Phõng chống sốt xuất huyết dengue

BÀI THU HOẠCH TỐT NGHIỆP : PHÕNG CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Trang 1 MỤC LỤC ĐẶT VẤN ĐỀ ....................................................................................................... 4 PHẦN 1: ................................................................................................................ 6 1.TÌNH HÌNH BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE ...................................... 6 1.1 Thế giới : ......................................................................................................... 6 1.2 Khu vực: .......................................................................................................... 7 1.3 Tại Việt Nam: .................................................................................................. 7 1.4 Tỉnh Quảng Nam: ............................................................................................ 8 2. NỘI DUNG ....................................................................................................... 8 2.1 ĐỊNH NGHĨA ................................................................................................. 8 2.2 TÁC NHÂN GÂY BỆNH ............................................................................... 9 2.3 DỊCH TỄ HỌC ................................................................................................ 9 2.3.1 Quá trình truyền nhiễm ................................................................................ 9 2.3.2 Đặc điểm dịch tễ học .................................................................................. 11 2.4 DIỄN BIẾN LÂM SÀNG ............................................................................. 12 2.4.1. Giai đoạn sốt .............................................................................................. 12 2.4.2. Giai đoạn nguy hiểm ................................................................................. 12 2.4.3. Giai đoạn hồi phục .................................................................................... 13 2.5 CHẨN ĐOÁN ............................................................................................... 14 2.5.1 Chuẩn đoán các mức độ sốt xuất huyết Dengue ........................................ 16 2.5.2 Chuẩn đoán căn nguyên virus Dengus ....................................................... 17 2.5.2.1 Xét nghiệm huyết thanh .......................................................................... 17 2.5.2.2 Xét nghiệm PCG, phân lập virus ............................................................ 17 2.6 CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT ......................................................................... 17 2.7 BIẾN CHỨNG .............................................................................................. 18 2.7.1 Biến chứng chính: ...................................................................................... 18 2.7.2 Biến chứng khác ......................................................................................... 18 2.8 ĐIỀU TRỊ ...................................................................................................... 19 2.8.1. Điều trị Sốt xuất huyết Dengue ................................................................. 