Mục đích cơ bản của thị trường chứng khoán là tạo nguồn vốn trung và dài hạn cho đầu tư và phát triển đất nước. Trong đó việc thu hút nguồn vốn nhàn rối trong các tầng lớp dân cư, các nhà đầu tư trong và ngoài nước là rất quan trọng phụng vụ cho hoạt động tăng trưởng, phát triển kinh tế đất nước. Bên cạnh đó thị trường chứng khoán cũng là nơi tập dượt thói quen “công khai tài chính” tiến tới lành mạnh hoá nền tài chính nước nhà, là cánh của mở ra để thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài đưa Việt Nam hội nhập với khu vực và thế giới. Để thực hiện những mục tiêu này chúng ta phải từng bước xây dựng một thị trường chứng khoán quy mô và hiện đại với hàng hoá đa dạng và phong phú.
Mục đích cơ bản trong giai đoạn này là giúp công chúng và giới doanh nghiệp cũng như các nhà đầu tư làm quen với thị trường chứng khoán với các hoạt động giao dịch của thị trường, tạo dựng niềm tin đối với công chúng. Hàng hoá tham gia giao dịch trên thị trường phải đảm bảo số lượng và chất lượng cần thiết cũng như các điều kiện khác hướng thị trường chứng khoán thực nơi huy động nguồn vốn trung và dài hạn chủ yếu cho nên kinh tế phục vụ cho Công nghiệp hoá-Hiện đại hoá.
Tạo hàng hoá do đó không chỉ là một nhiệm vụ cấp bách mà còn mang tính chiến lược lâu dài quyết định xu hướng phát triển của thị trường cần phải có các giải pháp tức thời, đồng bộ đảm bảo duy trì hoạt động và mở rộng tầm hoạt động cũng như sự sôi động của thị trường giao dịch.Đồng thời phải có giải pháp về lâu dài taọ nguồn cung tiềm năng và ổn định cho thị trường.
Đó không chỉ là mong muốn của Uỷ ban chứng khoán Nhà nước, của giới đầu tư và ngay cả các doanh nghiệp . Vậy để thực hiện được mục tiêu đó thì bản thân mỗi chủ thể của thị trường chứng khoán cần phải làm gì? Làm như thế nào để đạt được những thành công như mong muốn
30 trang |
Chia sẻ: tuandn | Lượt xem: 2354 | Lượt tải: 4
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề án Giải pháp và kiến nghị nhằm tạo hàng hóa cho thị trường chứng khoán Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
CHƯƠNG I
LÝ LUẬN CHUNG VỀ HÀNG HOÁ CỦA THỊ TRƯỜNG
CHỨNG KHOÁN
I- KHÁI NIỆM, CHỨC NĂNG, VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN.
1.Khái niệm: Thị trường chứng khoán được hiểu một cách chung nhất là nơi diễn ra các hoạt động mua bán, trao đổi các loại hàng hoá - chứng khoán và các dịch vụ tài chính giữa các chủ thể tham gia trên thị trường.
2. Chức năng của thị trường chứng khoán.
Sự ra đời và phát triển của TTCK có vai trò rất quan trọng đối với nền kinh tế của các quốc gia, kể các nước phát triển và nước đang phát triển. Nó thức sự là một kênh huy động vốn hiệu quả, thúc đẩy quá trình tích luỹ, tập trung và phân phối vốn phù hợp với nhu cầu của nền kinh tế. Chức năng này được thể hiện như sau:
2.1 Cung cấp nguồn vốn đầu tư cho nền kinh tế
Như chúng ta biết lượng tiền nhàn rỗi trong nền kinh tế là rất lớn đặc biệt là trong dân cư. Vì vậy, vấn đề tập trung nguồn vốn này để đầu tư sản xuất luôn là vấn đề được rất nhiều tổ chức, nhà quản lý quan tâm. Hiện nay công cụ được họ sử dụng nhiều nhất là phát hành các loại chứng khoán. Khi nhà đầu tư mua chứng khoán do các công ty, tổ chức phát hành, số tiền nhàn rỗi này sẽ được đưa vào sản xuất kinh doanh qua đó góp phần mở rộng đầu tư thúc đẩy kinh tế phát triển. Còn đối với chính phủ, chính quyền địa phương họ có thể phát hành các trái phiếu để tài trợ cho các công trình, đầu tư và phát triển cơ sở hạ tầng hoặc qua đó Ngân hàng Nhà nước phát hành các công cụ trên thị trường mở để điều tiết, thực hiện chính sác kinh tế vĩ mô.
