Chính sách nợ (chính sách tài trợ): quyết định các hình thức tăng vốn để tài trợ cho các
dự án đầu tư của doanh nghiệp.
Hai hình thức huy động vốn cơ bản:
Vốn nợ: phát hành trái phiếu (chứng khoán nợ), vay ngân hàng;
Vốn cổ phần: phát hành cổ phần (chứng khoán vốn)
Hầu hết doanh nghiệp đều sử dụng cả hai hình thức tài trợ vốn như trên.
Thông thường, doanh nghiệp sẽ quyết định lựa chọn hình thức tài trợ tổng hợp (kết hợp
cả 2 hình thức huy động vốn). Vốn ở đây là nguồn vốn tài trợ dài hạn – thị trường vốn. Quyết
định này gọi là quyết định cơ cấu vốn
* Tính hai mặt của chính sách nợ:
Tính hai mặt của chính sách nợ thể hiện ở thuận lợi v à bất lợi của chính sách
nợ
26 trang |
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 1995 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tiểu luận Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 1
Tiểu luận
Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 2
I.KHÁI NIỆM CHÍNH SÁCH NỢ VÀ GIÁ TRỊ DOANH NGHIỆP:
1.1. Chính sách nợ:
Chính sách nợ (chính sách tài trợ): quyết định các hình thức tăng vốn để tài trợ cho các
dự án đầu tư của doanh nghiệp.
Hai hình thức huy động vốn cơ bản:
Vốn nợ: phát hành trái phiếu (chứng khoán nợ), vay ngân hàng;
Vốn cổ phần: phát hành cổ phần (chứng khoán vốn)
Hầu hết doanh nghiệp đều sử dụng cả hai hình thức tài trợ vốn như trên.
Thông thường, doanh nghiệp sẽ quyết định lựa chọn hình thức tài trợ tổng hợp (kết hợp
cả 2 hình thức huy động vốn). Vốn ở đây là nguồn vốn tài trợ dài hạn – thị trường vốn. Quyết
định này gọi là quyết định cơ cấu vốn
* Tính hai mặt của chính sách nợ:
Tính hai mặt của chính sách nợ thể hiện ở thuận lợi v à bất lợi của chính sách
nợ.
Thuận lợi:
- Cấu trúc vốn có sử dụng nợ dễ đạt cấu trúc vốn tối ưu do thõa mãn mục tiêu chi phí
s ử dụng vốn thấp nhất của doanh nghiệp. Điều này thể hiện quan sự đánh đổi giữa
rủi ro với tỷ suất sinh lợi của nh à đầu tư vốn và sự đánh đổi giữa chủ nợ v à cổ
đông ( thông qua quy đ ịnh của Nhà nước cho phép khấu trừ l ãi vay vào lợi tức chịu
thuế ) .
- Sử dụng và gia tăng n ợ sẽ khuếch đại lợi nhuận cho cổ đông tức l à thu nhập của
cổ động đã cao ngày càng cao h ơn nữa dưới tác động của nợ tuy nhiên doanh
nghiệp phải hoạt động có lãi ( tỷ suất sinh lợi của t ài sản (rA) phải dương) và thừa
khả năng thanh toán lãi vay ( tỷ suất sinh lợi của t ài sản phải lớn hơn tỷ suất sinh lợi
của nợ ).
Bất lợi: Nếu sử dụng nợ nh ưng không đảm bảo điều kiện thừa khả nă ng thanh toán lãi
vay thì việc sử dụng nợ sẽ đưa thu nhập của cổ đông xuống thấp, nghi êm trọng nhất là khi
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 3
doanh nghiệp hoạt động bị lỗ th ì chính việc sử dụng nợ sẽ khuếch đại lỗ của doanh nghiệp
lên, nhanh chóng đưa doanh nghi ệp đi vào con đường phá sản.
1.2. Giá trị doanh nghiệp:
Giá trị doanh nghiệp được xác định bằng các tài sản thực của doanh nghiệp và được thể
hiện bên phần Tài sản của bảng cân đối kế toán.
