Tiểu luận Những giải pháp chủ yếu nhằm thúc đẩy quá trình hình thành và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam

PHẦN MỞ ĐẦU Lịch sử nhân loại đã chứng kiến nhiều mô hình kinh tế khác nhau. Mỗi mô hình đó là sản phẩm của trình độ nhận thức nhất định trong những điều kiện lịch sử nhất định. Trước đây mô hình kinh tế hiện vật được coi là lý tưởng thì nay đã bộc lộ những hạn chế. Đổi mới nền kinh tế Việt Nam vận hành theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa có sự quản lý của nhà nước đang tạo ra sự biến đổi sâu sắc về nhận thức lý luận và thực tiễn ở nước ta. Trên con đường hình thành và phát triển của mình nền kinh tế nước ta đã biến đổi qua nhiều cơ chế quản lý với những chính sách khác nhau. Từ chính sách ban đầu xoá bỏ bao cấp các mặt hàng tiêu dùng bỏ trợ giá vật tư và áp dụng cơ chế giá thị trường nền kinh tế nước ta đã giảm dần lạm phát đi dần vào thế ổn định và tăng trưởng. Từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế thị trường nhà nước ta đang đổi mới phương pháp quản lý kinh tế vĩ mô và vi mô bằng những công cụ chính sách kinh tế và pháp luật nhằm giữ vững mục tiêu: dân giàu nước mạnh công bằng dân chủ xã hội văn minh mà Đảng và nhân dân ta đã lựa chọn. Sự chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung sang nền kinh tế thị trường là một bước nhảy đúng đắn phù hợp với xu hướng và điều kiện khách quan cũng như chủ quan của đất nước. Trên con đường phát triển đó có rất nhiều những vấn đề những khó khăn cần giải quyết như các chính sách vĩ mô và vi mô của đất nước. Để xây dựng phát triển được nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa có sự quản lý của nhà nước đòi hỏi chúng ta phải hiểu được sự vận động của cả nền kinh tế, sự vận động của các nhân tố trong nền kinh tế các quy luật kinh tế mối quan hệ giữa chúng. Có như thế chúng ta mới đưa ra được những kế hoạch những chính sách phù hợp phát triển đất nước. Với mong muốn rằng mình có thể đóng góp một phần công sức nhỏ bé để góp phần đưa đất nước đi lên em đã chọn đề tài “Những giải pháp chủ yếu nhằm thúc đẩy quá trình hình thành và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam”. Do sự hiểu biết của em còn hạn chế nên không thể tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế, em rất mong được các thầy và các bạn góp ý kiến để tiểu luận của em được hoàn thiện. PHẦN NỘI DUNG Những vấn đề chung về nền kinh tế thị trường Để tìm hiểu nền kinh tế thị trường cũng như cơ chế thị trường trước tiên chúng ta phải hiểu được cơ chế kinh tế và cơ chế quản lý kinh tế Cơ chế kinh tế: là tổng thể các yếu tố có mối liên hệ tác động qua lại lẫn nhau tạo thành động lực dẫn dắt nền kinh tế phát triển. Cơ chế quản lý kinh tế: là khái niệm dùng để chỉ phương thức mà qua đó chính phủ (nhà nước) tác động vào nền kinh tế để định hướng nền kinh tế tự vận động đến các mục tiêu đã định. Các khái niệm Khái niệm kinh tế thị trường Nền kinh tế thị trường là nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường mà ở đó ba vấn đề kinh tế cơ bản: sản xuất cái gì, sản xuất cho ai, sản xuất như thế nào được quyết định thông qua thị trường. Nhân tố cơ bản của nền kinh tế thị trường là cung, cầu, giá cả thị trường. Cung và cầu đảm bảo mối liên hệ giữa khâu đầu và khâu cuối của quá trình tái sản xuất. Giá cả thị trường biểu hiện bằng tiền của giá trị thị trường của hàng hoá nó là tín hiệu