20 BÀI THU HOẠCH TỐT NGHIỆP : PHÕNG CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Trang 2 2.8.2. Điều trị Sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo .............................. 20 2.8.3. Điều trị Sốt xuất huyết Dengue nặng ........................................................ 21 2.8.4. Chăm sóc và theo dõi ngƣời bệnh sốc....................................................... 22 2.8.5 Tiêu chuẩn cho ngƣời bệnh xuất viện ........................................................ 22 2.9 BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE ... 22 2.9.1. Khi chƣa có dịch ....................................................................................... 22 2.9.2. Phòng chống dịch ...................................................................................... 28 2.10 QUY TRÌNH XỬ LÝ Ổ DỊCH SXHD ....................................................... 29 2.10.1. Xác định ổ dịch SXHD ........................................................................... 29 2.10.2. Quy mô x ổ dịch SXHD .................................................................... 29 2.10.3. Tổ chức thực hiện khi có ổ dịch xảy ra ................................................... 29 2.10.4. Thời gian thực hiện ................................................................................. 29 2.10.5. Phun hóa chất diệt muỗi .......................................................................... 30 2.10.7. Báo cáo kết quả điều tra côn trùng .......................................................... 32 2.10.8. Tổ chức diệt bọ gậy/lăng quăng .............................................................. 32 2.10.9. Tuyên truyền, huy động cộng đồng ........................................................ 32 2.10.10. Kiểm tra, giám sát và chế độ báo cáo ................................................... 33 3. BÀI HỌC KINH NGHIỆM ............................................................................ 33 4. TÓM TẮT ....................................................................................................... 34 5. TÓM TẮT CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 35 BÀI THU HOẠCH TỐT NGHIỆP : PHÕNG CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Trang 3 LỜI CẢM ƠN Trên thực tế không có sự thành công nào mà không gắn liền với những sự hỗ trợ, giúp đỡ dù ít hay nhiều, dù trực tiếp hay gián tiếp của ngƣời khác. Trong suốt thời gian từ khi bắt đầu học tập tại trƣờng cho đến nay, em đã nhận đƣợc rất nhiều sự quan tâm, giúp đỡ của quý Thầy cô, gia đình và bạn bè. Em xin trân trọng cảm ơn BGH Trƣờng Cao Đẳng Y tế Quảng Nam. Em xin chân thành cảm ơn tất cả thầy cô khoa bộ môn Y học cộng đồng trong nhà trƣờng cũng nhƣ các Bác, các anh chị bên Trung tâm Y học dự phòng, Phòng chống sốt rét - bƣớu cổ, Chi cục VSATTP đã tận tâm hƣớng dẫn chúng em qua từng buổi học tại lớp cũng nhƣ những buổi trao đổi, thảo luận về mọi vấn đề trong ngành. Nếu không có những lời hƣớng dẫn của thầy cô các Bác, anh(chị) thì em nghĩ bài thu hoạch tốt nghiệp này của em rất khó có thể hoàn thiện đƣợc. Bƣớc đầu đi vào thực tế, kiến thức của em còn hạn chế và nhiều bỡ ngỡ. Tuy đã có nhiều cố gắng, nhƣng chắc chắn Bài thu hoạch của em còn rất nhiều thiếu sót. Rất mong nhận đƣợc sự góp ý của thầy cô giáo và các Bác, các anh chị để bài Thu hoạch tốt nghiệp của em đƣợc tốt hơn. Em xin chân thành cảm ơn! BÀI THU