Tóm tắt luận văn Giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại công ty VTC online

1 HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG --------------------------------------- Nguyễn Thanh Nga GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY VTC ONLINE Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 60.34.01.02 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ HÀ NỘI - NĂM 2014 2 Luận văn được hoàn thành tại: HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Từ Quang Phương Phản biện 1: TS. Tạ Đức Khánh………………………………… Phản biện 2: TS. Trần Thị Hòa………………………….. Luận văn sẽ được bảo vệ trước H ội đồng chấm luận văn thạc sĩ tại Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông Vào lúc: ....... giờ ....... ngày ....16... tháng ...02.... .. năm ...2014...... Có thể tìm hiểu luận văn tại: - Thư viện của Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông 3 LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọnề đ tài nghiên cứu Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực là các hoạt động rất quantrọng để duy trì và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong việc phát triển kinh doanh dịch vụ tại công ty cổ phần VTC Online , là điều kiện quyết định đến hiệu quả kinh tế trong kinh doanh , tạo điều kiện áp dụng những tiến bộ kỹ thuật vào quản lý và thực hiện kếhoạc h kinh doanh. Đồng thời, đáp ứng nhu cầu , nguyện vọng và phát huy tối đa khả năng sáng tạo đội ngũ nhân viên , cán bộ chuyên môn , tạo sự gắn bó của họ với công. ty Là 1 doanh nghiệp kinh doanh về lĩnh vực dịch vụ , cũng như các doanh nghiệp khác , VTC Online đang phải đối mặt với tình hình hết sức khó khăn trong việc đầu tư và phát triển nguồn nhân lực giỏi , phù hợp để phát triển công ty . VTC nhận định rằng, một trong những tiền đề quan trọn g nhất để công ty phát triển , là ngoài tiềm lực sẵn có , công ty cần có những nguồn nhân lực có thể đảm nhận những vịtrí then chốt, có khả năng chèo lái và phát triển công ty 2. Mục đích nghiên cứu của luận văn Mục tiêu tổng quát của luận văn: là đánh giá thực trạng nguồn nhân lực tại công ty hiện nay, đề xuất các giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng nguồn lao động tại Công ty VTC Online. Mục tiêu cụ thể: là đưa ra giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nguồn lao động tại Công ty VTC Online. 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 4 Đối tượng nghiên cứu: Nguồn nhân lực - là cán bộ, công nhân viên – những người đang trực tiếp lao động và làm việc tại công ty VTC Phạm vi nghiên cứu: Công tác nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại Công ty VTC Online trong 3 năm (2011 – 2013), các giải pháp và kiến nghị cho thời kỳ từ nay đến 2015, tầm nhìn 2020.. 4. Phương pháp nghiên cứu - Dữ liệu nghiên cứu: Đề tài được viết dựa trên phương pháp chính là thu thập dữ liệu. Các dữ liệu được thu thập là các giáo trình Quản trị nhân sự, Quản trị nguồn nhân lực được giảng dạy tại các trường đại học ngành Quản trị kinh doanh, Quản trị nhân lực; các tài liệu về nhân sự, quản trị nhân sự trên mạng internet, sách báo… cùng các thông tin sơ cấp và thứ cấp liên quan đến quản trị nhân sự thu thập được tại Công ty VTC Online. - Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp phân ít ch , tổng hợp : nghiên cứu sách báo, tạp chí chuyên ngành, các báo cáo về thực trạng nguồn nhân lực Phương pháp th ống kê và phân tích thống kê : Thống kê, phân tích chi tiết d ựa trên các số liệu thực tế tại công ty VTC Online, các chính sách được thực hiện từ năm 2010 tới nay, tìm ra những hạn chế để ưt đó làm cơ sở cho việc đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện việc xây dựng mô hình giải pháp nâng cao chất lượng nguồn lao động tại chính công ty. 