của thị trường. Tính quy luật tất yếu của việc hình thành kinh tế thị trường Chúng ta đang ở vào lúc giao thời giữa cơ chế quản lý tập trung với cơ chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa có sự quản lý của nhà nước. Trên cơ sở nhận thức về đặc điểm chung của kinh tế thị trường và đặc điểm lịch sử của nước ta, ta nhận thấy: Sự lựa chọn đó là phù hợp với quy luật khách quan bởi vì sau khi kháng chiến thắng lợi dựa vào kinh nghiệm của các nước xã hội chủ nghĩa, đất nước ta bắt đầu xây dựng mô hình kinh tế kế hoạch hoá tập trung dựa trên nhận thức sở hữu công cộng về tư liệu sản xuất. Nền kinh tế kế hoạch hoá trong thời kỳ đầu thực hiện ở nước ta đã tỏ ra phù hợp nó đã tạo ra bước chuyển biến quan trọng về mặt kinh tế xã hội nhưng sau ngày giải phóng bức tranh mới về hiện trạng kinh tế xã hội thay đổi. Trong nền kinh tế cùng một lúc tồn tại cả ba loại hình thức: kinh tế tự cung tự cấp, nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung và kinh tế hàng hoá. Do các quan hệ kinh tế đã thay đổi rất nhiều việc áp dụng cơ chế quản lý kinh tế cũ vào điều kiện nền kinh tế đã thay đổi làm xuất hiện rất nhiều hiện tượng tiêu cực. Do chủ quan cứng nhắc không cân nhắc tới sự phù hợp của cơ chế quản lý kinh tế mà chúng ta đã không quản lý có hiệu quả các nguồn nguyên liệu sản xuất của đất nước trái lại đã dẫn đến việc sử dụng lãng phí một cách nghiêm trọng các nguồn tài nguyên đó. Trên thực tế yếu tố kế hoạch hoá tập trung đã loại bỏ yếu tố thị trường quan hệ hàng tiền chỉ là hình thức, vai trò người tiêu dùng bị hạ thấp, hệ thống quản lý quan liêu. Nền kinh tế không có động lực, không có sức đua tranh không phát huy được tính chủ động sáng tạo của người lao động của các chủ thể sản xuất kinh doanh, sản xuất không gắn với nhu cầu, ý chí chủ quan đã lấn át khách quan và triệt tiêu mọi động lực và sức mạnh nội sinh của bản thân nền kinh tế. Kinh tế thị trường có những đặc trưng cơ bản như: phát triển kinh tế hàng hoá, mở rộng thị trường tự do kinh doanh, tự do thương mại, tự định giá cả, đa dạng hoá sở hữu phân phối do quan hệ cung cầu…đó là cơ chế hỗn hợp có sự điều tiết vĩ mô để khắc phục những khuyết tật của nó. Trong cơ sở hạ tầng của xã hội nước ta hiện nay còn tồn tại cùng một lúc nhiều loại hình thức kinh tế đan xen hoà nhập vào nhau: kinh tế tự nhiên, tự cung tự cấp, kinh tế quản lý tập trung kinh tế hàng hoá nhỏ. Theo quy luật của lịch sử kinh tế tự nhiên tự cung tự cấp sẽ vươn tới kinh tế hàng hoá mà kinh tế thị trường là giai đoạn phát triển cao. Nền kinh tế quản lý tập trung ở nước ta chưa hình thành đầy đủ chính vì vậy kinh tế thị trường có sự quản lý của nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa là hình thức phù hợp với đặc điểm của nước ta trong giai đoạn này. Trong nền kinh tế nước ta các nguồn lực kinh tế chưa được khai thác có hiệu quả thị trường vừa yếu, vừa thiếu, vừa vô tổ chức. Sự chuyển hướng từ nền kinh tế bao cấp sang cơ chế mới vừa cho phép sử dụng có hiệu quả các nguồn lực khan hiếm vừa cho phép khắc phục tính chất về tổ chức và những khuyết tật của thị trường. Sự chuyển hướng của nền kinh tế nước ta sang nền kinh tế mới cho phép nước ta phát huy lợi thế so sánh với các nước trên thế giới, tạo điều kiện cho nước ta sớm hoà nhập với kinh tế khu vực và quốc tế. Việc hình thành và phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là con đường tiến