HOẠCH TỐT NGHIỆP : PHÕNG CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Trang 4 ĐẶT VẤN ĐỀ Sốt xuất huyết Dengue (SXHD) là bệnh truyền nhiễm cấp tính, gây dịch do vi rút Dengue gây nên. Dịch bệnh Sốt xuất huyết đã và đang là một đại dịch nguy hiểm, đe dọa đến sức khỏe và tính mạng của hàng triệu ngƣời dân trên toàn Thế giới. Vì thế, dịch Sốt xuất huyết trở thành mối quan ngại lớn đối với sức khỏe cộng đồng và trở thành nổi lo thƣờng trực cho bất kể ngành y tế nƣớc nào vì mức độ nghiêm trọng và lây lan diễn ra chóng mặt. Theo thống kê của Tổ chức y tế thế giới WHO, mỗi năm có khoảng 50 - 100 triệu ngƣời bị nhiễm sốt xuất huyết [1]. Đây là căn bệnh nhiệt đới lây lan nhanh nhất thế giới hiện nay. Việc lan rộng dịch Sốt xuất huyết trên thế giới xảy ra bởi nhiều nguyên nhân, nhƣng nguyên nhân chính là việc đô thị hóa, dân cƣ đông đúc. Khi dân cƣ tại các thành phố tăng lên thì căn bệnh cũng từ từ lan ra nhiều nƣớc. Con ngƣời mang trong mình virus, con muỗi chỉ có nhiệm vụ chuyển virus đó từ ngƣời này sang ngƣời khác. Mặt khác, các yếu tố tự nhiên nhƣ khí hậu, thời tiết nắng nóng, hiện tƣợng Elnino, Elnina trên thế giới tác động đến sự gia tăng của quần thể vector sốt xuất huyết. Nguyên nhân là do nhiệt độ và lƣợng mƣa gia tăng và việc mùa mƣa đến sớm hơn, kéo dài hơn làm muỗi sinh sản và phát triển nhanh. Tập quán trữ nƣớc trong các dụng cụ chứa nƣớc sinh hoạt để đối phó với thời tiết khô của ngƣời dân cũng là yếu tố làm gia tăng quần thể muỗi truyền bệnh và gia tăng nguy cơ xảy ra dịch lớn. Việc sử dụng các hoá chất diệt côn trùng không kiểm soát làm tăng tính kháng của vector truyền bệnh. Sự gia tăng các hoạt động giao lƣu, buôn bán và du lịch giữa các vùng miền trong nƣớc, ngoài nƣớc góp phần làm tăng nguy cơ lan truyền SXHD trong cộng đồng. Kết quả là, hơn một nửa dân số thế giới hiện đang tiếp xúc gần với căn bệnh nguy hiểm này, chủ yếu là những nƣớc đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Bệnh sốt xuất huyết không chỉ ảnh hƣởng đến sức khỏe của con ngƣời mà còn ảnh hƣởng nghiêm trọng đến vấn đề kinh tế, xã hội nhƣ: gánh nặng kinh tế xã hội do bệnh sốt xuất huyết bao gồm các chi phí trực tiếp cho bệnh nhân nằm viện, thiệt hại kinh tế cho bệnh nhân và ngƣời nhà phải nghỉ việc để chăm sóc ngƣời ốm, thiệt hại do chi phí tốn kém diệt vector truyền bệnh trong các vụ dịch, thiệt hại về du lịch tại các quốc gia. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, vẫn chƣa có chủng ngừa hoặc loại thuốc cụ thể nào điều trị sốt xuất huyết Dengue đƣợc phê duyệt chính thức. Loại vaccine mạnh nhất mới đƣợc thử nghiệm hồi năm ngoái chỉ cho thấy 30% hiệu quả. Dự báo sớm nhất đến 2015, thế giới mới có thể có đƣợc vaccine phòng sốt xuất huyết đƣợc cấp phép. Đứng trƣớc tình hình trên, việc phòng chống dịch bệnh sốt xuất huyết phụ thuộc rất lớn vào sự tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao sự hiểu biết của cộng đồng về bệnh SXHD BÀI THU HOẠCH TỐT NGHIỆP : PHÕNG CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Trang 5 để họ có biện pháp phòng tránh tốt nhất. Ngoài ra, cần có quan tâm chăm sóc tận tình của đội ngũ y tế. Sốt xuất huyết không phải là trách nhiệm của một chính phủ hay riêng ngành y tế, mà nó đòi hỏi sự hợp tác của mọi cấp trong ngành y tế .và trách nhiệm của toàn cộng đồng. Đứng trƣớc thực tế đó, để tìm hiểu tình hình SXHD và các yếu tố liên