Tóm tắt Luận văn Hoàn thiện phân tích hệ thống Báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam thuộc Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam

(i) LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài: Trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp đều cần những thông tin, đặc biệt là các thông tin tài chính nhằm phục vụ cho việc đánh giá hiệu quả hoạt động, hoạch định kế hoạch cho tương lai cũng như lường trước những khó khăn nhằm có những đối sách thích hợp. Báo cáo tài chính là một kênh thông tin đặc biệt quan trọng, không thể thiếu được đối với công tác quản trị trong các doanh nghiệp kinh doanh tiền tệ. Báo cáo tài chính còn là nguồn thông tin phục vụ cho công tác quản lý nhà nước cũng như các đối tượng khác quan tâm đến tình hình hoạt động và thực trạng tài chính của doanh nghiệp như khách hàng, nhà đầu tư, chủ đầu tư... Các định chế tài chính tại Việt Nam có những đặc điểm riêng ảnh hưởng tới công tác kế toán nói chung và việc phân tích hệ thống báo cáo tài chính nói riêng. Các định chế này phải tuân thủ những quy định của pháp luật Việt nam, trong đó có các quy định liên quan đến lĩnh vực kế toán cụ thể là các quy định về việc lập báo cáo tài chính. Việc phân tích hệ thống báo cáo tài chính nói riêng trong các doanh nghiệp này phải đáp ứng được các yêu cầu về thông tin cho các nhà đầu tư trong việc đánh giá hiệu quả hoạt động, thực trạng tài chính, khả năng tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Như vậy, việc phân tích hệ thống báo cáo tài chính trong các định chế tài chính là tương đối phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết, nắm vững và vận dụng hợp lý các quy tắc, chuẩn mực nhằm đáp ứng được nhu cầu đa dạng về thông tin tài chính của doanh nghiệp. Trên thực tế, công tác phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại các định chế tài chính nói chung cũng như tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam nói riêng còn có nhiều bất cập và cần phải được nghiên cứu hoàn thiện. (ii) Với mục đích đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam nói riêng và các định chế tài chính nói chung, tôi đã lựa chọn nghiên cứu đề tài “Hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam thuộc Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam ” 2. Mục đích nghiên cứu: Đề tài được nghiên cứu nhằm một số mục đích cụ thể như sau: - Làm rõ một số vấn đề mang tính lý luận đối với việc phân tích hệ thống báo cáo tài chính đối với các Công ty tài chính ; - Đánh giá hiệu quả của phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam; - Đề xuất một số giải pháp đối với các doanh nghiệp cũng như một số kiến nghị về chính sách nhằm hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: - Đối tượng nghiên cứu của luận văn là công tác phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam. Là một định chế tài chính hàng đầu, có tiềm lực tài chính lớn với tổng số vốn điều lệ hơn 5.000 tỷ đồng. - Phạm vi nghiên cứu của luận văn giới hạn ở các vấn đề liên quan đến hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam. 4. Phương pháp nghiên cứu: Các phương pháp được sử dụng trong quá trình nghiên cứu bao gồm: biện chứng duy vật, phương pháp phân tích tổng hợp; phương pháp hệ thống hoá, phương pháp so sánh, phương pháp khảo sát thực tế... Các phương pháp (iii) trên được sử dụng kết hợp nhằm mục đích xem xét, đánh giá các vấn đề, sự kiện cần nghiên cứu, từ đó nêu lên các ý kiến của tác giả. 5. Dự kiến những đóng góp của luận văn: - Góp phần hệ thống hoá một số vấn đề có tính lý luận về việc phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại các công ty tài chính. - Phân tích các đặc điểm riêng ảnh hưởng tới phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam. - Phân tích, đánh giá thực trạng phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam. Từ đó, đề xuất một số giải pháp và một số kiến nghị về chính sách nhằm hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam nói riêng và các định chế tài chính nói chung. 6. Kết cấu của luận văn: Với tên đề tài: “Hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam thuộc Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam”, ngoài phần mở đầu, kết luận và các phụ lục luận văn được kết cấu thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại các Công ty tài chính. Chương 2: Thực trạng phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam cùng một số kiến nghị chính sách (iv) Các nội dung được trình bày trong chương 1 là cơ sở lý luận về phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại các công ty tài chính. Bao gồm các nội dung sau: - Khái quát chung về hệ thống báo cáo tài chính tại các công ty tài chính. - Vai trò và mục đích sử dụng báo cáo tài chính doanh nghiệp. - Đặc điểm của các công ty tài chính tại Việt nam liên quan tới nhu cầu thông tin trên các báo cáo tài chính. - Khái quát chung về phân tích hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp Bao gồm các khái niệm, mục đích và ý nghĩa của việc phân tích hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp, cùng đặc điểm của việc phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại các công ty tài chính. Từ đó rút ra đặc điểm trên ta phân tích hệ thống báo cáo tài chính của các công ty tài chính theo trình tự: o Phân tích cấu trúc tài chính o Phân tích hiệu quả hoạt động o Phân tích rủi ro - Các phương pháp phân tích hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp: o Phương pháp chi tiết hoá chỉ tiêu phân tích o Phương pháp so sánh. o Phương pháp liên hệ o Phương pháp tỷ số o Phương pháp loại trừ o Phương pháp đồ thị - Các nội dung phân tích hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp: o Phân tích tình hình biến động về quy mô và cơ cấu tài sản o Phân tích tình hình biến động quy mô và cơ cấu nguồn vốn o Phân tích tình hình cân đối giữa tài sản và nguồn vốn o Phân tích tình hình và khả năng thanh toán (v) o Phân tích khả năng hoạt động o Phân tích khả năng sinh lợi: o Phân tích tình hình rủi ro tài chính doanh nghiệp o Phân tích khả năng tăng trưởng của doanh nghiệp - Tổ chức phân tích hệ thống báo cáo tài chính: Tổ chức phân tích hệ thống báo cáo tài chính các công ty tài chính thường được tiến hành theo trình tự sau: o Bước 1: Lập kế hoạch phân tích o Bước 2: Thực hiện phân tích o Bước 3: Kết thúc quá trình phân tích Trong chương 2 của luận văn đã phản ánh thực trạng phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam, thông qua hệ thống các chỉ tiêu phân tích. Từ đó đưa ra những nhận xét đánh giá về công tác tổ chức và phân tích tình hình tài chính tại công ty tài chính. Sau khi nghiên cứu công tác phân tích hệ thống báo cáo tài chính, ta có thể nhận thấy thực trạng phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Công ty như sau: - Các kết quả phân tích bước đầu đã đáp ứng được nhu cầu cung cấp thông tin quản trị, phân tích tình hình hoạt động tài chính của công ty cho bộ máy lãnh đạo, nhằm đem lại cái nhìn tổng quan về hoạt động chung của công ty từ đó ra các quyết định cần thiết cho hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, nội dung của các báo cáo này thường nặng về tổng hợp, còn nội dung phân tích thường đơn giản, chủ yếu tập trung phân tích tài sản, nguồn vốn, ở trạng thái tĩnh thông qua các báo cáo tài chính và kết hợp với một số sổ kế toán. Do vậy, ý nghĩa của các phân tích này chưa cao, chưa đáp ứng được yêu câù phục vụ cho việc ra quyết định của lãnh đạo công ty. (vi) Việc phân tích để đưa ra các kết quả kinh doanh chưa thực sự được chú trọng, bị lảng tránh như việc tổng hợp, phân tích cơ cấu nguồn vốn đầu tư, nhận uỷ thác đầu tư cũng như hoạt động tín dụng, dẫn tới việc không đảm bảo an toàn cho các hoạt động tín dụng, đầu tư, cũng như có được một cơ cấu hợp lý trong hoạt động của công ty. Phương pháp sử dụng phân tích còn đơn giản chủ yếu sử dụng các phương pháp so sánh, đối chiếu chi tiết giữa kỳ thực hiện với kỳ kế hoạch hoặc với kỳ trước, kỹ thuật phân tích chưa sâu, các kết quả phân tích còn được trình bày rườm rà, trùng lắp, thiếu sự sáng tạo, linh hoạt. Các chỉ tiêu phân tích chủ yếu vẫn là các chỉ tiêu truyền thống, chưa đầy đủ và phù hợp, không thực hiện đánh giá xem các chỉ tiêu của doanh nghiệp có thuộc khoảng an toàn hay không, để từ đó có thể đưa ra các quyết định kinh doanh đúng đắn, xác định mức độ an toàn của công ty. Việc phân tích hoạt động kinh doanh của công ty chủ yếu vẫn còn nặng về phân tích quản trị tài chính doanh nghiệp, từ đó cho thấy hiệu quả hoạt động của từng bộ máy, từng mảng hoạt động nhiệm vụ cụ thể của công ty. Mà chưa chú trọng việc phân tích tình hình tài chính của công ty gắn liền với đặc điểm của thị trường tài chính, tiền tệ của khu vực, của thế giới. Ngoài ra, việc phân tích rủi ro, phân tích khả năng tăng trưởng. phân tích giá trị doanh nghiệp chưa được nghiên cứu triển khai. Xuất phát từ thực trạng phân tích tình hình tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam được đề cập ở chương 2, chương 3 của luận văn đã trình bày phương hướng và các giải pháp hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam - Định hướng phát triển của Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam (vii) Với mục tiêu xây dựng công ty trở thành Tập đoàn tài chính hàng đầu tại Việt nam, đến năm 2015 là Tập đoàn tài chính quan trọng nhất, là xương sống trong các định chế tài chính khác của Tập đoàn Dầu khí Việt nam. Định hướng xuyên suốt trong quá trình phát triển công ty là dựa vào nền tảng Dầu khí và nhu cầu dịch vụ tài chính ngân hàng của Tập đoàn Dầu khí Việt nam, chính sách hội nhập của nền kinh tế Việt nam, công ty phải được xây dựng thành một Tập đoàn tài chính mạnh cả về quy mô vốn, công nghệ ngân hàng, có khả năng hợp tác và hội nhập với hệ thống các định chế tài chính trong nước và Quốc tế đảm đương vị trí xương sống trong các định chế Tài chính của Tập đoàn Dầu khí Việt nam. Với mục tiêu trên, trên công ty định hướng phát triển trong giau đoạn 2007-2011 như sau: - Phát triến sản phẩm và dịch vụ PVFC cung cấp các sản phẩm và dịch vụ tài chính của một định chế dầu tư tài chính hiện đại, chú trọng các sản phẩm,dịch vụ tài chính để phục vụ nhu cầu đầu tư và quản trị vốn đầu tư của Tập đoàn. Tập trung mọi thế mạnh của PVFC và lợi thế của ngành Dầu khí để phát triển các sản phẩm, dịch vụ mũi nhọn với mục tiêu từ năm 2011 PVFC cung cấp các sản phẩm, dịch vụ có chất lượng ngang bằng với các tổ chức tài chính hiện đại của các nước tiên tiến trong khu vực. - Về nhân lực Ưu tiên tuyển dụng các chuyên gia có trình độ cao trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, quản lý kinh tế, công nghệ thông tin, con em CBNV có đóng góp vì sự nghiệp phát triển của PVFC và ngành Dầu khí. - Về quản lý Ứng dụng công nghệ thông tin và công nghệ tài chính ngân hàng hiện đại. Ưu tiên phát triển công nghệ thông tin phục vụ các hoạt động dịch vụ tài chính tiền tệ và đầu tư. (viii) Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát đảm bảo hoạt động của PVFC phải được kiểm tra, soát xét cả trước và sau khi thực hiện nhằm đảm bảo mọi hoạt động của PVFC đúng pháp luật, thực hiện tốt các quy định, quy chế, quy trình mà PVFC áp dụng để giảm thiểu rủi ro. - Phát triển thương hiệu, giải pháp về Marketing Củng cố, tăng cường và mở rông quan hệ với các đơn vị trong ngành, các TCTD. Xây dựng hệ thống phân loại khách hàng để có chính sách khách hàng hợp lý cho từng khách hàng. Tích cực đàm phán, xử lý các vấn đề liên quan và theo dõi sát sao tiến độ triển khai của các dự án đã ký kết. - Mục tiêu và ý nghĩa của việc hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam. Với yêu cầu nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường tài chính tiền tệ trong xu thế hội nhập quốc tế, khi thị trường tài chính ngân hàng mở cửa toàn bộ vào năm 2010, thì một trong những yếu tố thúc đẩy hoạt động kinh doanh của công ty là thường xuyên thực hiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính để từ đó có các quyết định kinh doanh đúng đắn nhất. Cùng với việc chuyển đổi sang hoạt động theo mô hình mới là Tổng công ty Tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam thì các đối tượng quan tâm tới hoạt động kinh doanh của công ty ngày càng mở rộng và thường được thực hiện qua việc phân tích hệ thống báo cáo tài chính. Để đáp ứng các yêu cầu này thì mục tiêu của việc phân tích hệ thống báo cáo tài chính của PVFC phải đảm bảo: o Đảm bảo cung cấp các kết quả phân tích kịp thời, chính xác, chuẩn mực, phù hợp với yêu cầu của các nhà quản trị doanh nghiệp. o Hoàn thiện phân tích hệ thống báo tài chính phải phù hợp với các quy định, chính sách quản lý tài chính đã ban hành. (ix) o Hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp phải gắn liền với việc hoàn thiện mô hình, cơ chế tổ chức và quản lý của doanh nghiệp. o Hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính phải gắn liền với việc hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu tài chính. o Hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính phải đảm bảo tính hiệu quả cho việc ra quyết định kinh doanh. o Hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính phải gắn liền với quá trình hội nhập, phát triển kinh tế, đảm bảo cho sử dụng các số liệu tài chinh được công khai được. - Nguyên tắc và yêu cầu việc hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam. o Thường xuyên, liên tục thực hiện việc phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp, nâng cao