V = D + E
(Giá trị doanh nghiệp = Giá trị vốn nợ + Giá trị vốn cổ phần thường)
D: giá trị thị trường của nợ
E: vốn cổ phần đang lưu hành của công ty
V: Tổng giá trị thị trường của tất cả chứng khoán đang lưu hành
Có 3 quyết định ảnh tài chính bao gồm: quyết định đầu tư, quyết định tài trợ, quyết định
chi trả cổ tức. Trong đó, chỉ có quyết định đầu tư tạo nên giá trị gia tăng cho doanh nghiệp.
1.3. Phương pháp xác định giá trị Doanh Nghiệp:
Xác định giá trị DN là quá trình xác định giá trị thực tế của một DN tại một thời điểm
nhất định trên cơ sở thị trường. Gồm 4 phương pháp sau:
1.3.1. Phương pháp giá trị tài sản thuần:
Là phương pháp xác định giá trị DN dựa trên giá trị thị trường của các loại tài sản của
DN tại thời điểm đánh giá:
Trong đó: : Giá trị tài sản thuần
: Giá trị thị trường của tài sản tại thời điểm đánh giá
: Giá trị thị trường của các khoản nợ
n : Số lượng các loại tài sản
Các bước xác định:
– Kiểm kê và phân loại tài sản
– Đánh giá chất lượng còn lại của tài sản, bán thành phẩm và xác định giá của chúng
– Hai phương pháp định giá:
d
n
i
ic VVV
1
cV
iV
dV
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 4
– Dựa vào giá trị ban đầu (giá trị sổ kế toán) đã trừ khấu hao và điều chỉnh theo giá thị
trường
– Dựa vào giá thị trường.
1.3.2. Phương pháp chiết khấu dòng tiền:
– CF (Dòng tiền)=Lợi nhuận thuần+Khấu hao
– FCF (Dòng tiền tự do)= CF- Các khoản đầu tư
– Hai thông số cơ bản:
– Dòng tiền tự do
– Mức chiết khấu dòng tiền đó (r)
1.3.3. Phương pháp Goodwill:
Gía trị doanh nghiệp bằng tổng tài sản hữu hình và tài sản vô hình:
V= VH + GW
Trong đó:
V: Gía trị doanh nghiệp
VH: Gía trị tài sản hữu hình (tính theo phương pháp tài sản thuần)
GW: Gía trị tài sản vô hình (còn gọi là lợi thế thương mại)
1.3.4. Phương pháp định giá dựa vào giá/thu nhập PE
– Vc = NI × P/E
– NI : Giá trị lợi nhuận trong kỳ
– P/E: Hệ số giá trên thu nhập một năm của doanh nghiệp
– E là EPS= NI/n
– n : số lượng cổ phiếu đang lưu hành
II. Chính sách nợ ảnh hưởng như thế nào đến giá trị doanh nghiệp:
2.1. Tác động của đòn bẩy trong một nền kinh tế cạnh tranh không có thuế
Năm 1958, hai học giả Modigliani và Miller đã xuất sắc nhận giải Nobel kinh tế cho lý
thuyết MM, lý thuyết đưa ra một mô hình doanh nghiệp trong điều kiện phi thực tế, từ đó đi
đến những kết luận rất quan trọng, ảnh hưởng đến các quyết định về tài chính và cấu trúc vốn
t
t
n
t
t
t
C
rgr
FCF
r
FCF
V
)1)(()1(1
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 5
của doanh nghiệp.
2.1.1. Các giả định của lý thuyết MM
- Thị trường vốn hoàn hảo
Không có các chi phí giao dịch khi mua và bán chứng khoán.
Có đủ số người mua và người bán trên thị trường, vì vậy không có một nhà đầu tư
riêng lẻ nào có một ảnh hưởng lớn đối với giá cả chứng khoán.
Có sẵn thông tin liên quan cho tất cả các nhà đầu tư và không phải mất tiền. Giả
định này và giả định thứ hai nhằm mục đích đảm bảo cho quy luật mua bán song hành
có thể diễn ra một cách nhanh chóng.