quan là vấn đề luôn đƣợc quan tâm. Vì vậy em chọn chủ đề trong bài thu hoạch tốt nghiệp là “ Phòng chống Sốt xuất huyết Dengue” nhằm tìm hiểu thông tin và kiến thức rõ hơn, sâu hơn về bệnh Sốt xuất huyết. Từ đó biết đƣợc cách điều trị bệnh và dự phòng nhƣ thế nào để phòng bệnh cho chính bản thân, gia đình và cả trong xã hội. Mục tiêu: 1.Trình bày đƣợc định nghĩa và các tác nhân gây bệnh Sốt xuất huyết và đặc điểm dịch tể học của bệnh. 2.Nêu đƣợc các triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng từ đó mô tả đƣợc các chẩn đoán theo từng mức độ khác nhau của Sốt xuất huyết. Trình bày đƣợc cách phân nhóm điều trị Sốt xuất huyết theo từng mức độ. 3.Nêu đƣợc cách xử trí, điều trị và phòng bệnh Sốt xuất huyết Dengue BÀI THU HOẠCH TỐT NGHIỆP : PHÕNG CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Trang 6 PHẦN 1: 1.TÌNH HÌNH BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE 1.1 Thế giới : Tỉ lệ mắc bệnh Sốt xuất huyết Dengue ( SXHD ) đã tăng đáng kể trên toàn Thế giới trong những thập kỷ gần đây. Hơn 2,5 tỉ ngƣời trên 40% dân số thế giới đang có nguy cơ bị SXH, theo ƣớc tính của WHO hiện nay có thể có 50-100 triệu ca SXH trên toàn Thế giới mỗi năm.[6] Trƣớc năm 1970, chỉ có 9 quốc gia trải qua dịch bệnh SXH trầm trọng đến bây giờ bệnh lƣu hành ở hơn 100 quốc gia tại châu Phi, châu Mỹ, Đông Địa Trung Hải, Đông Nam Á và Tây Thái Bình Dƣơng. Châu Mỹ, Đông Nam Á và Tây Thái Bình Dƣơng là khu vực bị ảnh hƣởng nghiêm trọng nhất. Trong năm 2013, Sốt xuất huyết cũng tiếp tục ảnh hƣởng đến một số nƣớc Nam Mỹ đặc biệt là Honduras, Costa Rica và Mexico. Ở châu Á, Singapore đã báo cáo một sự gia tăng sau một sự biến mất trong một số năm và sự bùng phát cũng đã đƣợc báo cáo tại Lào. Trong năm 2014, xu hƣớng này chỉ tăng về số lƣợng các trƣờng hợp trong quần đảo Cook, Malaysia, Fiji và Vanuatu với sốt xuất huyết tuýp 3 (DEN 3) ảnh hƣởng đến các quốc đảo Thái Bình Dƣơng sau khi một sự biến mất trong mất hơn 10 năm. Ƣớc tính có khoảng 500.000 ngƣời bị Sốt Xuất Huyết trầm trọng phải nhập viện mỗi năm, một tỉ lệ lớn trong số đó là trẻ em, khoảng 2,5 % những ngƣời này bị chết. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) dự báo, tình hình sốt xuất huyết khu vực Tây Thái Bình Dƣơng có thể biến động trong thời gian tới, theo số liệu thống kê tháng 1 năm 2014 số ca mắc Sốt xuất huyết ở Malaysia và Singapore cao gấp hai lần so với cùng kỳ năm 2013. [6] Trong khi đó tại Australia, Cambodia, Lao PDA, Philippines và Việt Nam số ca mắc Sốt xuất huyết có xu hƣớng tiếp tục giảm. Trong năm 2013, Lào có số ca mắc Sốt Xuất Huyết cao, đạt đỉnh điểm vào tháng 8 năm 2013.Tuy nhiên, vào đầu năm 2014, số ca mắc sốt xuất huyết vẫn còn thấp và thấp hơn đáng kể so với cùng kỳ năm 2013. Malaysia có số ca mắc xuất huyết gia tăng đáng kể, Singapore cũng đã đƣợc trải qua sự gia tăng số ca mắc Sốt Xuất Huyết nên dự báo đầu năm 2014 số ca mắc Sốt xuất huyết cao hơn và gấp 2 lần so với cùng kỳ trong năm 2013. Bệnh Sốt Xuất Huyết Dengue và các loại Arbovirus khác tiếp tục tác động đáng kể đến nhiều đảo Thái Bình Dƣơng. BÀI THU HOẠCH TỐT NGHIỆP : PHÕNG CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Trang 7 Báo cáo số ca mắc Sốt xuất huyết Dengue trong tháng 01 năm 2014 so với cùng kỳ năm 2013 1.2 Khu vực: Từ năm 1953 - 1964, SXHD đƣợc mô tả ở các nƣớc vùng Đông Nam Á và Tây Thái Bình Dƣơng nhƣ Ấn Độ, Philippin, Thái Lan, Việt Namxuất hiện dƣới dạng lƣu hành thƣờng xuyên và thỉnh thoảng lại gây thành dịch. Ở những năm thập niên 80 SXHD đã lan tới Châu Phi.