Tóm tắt Luận án Thu hút và sử dụng nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) vào phát triển nông nghiệp, nông thôn Việt Nam: Nghiên cứu tại vùng Duyên hải miền Trung

Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Tr­êng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n ------------ Hµ thÞ thu THU HóT Vµ Sö DôNG NGUåN VèN Hç TRî PH¸T TRIÓN CHÝNH THøC (ODA) VµO PH¸T TRIÓN N¤NG NGHIÖP, N¤NG TH¤N VIÖT NAM: NGHI£N CøU T¹I VïNG DUY£N H¶I MIÒN TRUNG Chuyªn ngµnh: kinh tÕ n«ng nghiÖp M· sè: 62.62.01.15 Hµ néi, n¨m 2014 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN Người hướng dẫn khoa học: 1. GS. TS. Hoµng Ngäc ViÖt 2. PGS. TS. Vò ThÞ Minh Phản biện 1: PGS.TS Tõ QUANG PH¦¥NG §H KINH TÕ QUèC D¢N Phản biện 2: PGS.TS TRÇN §×NH THAO §H N¤NG NGHIÖP Hµ NéI Phản biện 3: TS. PH¹M NGäC TH¾NG BAN KINH TÕ TRUNG ¦¥NG Luận án sẽ được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Nhà nước, họp tại Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, Vào hồi ........ giờ, ngày ....... tháng ........ năm 201 Có thể tìm hiểu luận án tại - Thư viện Quốc gia - Thư viện Trường Đại học Kinh tế Quốc dân 1 MỞ ĐẦU 1. Sự cần thiết nghiên cứu đề tài Ở Việt Nam, lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn kết hợp xóa đói giảm nghèo là lĩnh vực được ưu tiên sử dụng vốn ODA. Vốn ODA cho lĩnh vực này chỉ đứng sau hai lĩnh vực Giao thông vận tải & Bưu chính viễn thông và Năng lượng & Công nghiệp. Trong thời kỳ 1993-2012, tổng nguồn vốn ODA ký kết cho ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam kết hợp xóa đói giảm nghèo đạt trên 8,85 tỷ USD (bao gồm vốn vay 7,43 tỷ USD, vốn viện trợ không hoàn lại 1,42 tỷ USD). Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là cơ quản chủ quản chính các chương trình, dự án ODA với tổng vốn 5,89 tỷ USD, trong đó có 3,43 tỷ USD vốn vay (chiếm 58,23%) và 2,46 tỷ USD vốn viện trợ không hoàn lại (chiếm 41,77%). Cũng trong 20 năm qua, vùng Duyên hải miền Trung luôn được xem là vùng ưu tiên của các nhà tài trợ lớn như WB, ADB, JICA, tỷ lệ huy động vốn của Vùng luôn chiếm khoảng 40% tổng vốn ODA của cả nước Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, quá trình thu hút, quản lý và sử dụng ODA trong lĩnh vực Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nói chung và ở vùng Duyên hải miền Trung nói riêng vẫn còn nhiều bất cập và hạn chế. Tuy nhiên, nghiên cứu tổng quan cho thấy chưa có đề tài nào đi sâu tìm hiểu về ODA trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Vì vậy, Nghiên cứu sinh đã lựa chọn đề tài“Thu hút và sử dụng nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) vào phát triển nông nghiệp, nông thôn Việt Nam: Nghiên cứu tại vùng Duyên hải miền Trung, với mong muốn góp phần vào việc giải quyết vấn đề cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn về huy động nguồn vốn ODA cho lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. 2. Mục tiêu nghiên cứu Mục đích chung của việc nghiên cứu Luận án là trên cơ sở luận giải các cơ sở khoa học (cơ sở lý luận về ODA, đặc điểm và các nhân tố ảnh hưởng đến thu hút và sử dụng ODA; thực tiễn thu hút và sử dụng ODA vào Nông nghiệp và PTNT tại Việt Nam nói chung và vùng Duyên hải Miền Trung nói riêng), xác định rõ kết quả đạt được; tồn tại và hạn chế trong quá trình thu hút và sử dụng, từ đó đề xuất phương hướng và các giải pháp cụ thể nhằm tăng cường thu hút và nâng cao hiệu quả sử dụng ODA vào nông nghiệp và PTNT Việt Nam và vùng Duyên hải Miền Trung thời kỳ 2013-2020. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu chủ yếu của Luận án là cơ chế, chính sách thu hút và quản lý sử dụng nguồn vốn ODA vào nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam và nghiên cứu tại vùng DHMT. Do việc thu hút nguồn vốn ODA được triển khai chủ yếu tại các cơ quan thuộc Chính phủ, nên tại vùng DHMT nghiên cứu tập trung phân tích và đánh giá quá trình tổ chức, quản lý sử dụng nguồn vốn này trong lĩnh vực 2 nông nghiệp và PTNT và tác động của nó đến trình độ phát triển nông nghiệp, nông thôn của Vùng. Phạm vi nghiên cứu là nguồn vốn ODA được thu hút và sử dụng vào nông nghiệp và PTNT ở Việt Nam do Bộ Nông nghiệp và PTNT quản lý (ngoại trừ các dự án về phát triển nông thôn do các Bộ ngành khác quản lý) và nghiên cứu điển hình tại vùng Duyên Hải Miền Trung. 4. Kết cấu của luận án Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, kết cấu của luận án được trình bày trong 4 chương: Chương 1: Tổng quan các công trình nghiên cứu khoa học có liên quan đến đề tài. Chương 2: Những vấn đề lý luận cơ bản về thu hút và sử dụng ODA cho phát triển nông nghiệp và nông thôn của Việt Nam. Chương 3: Thực trạng thu hút và sử dụng nguồn vốn ODA vào phát triển nông nghiệp và nông thôn tại Việt Nam và vùng Duyên hải miền Trung. Chương 4: Phương hướng và những giải pháp chủ yếu về thu hút và sử dụng nguồn vốn ODA vào nông nghiệp và phát triển nông thôn giai đoạn 2013 -2020. ------------------------------------------------ 3 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CÓ LIÊN QUAN 1.1. Các công trình nghiên cứu liên quan mật thiết đến đề tài luận án Có nhiều công trình khoa học nghiên cứu về thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn vốn ODA theo vùng và quốc gia. Theo (1)Helmut FUHRER (1996), “Nguồn vốn Phát triển chính thức (viết tắt là ODA) là nguồn vốn hỗ trợ để tăng cường phát triển kinh tế và xã hội của các nước đang phát triển; Thành tố hỗ trợ chiếm một khoảng xác định trong khoản tài trợ này”. (2) Boone (1996) và Lensink và Morrissey (1999 đã đánh giá hiệu quả của nguồn vốn ODA đối với quá trình phát triển kinh tế của các nước đang phát triển từ góc độ kinh tế vi mô, chỉ ra các hạn chế và tác động xấu của các nước đang phát triển khi tiếp nhận nguồn vốn ODA. (3) Chenery và Strout (1966 ) nhấn mạnh tầm quan trọng của nguồn vốn ODA. Hỗ trợ phát triển từ các nước giàu cho các nước đang phát triển sẽ thu hẹp khoảng cách giàu - nghèo, bằng cách cung cấp một lượng vốn cần thiết ở giai đoạn đầu, rất quan trọng đối với sự phát triển kinh tế của một quốc gia... Bên cạnh các công trình nghiên cứu của nước ngoài về ODA, cũng đã có một số công trình nghiên cứu khoa học, bài báo về ODA của Việt Nam. (1)Tôn Thành Tâm (Đại học Kinh tế Quốc dân, 2005) có luận án về “Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nguồn vốn Hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) tại Việt Nam”,(2) Vũ Thị Kim Oanh với đề tài nghiên cứu tiến sỹ “Những giải pháp chủ yếu nhằm sử dụng có hiệu quả nguồn hỗ trợ phát triển chính thức ODA”. (3) Lê Quốc Hội (2008) dựa trên số liệu cam kết và thu hút ODA từ năm 1993-2007 tại Việt Nam đã đưa ra một số nhận định là Việt Nam sẽ chuyển một phần lớn các khoản vay ODA ưu đãi sang khoản vay thương mại sau năm 2010, do vậy, cần thiết phải có kế hoạch hành động Tăng cường nhận thức về nguồn vốn ODA; Sử dụng ODA một cách có lựa chọn; Thúc đẩy giải ngân ODA để tăng cường hiệu quả sử dụng; Tăng cường các hoạt động giám sát đánh giá và quản lý ODA; Xây dựng kế hoạch dài hạn để giảm thiểu các khoản vốn vay ngắn hạn và các điều kiện ràng buộc. Tổng quan các nghiên cứu về thu hút và sử dụng nguồn vốn ODA vào Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho thấy khung lý thuyết về nguồn vốn, vấn đề thu hút và sử dụng nguồn vốn ODA vào nông nghiệp và phát triển nông thôn còn ít được đề cập. Trên cơ sở vận dụng phép biện chứng duy vật của chủ nghĩa Mác Lênin và phương pháp duy vật lịch sử, luận án đã sử dụng các phương pháp phân tích so sánh và tổng hợp, phương pháp thống kê với sự trợ giúp của phần mềm Excel để phân tích các dữ liệu phỏng vấn các cán bộ các cấp về thu hút và sử dụng nguồn vốn ODA thông qua bảng hỏi, tham vấn ý kiến chuyên môn của các cán bộ khoa học, cán bộ quản lý...trong nghiên cứu này. ------------------------------------------------ 4 CHƯƠNG 2: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CƠ BẢN VỀ THU HÚT VÀ SỬ DỤNG ODA VÀO NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN 2.1. Khái niệm và đặc điểm của Hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) ODA là hình thức hỗ trợ phát triển chính thức của Chính phủ các nước, các tổ chức quốc tế cho nước đang phát triển để phát triển kinh tế - xã hội. Sự hỗ trợ này thường thể hiện dưới dạng tiền tệ, hàng hoá, chuyển giao công nghệ, chuyển giao tri thức theo khuôn khổ Hiệp định, Thoả ước hoặc các văn bản thoả thuận ký kết chính thức. Đặc điểm cơ bản của vốn ODA là nguồn vốn do các nước và các tổ chức quốc tế tài trợ thông qua hình thức cho vay ưu đãi (chiếm hơn 80% tổng nguồn vốn ODA) hoặc viện trợ không hoàn lại. ODA có thể được phân loại theo tính chất nguồn vốn, mục đích sử dụng, nguồn cung cấp, điều kiện ràng buộc, hình thức hỗ trợ và cơ chế quản lý. Một khoản tài trợ được coi là ODA, nếu đáp ứng đầy đủ 3 đặc điểm sau: Được cung cấp bởi các tổ chức chính thức hoặc đại diện của các tổ chức chính thức. Tổ chức chính thức bao gồm các nhà nước mà đại diện là Chính phủ, các tổ chức liên chính phủ hoặc liên quốc gia, và các tổ chức phi chính phủ hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận; Có mục tiêu chính là giúp các nước đang phát triển phát triển kinh tế, nâng cao phúc lợi xã hội. Mang tính ưu đãi: Vốn ODA có thời gian cho vay (hoàn trả vốn vay) và thời gian ân hạn dài. Hai điều kiện cơ bản nhất để các nước đang và chậm phát triển có thể nhận được ODA là: Có Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) bình quân đầu người thấp. Mục tiêu sử dụng vốn ODA của các nước này phải phù hợp với chính sách và hướng ưu tiên xem xét trong mối quan hệ giữa bên cấp và bên nhận ODA. ODA có bốn ưu điểm chính như sau: ODA là nguồn vốn bổ sung quan trọng cho đầu tư phát triển, là nguồn vốn “rẻ” trong đó các khoản vay ODA có thời gian trả nợ dài, mức lãi suất ưu đãi và thành tố viện trợ không hoàn lại trong khoản vay ODA chiếm tối thiểu là 25% theo quy định của OECD; ODA là nguồn bổ sung ngoại tệ cho đất nước và bù đắp cán cân thanh toán; ODA trợ giúp phát triển nguồn nhân lực (nâng cao chất lượng quản lý), giảm tình trạng đói nghèo và cải thiện các chỉ tiêu xã hội; ODA giúp cải thiện thể chế và chính sách kinh tế. ODA có một số hạn chế sau: vốn ODA trong một số trường hợp đi liền với yếu tố chính trị hơn là yếu tố hiệu quả kinh tế. ODA vay làm tăng gánh nợ quốc gia. ODA là khoản cung cấp có vay có trả, gắn với những ràng buộc của các nước, tổ chức cung cấp viện trợ. Các thủ tục để sử dụng ODA thường phức tạp và mất nhiều thời gian. Các chi phí như chi phí quản lý dự án, thuê tư vấn quốc tế, giải phóng mặt bằng của dự án ODA cũng có yêu cầu cao hơn những dự án cùng loại sử dụng vốn trong nước, do nhà tài trợ can thiệp trực tiếp vào các quy trình này. 5 2.2. Vai trò của ODA đối với nông nghiệp và nông thôn Đối với lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, nguồn vốn ODA có những vai trò sau: ODA góp phần công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn; ODA tác động đổi mới tư duy và phương thức sản xuất, chế biến nông sản theo hướng thị trường; ODA góp phần thúc đẩy đa dạng hóa nông nghiệp; ODA góp phần thực hiện chiến lược tăng trưởng toàn diện và xóa đói giảm nghèo của Chính phủ; ODA góp phần phòng chống và giảm thiểu thiệt hại thiên tai; ODA góp phần nâng cao năng lực quản lý và chuyên môn. 2.3. Quy trình và tiêu chí đánh giá thu hút và sử dụng ODA vào nông nghiệp và PTNT Ở Việt Nam, quy trình thu hút và sử dụng ODA gồm các bước: Xây dựng danh mục và vận động chương trình, dự án ODA; Chuẩn bị, thẩm định và phê duyệt văn kiện dự án ODA; Ký kết điều ước quốc tế về ODA. Quy trình quản lý thực hiện chương trình, dự án ODA về nông nghiệp và PTNT gồm: Thành lập Ban quản lý dự án ODA; Bố trí vốn đối ứng; Bồi thường, hỗ trợ tái định cư, đấu thầu; Quản lý thực hiện dự án, nghiệm thu, bàn giao, kiểm toán và quyết toán Việc đánh giá thu hút ODA được dựa trên một số chỉ tiêu định lượng chính như: tổng số vốn ODA cam kết, ODA ký kết, tỷ suất ODA ký kết/ODA cam kết đầu tư vào ngành nông nghiệp và PTNT. Ngoài ra còn có các chỉ tiêu về cơ cấu vốn ODA phân theo thời kỳ, theo lĩnh vực, theo nhà tài trợ và theo tính chất tài trợ (hoàn lại/ không hoàn lại). Dựa vào các chỉ tiêu này, chúng ta đánh giá được thực trạng thu hút nguồn vốn ODA vào nông nghiệp và PTNT trong từng thời kỳ nhất định là nhiều hay ít và mức độ ưu đãi cao hay thấp Việc sử dụng ODA được biểu hiện trước nhất ở các chỉ tiêu như tỷ lệ giải ngân, cơ cấu vốn ODA giải ngân theo lĩnh vực, mức độ hài lòng của Nhà tài trợ. Bên cạnh đó, để đánh giá tổng thể sử dụng ODA, cộng đồng các nhà tài trợ trong thời gian qua đã đưa ra một số tiêu chí đánh giá “Hiệu quả”, “Hiệu suất”, “Tác động”, “Phù hợp” và “Bền vững” của ODA. 2.4. Các nhân tố ảnh hưởng tới thu hút và sử dụng ODA Các nhân tố khách quan bao gồm: Tình hình kinh tế, chính trị ở quốc gia tài trợ; Các chính sách, quy chế của Nhà tài trợ; Môi trường cạnh tranh. Các nhân tố chủ quan gồm: Tình hình kinh tế, chính trị ở quốc gia tiếp nhận viện trợ; Qui trình và thủ tục của nước tiếp nhận viện trợ; Năng lực của cán bộ hoạt động trong lĩnh vực thu hút và sử dụng vốn ODA; Năng lực tài chính của các nước tiếp nhận viện trợ ODA. 6 2.5. Một số kinh nghiệm quốc tế về thu hút và sử dụng ODA trong phát triển nông nghiệp và nông thôn Sự thành công của mỗi quốc gia trong thu hút và sử dụng ODA là do: Xác định lĩnh vực ưu tiên hợp lý; Tạo ra một khung chính sách và hệ thống luật khuyến khích thu hút ODA vào phát triển nông nghiệp làm cơ sở cho sự phát triển rộng khắp; Xác định các mục tiêu chung và các mục tiêu cụ thể của dự án phải xuất phát từ yêu cầu thực sự của nông dân; Thành lập một hệ thống quản lý, điều phối và thực hiện các chương trình, dự án ODA trong nông nghiệp đủ mạnh từ Trung ương đến địa phương; Xây dựng những chương trình, dự án ODA trong nông nghiệp hướng tới mục đích xoá đói giảm nghèo và chống thất nghiệp ở nông thôn; Công khai hóa thông tin về các dự án đầu tư và các vùng lãnh thổ được đầu tư. Sự không thành công là do: Chưa xác định đúng chiến lược sử dụng ODA trong nông nghiệp, sử dụng ODA tràn lan dẫn tới hiệu quả sử dụng thấp; Không chú trọng đầu tư cho nông nghiệp và chưa quan tâm thu hút sự tham gia của người dân/người hưởng lợi vào quá trình chuẩn bị dự án ODA. Từ những kinh nghiệm của các nước trong quá trình thu hút và sử dụng ODA trong nông nghiệp, nông thôn, có thể rút ra bốn bài học cho Việt Nam như sau: Một là, cần nhận thức đúng đắn về ODA, coi ODA là nguồn lực bên ngoài có tính chất bổ sung chứ không thay thế nguồn lực nội sinh. ODA không phải là “thứ cho không” mà chủ yếu là vay nợ nước ngoài theo điều kiện ưu đãi, gắn với uy tín và trách nhiệm quốc gia trong quan hệ với cộng đồng tài trợ quốc tế. Hai là, phát huy vai trò làm chủ trong thu hút và sử dụng ODA nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn này. Ba là, sự cam kết mạnh mẽ, chỉ đạo sát sao và có sự tham gia của đối tượng thụ hưởng sẽ bảo đảm việc thực hiện các chương trình, dự án ODA có hiệu quả; phòng và chống được thất thoát, lãng phí và tham nhũng. Bốn là, xây dựng mối quan hệ đối tác tin cậy với các nhà tài trợ trên cơ sở tin cậy lẫn nhau, hợp tác xây dựng và cùng chia sẻ trách nhiệm trong cung cấp và tiếp nhận ODA. ------------------------------------------------ CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG THU HÚT VÀ SỬ DỤNG ODA VÀO PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP VÀ NÔNG THÔN TẠI VIỆT NAM VÀ VÙNG DUYÊN HẢI MIỀN TRUNG 3.1. Khái quát về nông nghiệp, nông thôn Việt Nam và đặc điểm vùng Duyên Hải Miền Trung Nông nghiệp và nông thôn luôn có vị trí chiến lược trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc, là cơ sở và lực lượng quan trọng để phát triển kinh tế-xã hội. Hiện nay, ở nước ta có trên 75% dân số sống ở nông thôn với 73% lực lượng lao động đang làm việc, sinh sống nhờ vào hoạt động sản xuất nông lâm ngư nghiệp. Bên cạnh những 7 thành tựu đạt được, phát triển nông nghiệp, nông thôn hiện có một số tồn tại, vướng mắc sau: Nông nghiệp tăng trưởng kém bền vững, khả năng cạnh tranh thấp. Cơ cấu kinh tế nông nghiệp và kinh tế nông thôn chuyển dịch chậm. Lao động nông nghiệp dư thừa tương đối ở các vùng nông thôn sâu, xa. Đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng được yêu cấu chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp và kinh tế nông thôn, nhiều nơi còn yếu kém. Nông thôn chưa có chuyển biến rõ nét, đời sống một bộ phận nông dân chậm cải thiện. Bộ máy tổ chức và quản lý ngành nông nghiệp và nông thôn còn yếu. Đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn thấp. Diễn biến thời tiết, môi trường, dịch bệnh, thị trường phức tạp. Vùng Duyên hải Miền Trung gồm 8 tỉnh thành theo thứ tự Bắc - Nam: Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hoà, Ninh Thuận, Bình Thuận. Vùng có phía Bắc là đèo Hải Vân, điểm cuối của dãy Trường Sơn Bắc, giáp với Bắc Trung Bộ; phía Tây là dãy Trường Sơn Nam với hệ thống cao nguyên đất đỏ bazan, giáp với Lào và Tây Nguyên, phía Đông là biển Đông