Như vậy, ta có thể thấy thị trường chứng khoán là nơi cung cấp và phân phối các nguồn vốn tiết kiệm. Thông qua thị trường nó được tập trung và phân phối lại cho những người có nhu cầu sử dụng. Việc huy động vốn trên thị trường chứng khoán làm tăng vốn của các công ty và giúp họ tránh các khoản vay có chi phí cao cũng như sự kiểm soát chặt chẽ của Ngân hàng thương mại. Bên cạnh đó cũng tạo điều kiện thuận lợi để các tổ chức, cá nhân nước ngoài đầu tư vào các doanh nghiệp làm ăn hiệu quả, có tiềm năng, mà không phải chụi sự kiểm soát chặt chẽ của nhà nước như khi đầu tư thành lập các doanh nghiệp thông qua nguồn vốn trực tiếp và gián tiếp.
2.2 Tạo môi trường đầu tư cho công chúng.
Thị trường chứng khoán được thành lập và hoạt động dưới sự kiểm soát chặt chẽ của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Vì vậy, nó cung cấp cho công chúng môi trường đầu tư lành mạnh và các cơ hội lựa chọn cực kì phong phú dưới nhiều hình thức khác nhau. Các loại chứng khoán được trao đổi mua bán trên thị trường rất khác nhau về tính chất, lợi nhuận và mức độ sinh lời và đặc biệt là tính thanh khoản của nó. Mỗi nhà đầu tư có mức độ chụi rủi ro khác nhau sẽ chọn cho mình các loại chứng khoán khác nhau, tùy thuộc vào khả năng, mục tiêu và sở thích của họ. Các chứng khoán được mua bán trên thị trường sẽ mạng lại thu nhập và các quyền lợi khác cho người sở hữu, nắm giữ nó.
Bên cạnh đó với sự tham gia đông đảo của quần chúng nhân dân sé làm cho cầu về hàng hoá đa dạng hơn, đông đảo hơn làm tăng tính thanh khoản của thị trường. Đây là điều hết sức quan trọng bởi nó là điều mà bất kì thị trường nước nào cũng cần và tìm mọi cách để đạt được.
2.3 Nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Một doanh nghiệp khi tham gia thị trường tức là nó phải đáp ứng các yêu cầu như: minh bạch quản lý, thường xuyên công bố thông tin,…đồng thời họ chụi sự giám sát của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Vì vậy, nó băt buộc các doanh nghiệp phải sử dụng nguồn vốn huy động được một các hợp lý, đảm bảo khả năng sinh lời nếu không họ sẽ tự bị đào thải ra khỏi thị trường. Mặt khác thông qua thị trường chứng khoán các doanh nghiệp làm ăn tốt, hiệu quả có thể tự quảng bá hình ảnh thương hiệu và uy tín của mình trên thị trường, tạo điều kiện thuận lợi cho việc huy động vốn phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, đổi mới công nghệ, thực hiện tái sản xuất mở rộng, đầu tư vào các dự án mới….
2.4 Giúp chính phủ hoạch định và thực hiện chính sách kinh tế vĩ mô. Thị trường chứng khoán là một trong những chỉ báo hết sức quan trọng và nhạy bén. Nó phản ánh sự ổn định, chu kì kinh doanh của nền kinh tế. Khi chỉ số chứng khoán tăng điều đó có nghía là các hoạt động đầu tư, sản xuất trong nước đang được mở rộng điều này cho phép Chính phủ và các công ty phân bổ lại nguồn lực một các hợp lý tạo điều kiện tái cấu trúc lại nền kinh tế, ngược lại chỉ số trên thị trường chứng khoán có xu hướng giảm điều này có nghĩa là nền kinh tế trong nước đang có diễn biến xấu đòi hỏi Chính phủ phải có những thay đổi , điều chỉnh kịp thời. Mặt khác, thông qua thị trường chứng khoán Chính phủ có thể phát hành các trái phiếu bù đắp thâm hụt Ngân sách Nhà nước và quản lý lạm phát, Ngân hàng Nhà nước có thể phát hành các chứng chỉ, tín phiếu, trái phiếu,… thực hiện chính sách tiền tệ, chính sách tài khoá giúp nền kinh tế phát triển tốt hơn.