[1] Hiện nay Sốt xuất huyết Dengue đã xuất hiện trên 100 quốc gia, đe dọa hơn 2,5 tỷ ngƣời ở các quốc gia vùng nhiệt đới và bán nhiệt đới. Trong thập niên 1950 trung bình hằng năm có khoảng 908 ca SXHD đƣợc báo cáo cho tổ chức Y tế Thế giới Trong những năm 1990-1998 con số trung bình này đã tăng lên 514.139 ca. Chỉ trong năm 1998 có 1,2 triệu ca, trong đó có 3.442 ca tử vong.[1] 1.3 Tại Việt Nam: Sốt xuất huyết Dengue đƣợc xem là vấn đề y tế quan trọng của cả nƣớc và có thể gây thành dịch. Bệnh lƣu hành rộng rãi ở vùng châu thổ sông Hồng, sông Cửu Long và dọc theo ven bờ biển miền Trung. Bệnh không chỉ xuất hiện ở đô thị mà cả vùng nông thôn. Ở những vùng núi xa xôi, hẻo lánh nhƣ vùng núi, vùng cao nguyên biên giới phía Bắc...không thấy xuất hiện bệnh kể cả những năm có dịch bùng nổ lớn. Dịch SXHD bùng nổ theo chu kỳ với khoảng cách trung bình từ 4 - 5 năm và vụ dịch xảy ra năm 1998 có số mắc và chết rất cao, cả nƣớc có 234.920 ca mắc và chết là 377 ca. SXHD là một trong 10 bệnh truyền nhiễm gây dịch có tỷ lệ mắc và tử vong cao nhất Việt Nam giai đoạn 1996-2000, số mắc đứng thứ 4 và tử vong đứng thứ 2. Hiện nay, Sốt xuất huyết Dengue bùng phát nhiều ở các tỉnh phía Nam và lan ra các tỉnh miền Trung và Bắc.[1] BÀI THU HOẠCH TỐT NGHIỆP : PHÕNG CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Trang 8 Sự xuất hiện Sốt xuất huyết Dengue ở Việt nam có tính mùa rõ rệt, số mắc bệnh nhiều nhất từ tháng 7-10 và đỉnh cao là tháng 8, những tháng có lƣợng mƣa nhiều. Về tuổi mắc bệnh cũng có sự khác biệt giữa các miền, độ tuổi. Nhóm trẻ <15 tuổi bị mắc bệnh ở miền Bắc chiếm 20%, miền Trung 64,6%, Tây Nguyên 62,3% và miền Nam là 95,7%. [1] 1.4 Tỉnh Quảng Nam: Năm 2013 theo thống kê chƣa đầy đủ của Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Quảng Nam trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đã xuất hiện 10 ổ dịch Sốt xuất huyết và lây lan trên diện rộng ở tám huyện, thị xã với gần 1000 ngƣời mắc bệnh ,tăng 20 lần so với cùng kỳ. Số bệnh nhân sốt xuất huyết tập trung ở các huyện Núi Thành, Thăng Bình, Đại Lộc, Duy Xuyên, Điện Bàn, Hội An, Tam Kỳ... Theo Cục Y tế dự phòng ( Bộ Y tế), trong khi số bệnh nhân Sốt xuất huyết ở nhiều nƣớc tăng cao thì tại Việt Nam, số mắc giảm 23,7%, tử vong giảm 46,7% so với năm 2013. Là thời điểm có số mắc thấp nhất trong vòng 5 năm qua: 69.869 ngƣời mắc tại 49 tỉnh thành, trong đó có 40 trƣờng hợp tử vong.[4] Tuy nhiên , Bộ Y tế lại lo ngại số ngƣời mắc bệnh Sốt xuất huyết trong năm 2014 có nguy cơ gia tăng rất lớn. Vì theo chu kỳ dịch bệnh, khối cảm nhiễm gia tăng (những trẻ chƣa mắc bệnh); việc kiểm soát bệnh Sốt xuất huyết ổn định rất khó khăn vì chƣa có vaccine phòng bệnh; chƣa có thuốc điều trị đặc hiệu; thói quen trữ nƣớc sinh hoạt của đại bộ phận dân cƣ sinh sống tại khu vực ven biển, khu vực đồng bằng sông Cửu Long và những vùng thƣờng xuyên có mƣa, bão lũ.