lên chủ nghĩa xã hội bởi nó là sự kết hợp hài hoà giữa tăng trưởng và tiến bộ xã hội tăng trưởng và công bằng xã hội phát triển kinh tế và giữ gìn bản sắc đoàn kết và truyền thống giữa các dân tộc. Đặc trưng của nền kinh tế thị trường 2.1 Bản chất của cơ chế thị trường Bản chất của cơ chế thị trường là cơ chế giá cả tự do. Giá cả do thị trường quyết định, thị trường có vai trò quyết định đối với việc phân phối các nguồn lực kinh tế vào các ngành các lĩnh vực của nền kinh tế. Các chủ thể kinh tế có tính độc lập, có quyền tự chủ trong sản xuất kinh doanh. Họ sản xuất cái gì, như thế nào là do thị trường quyết định. Nền kinh tế vận động theo quy luật cung cầu, quy luật cạnh tranh… Sự tác động của các quy luật đó hình thành trên cơ chế tự điều tiết của nền kinh tế. Ngoài ra, trong kinh tế thị trường còn có sự điều tiết vĩ mô của nhà nước thông qua pháp luật, kinh tế kế hoạch hoá, các chính sách kinh tế. 2.2 Kinh tế thị trường có những đặc trưng cơ bản sau: Thị trường và các quan hệ thị trường ngày càng đóng vai trò quyết định đối với sản xuất kinh doanh và phân phối tài nguyên quốc gia. Dưới sự quản lý của nhà nước, nền kinh tế nhiều thành phần thông qua cạnh tranh liên kết hợp tác có trình độ xã hội hoá cao thúc đẩy sự hài hoà giữa sản xuất và nhu cầu. Nền kinh tế vận hành theo các quy luật kinh tế khách quan và các chính sách kinh tế phù hợp bảo đảm thị trường thống nhất mở rộng phục vụ các mục tiêu tăng trưởng hiệu quả, cân bằng và ổn định. Nhà nước dùng luật pháp kế hoạch định hướng và chính sách kinh tế dẫn dắt thị trường phát triển lành mạnh, dùng chính sách phân phối và điều tiết để đảm bảo phúc lợi cho toàn dân và thực hiện công bằng xã hội. Nhà nước có những chính sách kế hoạch khai thác và sử dụng hợp lý tránh tình trạng phân bổ và sử dụng các nguồn lực một cách tự do. Đó là thể chế kinh tế của những chủ thể tự chủ, tự do kinh doanh theo pháp luật các thành phần kinh tế vừa cạnh tranh vừa liên kết hợp tác và phát triển đạt được trình độ xã hội hoá cao. Giá tự do tức là gía thị trường tự do hoá thương mại (ban đầu ở trong nước dần dần mở rộng ra thị trường ngoài nước) và cạnh tranh tạo mọi khả năng cho thị trường phát huy vai trò tự điều chỉnh sản xuất kinh doanh và cung cầu hàng hoá. Trong điều hành các hoạt động kinh tế, những mệnh lệnh hành chính được giảm thiểu để cho các hoạt động thị trường được diễn ra chủ yếu dựa trên sự hướng dẫn của các quy luật giá trị, quy luật cung cầu, quy luật cạnh tranh, đảm bảo nguyên tắc vận hành chủ yếu của nền kinh tế là nguyên tắc thị trường. Mọi yếu tố sản xuất được đi vào thị trường. Đối với nước ta đây là điều kiện cơ bản để nền kinh tế thị trường vận hành bình thường. Tất cả các mối quan hệ kinh tế giữa các chủ thể được tiền tệ hoá. Điều này làm cho cơ chế thị trường có sự năng động và linh hoạt. Nó là động lực thúc đẩy sản xuất phát triển, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và lợi ích xã hội biểu hiện tập trung ở lợi nhuận tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh thúc đẩy xã hội phát triển. Những ưu điểm và nhược điểm của cơ chế thị trường Ưu điểm Kinh tế thị trường kích thích việc áp dụng những tiến bộ kỹ thuật, tăng năng suất lao động, nâng cao trình độ xã hội hoá sản xuất. Kinh tế thị trường có sự năng động và khả năng thích nghi nhanh chóng. Do yếu tố cạnh tranh và sự điều tiết của các quy luật thị trường làm