với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa có thềm lục địa và biển sâu tạo điều kiện phát triển các cảng quốc tế; phía Nam giáp với vùng Đông Nam Bộ. Vùng Duyên Hải Miền Trung thuộc khu vực cận giáp biển. Địa hình ở đây bao gồm đồng bằng ven biển và núi thấp. Về khí hậu, đây là một trong các vùng có điều kiện khí hậu khắc nghiệt nhất so với cả nước. Diện tích tự nhiên của Vùng khoảng 44.376,9 km2. Vùng có tài nguyên đất hạn chế với diện tích đất cát, sỏi, đất bạc màu chiếm tỷ lệ lớn. Biển vùng này khá sâu ở sát bờ, nhiều eo biển, cửa sông, vũng, vịnh thuận lợi cho phát triển kinh tế biển du lịch, giao thông biển, đánh bắt cá, phát triển các hải cảng lớn. Dân số năm 2012 là 8.900,9 nghìn người, mật độ trung bình là 201 người/ km2. Dân số trong vùng chủ yếu sống dựa vào nghề nông, với tỷ lệ hộ nông, lâm nghiệp và thủy sản năm 2011 chiếm 65,9% , cao hơn đáng kể so với cả nước. 3.2. Tổng quan tình hình thu hút, sử dụng nguồn vốn ODA vào phát triển nông nghiệp và nông thôn tại Việt Nam Trong hai thập kỷ qua, tổng vốn ODA ký kết trong các điều ước quốc tế cụ thể từ năm 1993 đến 2012 đạt trên 58,4 tỷ USD (chiếm 71,69% tổng vốn ODA cam kết), trong đó vốn vay ưu đãi đạt 51,6 tỷ USD (chiếm 88,4%), vốn viện trợ không hoàn lại đạt 6,76 tỷ USD (chiếm 11,6%). Tổng vốn ODA giải ngân trong thời kỳ này đạt 37,59 tỷ USD, chiếm 66,92% tổng vốn ODA ký kết. Các nhà tài trợ nguồn vốn ODA cho Việt Nam từ năm 1993 đến nay, bao gồm 28 nhà tài trợ song phương trong đó có 24 nhà tài trợ cam kết ODA thường niên (Úc, Bỉ, Canađa, Séc, Đan Mạch, Phần Lan, Pháp, Đức, Italy, Nhật Bản, Hàn Quốc, Lux-xem-bua, Hà Lan, New Zealand, Na Uy, Tây Ban Nha, Thụy Điển, Thụy Sỹ, Thái Lan, Anh, Hoa Kỳ, Ailen, ); 4 nhà tài trợ không cam kết ODA thường niên (Áo, Trung Quốc, Nga, Singapore) mà cam kết ODA theo từng dự án cụ thể; 23 nhà tài trợ đa phương gồm ADB, WB, JBIC, KFW, AFD (nhóm 5 ngân hàng), Uỷ ban 8 Châu Âu (EC), Quỹ các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), Quỹ Kuwait, Chương trình Phát triển của Liên hiệp quốc (UNDP), Quỹ Dân số Thế giới (UNFPA), Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc (UNICEF), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Quỹ Phát triển Nông nghiệp Quốc tế (IFAD), Chương trình Lương thực Thế giới (WFP), Quỹ môi trường toàn cầu (GEF) và Quỹ Đầu tư phát triển của Liên hiệp quốc (UNCDF), Quỹ tiền tệ Thế giới (IMF). Trong 20 năm 1993-2012, nguồn vốn ODA được thu hút và sử dụng vào lĩnh vực Nông nghiệp và PTNT kết hợp xóa đói giảm nghèo với tổng trị giá ký kết khoảng 8,85 tỷ USD (trong đó vốn vay 7,43 tỷ USD và viện trợ không hoàn lại 1,42 tỷ USD), chiếm 18% tổng nguồn vốn ODA vào Việt Nam, đứng thứ ba sau lĩnh vực giao thông vận tải - bưu chính viễn thông (chiếm 33%) và lĩnh vực năng lượng và công nghiệp (chiếm 23%). Trong đó nguồn vốn ký kết giao cho Bộ Nông nghiệp và PTNT làm chủ quản dự án là 5,58 tỷ USD, còn lại các Bộ ngành khác là 3,27 tỷ USD (xem Biểu đồ 1) Biểu đồ 1. Cơ cấu ODA ký kết theo ngành và lĩnh vực thời kỳ 1993-2012 Trong tổng số 5,58 tỷ USD đã huy động của Bộ NN&PTNT, vốn huy động cho lĩnh vực Nông nghiệp đạt khoảng 1.169 triệu USD, chiếm 20%; Lâm nghiệp 962 triệu USD, chiếm 16%; Thủy sản đạt thấp nhất 358 triệu USD, chiếm 6 %; Thủy lợi đạt cao nhất 2.748 triệu USD, chiếm 47%; và Phát triển nông thôn đạt 655 triệu USD, chiếm 11%. (xem Biểu đồ 2). 16% 20% 47% 11% 6% Lâm nghiệ