theo các tính năng của từng vùng ¾ Hệ thống bảo mật chuyên dụng: HSM – 8000 của Thales ¾ Hệ thống bức tường lửa được xây dựng 4 lớp tích hợp giữa Checkpoint NG và PIX làm tăng cường khả năng chống đỡ và ngăn cản truy cập trái phép cả bên trong lẫn bên ngoài (truy cập theo thẩm quyền cấp phép) Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 21 ¾ Hệ thống gia tốc bảo mật đáp ứng các dịch vụ SSL, SET nhằm giảm thiểu việc xử lý trên máy chủ: CSS/CSA 11000 ¾ Hệ thống chống thâm nhập trái phép sử dụng của ISS (IDS, IPS) nhằm tăng cường và hỗ trợ việc phát hiện xâm nhập trái phép mà hệ thống có thể tự bảo vệ đảm bảo an toàn hệ thống ¾ Hệ thống phòng chống virus đảm bảo chống sự phá hoại do virus gây ra cho hệ thống web và mail: Trend Micro Officescan Suite ¾ Hệ thống chống dịch vụ DOS: Mitigrator 1000 nhằm ngăn chặn các dịch vụ DOS đảm bảo băng thông của hệ thống ¾ Hệ thống quản lý giám sát: sử dụng giải pháp của CA, HP ¾ Hệ thống ứng dụng web: Apache SSL, Weblogic ¾ Cơ sở dữ liệu: Oracle, DB2 ¾ Ngôn ngữ phát triển: Java, DHTML, XML, PHP Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 22 5. TÍNH NĂNG CHUẨN MỞ VÀ GIAO DIỆN VỚI CÁC HỆ THỐNG GATEWAY, THANH TOÁN KHÁC Với thiết kế hệ thống mở theo các tiêu chuẩn quốc tế, hệ thống cho phép kết nối với các hệ thống bên ngoài qua cổng thanh toán của Ngân hàng payment gateway: như chuẩn mẫu điện SWIFT, chuẩn giao thông điệp dữ liệu ISO 8583, chuẩn an ninh bảo mật ISO 17799 đảm bảo khả năng liên kết và xác thực kết nối, các giao dịch giữa các hệ thống Dự án “Nghiên cứu một số công nghệ - kỹ thuật chủ yếu của Thanh toán điện tử và hệ thống thử nghiệm” 23 6. KẾT LUẬN Trong phạm vi nghiên cứu về những kỹ thuật, công nghệ, giải pháp ứng dụng trong thanh toán điện tử tại một số quốc gia trên thế giới kết hợp với tình hình thực tế tại Việt nam, qua đó xây dựng và triển khai mô hình thử nghiệm ứng dụng thanh toán điện tử trong thương mại điện tử tại Việt nam của đề tài KC01-05, nhóm nghiên cứu Ngân hàng Công thương Việt nam và đội ngũ cộng tác viên tập trung vào các nội dung liên quan đến những kỹ thuật, công nghệ, giải pháp ứng dụng trong Thanh toán điện tử. Qua phân tích, đánh giá, rút kinh nghiệm của một số quốc gia điển hình trên thế giới và kết hợp với tình hình thực tế tại Việt nam cũng như việc xây dựng mô hình thử nghiệm ứng dụng thanh toán điện tử trong thương mại điện tử tại Ngân hàng Công thương Việt nam Tập trung nghiên cứu về các xu hướng phát triển TMĐT dựa trên cơ sở những dữ liệu phân tích từ khâu cơ sở pháp lý, nền tảng hạ tầng kỹ thuật, cấu trúc tổ chức và quan hệ giữa các đối tượng tham gia từ lúc khởi tạo đến khi hoàn tất từng loại giao dịch. Xây dựng giải pháp triển khai và phát triển thanh toán điện tử trong TMĐT một cách đồng bộ từ các vấn đề vĩ mô đến các chi tiết về cơ sở hạ tầng/ chính sách/ pháp lý/ nguyên tắc…cho đến các yếu tố cụ thể đang được nghiên cứu triển khai về lĩnh vực nghiệp vụ và lĩnh vự kỹ thuật và công nghệ. Những giải pháp này cũng bao gồm các đề xuất rất quan trọng về xây dựng cơ sở hạ tầng dịch vụ liên kết thanh toán điện tử quốc gia dành cho ngành ngân hàng, tài chính, thuê, bảo hiểm, hải quan, kho bạc, doanh nghiệp và công dân.