cho các doanh nghiệp phải năng động để tự phù hợp và phát triển. Hàng hoá và dịch vụ trong nền kinh tế thị trường rất đa dạng và phong phú đáp ứng mọi nhu cầu của xã hội bởi người sản xuất sẽ sản xuất những gì mà thị trường có nhu cầu và đáp ứng mọi nhu cầu đó. Nhược điểm Bên cạnh những yếu tố tích cực nền kinh tế thị trường vẫn còn một số những hạn chế nhất định. Do áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất làm năng suất lao động tăng nhưng với mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận nên tình trạng thất nghiệp xảy ra nhiều. Độ ô nhiễm môi trường ngày càng cao do sản xuất ngày càng nhiều và ngày càng mở rộng. Tài nguyên thiên nhiên bị khai thác triệt để. Trong kinh tế thị trường sự phân hoá giàu nghèo diễn ra một cách nhanh chóng và sâu sắc. Các bước phát triển của nền kinh tế thị trường 4.1 Kinh tế thị trường sản xuất hàng hoá giản đơn 4.1.1Khái niệm Kinh tế hàng hoá là một kiểu tổ chức kinh tế xã hội mà trong đó hình thái phổ biến của sản xuất là sản xuất ra sản phẩm để bán để trao đổi trên thị trường. Trong nền kinh tế hàng hoá mọi sản phẩm dịch vụ đều được mua bán trên thị trường. Thị trường là một phần tất yếu và hữu cơ của toàn bộ quá trình sản xuất và lưu thông hàng hoá. 4.1.2 Kinh tế hàng hoá ở Việt Nam Kinh tế hàng hoá ra đời và tồn tại trong nhiều hình thái kinh tế –xã hội gắn liền với hai điều kiện: sự phân công lao động và các hình thức sở hữu khác nhau về tư liệu sản xuất. Nền kinh tế hàng hoá nước ta tồn tại nhiều thành phần do vậy việc hạch toán kinh doanh phân phối và trao đổi sản phẩm lao động tất yếu thông qua hình thái hàng hoá - tiền tệ để thực hiện các mối quan hệ kinh tế. 4.1.3 Các đặc điểm của nền kinh tế hàng hoá ở Việt Nam Nền kinh tế nước ta đang chuyển biến từ nền kinh tế kém phát triển, tự cung tự cấp và quản lý theo cơ chế kế hoạch hoá tập trung sang nền kinh tế hàng hoá vận hành theo cơ chế thị trường: nền kinh tế hàng hoá dựa trên cơ sở nền kinh tế nhiều thành phần, nền kinh tế phát triển theo hướng mở rộng quan hệ kinh tế với nước ngoài, nền kinh tế hàng hoá phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa thông qua bản chất và vai trò quản lý của nhà nước. 4.2 Kinh tế thị trường tự do 4.2.1 Khái niệm Kinh tế thị trường tự do là một kiểu tổ chức kinh tế- xã hội mà trong đó mọi hoạt động của nền kinh tế được điều phối bởi các quy luật của nền kinh tế như quy luật cung cầu. Trong nền kinh tế thị trường tự do hàng hoá và dịch vụ được sản xuất và trao đổi trên thị trường. Giá cả của hàng hoá tuân theo quy luật cung cầu: sản xuất cái gì, sản xuất như thế nào, sản xuất bao nhiêu là do thị trường quyết định, không có sự điều chỉnh của nhà nước. 4.2.2 Các đặc điểm của kinh tế thị trường tự do Thị trường làm trung tâm của các hoạt động, nó được tác động và chi phối bởi “bàn tay vô hình”. Thông qua thị trường các doanh nghiệp lựa chọn phương án hoạt động sản xuất kinh doanh thúc đẩy hoạt động của các doanh nghiệp ngày càng năng động sáng tạo đạt hiệu quả kinh doanh cao. Quan hệ giữa các chủ sở hữu là bình đẳng, thuận mua vừa bán. Tình trạng độc quyền diễn ra phổ biến làm hạn chế sự ra nhập của các doanh nghiệp mới. Sản xuất thừa, khai thác và sử dụng quá mức tài nguyên thiên nhiên là một trong những nhược điểm của kinh tế thị trường tự do. Khủng hoảng về kinh tế diễn ra liên tục và khả năng khắc phục khó khăn không đồng nhất, không có sự phối hợp giữa các ngành. 4.3 Kinh tế thị trường tự do có sự quản lý của nhà nước 4.3.1 Khái niệm Do một số những khuyết tật của kinh tế sản xuất hàng hoá như tình trạng khủng hoảng, thất nghiệp, phân hóa bình đẳng, huỷ hoại môi trường nên để phát huy ưu thế, khắc phục những khuyết tật của nó cần phải tăng cường sự quản lý của nhà nước. Nền kinh tế này là một sự cải tiến rất quan trọng so với nền kinh tế trước như: - Cải tiến về mối quan hệ giữa Đảng và nhà nước - Cải tiến mối quan hệ giữa Nhà nước với doanh nghiệp - Cải tiến mối quan hệ giữa các cơ quan hành pháp, luật pháp, tư pháp trong bộ máy Nhà nước. Giảm bớt sự chồng chéo cồng kềnh, tạo điều kiện thuận lợi về mặt pháp lý cho các doanh nghiệp - Cải tiến mối quan hệ giữa trung ương và địa phương. 4.3.2 Vai trò và các chức năng quản lý vĩ mô của Nhà nước Nhà nước là công cụ của giai cấp thống trị được sử dụng để duy trì trật tự xã hội sao cho phù hợp với lợi ích của nó. Chức năng ban đầu của nhà nước là quản lý hành chính bao gồm các lĩnh vực chủ yếu như: - Quản lý lãnh thổ thiết lập quan hệ bang giao với các nước (chức năng đối ngoại) - Quản lý trật tự xã hội, sắp xếp mối quan hệ giữa các cá nhân các giai cấp các tầng lớp các cộng đồng dân tộc (bộ lạc, bộ tộc…) Sự phát triển của sản xuất hàng hoá, sự ra đời của kinh tế thị trường đã đặt nhiệm vụ quản lý xã hội của nhà nước nói chung thành hai chức năng: - Thứ nhất là chức năng quản lý hành chính nhằm duy trì trật tự xã hội, đảm bảo cho nền kinh tế phát triển ổn định, không gặp phải những biến động xấu, có tốc độ tăng trưởng nhanh. - Thứ hai là nhà nước phải đảm bảo hiệu quả kinh tế –xã hội. Nhà nước sửa chữa những khiếm khuyết của thị trường để thị trường hoạt động có hiệu qủa. Cùng với các mục tiêu trên thì nhà nước còn có một mục tiêu quan trọng khác để giúp cho nền kinh tế phát triển lành mạnh đó là giải quyết những vấn đề nảy sinh trong quá trình phát triển kinh tế. Kiểm soát các hoạt động kinh tế bằng các công cụ tài chính tiền tệ, tổ chức hệ thống ngân hàng hai cấp, đặt giá cho những sản phẩm quan trọng. 4.4 Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa có sự quản lý của nhà nước Việc chuyển từng bước của nền kinh tế thị trường cho phù hợp với hoàn cảnh lịch sử và các điều kiện kinh tế – chính trị – xã hội nước ta không áp dụng các liệu pháp xốc. Chúng ta chuyển sang cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa trên cơ sở ổn định chính trị, lấy ổn định chính trị làm tiền đề và điều kiện cho cải cách kinh tế. Mặt khác phải nhận thức rõ phải đổi mới mạnh mẽ trong lĩnh vực hành chính trên cơ sở đổi mới quản lý của nhà nước, nâng cao chất lượng, hiệu quả, hiệu lực của quản lý cho phù hợp với điều kiện kinh tế thị trường mà tiếp tục ổn định chính trị, đưa cải cách, cải tiến làm những bước phát triển mới. 4.4.1 Những nét tổng quát của nền kinh tế trong đó thị trường và các quan hệ của thị trường ngày càng đóng vai trò quyết định đối với sản xuất kinh doanh và phân phối tài nguyên quốc gia dưới sự quản lý vĩ mô của Nhà nước. 4.4.2 Những đặc trưng của nền kinh tế này Đó là thể chế kinh tế của những chủ thể tự chủ, tự do kinh doanh theo pháp luật, các thành phần kinh tế vừa cạnh tranh vừa liên kết, hợp tác và phát triển đạt được trình độ xã hội hoá cao. Giá tự do tức là giá thị trường, tự do hoá thương mại và cạnh tranh tạo mọi khả năng cho thị trường phát huy khả năng tự điều chỉnh sản xuất kinh doanh và cung cầu hàng hoá. Trong điều hành các hoạt động kinh tế thị trường được diễn ra chủ yếu dựa trên sự hướng dẫn của các quy luật giá trị, quy luật cung cầu, quy luật cạnh tranh, đảm bảo nguyên tắc vận hành chủ yếu của nền kinh tế là nguyên tắc của thị trường. 