[2] Hiện nay thế giới chƣa có vắc-xin phòng bệnh SXH. Do vậy, việc phát triển vaccine là rất cần thiết trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Nhƣng việc phát triển một loại vắc xin chống bệnh Sốt xuất huyết Dengue/ Sốt xuất huyết Dengue nặng đã gặp nhiều thử thách mặc dù đã có tiến bộ trong thời gian gần đây. WHO cung cấp tƣ vấn kỹ thuật và hƣớng dẫn cho các quốc gia và đối tác tƣ nhân để hỗ trợ nghiên cứu và đánh giá hiệu lực vắc xin. Một số vắc-xin tiềm năng hiện đang ở các giai đoạn thử nghiệm khác nhau. Bệnh Sốt xuất huyết Dengue xảy ra quanh năm, đặc biệt vào mùa mƣa, có thể bộc phát thành dịch đe dọa sinh mạng trẻ em và sức khỏe trong toàn cộng đồng. Bệnh có thể trở nặng bất ngờ và gây tử vong cao.[ 5 ] PHẦN 2: 2. NỘI DUNG 2.1 ĐỊNH NGHĨA - Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có thể gây thành dịch do virus dengue gây ra . Bệnh lây lan do muỗi Aedes aegypti (muỗi vằn) đốt ngƣời bệnh nhiễm virus sau đó truyền bệnh cho ngƣời lành qua vết đốt. BÀI THU HOẠCH TỐT NGHIỆP : PHÕNG CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Trang 9 - Hai loại muỗi vằn truyền bệnh có tên khoa học là Aedes aegypti và Aedes albopictus, trong đó chủ yếu là do Aedes aegypti. - Bệnh có 2 thể là sốt Dengue và sốt xuất huyết Dengue, xảy ra ở tất cả các nƣớc nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới .Ở Việt Nam bệnh xảy ra ở hầu hết các tỉnh ,xảy ra quanh năm , thƣờng gia tăng và bùng phát thành dịch vào mùa mƣa. - Bệnh sốt xuất huyết dengue có biểu hiện lâm sàng là sốt cao cấp diễn và xuất huyết với nhiều dạng khác nhau và thoát huyết tƣơng ra ngoài lòng mạch dẫn đến choáng giảm thể tích tuần hoàn, rối loạn đông chảy máu thứ phát có thể tử vong. - Hiện chƣa có thuốc điều trị đặc hiệu và chƣa có vắc xin phòng bệnh. - Bệnh có thể gây ra dịch lớn với nhiều ngƣời mắc cùng lúc làm cho công tác điều trị hết sức khó khăn. 2.2 TÁC NHÂN GÂY BỆNH Virus Dengue truyền bệnh từ ngƣời bệnh sang ngƣời lành qua muỗi Aedes đốt. Virus Dengue thuộc nhóm Favivirus họ Flaviviridas với 4 tuýp huyết thanh là DEN- I,DEN-II,DEN-III,DEN-IV.Ở nƣớc ta, gặp cả 4 tuýp, nhƣng chủ yếu là tuýp I và II.[3] Virus Dengue 2.3 DỊCH TỄ HỌC 2.3.1 Quá trình truyền nhiễm a. Nguồn truyền nhiễm - Nguồn truyền bệnh duy nhất là ngƣời. Ngƣời bệnh là nguồn truyền nhiễm, đặc biệt là ngƣời bệnh thể nhẹ hoặc ngƣời bị nhiễm virus Dengue, ít đƣợc quản lý nên là nguồn bệnh quan trọng. - Các nhà nghiên cứu ở Malaysia đã chứng minh đƣợc loài khỉ hoang dại là nguồn chứa mầm bệnh trong tự nhiên, nhƣng chƣa có bằng chứng từ khỉ truyền cho ngƣời. b. Phương thức lây truyền - Bệnh lây truyền cho ngƣời qua vector trung gian là muỗi Aedes aegypti hút máu ngƣời bệnh chích ngƣời lành làm lây truyền bệnh cho ngƣời lành (muỗi hút máu BÀI THU HOẠCH TỐT NGHIỆP : PHÕNG CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE Trang 10 ngƣời bệnh trong thời gian 1-2 ngày trƣớc khi có sốt và 5 ngày sau sốt sẽ có khả năng lây truyền bệnh trong suốt đời sống của nó). [3] - Nƣớc ta có 2 loại muỗi Aedes gây bệnh chủ yếu là Aedes aegypti và Aedes albopictus. Muỗi Aedes hút máu vào ban ngày và thƣờng hút máu nhiều nhất vào sáng sớm và chiều tối. Muỗi Aedes Aegypti - Sau khi hút máu ngƣời bệnh có chứa virus Dengue, thời gian cần thiết cho virus phát triển trong muỗi là từ 8 - 10 ngày, sau đó muỗi có khả năng truyền virus dengue cho ngƣời khác khi hút máu. Muỗi cái Aedes còn có thể truyền ngay virus Dengue từ ngƣời bệnh sang ngƣời lành do thay đổi vật chủ khi bữa ăn máu bị gián đoạn. Cách truyền bệnh này đƣợc gọi là truyền cơ học. Phương thức lây truyền bệnh BÀI THU HOẠCH TỐT NGHIỆP : PHÕNG CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT