Tiểu luận Trình bày một doanh nghiệp nhà nước đã được tiến hành cổ phần hoá xong, đã đăng ký hoạt động theo công ty cổ phần

Lêi nãi ®Çu Sau nghÞ quyÕt ®¹i héi ®¶ng (1986), nÒn kinh tÕ ViÖt Nam b­íc sang mét thêi kú míi: x©y dùng mét nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn víi sù giao l­u më réng thÞ tr­êng, thu hót ®Çu t­ quèc tÕ, t¹o ®éng lùc vµ thêi c¬ x©y dùng mét nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng, ®a d¹ng, nhiÒu chiÒu. Cïng víi sù më réng giao l­u, hîp t¸c ,n­íc ta cÇn cã mét nguån vèn lín ®Ó sö dông cho môc tiªu ®ã . §iÒu ®ã ®Æt chóng ta yªu cÇu vÒ vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ. §­îc §¶ng vµ nhµ n­íc quan t©m cïng víi chiÕn l­îc ®æi míi ®­êng lèi ®· thÓ hiÖn b»ng viÖc Thùc hiÖn c¸c nghÞ quyÕt cña §¶ng, chÝnh phñ ®· ban hµnh viÖc cæ phÇn ho¸ lµ mét chñ tr­¬ng lín cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng cña ch­¬ng tr×nh c¶i c¸ch doanh nghiÖp. Trong ®ã môc tiªu c¬ b¶n lµ nh»m huy ®éng vèn cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp, c¸c c¸ nh©n tæ chøc kinh tÕ trong n­íc vµ n­íc ngoµi ®Ó ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ, ph¸t triÓn doanh nghiÖp, n©ng cao vai trß lµm chñ, t¹o ®éng lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶. §Õn nay ®· cã trªn 800 doanh nghiÖp nhµ n­íc ®­îc cæ phÇn ho¸, chiÕm 15% tæng sè doanh nghiÖp nhµ n­íc, víi tæng sè vèn kho¶ng 3.000 tû ®ång, b»ng trªn 2,5% tæng sè vèn nhµ n­íc trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. Qua ®ã ®· gi¶m bít sè doanh nghiÖp kinh doanh kÐm hiÖu qu¶, huy ®éng thªm ®­îc vèn cña x· héi vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh.. NhËn thÊy ®©y lµ ®Ò tµi rÊt bæ Ých cho c«ng viÖc häc tËp vµ t×m hiÓu nghiªn cøu thÞ tr­êng, nªn em ®· chän ®Ò tµi : “tr×nh bµy mét doanh nghiÖp nhµ n­íc ®· ®­îc tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ xong, ®· ®¨ng ký ho¹t ®éng theo c«ng ty cæ phÇn” Trong qu¸ tr×nh viÕt tiÓu luËn, do kinh nghiÖm, kh¶ n¨ng h¹n chÕ,nªn em mong thÇy c« chØ b¶o vµ h­íng dÉn ®Ó bµi viÕt em ®­îc hoµn chØnh h¬n. Cuèi cïng em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy, c« gi¸o ®· gióp em hoµn thµnh ®Ò tµi. Néi Dung I./ kh¸i qu¸t chung vÒ cæ phÇn ho¸ 1. Kh¸i niÖm cæ phÇn ho¸. Cæ phÇn ho¸(CPH) doanh nghiÖp nhµ n­íc(DNNN) lµ viÖc chuyÓn DNNN thµnh c«ng ty cæ phÇn ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp mµ nhµ n­íc th©ý kh«ng cÇn n¾m gi÷ 100% vèn ®Çu t­ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp cã cæ phÇn lµm chñ thùc sù doanh nghiÖp, huy ®éng vèn toµn x· héi ®Ó ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ, ph¸t triÓn doanh nghiÖp, gãp phÇn t¨ng tr­ëng