Tất cả các nhà đầu tư có thể vay hay cho vay với cùng lãi suất. Giả định này giúp
cho các nhà đầu tư cá nhân có thể sử dụng đòn bẩy tài chính tự tạo.
- Tất cả các nhà đầu tư đều hợp lý và có các kỳ vọng đồng nhất về lợi nhuận của một doanh
nghiệp (nợ không tác động đến lợi nhuận hoạt động của doanh nghiệp).
- Doanh nghiệp hoạt động dưới các điều kiện tương tự sẽ có cùng mức độ rủi ro kinh doanh
(rủi ro đồng nhất).
- Không có thuế.
2.1.2 Nội dung của định đề 1 MM
Cùng với những giả định của mình MM phát biểu định đề I: “Giá trị thị trường của một
doanh nghiệp độc lập với cấu trúc vốn của doanh nghiệp đó trong các thị trường vốn
hoàn hảo không có thuế thu nhập doanh nghiệp” hay “Cấu trúc vốn không tác động đến
giá trị doanh nghiệp”.
Nói cách khác, giá trị của doanh nghiệp có nợ vay và không có nợ vay là như nhau, do đó
tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu (D/E) không ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp. Vì vậy, không có cơ
cấu vốn nào là tối ưu và doanh nghiệp không thể tăng giá trị bằng cách thay đổi cơ cấu vốn của
nó.
2.1.3 Lập luận chứng minh
Để hỗ trợ cho lý thuyết của mình, ngoài các chứng minh bằng cách định lượng, MM dựa
trên quy luật bảo tồn giá trị và lập luận mua bán song hành. Nội dung cụ thể như sau:
a. Chứng minh bằng cách định lượng:
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 6
* Trường hợp bạn là một nhà quản lý muốn thay đổi cấu trúc vốn của công ty, chúng ta sẽ
xem xét điều này có ảnh hưởng đến giá trị của công ty hay không?
Công ty ABC được tài trợ bằng vốn cổ phần thường và có 10.000 cổ phần đang lưu hành
với giá thị trường là 10$/cổ phần. Bây giờ công ty công bố dự định sẽ phát hành 6.000$ nợ và
dùng số tiền này để mua lại cổ phần thường. Ta có:
- Giá trị của công ty trước khi phát hành nợ:
V = E = 10.000 x 10 = 100.000$
- Giá trị thị trường của công ty sau khi phát hành nợ (thay đổi cấu trúc vốn):
Với 6.000$ nợ, công ty mua được số cổ phần là: 6.000 : 10 = 600 cổ phần
Số cổ phần còn lại lưu hành trên thị trường: 10.000 – 600 = 9.400
Giá trị thị trường của công ty sau khi thay đổi cấu trúc vốn:
V = D + E = 6.000+ (9.400 x 10) = 6.000 + 94.000 = 100.000$
Vậy: giá trị thị trường của công ty không thay đổi sau khi thay đổi cấu trúc vốn (đều bằng
100.000$)
*Trường hợp bạn là một nhà đầu tư, bạn sẽ chọn đầu tư cho doanh nghiệp nào trong 2
doanh nghiệp sau đây:
Giả định có 2 doanh nghiệp phát sinh cùng một dòng các lợi nhuận hoạt động và chỉ khác
nhau ở cấu trúc vốn.
- Doanh nghiệp U không có đòn bẩy tài chính: EU = VU
- Doanh nghiệp L có đòn bẩy tài chính: EL = VL - DL
Để chứng minh định đề 1 của MM là đúng, ta phải chứng minh rằng VU= VL, tức giá trị
doanh nghiệp không vay nợ bằng giá trị của doanh nghiệp có vay nợ (sử dụng đòn bẩy tài
chính).
Chúng ta lần lượt xem xét nhà đầu tư sẽ thích đầu tư vào doanh nghiệp nào hơn.