4.4.3 Cơ sở để khẳng định vai trò của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa Thực tế lịch sử đến nay cho thấy, hình thức tổ chức kinh tế xã hội có hiệu quả hơn cả là kinh tế thị trường. Nền kinh tế thị trường có khả năng “tự động” tập hợp được hành động, trí tuệ và tiềm lực của hàng triệu con người và hướng tới lợi ích chung của xã hội do đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tăng năng suất lao động xã hội, tăng hiệu quả sản xuất, tăng thu nhập và đời sống dân cư. Song nền kinh tế thị trường không phải là một hệ thống được tổ chức một cách hoàn hảo, không có những vấn đề phức tạp và nan giải. Người ta đã tổng kết nhiều mặt hạn chế, khuyết tật của cơ chế thị trường, được nêu tóm tắt là: - Cơ chế thị trường nếu không có sự điều tiết vĩ mô của Nhà nước thì sẽ dẫn đến sản xuất mù quáng gây nên các cuộc khủng hoảng thừa và thiếu. - Trong cơ chế thị trường do chạy theo lợi nhuận các doanh nghiệp thường không đầu tư vào các lĩnh vực, các ngành ít lợi nhuận, không có lợi nhuận, thậm chí thua lỗ song xã hội lại cần các ngành đó, nhất là các sản phẩm dịch vụ công cộng. - Cơ chế thị trường không có khả năng tự điều tiết sự phát triển ở các vùng kém lợi thế so sánh, vùng khó khăn so với vùng thuận lợi, đồng thời nó lại có xu hướng làm sâu sắc thêm sự phân hóa thu nhập. - Cơ chế thị trường là môi trường dễ nảy sinh tình trạng kinh doanh lừa đảo, làm hàng giả, lối sống chạy theo đồng tiền, các tệ nạn xã hội, huỷ hoại môi trường sinh thái. Để khắc phục hạn chế, khuyết tật của cơ chế thị trường cần có sự can thiệp của nhà nước vào nền kinh tế thị trường. Theo P.A. Xamuerxon, để điều chỉnh kinh tế hiện đại không thể thiếu được “bàn tay vô hình” của thị trường và “bàn tay hữu hình” của chính phủ. Điều hành nền kinh tế thiếu một trong hai yếu tố đó thì chẳng khác gì vỗ tay bằng một bàn tay. Các nhân tố của cơ chế thị trường 5.1 Hàng hoá Hàng hoá là sản phẩm của lao động có thể thoả mãn nhu cầu nào đó của con người và dùng để trao đổi với nhau. Trong nền kinh tế thị trường, hàng hoá rất đa dạng và phong phú, ngày càng hoàn thiện và ngày càng đáp ứng được những nhu cầu của cuộc sống. Hàng hoá được sản xuất ra không phải cho người sản xuất sử dụng mà cho tất cả mọi người. Hàng hoá được đưa đến người tiêu dùng không phải qua nhà nước phân phối mà là do hệ thống kênh phân phối do doanh nghiệp tự tổ chức. Hàng hoá được sản xuất không phải dựa trên năng lực của doanh nghiệp mà dựa trên nhu cầu của người tiêu dùng. Do yếu tố cạnh tranh nên hầu hết các doanh nghiệp đều nắm bắt nhu cầu của khách hàng để sản xuất hàng hoá. Chính vì thế hàng hoá ngày càng được hoàn thiện đa dạng về chủng loại, kiểu dáng, mẫu mã. Việc sản xuất hàng hoá không chỉ còn dựa trên sản xuất cái gì, sản xuất như thế nào, sản xuất cho ai mà còn sản xuất để đáp ứng những nhu cầu gì. 5.2 Tiền tệ Tiền tệ là một thứ hàng hoá đặc biệt được tách ra làm vật ngang giá chung cho các hàng hoá khác. Nó thể hiện lao động xã hội và biểu hiện quan hệ giữa những người sản xuất hàng hoá. Tiền tệ có một số chức năng: - Nó là thước đo của giá trị. B