kinh tÕ. 2. Môc ®Ých cæ phÇn ho¸. Cæ phÇn ho¸ DNNN lµ mét gi¶i ph¸p quan träng mµ nhiÒu nÒn kinh tÕ tiÕn hµnh. Ngay c¶ nh÷ng quèc gia cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, ph­¬ng thøc qu¶n lý doanh nghiÖp tiªn tiÕn nh­ Anh, Mü còng ph¶i ¸p dông. §èi víi ViÖt Nam CPH DNNN lu«n ®­îc t¹o ®iªï kiÖn vµ c¬ chÕ ®Ó ch­¬ng tr×nh cæ phÇn ho¸ ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao. 1, C¸c thñ tuc tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ B­íc 1: thµnh lËp ban vËn ®éng CPH doanh nghiÖp Ban vËn ®éng CPH doanh nghiÖp bao gåm: - C¸c chuyªn gia kinh tÕ, kü thuËt, c¸c c¸n bé qu¶n lý cña doanh nghiÖp ( trong ban nµy cã ®¹i diÖn §¶ng uû, c«ng ®oµn..) - C¸c chuyªn gia cña c¸c ngµnh qu¶n lý nhµ n­íc: ngµnh chñ qu¶n, tµi chÝnh, ng©n hµng, vËt gi¸…) Ban vËn ®éng cæ phÇn ho¸ do UBND tØnh, thµnh phè ra quýªt ®Þnh thµnh lËp vµ cö gi¸m ®èc doanh nghiÖp ra lµm tr­ëng ban. Ban vËn ®éng cã nhiÖm vô: - ChuÈn bi ph­¬ng ¸n CPH theo QuyÕt ®Þnh 202/CP cña chÝnh phñ vµ néi dung c¸c b­íc cæ phÇn ho¸ sau khi cã quyÕt ®Þnh cña cÊp cã them quyÒn; triÖu tËp häp §¹i héi ®ång; cæ ®«ng thµnh lËp (trong tr­êng hîp nhµ n­íc cßn n¾m gi÷ mét sè cæ phÇn trong doanh nghiÖp) - X©y dùng luËn chøng s¬ bé vÒ CPH. LuËn chøng ph¶i nªu ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò chñ yÕu nh­: quy m«, lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, thÞ tr­êng tiªu thô, t×nh tr¹ng tµi chÝnh, lç l·i, triÓn väng ph¸t triÓn, dù kiÕn tû lÖ cæ phÇn b¸n ra, dù kiÕn vÒ ng­êi mua, nh÷ng kh¸ch hµng lín) vÒ ý kiÕn cña Ban gi¸m ®èc vµ cña c«ng nh©n viªn chøc xung quanh vÊn ®Ò CPH doanh ngiÖp. B­íc 2: ph©n tÝch vµ tæ chøc l¹i doanh nghiÖp Thø nhÊt, ph©n tÝch doanh nghiÖp trªn c¸c mÆt: - Ph©n tÝch vÒ kü thuËt vµ c«ng nghÖ: quy m«, tr×nh ®é trang thiÕt bÞ,m¸y mãc, d©y chuyÒn c«ng nghÖ … so s¸nh víi c¸c c«ng ty kh¸c vµ tr×nh ®é c«ng nghÖ tiªn tiÕn trªn thÕ giíi. - Ph©n tÝch vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh: + Ph©n tÝch vÒ vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng. + C¸c kho¶n vay nî : vèn vay th­êng xuyªn theo yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh vµ kho¶n vèn vay ®Çu t­ x©y dung c¬ b¶n. Kh¶ n¨ng tr¶ nî vµ ph­¬ng h­íng xö lý c¸c kho¶n nî. + HiÖu qu¶ lîi nhuËn trong thêi gian qua vµ ®¸nh gi¸ vÒ triÓn väng lîi nhu©n trong t­¬ng lai. - Ph©n tÝch vÒ thÞ tr­êng: + Nguån cung cÊp c¸c lo¹i vËt t­ nguyªn liÖu chÝnh, ®éng lùc… §èi víi c¸c lo¹i vËt t­ ph¶i nhËp khÈu cÇn ph©n tÝch râ thÞ tr­êng gi¸ c¶ vµ kh¶ n¨ng nhËp khÈu trong t­¬ng lai. + ThÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh nh÷ng mÆt hµng cïng lo¹i ë thÞ tr­êng trong n­íc vµ trªn thÕ giíi. - Ph©n tÝch vÒ lao ®éng, bao gåm thùc tr¹ng lao ®éng kü thuËt vµ lao ®énh phæ th«ng cña doanh nghiÖp. Nguån bæ xung lao ®éng kü thuËt vµ kh¶ n¨ng tù ®µo t¹o t¹i doanh nghiÖp. Dù tÝnh kh¶ n¨ng lao ®éng d­ thõa vµ h­íng xö lý. Cã thÓ ®Ò xuÊt kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp hç trî cho viÖc xö lý sè lao ®éng d­ thõa nµy. - Ph©n tÝch vÒ vÞ trÝ ®Þa bµn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n vÒ vÞ trÝ vµ ®Þa bµn ho¹t ®éng kinh doanh. Xem xÐt vÞ trÝ ®Êt ®ai, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn, më réng. - Ph©n tÝch nh÷ng chÝnh s¸ch vµ quy ®Þnh cã tÝnh bao cÊp ®èi víi doanh nghiÖp. Dù tÝnh c¸c hÖ qu¶ sau khi xo¸ bá nh÷ng rµng buéc vµ bao cÊp nãi trªn. Tõ sù ph©n tÝch trªn, ®¸nh gi¸ vÒ tiÒm n¨ng vµ triÓn väng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp trong t­¬ng lai ®Ó cæ ®«ng b¸n cæ phÇn. Thø hai, tæ chøc l¹i doanh nghiÖp. - Hîp lý ho¸ l¹i c¸c c«ng ®o¹n vµ d©y chuyÒn s¶n xuÊt kh«ng cÇn ®Çu t­ thªm vèn. - S¾p xÕp l¹i lao ®éng vµ tiÕn hµnh xö lý lao ®éng d­ d«i theo ph¸p luËt. - ChÊn chØnh l¹i tæ chøc qu¶n lý doanh nghiÖp. Thø ba, lËp c¸c ph­¬ng ¸n kinh doanh vµ lîi nhuËn trong 5 n¨m tíi (tinh tõ n¨m sau khi CPH). Ph­¬ng ¸n kinh doanh vµ lîi nhuËn ®­îc x©y dùng trªn c¬ së c¸c dù kiÕn vÒ chuyÓn väng cña doanh nghiÖp. B­íc 3: X¸c ®Þnh trÞ gi¸ cña doanh nghiÖp. ViÖc x¸c ®Þnh trÞ gi¸ doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh theo tr×nh tù sau: + X¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm thùc hiÖn CPH. + §¸nh gi¸ l¹i trÞ gi¸ tµi s¶n vµ vèn trong diÖn CPH, viÖc ®¸nh gi¸ l¹i do 1 c«ng ty kiÓm to¸n ®éc lËp víi ban vËn ®éng CPH ®¶m nhiÖm. + Ph©n tÝch ph­¬ng ¸n kinh doanh vµ lîi nhuËn trong 5 n¨m tíi. X¸c ®Þnh s¬ bé trÞ gi¸ doanh nghiÖp theo ph­¬ng ¸n lîi nhuËn, vèn ®Çu t­ 1 doanh nghiÖp míi cã c«ng xuÊt t­¬ng ®­¬ng ë trong n­íc hoÆc ngoµi n­íc(cã trõ tû lÖ hao mßn t­¬ng ®­¬ng víi doanh nghiÖp CPH). + Dù kiÕn trÞ gi¸ doanh nghiÖp vµ b¸o c¸o lªn héi ®ång them ®Þnh xem xÐt tr­íc khi tr×nh lªn cÊp cã them quyÒn quyÕt ®Þnh. VÒ gi¸ trÞ ®Êt, trõ c¸c doanh nghiÖp cã ®Çu t­ vèn n­íc ngoµi, cßn c¸c doanh nghiÖp kh¸c, trong ®ã cã CTCP ®Òu kh«ng tÝnh trÞ gi¸ ®Êt vµo trÞ gi¸ doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp nµy sÏ nép tiÒn ®Êt hoÆc tiÒn thuª ®Êt hµng n¨m theo quy ®Þnh cña bé tµi chÝnh. Kho¶n tiÒn thuÕ ®Êt hoÆc tiÒn thuª ®Êt ®­îc ho¹ch to¸n vµo chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. + x¸c ®Þnh tæng sè cæ phÇn vµ mÖnh gi¸ cæ phiÕu. MÖnh gi¸ cæ phiÕu b»ng tæng trÞ gi¸ cña doanh nghiÖp chia cho tæng sè cæ phÇn. MÖnh gi¸ do Ban chØ ®¹o CPH cña tØnh quyÕt ®Þnh. Nãi chung mÖnh gi¸ cæ phiÕu nªn ®Æt ë møc thÊp ®Ó cã thÓ huy ®éng ®­îc mäi nguån vèn nhµn rçi, B­íc 4: dù tÝnh sè cæ phiÕu ®em b¸n vµ vËn ®éng ng­êi mua. Tæng sè cæ phiÕu ®­îc chia thµnh c¸c phÇn: - Sè cæ phiÕu do nhµ n­íc n¾m gi÷ - Sè cæ phiÕu h­ëng lîi cho tËp thÓ CNVC doanh nghiÖp CPH (nÕu cã). - Sè cæ phiÕu b¸n tr¶ chem. Cho CNVC. - Sè cæ phiÕu b¸n b×nh th­êng cho c¸c ®èi t­îng kh¸c Sè cæ phiÕu ®em b¸n b×nh th­êng ®­îc tÝnh nh­ sau: VËn ®éng ng­êi mua vµ ph©n tÝch lùa chän kh¸ch hµng: - T×m kiÕm mét sè kh¸ch hµng mua sè cæ phiÕu t­¬ng ®èi lín. C«ng viÖc nµy cÇn ®Æc biÖt l­u ý vµ triÓn khai ngay tõ khi lùa chän vµ lËp luËn chøng s¬ bé vÒ CPH. Nh÷ng kh¸ch hµng lín nµy sÏ tham gia víi t­ c¸ch s¸ng lËp viªn CTCP sau nµy. Tiªu chuÈn ®Ó lùa chän c¸c kh¸ch hµng: - Cã tr×nh ®é kü thuËt vÒ ngµnh, nghÒ t­¬ng tù doanh nghiÖp CPH. - Cã tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm QLKD. - Cã vèn ®Ó mua sè cæ phiÕu lín. Trong tr­êng hîp nhµ n­íc cßn n¨m gi÷ mét tû lÖ cæ phÇn t­¬ng ®èi lín (tõ 30% trë lªn) th× viÖc t×m kiÐm kh¸ch hµng chñ yÕu xem xÐt kh¶ n¨ng vÒ tiÒn vèn vµ søc hÊp dÉn cña cæ phiÕu doanh nghiÖp ®em b¸n. B­íc 5: x¸c ®Þnh gi¸ b¸n thùc tÕ cæ phiÕu vµ tiÕn hµnh b¸n. - B¸n trùc tiÕp t¹i doanh nghiÖp. + gi¸ b¸n cæ phiÕu cho CNVC vµ c¸c ®èi t­îng ­u tiªn t­¬ng ®­¬ng víi mÖnh gi¸. + gi¸ b¸n cho c¸c ®èi t­îng ®· x¸c ®Þnh tr­íc lµ gi¸ ®Êu thÇu. + gi¸ b¸n réng r·i cho mäi ®èi t­îng lµ kÕt qu¶ ®Êu gi¸ c«ng khai. Tr­êng hîp ®Êu thÇu vµ ®Êu gi¸ chØ x¶y ra khi nhu cÇu ng­êi mua lín h¬n nhiÒu so víi sè cæ phiÕu ®em b¸n. - Th«ng qua c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i hoÆc c«ng ty tµi chÝnh lµm ®¹i lý b¸n cæ phiÕu cho doanh nghiÖp CPH. C¸c ®¹i lý nµy ®­îc h­ëng tû lÖ hoa hang vÒ ®¹i lý cæ phiÕu. Khi cã së giao dÞch chøng kho¸n th× ë cæ phiÕu n¸y sÏ ®¨ng ký b¸n trªn thÞ tr­êmg chøng kho¸n. - Tr­êng hîp kh«ng b¸n hÕt ®­îc sè cæ phiÕu ph¸t hµnh ra khi ®· hÕt thêi h¹n quy ®Þnh, sÏ xö lý b»ng 2 c¸ch: + ng©n hµng th­¬ng m¹i hoÆc c«ng ty tµi chÝnh ®­îc chØ ®Þnh sÏ mua sè cæ phiÕu cßn l¹i ®Ó b¸n dÇn cho c¸c ®èi t­îng kh¸c. trong tr­êng hîp nµy ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ tæ chøc trung gian trong viÖc tiªu thô sè cæ phiÕu cßn l¹i cña doanh nghiÖp. Ng©n hµng sÏ thanh to¸n cho kho b¹c khi b¸n hÕt sè cæ phiÕu nãi trªn. møc gi¸ do ng©n hµng th­¬ng m¹i, c«ng ty tµi chÝnh mua cã thÓ b»ng hoÆc thÊp h¬n mÖnh gi¸ quy ®Þnh. Møc gi¸ cô thÓ do Ban chØ ®¹o CPH tØnh vµ ng©n hang th­¬ng m¹i, c«ng ty tµi chÝnh tho¶ thuËn. + nÕu sè cæ phiÕu cßn l¹i kh«ng lín sÏ ®­îc nhËp trë l¹i phÇn cæ phiÕu do nhµ n­íc n¨m gi÷. - Toµn bé sè tiÒn b¸n cæ phiÕu sau khi trõ c¸c chi phÝ ph¸t sinh ®Ó CPH ®­îc nép th¼ng vµo kho b¹c nhµ n­íc. B­íc 6: Häp ®¹i cæ ®«ng ®Ó lµm c¸c thñ tôc thµnh lËp c«ng ty, th«ng qua ®iÒu lÖ vµ ®¨ng ký doanh nghiÖp. 2. C¸ch b¸n cæ phÇn: cæ phÇn ®­îc th«ng b¸o b¸n c«ng khai t¹i doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ hoÆc b¸n th«ng qua c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, c¸c c«ng ty tµI chÝnh ,c¸c trung t©m giao dÞch chøng kho¸n. 3. B¸n cæ phÇn cho : c¸c tæ chøc kinh tÕ, tæ chøc x· héi,c«ng d©n viÖt nam, ng­êi viÖt nam ®Þnh c­ ë n­íc ngoµI, ng­êi n­íc ngoµI ®Þnh c­ ë viÖt nam ®Òu cã quyÒn mua cæ phÇn ë c¸c doanh nghiÖp tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸. 4. §Þnh gi¸ tµi s¶n cña doanh nghiÖp: TrÞ gi¸ cña doanh nghiÖp lµ gi¸ c¶ cña doanh nghiÖp khi b¸n cho chñ së h÷u kh¸c, v× vËy nã còng chÞu sù chi phèi cña thÞ tr­êng, quan hÖ cung cÇu t¹i thêi ®iÓm CPH vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn kÌm theo do bªn b¸n hoÆc bªn mua ®Æt ra. ViÖc x¸c ®Þnh trÞ gi¸ doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh theo tr×nh tù sau: - X¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm thùc hiÖn CPH. - §¸nh gi¸ l¹i trÞ gi¸ tµi s¶n vµ vèn trong diÖn CPH, viÖc ®¸nh gi¸ l¹i do 1 c«ng ty kiÓm to¸n ®éc lËp víi ban vËn ®éng CPH ®¶m nhiÖm. - Ph©n tÝch ph­¬ng ¸n kinh doanh vµ lîi nhuËn trong 5 n¨m tíi. - X¸c ®Þnh s¬ bé trÞ gi¸ doanh nghiÖp theo ph­¬ng ¸n lîi nhuËn - ®èi chiÕu kÕt qu¶ nµy víi:TrÞ gi¸ vèn theo sæ s¸ch, TrÞ gi¸ vèn theo ®¸nh gi¸ l¹i. - so s¸nh víi vèn ®Çu t­ 1 doanh nghiÖp míi cã c«ng xuÊt t­¬ng ®­¬ng ë trong n­íc hoÆc ngoµi n­íc(cã trõ tû lÖ hao mßn t­¬ng ®­¬ng víi doanh nghiÖp CPH). - Dù kiÕn trÞ gi¸ doanh nghiÖp vµ b¸o c¸o lªn héi ®ång them ®Þnh xem xÐt tr­íc khi tr×nh lªn cÊp cã them quyÒn quyÕt ®Þnh. VÒ gi¸ trÞ ®Êt, trõ c¸c doanh nghiÖp cã ®Çu t­ vèn n­íc ngoµi, cßn c¸c doanh nghiÖp kh¸c, trong ®ã cã CTCP ®Òu kh«ng tÝnh trÞ gi¸ ®Êt vµo trÞ gi¸ doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp nµy sÏ nép tiÒn ®Êt hoÆc tiÒn thuª ®Êt hµng n¨m theo quy ®Þnh cña bé tµi chÝnh. Kho¶n tiÒn thuÕ ®Êt hoÆc tiÒn thuª ®Êt ®­îc ho¹ch to¸n vµo chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. - X¸c ®Þnh tæng sè cæ phÇn vµ mÖnh gi¸ cæ phiÕu. MÖnh gi¸ cæ phiÕu b»ng tæng trÞ gi¸ cña doanh nghiÖp chia cho tæng sè cæ phÇn. MÖnh gi¸ do Ban chØ ®¹o CPH cña tØnh quyÕt ®Þnh. Nãi chung mÖnh gi¸ cæ phiÕu nªn ®Æt ë møc thÊp ®Ó cã thÓ huy ®éng ®­îc mäi nguån vèn nhµn rçi, võa t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng khi chuyÓn nh­îng cæ phiÕu. 5, §¨ng ký c«ng ty cæ phÇn míi VÒ nguyªn t¾c, c¸c DNNN ®¨ng ký kinh doanh theo nghÞ ®Þnh 88/H§BT ®Òu cã thÓ tiÕn hµnh CPH. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn n­íc ta hiÖn nay, víi môc tiªu ®· nªu ë trªn, nh÷ng doanh nghiÖp cã ®ñ c¸c yÕu tè sau ®©y sÏ lµ ®èi t­îng ®Ó thùc hiÖn CPH. Thø nhÊt, nh÷ng doanh nghiÖp cã quy m« võa (kh«ng qu¸ lín, mµ còng kh«ng qu¸ nhá). Vèn cæ phÇn võa ®ñ ®Ó sè ng­êi mua cæ phiÕu( sè cæ ®«ng) cho phÐp b¸n hÕt cæ phiÕu cña doanh nghiÖp. §iªï nµy ®¹t ra vÊn ®Ò khi tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ ph¶i dù tÝnh ®­îc sè l­îng cæ phiÕu b¸n ra cÇn thiÕt. c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ quèc doanh kh«ng n»m trong doanh môc nhµ n­íc cÇn ®Çu t­ 100% vÊn. Nh÷ng DNNN lµm ¨n cã l·i thùc hoÆc tr­íc m¾t tuy kh«ng cã l·i, gÆp khã kh¨n, song cã thÞ tr­êng æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn, høa hÑn mét t­¬ng lai tèt ®Ñp. VI. T×nh h×nh kinh doanh cña c«ng ty cæ phÇn: §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, gi¶i quyÕt vµ xö ký hµi hoµ lîi Ých gi÷a nhµ n­íc, doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng, T×nh h×nh kinh doanh cña c«ng ty cæ phÇn: - Gi÷ nguyªn gi¸ tri thuéc vèn nhµ n­íc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp , ph¸t hµnh thªm cæ phiÕu nh»m huy ®éng thªm vèn cña x· héi ®Ó ®Çu t­ vµo sabr xuÊt kinh doanh. H×nh thøc nay ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp mµ nhµ n­íc cÇn gi÷ mét tû lÖ cæ phÇn nhÊt ®Þnh trong doanh nghiÖp vµ doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, cÇn vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh -B¸n bít phÇn vèn nhµ n­íc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp cho ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp vµ c¸c nhµ ®Çu t­ kh¸c ®Ó chuyÓn thµnh CTCP. H×nh thøc nµy ®­îc ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp ch­a cÇn huy ®éng thªm vèn mµ chØ c¬ cÊu l¹i quyÒn së h÷u vÒ vèn vµ biÖn ph¸p qu¶n lý doanh nghiÖp -B¸n toµn bé phÇn vèn nhµ n­íc hÖn cã t¹i doanh nghiÖp, ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp mµ nhµ n­íc kh«ng cÇn anøm gi÷ cæ phÇn chi phèi Trªn thùc tÕ trong qu¶ tr×nh thùc hiÖn ,tuú ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng doanh nghiÖp, cã thÓ kÕt hîp gi÷a c¸c h×nh thøc trªn. Song dï ¸p dông theo bÊt cø h×nh thøc nµo th× ng­êi lao ®«ng trong doanh nghiÖp CPH còng ®­îc mua mét tû lÖ cæ phÇn nhÊt ®Þnh theo møc gi¸ ­u ®·i cña Nhµ n­íc, ®­îc ­u tiªn mua tr­íc cæ phÇn theo gi¸ b×nh th­êng. C¬ chÕ nµy nh»m môc ®Ých t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng­êi lao ®éng trë thµnh ng­êi chñ thùc sù cña doanh nghiÖp, t¹o ®éng lùc trong s¶n xuÊt kinh doanh còng nh­ trong kiÓm tra, gi¸m s¸t cña ng­êi lao ®éng ®èi víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. §ång thêi trong qu¸ tr×nh CPH TiÒn thu ®­îc tõ b¸n cæ phÇn thuéc vèn nhµ n­íc dïng ®Ó trî cÊp cho sè lao ®«ng d«i d­, ®µo t¹o, ®µo t¹o l¹i ®Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm míi cho ng­êi lao ®éng vµ bæ sung vèn cho DNNN cÇn ­u tiªn cñng cè, kh«ng ®­a vµo chi tiªu th­êng xuyªn cña Ng©n s¸ch Nhµ n­íc - §èi t­îng CPH ban gåm: c¸c DNNN, bé phËn DNNN mµ Nhµ n­íc kh«ng cÇn gi÷ 100% vèn. Trong qu¸ tr×nh CPH, c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña doanh nghiÖp mµ lùa chän h×nh thøc ®Ó tiÕn hµnh cho phï hîp nh­: gi÷ nguyªn gi¸ trÞ doanh nghiÖp, ph¸t hµnh cæ phiÕu thu hót thªm vèn cho s¶n xuÊt, kinh doanh, b¸n bít phÇn vèn nhµ n­íc cho c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi doanh nghiÖp, b¸n toµn bé phÇn vèn nhµ n­íc hoÆc kÕt hîp gi÷a h×nh thøc b¸n mét phÇn( hoÆc toµn bé) vèn nhµ n­íc, ®ång thêi ph¸t hµnh cæ phiÕu ®Ó thu hót thªm vèn cho doanh nghiÖp - Trong tr­êng hîp CTCP tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh, thay ®æi c«ng nghÖ dÉn ®Õn thõa lao ®éng th× chØ ®­îc chÊm døt hîp ®ång víi ng­êi lao ®«ng sau 12 th¸ng kÓ tõ khi CTCP ®i vµo ho¹t ®éng. Nõu ng­êi lao ®éng bÞ chÊm døt hîp ®ång lao ®éng sÏ ®­îc h­ëng mäi chÝnh s¸ch nh­ quy ®Þnh hiÖn hµnh + NhËn xÐt c¸ch thøc cæ phÇn ho¸: X¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ cña doanh nghiÖp ®Ó CPH ®Õn nay v©n lµ mét bµi to¸n nan gi¶i. NÕu x¸c ®Þnh gi¸ trÞ qu¸ cao th× doanh nghiÖp mÊt tÝnh hÊp dÉn, cæ phÇn b¸n ra kh«ng t×m ®­îc nhµ ®Çu t­. Song nÕu x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp qu¸ thÊp th× nhµ n­íc chÞu thua thiÖt. Trong khi ®ã kü thuËt ®Þnh gi¸ tµi s¶n hiÖn cã bÞ cho lµ qu¸ l¹c hËu ch­a thÓ hiÖn xu h­íng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp vµ ch­a phï hîp víi lo¹i h×nh doanh nghiÖp cã Ýt tµi s¶n. Ngoµi ra cßn bá qua mét yÕu tè quan träng cÊu thµnh nªn gi¸ trÞ doanh nghiÖp, ®ã lµ gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt. Theo c¸c chuyªn gia tµi chÝnh ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, khi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp th­êng ¸p dông nhiÒu ph­¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ ®Ó cuèi cïng t×m ra mét ®¸p sè ®óng. Nh­ng ë ViÖt Nam hiÖn chØ ¸p dông mét ph­¬ng ph¸p duy nhÊt lµ tÝnh tµi s¶n rßng. NghÜa lµ gi¸ trÞ doanh nghiÖp ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn gi¸ trÞ ghi trong sæ s¸ch vµ mét sè yÕu tè kh¸c nh­ vÞ thÕ, uy tÝn. ChÝnh v× thÕ mµ kÕt qu¶ nhiÒu khi kh«ng thu ®­îc nhiÒu khi kh«ng phï hîp víi thùc tÕ. C¬ chÕ ®Þnh gi¸ hiÖn nay cßn tån t¹i nhiÒu bÊt cËp vµ ch­a tÝnh hÕt ®­îc nh÷ng tr­êng hîp ph¸t sinh trong thùc tÕ. Do ®ã cÇn ph¶i cã nh÷ng ph­¬ng h­íng gi¶i quyÕt cô thÓ: Nhµ n­íc cÇn cÊp thªm nh÷ng ­u ®·i cho doanh