Nếu là một nhà đầu tư không thích rủi ro:
- Phương án 1: mua 1% cổ phần doanh nghiệp không có đòn bẩy tài chính (doanh nghiệp
U):
Đầu tư Thu nhập
0,01VU 0,01 Lợi nhuận
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 7
- Phương án 2: mua 1% cả nợ và vốn cổ phần của doanh nghiệp có đòn bẩy tài chính
(doanh nghiệp L):
Đầu tư Thu nhập
Nợ 0,01 DL 0,01 Lãi
Vốn cổ phần 0,01 EL 0,01 (Lợi nhuận – Lãi)
Tổng cộng 0,01 (DL +EL) = 0,01 VL 0,01 Lợi nhuận
Ta thấy cả 2 phương án đều mang lại cho nhà đầu tư cùng một mức thu nhập: 0,01 Lợi
nhuận của doanh nghiệp. Vì là thị trường vốn hoàn hảo nên các phương án mang lại thu nhập
như nhau thì có chi phí như nhau. Vì vậy 0,01 VU= 0,01 VL, tức VU= VL.
Nếu là một nhà đầu tư thích rủi ro:
Vì là trong thị trường vốn hoàn hảo nên nhà đầu tư cá nhân có thể đi vay vốn với các
điều kiện giống như các doanh nghiệp. Do vậy, nhà đầu tư có thể lựa chọn đầu tư vào doanh
nghiệp có vay nợ hoặc nhà đầu tư tự vay nợ để đầu tư vào doanh nghiệp không có vay nợ.
- Phương án 1: mua 1% cổ phần đang lưu hành của doanh nghiệp có vay nợ:
Đầu tư Lợi nhuận
0,01 EL = 0,01(VL - DL) 0,01 (Lợi nhuận – Lãi)
- Phương án 2: vay một khoản vay có giá trị bằng 0,01DL và cùng với vốn tự có mua 1%
cổ phần của doanh nghiệp không có vay nợ:
Đầu tư Thu nhập
Nợ - 0,01 DL - 0,01 Lãi
Vổn cổ phần 0,01 VU 0,01 Lợi nhuận
Tổng cộng 0,01 (VU - DL) 0,01 (Lợi nhuận – Lãi)
Cả hai phương án đều mang lại cùng mức thu nhập là 0,01 (Lợi nhuận – Lãi). Ở th ị
trường vận hành tốt, hai đầu tư có thu nhập giống nhau phải có chi phí giống nhau. Do đó:
0,01(VU - DL) = 0,01(VL - DL) => VU= VL.
Kết luận: Việc nhà đầu tư thích rủi ro hay không thích rủi ro thì không thành vấn đề. Tất cả đều
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 8
đồng ý rằng, giá trị doanh nghiệp không thay đổi khi doanh nghiệp có hay không có sử dụng nợ
vay, miễn là trong điều kiện thị trường vốn hoàn hảo.
b. Quy luật bảo tồn giá trị
- Giá trị của một tài sản được bảo tồn bất kể tính chất trái quyền đối với tài sản đó.
- Giá trị của doanh nghiệp được xác định bởi tài sản thực của nó (tài sản cụ thể ở cột bên
trái của Bảng cân đối kế toán), chứ không phải bởi tỷ lệ các chứng khoán nợ và chứng khoán
vốn cổ phần do doanh nghiệp phát hành.
=> Do đó, việc lựa chọn một cấu trúc vốn cho doanh nghiệp không hề tác động đến tổng
giá trị của doanh nghiệp.
c. Lập luận mua bán song hành
Một quy trình mua bán song hành sẽ ngăn chặn việc các doanh nghiệp tương đương chỉ vì
có các cấu trúc vốn khác nhau mà giá trị thị trường cũng khác nhau. Mua bán song hành
(Arbitrage) là quy trình mua và bán các chứng khoán cùng loại (hoặc tương đương) ở các thị
trường khác nhau để hưởng lợi do chênh lệch giá. Các giao dịch mua bán song hành không có
rủi ro.
Nếu lý thuyết MM không đúng, doanh nghiệp không sử dụng nợ có thể tăng giá trị thị
trường của mình bằng cách đưa nợ vào cấu trúc vốn. Tuy nhiên, trong thị trường vốn hoàn hảo
không có chi phí giao dịch, chuỗi phản ứng sau sẽ xảy ra: Doanh nghiệp A không sử dụng nợ sẽ
tăng giá trị của mình bằng cách vay thêm nợ => giá cổ phần A tăng => nhà đầu tư nắm giữ cổ
phần A sẽ bán cổ phần A, thực hiện arbitrage để vay, mua cổ phần doanh nghiệp B (giá cổ phần
B rẻ hơn giá cổ phần A do doanh nghiệp B không sử dụng nợ), tiền dư sẽ đầu tư vào một nơi
khác. Qua các giao dịch không tốn phí trong thị trường hoàn hảo này, nhà đầu tư đã tăng lợi
nhuận của họ mà không tăng rủi ro. Họ đã sử dụng đòn bẩy tài chính cá nhân của riêng họ thay
cho đòn bẩy tài chính của doanh nghiệp. Arbitrage này tiếp tục cho đến khi cổ phần A vì có
lượng cung tăng mà b ị kéo giá xuống đến mức bằng giá cổ phần B. Quy luật mua bán song
hành này diễn ra nhanh đến nỗi giá cổ phần A bằng giá cổ phần B => giá trị doanh nghiệp A
bằng giá trị doanh nghiệp B. Vậy định đề I của MM được bảo toàn.
2.1.4. Ví dụ minh họa
Giả định thị trường không có thuế. Ban đầu, công ty Macbeth Spot Removers không vay nợ
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 9
(không có đòn bẩy tài chính), cổ tức mỗi cổ phần dự kiến là 1.5$, giá 1 cổ phần là 10$ => thu
nhập từ cổ phần (EPS/P): 1.5/10 = 15%. Tuy nhiên điều này là không chắc chắn (Bảng 1)
Bảng 1
Dữ liệu
Số cổ phần 1000
Giá mỗi CP $10
Giá trị thị trường $10,000
Kết quả
Lợi nhuận hoạt động (đôla) 500 1000 1500 2000
Thu nhập mỗi CP (EPS) (đôla) 0,50 1,00 1,50 2,00
Tỷ suất sinh lợi từ CP (EPS/P) (%) 5 10 15 20
Kết quả dự kiến
Sau đó, chủ tịch Công ty kết luận rằng cổ đông sẽ có lợi hơn nếu Công ty có tỷ lệ nợ và vốn cổ
phần bằng nhau. Và phương án đưa ra là phát hành 5000$ nợ với lãi suất 10% và dùng tiền này
mua lại 500 cổ phần (Bảng 2)
Bảng 2
Dữ liệu
Số cổ phần 500
Giá mỗi CP $10
Giá trị thị trường của CP $5,000
Giá trị thị trường của nợ $5,000
Lãi vay với lãi suất 10% $500
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 10
Kết quả
Lợi nhuận họat động (đô la) 500 1000 1500 2000
Lãi vay (đô la) 500 500 500 500
Lợi nhuận của vốn CP (đô la) 0 500 1000 1500
Thu nhập mỗi CP (EPS) (đô la) 0 1 2 3
Tỷ suất sinh lợi từ cổ phần (%) 0 10 20 30
Kết quả dự kiến
Hình 1 sẽ minh họa rõ hơn đòn bẩy tài chính tác động như thế nào đối với thu nhập mỗi cổ
phần, trong đó:
- Đường thẳng đậm cho thấy thu nhập mỗi cổ phần thay đổi thế nào theo lợi nhuận hoạt
động với phương án tài trợ toàn bộ vốn cổ phần (biểu diễn dữ liệu bảng 1)
- Đường ngắt quãng cho thấy thu nhập mỗi cổ phần thay đổi như thế nào với 1 tỷ lệ nợ và
vốn cổ phần bằng nhau (biểu diễn dữ liệu bảng 2)
Hai đường này giao nhau tại điểm lợi nhuận 1000$ và thu nhập mỗi cổ phần (EPS) đều bằng
1$. Tại đây, doanh nghiệp sử dụng cấu trúc vốn nào cũng được và đều mang về lợi nhuận bằng
nhau. Hình 1 cũng cho thấy khi lợi nhuận hoạt động lớn hơn 1000$, nợ vay làm tăng EPS của
doanh nghiệp và ngược lại, khi lợi nhuận nhỏ hơn 1000$, nợ vay sẽ làm giảm EPS của doanh
nghiệp.
