Đề tài Đánh giá hiệu qủa kinh tế mô hình nuôi gà bán chăn thả tại Thị Xã Hương Thủy,Tỉnh Thừa Thiên Huế

iLỜI CẢM ƠN Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này, tôi đã nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của các thầy cô giáo, các chú, các bác trong ban lãnh đạo Hợp tác xã NN Thủy Thanh 1 cùng toàn thể bà con nông dân. Qua đây, tôi xin phép bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc đến: - Thầy giáo –Thạc sĩ Nguyễn Lê Hiệp, người đã trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ tận tình trong suốt quá trình thực tập, nghiên cứu và hoàn tất khóa luận tốt nghiệp. - Các thầy cô giáo trường Đại học Kinh tế Huế đã tận tình giảng dạy tôi trong suốt bốn năm học, trang bị cho tôi những kiến thức cần thiết để có thể hoàn thiện khóa luận tốt nghiệp và nghề nghiệp trong tương lai - Hợp tác xã NN Thủy Thanh 1,Xã Thủy Thanh,Thị Xã Hương Thủy, đặc biệt là các chú, các bác trong Ban lãnh đạo Hợp tác xã đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi học hỏi kinh nghiệm thực tế và các hộ gia đình đã nhiệt tình giúp đỡ tôi tiến hành điều tra thu thập số liệu để nghiên cứu đề tài. - Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn đến gia đình, bạn bè và người thân đã chia sẻ, động viên tôi trong quá trình thực hiện khóa luận tốt nghiệp. Do thời gian thực tập, kiến thức và khả năng còn hạn chế nên nội dung đề tài này không tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong quý thầy cô và bạn bè giúp đỡ, góp ý để đề tài này được hoàn chỉnh hơn Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn Sinh viên thực hiện Nguyễn Thị Thu Thảo Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế ii MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài............................................................................................................................. 1 2. Mục đích nghiên cứu ...................................................................................................................... 2 3. Phương pháp nghiên cứu................................................................................................................ 2 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................................................. 3 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ................................................................ 5 CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ CẦN NGHIÊN CỨU............................................... 5 1.1. Cơ sở thực tiễn.............................................................................................................................. 5 1.1.1. Lý luận chung về hiệu quả kinh tế .......................................................................................... 5 1.1.2. Giới thiệu mô hình nuôi gà bán chăn thả.............................................................................. 12 1.1.3. Vai trò vị trí của ngành chăn nuôi gia cầm........................................................................... 13 1.1.4. Xu hướng phát triển chăn nuôi gà hiện nay ......................................................................... 14 1.2. Cơ sở thực tiễn............................................................................................................................ 15 1.2.1. Tình hình chăn nuôi gà trên thế giới ..................................................................................... 15 1.2.2. Tình hình chăn nuôi gà của Việt Nam................................................................................. 18 1.2.2. Tình hình chăn nuôi gà ở Thừa Thiên Huế .......................................................................... 22 1.2.3. Thực trạng giết mổ và chế biến ............................................................................................. 23 1.2.4. Đánh giá tình hình nuôi gà trong thời gian qua. ................................................................. 24 1.2.5. Bài học kinh nghiệm............................................................................................................... 27 CHƯƠNG IIĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ KINH TẾ MÔ HÌNH NUÔI GÀ THỊT BÁN CHĂN THẢ TẠI THỊ XÃ HƯƠNG THỦY-TỈNHTHỪA THIÊN HUẾ ................................ 30 2.1. Điều kiện tự nhiên...................................................................................................................... 30 2.1.1. Vị trí địa lý............................................................................................................................... 30 2.1.2. Khí hậu và thủy văn................................................................................................................ 31 2.2 Điều kiện kinh tế xã hội............................................................................................................. 32 2.2.1 Tình hình phát triển kinh tế..................................................................................................... 32 2.3 Những thuận lợi và khó khăn đối với phát triển chăn nuôi gà................................................ 36 Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế iii 2.3.1 Thuận lợi................................................................................................................................... 36 2.3.2 Khó khăn................................................................................................................................... 37 2.4. Thực trạng nuôi gà bán chăn thả tại Thị xã Hương Thủy...................................................... 38 2.4.1. Thông tin chung về các hộ điều tra tại Thị xã Hương Thủy............................................... 38 2.4.2 Phân tích kết quả và hiệu quả của hộ nông dân tại địa bàn nghiên cứu ............................ 42 2.5. Kết quả và hiệu quả chăn nuôi gà của các hộ điều tra theo các đối tượng điều tra ............. 51 2.5.1. Kết quả và hiệu quả kinh tế theo mức đầu tư....................................................................... 51 2.5.4. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả và hiệu quả chăn nuôi gà của các hộ điều tra........................................................................................................................................... 55 2.5.5. Phân tích các nhân tố khác ảnh hưởng đến kết quả và hiệu quả kinh tế chăn nuôi gà. ...................................................................................................................................... 62 2.5.6. Thị trường tiêu thụ các sản phẩm chăn nuôi gà ở Thị Xã Hương Thủy............................ 64 CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH TẾ CHĂN NUÔI GÀ CỦA THỊ XÃ HƯƠNG THỦY ..................................................................... 