nghiÖp. - Ngoµi ra khi doanh nghiÖp ®· ®­îc CPH th× mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i quay theo vßng cña thÞ tr­êng. V× thÕ khi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp chóng ta nªn gãi gän trong 3 ch÷ “ thÞ tr­êng ho¸”, nghÜa lµ viÖc ®Þnh gi¸ tµi s¶n kh«ng nªn phô thuéc vµo ý muèn chñ quan cña bÊt kú ai. - C¸c chuyªn gia tµi chÝnh quèc tÕ th× cho r»ng ®Êu gi¸ lµ ph­¬ng ph¸p tèt nhÊt ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doah nghiÖp. Bëi theo hä khi g¾n qu¸ tr×nh CPH víi thÞ tr­êng chøng kho¸n th× c¸c giao dÞch gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n sÏ cho thÊy c¸c møc gi¸ chuÈn vÒ cæ phiÕu cña c¸c doanh nghiÖp. KÕt luËn Sau h¬n 10 n¨m thùc hiÖn chñ tr­¬ng CPH ë ViÖt Nam ®· kh¼ng ®Þnh CPH lµ qu¸ tr×nh ®a d¹ng ho¸ chñ së h÷u ®èi víi doanh nghiÖp nhµ n­íc nh»m thu hót c¸c nguån vèn vµ kinh nghiÖm s¶n xuÊt tõ c¸c nhµ ®Çu t­ vµ ng­êi lao ®éng, t¹o c¬ së cho viÖc ®æi míi c¸c quan hÖ qu¶n lý vµ ph©n phèi s¶n phÈm, t¹o ®éng lùc míi ph¸t huy quyÒn tù chñ kinh doanh, n©ng cao hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp, thóc ®Èy qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung vèn nh»m hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc rÊt ®¸ng khÝch lÖ, th× ch­¬ng tr×nh CPH so víi yªu cÇu vµ kÕ ho¹ch ®Ò ra cßn rÊt chËm chÝnh v× vËy cæ phÇn ho¸ DNNN cÇn ph¶i ®­îc t¨ng tèc vµ ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n theo h­íng “ thÞ tr­êng ho¸” cïng víi viÖc dµnh ­u ®·i hîp lý cho c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn, ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp. CÇn tÝnh ®óng, ®ñ gi¸ trÞ doanh nghiÖp vµ tiÕn hµnh CPH c«ng khai, réng r·i trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n, hç trî vµ vËn hµnh c¸c doanh nghiÖp sau CPH theo c¸c nguyªn t¾c thÞ tr­êng vµ th«ng lÖ quèc tÕ… cã nh­ vËy míi ®¹t ®­îc môc tiªu t¨ng c­êng huy ®éng vèn ngoµi ng©n s¸ch Nhµ n­íc, c¶i thiÖn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng vµ tÝnh c¹nh tranh cña khu vùc kinh tÕ Nhµ n­íc nãi riªng, nÒn kinh tÕ nãi chung… ®¸p øng c¸c yªu cÇu vµ th¸ch thøc cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh luËt kinh tÕ ( §¹i häc Qu¶n Lý vµ Kinh Doanh – Hµ Néi) ChÕ ®é míi vÒ qu¶n lý tµi chÝnh vµ CPH doanh nghiÖp nhµ n­íc ( Bé Tµi chÝnh) CPH vµ gi¶i ph¸p quan träng trong c¶i c¸ch DNNN ( Chu ViÕt L©n- ChÝnh trÞ Quèc gia) Hái ®¸p luËt doanh nghiÖp vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thi hµnh ( Th­ viªn tr­êng §H QL $ KD – Hµ Néi) B¸o ph¸p luËt ( phßng t­ liÖu) LuËt doanh nghiÖp nh÷ng ®iÓm ®æi míi vµ mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra trong c¬ chÕ thÞ tr­êng