3 Vai trò của TTCK đối với sự phát triển kinh tế Việt Nam
Mặc dù thị trường chứng khoán Việt Nam còn khá là non trẻ mới có hơn 6 tuổi nhưng nó đã đóng góp vai trò vô cùng to lớn cho sự phát triển kinh tế đất nước, vai trò này được thể hiện qua một số điểm:
3.1 Là một kênh huy động vốn hiệu quả, phù hợp với nền kinh tế Việt Nam.
Việt Nam là một đất nước đang phát triển khả năng tích tụ, tập trung vốn còn rất thấp và gặp nhiều hạn chế, trong khi đó thị trường tài chính mới ở giai đoạn sơ khai của sự phát triển. Nhưng với sự ra đời của thị trường chứng khoán nó đã tạo ra những bước tiến đột phá cho nền kinh tế đất nước và thực sự trở thành một kênh huy độngvốn vô cùng hiệu quả cho các doanh nghiệp. Nhờ có nó mà lượng tiền tiết kiệm trong dân cư được tích tụ tập trung thành các nguồn vốn đầu tứ có hiệu quả. Bên cạnh đó luồng vốn từ các nhà đầu tư nước ngoài chảy vào Việt Nam cũng không ngừng tăng lên. Tính đến thời điểm hiện tại( tính theo vốn gốc) lượng vốn đạt đến 2 tỷ USD còn nếu tính theo lượng vốn hoá thị trường thì con số này đã lên đến trên 4 tỷ USD, theo thông tin từ UBCKNN thì trong vòng từ tháng 6 đến cuối tháng 12 lượng vốn đầu tư gián tiếp đổ vào Việt Nam có thể tăng lên 600 triệu USD. Có thể nói đây là một con số đáng mơ ước với một thị trường còn rất mới mẻ như nước ta. Điều đó cũng khẳng định rằng nó thực sự là một kênh huy động vốn hiệu quả.
3.2 Thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu.
3.3 Thúc đẩy cổ phàn hoá doanh nghiệp Nhà nước
Khi chúng ta đưa thị trường chứng khoán vào hoạt động điều đó có nghĩa là chúng ta đã chấp nhận cuộc cạnh tranh, bình đẳng công bằng đối với tất cả doanh nghiệp nói chung trong nền kinh tế. Doanh nghiệp muốn niêm yết chứng khóan khoán của mình trên thị trường thì họ bắt buộc phải tiến hành Cổ phần hoá. Bởi chí có các doanh nghiệp cổ phần mới được phát hành đầy đủ các loại chứng khoán ( công ty trách nhiệm hữu hạn chỉ được phát hành trái phiếu), điều này giúp họ phát huy được thế mạnh tự chủ, tự lập, tự cường không chụi sự quản lý, can thiệp của Nhà nước tạo lợi thế trong kinh doanh và huy động vốn. Như vậy có thể kết luận Cổ phần hoá là con đường và mô hinh ưu việt nhất để doanh nghiệp phát triển.
Theo báo cáo gần đây cho thấy, ở Việt Nam tính từ thời điểm doanh nghiệp nhà nước đầu tiên đi vào cổ phần hoá thì đến nay có khoảng hơn 4000 Doanh nghiệp Nhà nước đã hoàn thành cổ phần hoá. Trong đó riêng khoảng thời gian từ năm 2000 đến nay, đã có khoảng hơn 3500 doanh nghiệp được cổ phần hoá. Đây cũng là thời gian thị trường chứng khoán mới được thành lập và đi vào hoạt động, điều này đã chứng tỏ thị trường chứng khoán có vai trò vô cùng quan trọng trong tiến trình cổ phần hoá doanh nghiệp.