vai trò, ý nghĩa của các kết quả phân tích, đáp ứng các yêu cầu quản lý chiến lược và quản lý hoạt động doanh nghiệp. o Về phương pháp phân tích cần sử dụng tổng hợp các phương pháp phân tích để có được những thông tin cần thiết và chính xác, cần bổ sung thêm phương pháp đồ thị và phương pháp Dupont. o Bổ sung các chỉ tiêu phân tích phù hợp loại hình hoạt động của công ty, đặt các chỉ tiêu phân tích trong mối quan hệ hữu cơ, bổ sung các nội dung phân tích đặc biệt là các nội dung phản ánh thực chất nhất về tình hình tài chính doanh nghiệp như về tài sản, nguồn vốn, cân đối nguồn, hiệu quả hoạt động, khả năng sinh lời, ... - Các giải pháp hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam. (x) Đế góp phần nâng cao chất lượng phân tích hệ thống báo cáo tài tại PVFC, tôi xin đề xuất một số giải pháp hoàn thiện cụ thể như sau: o Hoàn thiện hệ thống cung cấp thông tin o Hoàn thiện tổ chức phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp o Hoàn thiện phân tích khái quát các báo cáo tài chính o Hoàn thiện phân tích tình hình đảm bảo nguồn vốn cho hoạt động kinh doanh o Hoàn thiện phân tích hiệu quả kinh doanh và khả năng sinh lời - Điều kiện để thực hiện giải pháp o Định hướng chính sách liên quan đến việc phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại các công ty tài chính tại Việt Nam. Việc phân tích tình hình tài chính của các doanh nghiệp nói chung cũng như của PVFC nói riêng mới chỉ được thực hiện khi phát sinh yêu cầu, nhu cầu, mà chưa có tính hệ thống, bài bản, chưa cho thấy hiệu quả thiết thực của nó trong việc ra các quyết định kinh tế. Do vậy việc hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp là hết sức cần thiết và cần phải hoàn thiện cả từ phía các cơ quan chức năng, của Nhà nước, từ phía các đơn vị chủ quản theo ngành, lẫn từ phía các doanh nghiệp kinh doanh. o Về phía Nhà nước và các cơ quan chức năng như Ngân Hàng Nhà nước, Bộ Tài chính cần nhanh chóng hoàn thiện, ổn định các chính sách kinh tế vĩ mô và tăng cường tính hiệu quả hoạt động của thị trường chứng khoán: o Về phía Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt nam cần sớm hoàn thiện quy chế quản lý tài chính, chế độ báo cáo tình hình tài chính, hiệu quả hoạt động của PVFC với Tập đoàn, đảm bảo tính an toàn trong việc sử dụng vốn của tập đoàn đối với PVFC. o Về phía công ty cần có các chính sách tuyển dụng, đãi nhộ thích hợp để thu hút, lôi kéo được các chuyên gia tài chinh, kế toán đáp ứng được (xi) các yêu cầu của công việc, đặc biệt là có các chuyên gia giỏi trong việc phân tích tài chính doanh nghiệp.Nâng cấp, cải tiến hệ thống phần mềm nghiệp vụ, đáp ứng đầy đủ các nhu cầu về cung cấp thông tin, số liệu, tính toán các hệ số phân tích, hỗ trợ tối đa cho việc phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp. (xii) KẾT LUẬN Hơn 20 năm thực hiện công cuộc đổi mới, mở cửa, nền kinh tế Việt nam đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật. Với quá trình hội nhập vào nền kinh tế khu vực và thế giới đã và đang diễn ra một cách toàn diện, chủ động, tích cực. Các tổ chức tín dụng mà đại diện là các ngân hàng, các công ty tài chính đang ngày càng chứng tỏ vai trò quan trọng của mình trong việc là cầu nối kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển của cả nước. Với sự quan tâm của các chủ thể khác nhau tới tình hình hoạt động và thực trạng tài chính của các công ty tài chính ngày càng mở rộng. Nhu cầu thông tin về doanh nghiệp thông qua việc phân tích báo cáo tài chính ngày càng tăng lên. Trong khi đó, do các đặc điểm riêng có về cơ cấu tổ chức, quản lý, hoạt động của mình, công tác lập và phân tích báo cáo tài chính trong các công ty tài chính là tương đối phức tạp. Thực trạng thực hiện công tác này tại các công ty tài chính còn nhiều bất cập và đòi hỏi phải được cải tiến, hoàn thiện. Trong phạm vi luận văn với đề tài: “Hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam thuộc Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam”, tác giả đã giải quyết được một số vấn đề chủ yếu sau: - Hệ thống hoá các vấn đề lý luận liên quan đến việc phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại các Công ty tài chính . - Đánh giá thực trạng phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam. - Đề xuất một số giải pháp đối với các doanh nghiệp cũng như một số kiến nghị chính sách nhằm hoàn thiện phân tích hệ thống báo cáo tài chính tại Tổng công ty tài chính cổ phần Dầu khí Việt Nam và trong các định chế tài chính nói chung.