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn Luận văn dựa trên những cơ sở lý luận liên quan đến quản trị nguồn nhân lực và vận dụng lý luận đó phân tích điểm mạnh, điểm 5 yếu, cơ hội, thách thức của công ty. Từ đó, giúp cho doanh nghiệp có được cái nhìn cụ thể hơn về các vấn đề tồn đọng của mình để có những chiến lược nâng cao nguồn nhân lực cụ thể trong quá trình phát triển doanh nghiệp. 6. Kết cấu cua luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục và tài liệu tham khảo , nội dung của luận văn dự kiến sẽ được trình bày3 trong chương: Chương 1: Nguồn nhân lực và chất lượng nguồn nhân lực Chương 2: Thực trạng chất lượng nguồn nhân lực tại công ty VTC Online Chương 3: Một số giả pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại công ty VTC Online 6 CHƯƠNG 1: NGUỒN NHÂN LỰC VÀ CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC 1.1 KHÁI NIỆM NGUỒN NHÂN LỰC VÀ CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC 1.1.1 Khái niệm nguồn nhân lực Nguồn nhân lực được hiểu là nguồn lực con người, là nguồn lực quan trọng nhất trong mỗi doanh nghiệp. Nó không chỉ đơn thuần là lực lượng lao động, mà là lực lượng lao động với tất cả tiềm năng của nó, là một tập hợp mở có khả năng phát triển tuỳ theo các chính sách của tổ chức và ý thức của cá nhân người lao động. *Vai trò của nguồn nhân lực: Sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá và phát triển kinh tế tri thức chỉ giành được những thắng lợi khi chúng ta biết khai thác hợp lý và sử dụng hiệu quả tất cả các nguồn lực. Song, yếu tố giữ vai trò quyết định nhất, đảm bảo cho sự thắng lợi của quá trình đó chính là nguồn lực con người, đặc biệt là nguồn nhân lực có chất lượng cao. 1.1.2 Khái niệm chất lượng nguồn nhân lực và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực 1.1.2.1 Khái niệm chất lượng nguồn nhân lực Chất lượng nguồn nhân lực là toàn bộ những phẩm chất đạo đức, thể chất, thẩm mỹ và năng lực của con người có ảnh hưởng quyết định đến việc hoàn thành những mục tiêu hiện tại và tương lai của mỗi tổ chức 1.1.2.2 Khái niệm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực 7 Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực: về cơ bản được hiểu là tăng giá trị cho con người trên các mặt phẩm chất đạo đức, thể chất, năng lực, thẩm mỹ, thông qua các chính sách phát triển nguồn nhân lực giúp con người có những năng lực, phẩm chất mới, cao hơn để có thể hoàn thành tốt hơn mục tiêu của tổ chức và của chính bản thân họ. 1.2 TIÊU CHÍ VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC 1.2.1 Các tiêu chí đánh giá chất lượng nguồn nhân lực Chất lượng nguồn nhân lực là một khái niệm có nội hàm rất rộng, được thể hiện thông qua những thuộc tính cơ bản của nó. Các nhà kinh tế đã tổng kết và khái quát thành hai nhóm thuộc tính thể hiện chất lượng nguồn nhân lực của một quốc gia, một địa phương, đó là:  Nhóm thể hiện năng lực xã hội của lao động (thể lực, trí lực, nhân cách)  Nhóm thể hiện tính năng động xã hội của lao động (năng lực hành nghề, khả năng cạnh tranh, khả năng thích ứng và phát triển,…) Chất lượng nguồn nhân lực được đánh giá dựa qua các chỉ tiêu:  Các chỉ tiêu về thể lực: phản ánh tình trạng sức khỏe, khả năng lao động  Các chỉ tiêu về trí tuệ (trình độ học vấn, chuyên môn kỹ thuật)Các chỉ tiêu về nhân cách (đạo đức, tác phong, lối sống,…)  Các chỉ tiêu về tính năng động xã hội (khả năng sãn sàng làm việc, khả năng cạnh tranh, khả năng thích ứng công việc) 8 1.2.2 Các phương pháp đánh giá chất lượng nguồn nhân lực 1.2.2.1 Phương pháp đánh giá phẩm chất đạo đức Phẩm chất đạo đức người lao động gồm có phẩm chất đạo đức cá nhân và phẩm chất đạo đức nghề nghiệp. Những biểu hiện chính của phẩm chất đạo đức của con người trong công việc là: - Luôn hướng thiện, cần kiệm, trung thực, nhân nghĩa, có lối sống lành mạnh, nếp sống văn minh; - Lao động chăm chỉ, nhiệt tình, cẩn trọng; - Có ý thức tập thể, đoàn kết, phấn đấu vì lợi ích chung; - Có trách nhiệm với bản thân, với công việc và với doanh nghiệp; - Có ý thức bảo vệ và cải thiện môi trường,… 1.2.2.2 Phương pháp đánh giá sức khỏe thể chất - Trên thực tế, đánh giá sức khỏe thể chất của người lao động không chỉ dựa trên những tiêu chí đơn giản có thể cân đo được như chiều cao hay cân nặng mà còn dựa vào những tiêu chí phức tạp hơn như tình trạng nghỉ ốm, nghỉ thai sản, nghỉ làm do tai nạn lao động hay tỷ lệ mắc bệnh nghề nghiệp,... của người lao động trong kỳ. 1.2.2.3 Phương pháp đánh giá năng lực - Đánh giá năng lực là đánh giá các phẩm chất của một cá nhân dựa trên khung năng lực cần thiết đã được xây dựng từ bản phân tích công việc hoặc qua tìm hiểu công việc thực tế. Hoạt động đánh giá này có vai trò quan trọng trong việc xác định nhu cầu đào tạo và 9 những kiến thức, kỹ năng mà người lao động tiếp thu được từ những khóa đào tạo trước đó. 1.2.2.4 Phương pháp đánh giá kết quả thực hiện công việc - Phương pháp đánh giá kết quả thực hiện công việc là cách thức biện pháp khác nhau được sử dụng trên cơ sở những chỉ tiêu, chỉ số nhất định để từ đó có nhận xét, kết luận về kết quả làm việc của người lao động. Thông qua phương pháp đánh giá này, nhà quản lý có thể đánh giá được chất lượng nguồn nhân lực hiện có cũng như khả năng sẽ có trong tương lai dự định. 1.3 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC TRONG DOANH NGHIỆP 1.3.1 Các nhân tố đầu vào của nguồn nhân lực Doanh nghiệp muốn sở hữu một đội ngũ cán bộ công nhân viên (CBCNV) chất lượng cao trước tiên cần phải kiếm soát tốt đầu vào của nguồn nhân lực tức là làm tốt công tác tuyển mộ, tuyển chọn nhân lực. 1.3.2 Các chính sách phát triển nguồn nhân lực Chính sách phát triển nguồn nhân lực của Công ty bao gồm các chính sách về bố trí sử dụng nhân sự, đánh giá nhân viên, đào tạo và sử dụng nguồn nhân lực sau đào tạo, khen thưởng kỷ luật,… Chính sách phát triển nguồn nhân lực phải nêu rõ được mục đích, nội dung, quyền lợi và nghĩa vụ của tổ chức và của người lao động. Một chính sách phát triển nguồn nhân lực rõ ràng, hợp lý, khả thi sẽ: đáp ứng nhu cầu tồn tại và phát triển của tổ chức; khuyến khích người lao động làm 10 việc và học tập tốt hơn và là cam kết của lãnh đạo trong định hướng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. 1.3.3 Chính sách thù lao lao động Thù lao lao động là tất cả các khoản mà người lao động nhận được thông qua mối quan hệ thuê mướn của họ với doanh nghiệp. Thù lao lao động bao gồm thù lao cơ bản, các khuyến khích và các phúc lợi. 1.4. CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC TRONG CÁC DOANH NGHIỆP DỊCH VỤ 1.4.1 Đối với tổ chức Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực có ý nghĩa đặc biệt đối với tổ chức. Khi người lao động được bồi dưỡng sức khỏe, phẩm chất đạo đức, khả năng thẩm mỹ và năng lực sẽ khiến cho năng suất lao động, chất lượng sản phẩm, chất lượng dịch vụ tăng và tất yếu doanh thu, lợi nhuận của tổ chức sẽ tăng. Công việc khi đó được thực hiện chính xác, nhanh gọn, khoa học hơn. Lượng phế phẩm hay sự hỏng hóc, tai nạn giảm sẽ giúp công ty giảm thời gian ngừng việc, tiết kiệm chi phí nguyên vật liệu, chi phí sửa chữa, mua mới. 1.4.2 Đối với người lao động Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong tổ chức không chỉ có ý nghĩa với đất nước, với tổ chức mà còn có ý nghĩa đặc biệt với bản thân người lao động. Sau khi tham gia các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, phát triển, người