Trong 7 năm qua, hay nói rộng hơn việc Cổ phần hoá Doanh nghiệp Nhà nước ở Việt Nam đã đạt được những thành tựu vô cùng to lớn. Điều này đã góp phần vô cùng quan trọng đối với đổi mới kinh tế, chuyển nền kinh tế từ cơ chế tập trung, bao cấp sang cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, mở rộng phạm vi kinh doanh, quyền đầu tư của khu vực kinh tế nước ngoài thông qua chính sách thu hút vốn đầu tư nước ngoài, khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển, nâng cao hiệu quả kinh tế.
3.4 Thúc đẩy hội hội nhập kinh tế quốc tế
Thị trường chứng khoán Việt Nam ra đời giúp cho các doanh nghiệp Việt Nam thu hút được luồng vốn đầu tư nước ngoài rẻ hơn, tăng cường đầu tư tiết kiệm bên ngoài mà ít chụi sự kiểm soát của Nhà nước. Đồng thời thông qua đó họ cũng có thể Niêm yết cổ phiếu, trái phiếu của mình trên thị trường chứng khoán nước khác, điều này còn mới mẻ với các doanh nghiệp Việt Nam nhưng lợi ích của nó mang lại là rất lớn: họ có vốn, quảng bá hình ảnh, thương hiệu của mình… mở rộng cơ hội kinh doanh của các công ty trong nước.
Bên cạnh đó các doanh nghiệp cũng nhận ra rằng xu thế hội nhập và toán cầu hoá là xu thế tất yếu hiện tại và tương lai. Có nhiều con đường và các làm để tiến tới xu thế này nhưng hiệu quả nhất vẫn là thông qua thị trường chứng khoán bởi nó là con đường nhanh và hiệu quả nhất, tiết kiệm được thời gian và chi phí. Đồng thời nó cũn thúc đẩy họ phải tăng tính cạnh tranh, sáng tạo, hoạt động có hiệu quả trên thị trường trong nước và quốc tế thì mới có thể phát triển và đứng vững được.
HÀNG HOÁ TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
Một trong những yếu tố tạo nên sự hoạt động sôi động của thị trường chứng khoán là hàng hoá của thị trường chứng khoán. Đó là công cụ xác nhận tư cách chủ sở hữu đối với một công ty (cổ phiếu), hay mối quan hệ chủ nợ với một công ty hay một cơ quan chính phủ (trái phiếu), hoặc xác nhận các quyền đối với quyền sở hữu (thể hiện ở một số công cụ phái sinh)
Các chứng khoán được chia ra làm 4 nhóm chính là:
- Cổ phiếu (chứng khoán vốn - Equity Securities)
- Trái phiếu (Chứng khoán nợ - Debt Securities)
- Các công cụ chuyển đổi
- Các công cụ phái sinh
1. Cổ phiếu
1.1 Khái niệm: Khi một công ty gọi vốn, số vốn cần gọi đó được chia thành nhiều phần nhỏ bằng nhau gọi là cổ phần. Người mua cổ phần gọi là cổ đông. Cổ đông được cấp một giấy chứng nhận sở hữu cổ phần gọi là cổ phiếu và chỉ có công ty cổ phần mới phát hành cổ phiếu. Như vậy, cổ phiếu chính là một chứng thư chứng minh quyền sở hữu của một cổ đông đối với một công ty cổ phần và cổ đông là người có cổ phần thể hiện bằng cổ phiếu. Thông thường hiện nay các công ty cổ phần thường phát hành 02 dạng cổ phiếu: Cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi. Các cổ đông sở hữu cổ phiếu thông thường có quyền hạn và trách nhiệm đối với công ty như: Được chia cổ tức theo kết quả kinh doanh; Được quyền bầu cử, ứng cử vào bộ máy quản trị và kiểm sóat công ty; Và phải chịu trách nhiệm về sự thua lỗ hoặc phá sản tương ứng với phần vốn góp của mình. Các cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi cũng là hình thức đầu tư vốn cổ phần như cổ phiếu thông thường nhưng quyền hạn và trách nhiệm hạn chế như: lợi tức cố định; không có quyền bầu cử, ứng cử..v.v
1.2 Tác dụng của phát hành cổ phiếu
Đối với Công ty phát hành: Việc phát hành Cổ phiếu sẽ giúp cho Công ty có thể huy động vốn khi thành lập hoặc để mở rộng kinh doanh. Nguồn vốn huy động này không cấu thành một khoản nợ mà công ty phải có trách nhiệm hoàn trả cũng như áp lực về khả năng cân đối thanh khoản của công ty sẽ giảm rất nhiều, trong khi sử dụng các phương thức khác như phát hành trái phiếu công ty, vay nợ từ các tổ chức tín dụng ...thì hoàn toàn ngược lại. Tuy nhiên, mỗi phương thức huy động đều có những ưu nhược điểm riêng và nhà quản lý công ty phải cân nhắc, lựa chọn tùy từng thời điểm và dựa trên những đặc thù cũng như chiến lược kinh doanh của công ty để quyết định phương thức áp dụng thích hợp.