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 11
Giả dụ một nhà đầu tư vay 10$ và đầu tư 20$ vào hai cổ phần của Macbeth khi Macbeth
không có nợ vay. Người này chỉ phải bỏ ra 10$ tiền của riêng mình. Thu nhập này sẽ bằng đúng
với tập hợp thu nhập mà nhà đầu tư này sẽ có được do mua một cổ phần của công ty có nợ vay
(so sánh 2 dòng cuối của bảng 2 và bảng 3) đây là đòn bẩy tự tạo của nhà đầu tư.
Bảng 3 Các nhà đầu tư cá thể tái tạo đòn bẩy tài chính của Macbeth
Lợi nhuận hoạt động (đôla)
500 1000 1500 2000
Lợi nhuận từ 2 cổ phần (đôla) 1 2 3 4
Trừ lãi suất 10% (đôla) 1 1 1 1
Lợi nhuận ròng từ đầu tư (đôla) 0 1 2 3
Tỷ suất sinh lợi từ 10$ đầu tư (%)0 10 20 30
Kết quả dự kiến
3,00
2,50
2,00
1,50
1,00
0,50
0
500 1000 1500 2000
ESP dự kiến với nợ và
vốn cổ phần
ESP dự kiến với toàn
bộ vốn cổ phần Toàn bộ vốn cổ
phần
Lợi nhuận
hoạt động dự
kiến
Thu nhập mỗi cổ phần – ESP, (USD)
lợi nhuận hoạt động
(USD)
Hình 1
Tỷ lệ nợ và vốn
cổ phần bằng
nhau
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 12
Kết luận từ ví dụ:
Khi nhà đầu tư lựa chọn đầu tư vào doanh nghiệp có đòn bẩy tài chính, hoặc tự tạo đòn
bẩy tài chính cá nhân rồi đầu tư vào DN không có đòn bẩy tài chính đều có thu nhập bằng
nhau.
Nếu có một bất hoàn hảo nào đó làm cho Giá trị doanh nghiệp có đòn bẩy tài chính > Giá
trị doanh nghiệp không có đòn bẩy tài chính thì nhà đầu tư sẽ tự tạo đòn bẩy tài chính cho
mình. Trong thời gian cực ngắn, Giá trị doanh nghiệp có đòn bẩy tài chính giảm dần và giá trị
doanh nghiệp không có đòn bẩy tài chính tăng dần cho đến khi bằng nhau.
2.2. Đòn bẩy tài chính tác động như thế nào đến tỷ suất sinh lợi
2.2.1. Ý nghĩa của định đề 1
Đòn bẩy tài chính làm gia tăng dòng thu nhập mỗi cổ phần dự kiến nhưng không làm tăng
giá cổ phần. Lý do là thay đổi trong dòng lợi nhuận dự kiến vừa đủ để bù trừ thay đổi trong tỷ
suất mà thu nhập được vốn hóa (EPS/P).
Trong thị trường vốn hoàn hảo, quyết định vay nợ của công ty không tác động đến lợi
nhuận hoạt động hoặc tổng giá thị trường của các chứng khoán của doanh nghiệp, vì vậy không
tác động đến tỷ suất sinh lợi dự kiến từ tài sản của doanh nghiệp (rA).