lao động sẽ có thể thực hiện công việc được giao một cách chuyên 11 nghiệp hơn. Trong quá trình thực hiện công việc sai sót sẽ giảm, tránh được thất bại nên nhân viên cảm thấy tự tin hơn, tăng sự thỏa mãn công việc, đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng phát triển cá nhân 1.4.3 Đặc điểm chất lượng nguồn nhân lực trong doanh nghiệp dịch vụ Dịch vụ trong kinh tế học, được hiểu là những thứ tương tự như hàng hóa nhưng là phi vật chất. Có những sản phẩm thiên về sản phẩm hữu hình và những sản phẩm thiên hẳn về sản phẩm dịch vụ, tuy nhiên đa số là những sản phẩm nằm trong khoảng giữa sản phẩm hàng hóa- dịch vu. Các công ty hoạt động về dịch vụ thường các sản phẩm sẽ đến tay khách hàng một cách trực tiếp nên mức độ đòi hỏi về chuyên môn, khả năng tiếp xúc, sản phẩm chất lượng cũng được đánh giá cao hơn các loại hình hoạt động khác. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 Với những lợi ích của việc Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đem lại cho doanh nghiệp thì không có bất cứ một doanh nghiệp nào có thể bỏ qua việc xem xét và triển khai các tiêu chí – phương pháp đánh giá chất lượng nguồn nhận lực nhằm đạt được các mục tiêu đề ra của doanh nghiệp. Tác giả đã sử dụng các khái niệm, phương pháp đánh giá cũng như các nhân tô ảnh hưởng cụ thể, nhằm hướng tới việc nâng cao chất lượng CBCNV tại công ty. Ngoài ra cũng nêu nên một số hướng của các doanh nghiệp trong việc đẩy mạnh chất lượng Cán bộ đang có. Từ 12 đó, làm căn cứ để nói lên thực trạng cũng như đưa ra các giải pháp vừa khoa học, vừa thực tế cho Công ty VTC Online CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY VTC ONLINE 2.1 TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY VTC ONLINE 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển Công ty Cổ phần VTC Truyền thông Trực tuyến (viết tắt là VTC Online) là một đơn v ị thành viên trực thuộc Tổng Công ty Truyền thông Đa phương tiện Việt Nam - VTC. VTC Online được thành lập năm 2008, hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp nội dung số, một trong 3 mũi nhọn TMT (Technology - Media - Telecom) đang được VTC tập trung phát triển trong chiến lược tổng thể “KINH TẾ TRUYỀN THÔNG TRI THỨC SỐ”. 2.1.2. Cơ cấu tổ chức * Ban điều hành Ban điều hành Chức danh Ông PHAN SÀO NAM Giám đốc Điều hành Ông NGUYỄN CÔNG HIỆP Giám đốc Thường trực Ông PHAN ANH TUẤN Giám đốc Công nghệ Ông NGUYỄN XUÂN HÙNG Giám đốc Tài chính Ông ĐÀO TRƯỜNG GIANG Giám đốc Thị thường miền Nam Ông TRẦN PHƯƠNG HUY Giám đốc Khối 13 Ông LEE YONG DEUK Giám đốc Phát triển Kinh doanh Hình 2.1: Ban điều hành tại VTC Online • Cơ cấu hoạt động 14 2.2 NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY VTC ONLINE HIỆN NAY 2.2.1 Số lượng nguồn nhân lực hiện có tại công ty 2.2.2 Cơ cấu nhân lực tại Công ty hiện nay Chất lượng nguồn nhân lực của Công ty được phản ánh thông qua cơ cấu lao động. Cơ cấu lao động trong Công ty được phân theo chức năng thực hiện công việc, theo tuổi, theo giới, theo trình độ và theo thâm niên. 2.2.2.1 Cơ cấu lao động theo theo giới tính 15 2.2.2.2 Cơ cấu lao động theo độ tuổi 2.2.2.3 Cơ cấu lao động theo trình độ 2.2.2.4 Cơ cấu lao động theo thâm niên công tác tại Công ty 2.3 CÁC CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC TẠI VTC ONLINE 16 2.3.1 Đánh giá hiệu quả công việc theo năng lực bản thân 17 2.3.2 Đánh giá chất lượng công việc nhân sự hàng năm 18 2.3.3 Đánh giá phẩm chất đạo đức nguồn nhân lực Công ty Những bằng khen, giấy khen được trao cho các cá nhân, tập thể xuất sắc là những bằng chứng thể hiện rõ phẩm chất đạo đức tốt và thái độ làm việc nghiêm túc, nhiệt tình của CBCNV trong Công ty - Tỷ lệ nhân viên xuất sắc năm 2012 tăng 4,3% và năm 