Đối với nhà Đầu tư Cổ phiếu: Các nhà đầu tư trên thị trường sẵn sàng mua Cổ phiếu được công ty phát hành. Giấy chứng nhận sở hữu cổ phần được phát hành dưới dạng chứng thư có giá và được xác định thông qua việc chuyển dịch, mua bán chúng trên thị trường chứng khoán giữa các chủ thể đầu tư và được pháp luật bảo vệ. Mặt khác, người mua cổ phiếu nghĩ rằng đồng vốn họ đầu tư được các nhà quản lý công ty sử dụng có hiệu quả, tạo ra nhiều lợi nhuận hoặc đánh giá hoạt động cũng như tiềm năng phát triển, sinh lợi của công ty dự định đầu tư là cao, và đương nhiên họ sẽ được hưởng một phần từ những thành quả đó thông qua việc thanh toán cổ tức cho các cổ đông, đồng thời giá trị cổ phần sở hữu cũng sẽ gia tăng trên cơ sở thực tại và triển vọng phát triển của công ty mình đã chọn. Thông thường, khả năng sinh lợi, thu hồi vốn đầu tư cổ phiếu tỷ lệ thuận vớI giá cả giao dịch cổ phiếu trên thị trường.
2. Trái phiếu.
2.1 Khái niệm : Trái phiếu là một loại chứng khoán quy định nghĩa vụ của người phát hành (người vay tiền) phải trả cho người nắm giữ chứng khoán (người cho vay) một khoản tiền xác định, thường là trong những khoảng thời gian cụ thể, và phải hoàn trả khoản cho vay ban đầu khi nó đáo hạn 2.2 Đặc điểm
2.21. Một trái phiếu thông thường có ba đặc trưng chính
+ Mệnh giá
+ Lãi suất định kì ( Coupon)
+ Thời hạn
2.22 Trái phiếu thể hiện quan hệ chủ nợ - con nợ giữa người phát hành và người đầu tư.
Phát hành trái phiếu là đi vay vốn. Mua trái phiếu là cho người phát hành vay vốn và như vậy, trái chủ là chủ nợ của người phát hành. Là chủ nợ, người nắm giữ trái phiếu (trái chủ) có quyền đòi các khoản thanh toán theo cam kết về khối lượng và thời hạn, song không có quyền tham gia vào những vấn đề của bên phát hành
2.23. Lãi suất của các trái phiếu rất khác nhau, được quy định bởi các yếu tố
Cung cầu vốn trên thị trường tín dụng. Lượng cung cầu vốn đó lại tuỳ thuộc vào chu kỳ kinh tế, động thái chính sách của ngân hàng trung ương, mức độ thâm hụt ngân sách của chính phủ và phương thức tài trợ thâm hụt đó.Mức rủi ro của mỗi nhà phát hành và của từng đợt phát hành. Cấu trúc rủi ro của lãi suất sẽ quy định lãi suất của mỗi trái phiếu. Rủi ro càng lớn, lãi suất càng cao.
Thời gian đáo hạn của trái phiếu: Nếu các trái phiếu có mức rủi ro như nhau, nhìn chung thời gian đáo hạn càng dài thì lãi suất càng cao.