Tỷ suất sinh lợi dự kiến của một danh mục bằng với bình quân gia quyền của các tỷ suất
sinh lợi dự kiến từ mỗi loại chứng khoán. Do đó:
Tỷ suất sinh
lợi từ tài sản
= (
Tỷ lệ
nợ
x
Tỷ suất
sinh lợi
dự kiến
) + (
Tỷ lệ
vốn cổ
phần
x
Tỷ suất sinh
lợi dự kiến từ
vốn cổ phần
)
Từ phương trình 1 ta có tỷ suất sinh lợi dự kiến từ vốn cổ phần của một doanh nghiệp có vay
nợ được xác định bởi:
Ví dụ :
Lợi nhuận hoạt động dự kiến
Giá trị thị trường của tất cả chứng khoán
rA =
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 13
Công ty Macbeth:
+ Trường hợp 1: Trước khi quyết định vay:
E = 10.000$, D = 0, V = E + D = 10.000$, Lợi nhuận dự kiến = 1.500$
rE = rA = 1500/10000 + 0/10000x(1500/10000) = 15%
+ Trường hợp 2: Quyết định dùng đòn bẩy tài chính (Vay 500$ với lãi suất 10% mua lại 500
CP) thì rA vẫn bằng 15% nhưng rE thì thay đổi:
E = 5.000$, D = 5.000S, V = E+D = 10.000$,Lợi nhuận dự kiến = 1.500$
rA = 1.500/10.000 = 15%
rD = (500*10%)/500 = 10%
rE = 0,15+5000/5000(0,15-0,1) = 20%
2.3.1. Định đề 2
a. Nội dung định đề II
Tỷ suất sinh lợi dự kiến từ vốn cổ phần thường của một doanh nghiệp có vay nợ
tăng tương ứng với tỷ lệ nợ/ vốn cổ phấn (D/E), được đo lường bằng giá trị thị trường. Tỷ lệ
gia tăng tùy thuộc vào chênh lệch giữa rA – Tỷ suất sinh lợi dự kiến từ một danh mục gồm
tất cả chứng khoán của doanh nghiệp, và rD – tỷ suất sinh lợi dự kiến từ nợ.
Lợi nhuận yêu cầu trên vốn cổ phần có quan hệ cùng chiều với mức độ sử dụng đòn
bẩy tài chính hay tỷ số nợ.
Khi doanh nghiệp có cấu trúc vốn được tài trợ 100% vốn cổ phần thì: rE = rA
rE = rA + (rA - rD) D
E
Trong đó:
rE :Tỷ suất sinh lời dự kiến từ vốn cổ phần.
rD: Tỷ suất sinh lời dự kiến từ nợ (chi phí s ử dụng nợ)
rA: Tỷ suất sinh lời từ tài sản (chi phí s ử dụng vốn nếu công ty s ử dụng 100% vốn cổ
phần)
D: Giá trị của nợ hay trái phiếu của công ty phát hành
E : Giá trị của vốn cổ phần của công ty
GNHD: PGS.TS Trần Thị Thùy Linh Chính sách nợ và giá trị doanh nghiệp
Nhóm 4- TCDN – K20 – NH01 14
b. Chứng minh
- Chúng ta biết chi phí s ử dụng vốn trung bình (rWACC) được xác định bởi công thức:
rWACC =
D
D+E
rD +
E
D+E
rE
Vận dụng công thức này, chúng ta tính được chi phí sử dụng vốn trung bình của công ty
trong hai trường hợp: công ty có vay nợ và công ty không có vay nợ.
VD: Giả sử công ty ABC hiện là công ty không có vay nợ. Công ty đang xem xét phát hành
trái phiếu để mua lại cổ phiếu của công ty nhằm thay đổi cấu trúc vốn. Tình hình tài sản và
nợ của công ty ứng với cấu trúc vốn hiện tại và cấu trúc vốn đề nghị được trình bày ở bảng
sau:
Hiện tại Đề nghị
Tài sản 8000 $ 8000 $
Nợ 0 4000
Vốn 8000 4000
Lãi suất 10% 10%
Giá thị trường của cổ phần 20$ 20$
Số cổ phần đang lưu hành 400 200
Dự kiến EBIT đạt được 1200 $ 1200 $
Lãi vay 0 400
Lãi t rước thuế 1200 $ 800 $
- Kết quả hoạt