2013 tăng 7,1% so với năm 2011. - Tập thể tiên tiến xuất sắc: năm 2011 và năm 2012 đều có 2 tập thể, năm 2013 có 03 tập thể - Năm 2013 có 2 sáng kiến cho hoạt động Makerting, 03 đề án kinh doanh (01 của tập thể, 02 của cá nhân) - 100% CBCNV trong Công ty là Đoàn viên và 6,5% CBCNV là Đảng viên 2.4 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHÁT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY VTC ONLINE Hình 2.3: Sơ đồ biểu diễn chất lượng nguồn nhân lực 2.4.1 Các nhân tố đầu vào của nguồn nhân lực Các hình thức trên được công ty chia thành hai nguồn: * Nguồn cung cấp nội bộ : 19 Công ty có nhu cầu tuyển lao động sẽ có thông báo nội bộ cho các phòng ban. Từ đó, các phòng ban có thể chủ động giới thiệu người thân (con em, họ hàng) mà đã được đào tạo qua các trường lớp phù hợp với nhu cầu thực tế của Tổng công ty. tiết kiệm được một phần chi tuyển dụng. * Nguồn cung cấp từ bên ngoài Công ty: Nguồn cung cấp nhân sự cho công ty từ bên ngoài thường là thông qua quảng cáo trên báo chí, truyền hình … .Từ những nguồn này công ty đã tuyển trung bình trên 200 người / năm làm cho Công ty theo những hợp đồng dài hạn hoặc ngắn hạn. 2.4.2 Các chính sách phát triển nguồn nhân lực 2.4.3 Thù lao người lao động * Chế độ lương * Lương tháng thứ 13 * Chế độ thưởng và phụ cấp 20 * Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế * Các chế độ khác 2.5 Ưu – Nhược điểm 2.5.1 Ưu điểm - Về cơ bản, chất lượng nguồn nhân lực hiện nay của VTC ONLINE được đánh giá khá cao, thể hiện ở tỷ lệ đáng kể các nhân viên của VTC ONLINE được đánh giá ở mức xuất sắc các tiêu chí được đưa ra. Chất lượng nguồn nhân lực hiện nay là có thể đảm nhiệm được công việc hiện tại của công ty. - Ngay từ những ngày đầu mới thành lập Công ty đã thu hút được đội ngũ cán bộ nhân viên có trình độ cao, được đào tạo cơ bản và đúng chuyên môn. - Nhân sự điều hành và đội ngũ nhân viên có kinh nghiệm hơn , tay nghề tốt hơn, tâm huyết và phối hợp tốt hơn trong nội bộ ngành cũng như ngoài công ty. Đội ngũ nhân viên gắn kết, có tinh thần và năng lực. 2.5.2 Những hạn chế - Cũng như chất lượng nguồn nhân lực chung trong cả nước, xuất 21 phát điểm của nguồn nhân lực nước ta còn yếu kém nên chất lượng nguồn nhân lực của Công ty còn nhiều hạn chế, yếu kém trong chuyên môn, khả năng sáng tạo trong công việc chưa được phát huy. - Cấp quản lý chưa thực sự sát sao với các dự án mang tính chất quan trọng, dẫn đến việc lãng phí nhân sự cũng như việc không tận dụng đúng khả năng nhân sự. - Nhiều quy trình chưa có hoặc chưa hoàn thiện như quy trình tuyển dụng, quy trình đào tạo và quy chế lương chưa hợp lý, chưa thể hiện được tính công bằng. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 - Sơ lược về chương 2, tác giả muốn nhấn mạnh đến thực trạng nguồn nhân lực hiện có tại VTC Online cũng như cách đánh giá nhân lực hiện nay công ty đang tiến hành. Ưu điểm và nhược điểm các chỉ tiêu này sẽ được phân tích và tìm ra hướng giải quyết rõ ràng ở chương 3. 22 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY 3.1 ĐỊNH HƯỚNG VÀ MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY VTC ONLINE ĐẾN NĂM 2020 3.1.1 Định hướng mục tiêu và chiến lược phát triển kinh doanh của công ty - Xác định việc xây dựng cơ sở vật chất, hạ tầng dịch vụ hiện đại, giữ vững vị thế hiện tại của VTC trên thị trường ngành dịch vụ, sau đó từng bước leo dần chiếm giữ thị phần cao hơn. - Tiên phong đột phá trong lĩnh dịch vụ giải trí hiện đại, sáng tạo, đưa ra các giải pháp nhằm tạo ra sản phẩm dịch vụ mới, chất lượng mới với chi phí phù hợp đáp ứng nhu cầu và quyền được lựa chọn của khách hàng. 3.1.2 Các định hướng và mục tiêu, chiến lược phát triển nguồn nhân lực của VTC - Tập trung vào công tác đào