2.3 Phân loại trái phiếu
Thông thường trên thị trường trái được phân loại như sau:
2.31 Căn cứ vào việc có ghi danh hay không :
* Trái phiếu vô danh: là trái phiếu không mang tên trái chủ, cả trên chứng chỉ cũng như trên sổ sách của người phát hành. Những phiếu trả lãi đính theo tờ chứng chỉ, và khi đến hạn trả lãi, người giữ trái phiếu chỉ việc xé ra và mang tới ngân hàng nhận lãi. Khi trái phiếu đáo hạn, người nắm giữ nó mang chứng chỉ tới ngân hàng để nhận lại khoản cho vay.
* Trái phiếu ghi danh: Là loại trái phiếu có ghi tên và địa chỉ của trái chủ, trên chứng chỉ và trên sổ của người phát hành. Hình thức ghi danh có thể chỉ thực hiện cho phần vốn gốc, cũng có thể là ghi danh toàn bộ, cả gốc lẫn lãi. Dạng ghi danh toàn bộ mà đang ngày càng phổ biến là hình thức ghi sổ. Trái phiếu ghi sổ hoàn toàn không có dạng vật chất, quyền sở hữu được xác nhận bằng việc lưu giữ tên và địa chỉ của chủ sở hữu trên máy tính.2.32. Căn cứ vào đối tượng phát hành trái phiếu đó
* Trái phiếu chính phủ: là những trái phiếu do chính phủ phát hành nhằm mục đích bù đắp thâm hụt ngân sách, tài trợ cho các công trình công ích, hoặc làm công cụ điều tiết tiền tệ hoặc làm công cụ điều tiết tiền tệ.Trái phiếu chính phủ là loại chứng khoán không có rủi ro thanh toán và cũng là loại trái phiếu có tính thanh khoản cao. Do đặc điểm đó, lãi suất của trái phiếu chính phủ được xem là lãi suất chuẩn để làm căn cứ ấn định lãi suất của các công cụ nợ khác có cùng kì hạn
* Trái phiếu công trình: là loại trái phiếu được phát hành để huy động vốn cho những mục đích cụ thể, thường là để xây dung những công trình cơ sở hạ tầng hay công trình phúc lợi công cộng. Trái phiếu này có thể do chính phủ trung ương hoặc chính quyền địa phương phát hành
*Trái phiếu công ty: là các trái phiếu do các công ty phát hành để vay vốn dài hạn. Trái phiếu công ty có đặc điểm:
Trái chủ được trả lãi định kỳ và trả gốc khi đáo hạn, song không được tham dự vào các quyết định của công ty. Nhưng cũng có loại trái phiếu không được trả lãi định kỳ, người mua được mua dưới mệnh giá và khi đáo hạn được nhận lại mệnh giá. Khi công ty giải thể hoặc thanh lý, trái phiếu được ưu tiên thanh toán trước các cổ phiếu. Có những điều kiện cụ thể kèm theo, hoặc nhiều nhiều hình thức đảm bảo cho vay. Trái phiếu công ty bao gồm những loại sau: - Trái phiếu có đảm bảo: là trái phiếu được đảm bảo bằng những tài sản thế chấp cụ thể, thường là bất động sản và các thiết bị. Người nắm giữ trái phiếu này được bảo vệ ở một mức độ cao trong trường hợp công ty phá sản, vì họ có quyền đòi nợ đối với một tài sản cụ thể.
- Trái phiếu không đảm bảo: Trái phiếu tín chấp không được đảm bảo bằng tài sản mà được đảm bảo bằng tín chấp của công ty. Nếu công ty bị phá sản, những trái chủ của trái phiếu này được giải quyết quyền lợi sau các trái chủ
có ba bảo đảm, nhưng trước cổ đông.
Các trái phiếu tín chấp có thể chuyển đổi cho phép trái chủ được quyền chuyển trái phiếu thành cổ phiếu thường của công ty phát hành. Tuỳ theo quy định, việc chuyển đổi có thể được tiến hành vào bất cứ thời điểm nào, hoặc chỉ vào những thời điểm cụ thể xác định. Ngoài những đặc điểm trên, mỗi đợt trái phiếu được phát hành có thể được gắn kèm theo những đặc tính riêng khác nữa nhằm đáp ứng nhu cầu cụ thể của một bên nào đó. Cụ thể là:
+ Trái phiếu có thể mua lại: cho phép người phát hành mua lại chứng khoán trước khi đáo hạn khi thấy cần thiết. Đặc tính này có lợi cho người phát hành song lại bất lợi cho người đầu tư, nên loại trái phiếu này có thể có lãi suất cao hơn so với những trái phiếu khác có cùng thời hạn.
+ Trái phiếu có thể bán lại: cho phép người nắm giữ trái phiếu được quyền bán lại trái phiếu cho bên phát hành trước khi trái phiếu đáo hạn. Quyền chủ động trong trường hợp này thuộc về nhà đầu tư, do đó lãi suất của trái phiếu này có thể thấp hơn so với những trái phiếu khác có cùng thời hạn. + Trái phiếu có thể chuyển đổi: cho phép người nắm giữ nó có thể chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu thường, tức là thay đổi tư cách từ người chủ nợ trở thành người chủ sở hữu của công ty. Loại trái phiếu này thuộc vào nhóm hàng hoá chứng khoán có thể chuyển đổi được đề cập tới dưới đâ:
2.4. Lợi ích của đầu tư trái phiếu
- Dù làm ăn thua lỗ, công ty vẫn phải trả đủ tiền lãi, không cắt giảm hoặc bỏ như cổ phiếu. Nếu công ty ngừng hoạt động, thanh lý tài sản, trái chủ được trả tiền trước người có cổ phần ưu đãi và cổ phần thông thường. Nhưng nếu công ty có lợi nhuận cao, công ty có thể chia thêm cổ tức cho người có cổ phần, thì trái chủ vẫn được hưởng ở mức đã định.
- Trái phiếu có loại được miễn thuế thu nhập (trái phiếu Chính phủ, trái phiếu chính quyền địa phương). Đối với những người có thu nhập cao, mua trái trên vẫn có lợi
Trái phiếu trên thị trường thứ cấp có giá lên xuống đối nghịch với lãi suất thị trường. Nếu biết tính toán phân tích để thực hiện mua bán thì vẫn có lợi.
2.5. Bất lợi đầu tư trái phiếu
- Khi nhận được tiền lãi phải lo đầu tư số tiền đó vì rất ít công ty có - chương trình tái đầu tư tiền lãi trái phiếu. Trong khi đó, nhiều công ty có chương trình tái đầu tư cổ tức. Cổ đông có thể mua thêm cổ phần được miễn sở phí, và có khi còn được mua cổ phần với giá rẻ hơn giá thị trường.
- Giá trái phiếu công ty cũng biến động khá mạnh trên thị trường: khi lãi suất suất thị trường lên cao hơn lãi suất trái phiếu thì giá trái phiếu sẽ hạ. Khi cơ quan đánh giá xếp loại doanh nghiệp, đánh giá công ty phát hành từ loại AAA(3A) xuống AA(2A) hoặc xuống BBB(3B) thì giá trái phiếu cũng sẽ bị hạ.
Hoặc khi có sự mất mát thị trường, vỡ nợ… thì giá trái phiếu cũng sẽ bị hạ giá và giá trái phiếu cũng sẽ giảm đi khi ít người mua.
2.6. Những điều cần chú ý khi đầu tư vào trái phiếu.
Trước khi mua trái phiếu cần tìm hiểu hai điều: Chiều hướng hay xu hướng lên của lãi xuất và uy tín của công ty phát hanh. Nên mua trái phiếu lúc lãi suất đang ở thời điểm cao nhất và đang trên đà giảm dần. Và nên mua trái phiếu dài hạn để có thể được hưởng lãi suất cao trong một thời gian dài. Ngược lại, lúc lãi suất đang ở mức thấp nhất và bắt đầu tăng, nên bán trái phiếu dài hạn đi để mua vào trái phiếu trung và dai hạn.
3. Chứng khoán có thể chuyển đổi
3.1 Chứng khoán có thể chuyển đổi
Khái niệ