66 3.1 Phân tích SWOT ........................................................................................................................ 66 3.2. Định hướng,mục tiêu phát triển chăn nuôi gà......................................................................... 69 3.2.1. Định hướng.............................................................................................................................. 69 3.2.2. Mục tiêu ................................................................................................................................... 70 3.3. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả kinh tế chăn nuôi gà của Thị xã Hương Thủy........... 71 3.3.1. Nhóm giải pháp về kỹ thuật................................................................................................... 71 3.3.2. Nhóm giải pháp về cơ chế chính sách ................................................................................. 72 3.3.3. Nhóm giải pháp đối với chính quyền địa phương .............................................................. 73 3.3.4. Nhóm giải pháp đối với người chăn nuôi gà của Thị xã Hương Thủy ............................. 77 PHẦN III............................................................................................................................................ 79 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ......................................................................................................... 79 1. Kết luận .......................................................................................................................................... 79 2. Kiến nghị........................................................................................................................................ 81Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế iv DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1: Phân bổ số lượng gia súc, gia cầm thế giới năm 2009..............................................17 Bảng 2: Các nước có số lượng gà nhiều nhất thế giới năm 2009...........................................18 Bảng 3: Phân bố đàn gia cầm của Việt Nam qua 2 năm 2009- 2010 ....................................19 Bảng 4: Số lượng đàn gà phân bố trên địa bàn Thừa Thiên Huế qua các năm....................22 Bảng 5 : Tình hình dân số và lao động Thị Xã Hương Thủy. ..............................................34 Bảng 6: Tình hình sử dụng đất của Thị Xã Hương Thủy........................................................35 Bảng7 : Tình hình nhân khẩu và lao động của các hộ điều tra ...............................................38 Bảng 8 : Tình hình sử dụng đất đai của các hộ điều tra...........................................................40 Bảng 9: Chi phí sản xuất và kết cấu chi phí sản xuất của các hộ điều tra..............................42 Bảng 10: Kết quả và hiệu quả kinh tế chăn nuôi gà.................................................................48 Bảng 11: Hiệu quả sử dụng lao động và hiệu quả sử dụng vốn .............................................50 Bảng 12: Kết quả và hiệu quả kinh tế theo mức đầu tư...........................................................52 Bảng 13: Kết quả và hiệu quả kinh tế theo thời gian chăn nuôi. ............................................54 Bảng 14: Kết quả và hiệu quả chăn nuôi gà ảnh hưởng theo chi phí thức ăn .......................57 Bảng 15: Kết quả và hiệu quả chăn nuôi gà ảnh hưởng theo chi phí chuồng trại.................58 Bảng 16: Kết quả và hiệu quả chăn nuôi gà ảnh hưởng theo chi phí khác............................60 Bảng 17: Kết quả và hiệu quả chăn nuôi gà ảnh hưởng theo số năm kinh nghiệm..............61 Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế vDANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 1: Lượng phân bố đàn gà trên thế giới năm 2009......................................................17 Biểu đồ 2: Thể hiện kết quả kinh tế chăn nuôi gà theo nhóm quy mô nuôi/năm .................49 Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế vi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT CN Chăn nuôi TX Thị xã GMP Good Manufacturing Practice HACCP Hazard Analysis and Critical Control Point TD& MNPB Trung du và miền núi phía Bắc BTB& DHMT Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung ĐB Đồng bằng GO Giá trị sản xuất C Chi phí sản xuất NB Lợi nhuận ròng MI Thu nhập hỗn hợp TT Chi phí trực tiếp TC Chi phí tự có De Khấu hao tài sản cố định i Lãi suất Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế vii TÓM TẮT NGHIÊN CỨU Mô hình nuôi gà bán chăn thả trên địa bàn Thị Xã Hương Thủy đang cho hiệu quả tốt về mặt kinh tế và xã hội, giúp giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người dân, kinh phí đầu tư phù hợp các hộ gia đình có ít vốn. Các hộ ít vốn có điều kiện mở rộng chăn nuôi góp phần thực hiện mục tiêu phát triển chăn nuôi theo hướng bền vững lâu dài. Hoạt động chăn nuôi gà đã có từ rất lâu nhưng vấn đề được đề cập nhiều là cách thức chăn nuôi, phương pháp nuôi,chứ thực sự chưa có nghiên cứu nào đánh giá hiệu quả kinh tế trong hoạt động chăn nuôi gà bán chăn thả tại TX Hương Thủy một cách cụ thể và khoa học. Chính vì lẽ đó, chúng tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “ Đánh giá hiệu quả kinh tế mô hình nuôi gà bán chăn thả tại TX Hương Thủy. Tỉnh Thừa Thiên Huế”  Mục đích nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về HQKT trong CN nói chung và CN gà nói riêng - Đánh giá hiệu quả CN gà thịt bán chăn thả ở các nông hộ trên địa bàn TX Hương Thủy - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu HQKT chăn nuôi của các nông hộ.  Số liệu nghiên cứu - Sơ cấp: Số liệu sơ cấp được thu thập thông qua việc thiết kế phiếu điều tra phỏng vấn và tiến hành phỏng vấn trực tiếp 50 hộ được lựa chọn ngẫu nhiên. - Thứ cấp: Số liệu thứ cấp được thu thập từ Hợp tác xã nông nghiệp các xã, phường, Ủy ban nhân dân TX Hương Thủy, Trạm thú y TX Hương Thủy, Phòng thống kê TX Hương Thủy ,sách, báo, internet....  Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử - Phương pháp điều tra thu thập số liệu: - Phương pháp phân tổ - Phương pháp phân tích thống kê - Phương pháp chuyên gia, chuyên khảo  Kết quả nghiên cứu Bằng các phương pháp nghiên cứu trên, đề tài đã chỉ ra đuợc hiệu quả kinh tế và các nhân tố ảnh hưởng đến kết kết quả và hiệu quả chăn nuôi gà,từ đó đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao kết quả và hiệu quả kinh tế cho các hộ chăn nuôi. Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế 1PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Nông nghiệp vẫn là ngành sản xuất vật chất cơ bản giữ vai trò lớn trong việc phát triển kinh tế ở hầu hết cả nước, nhất là các nước đang phát triển. Ở những nước này còn nghèo, đại bộ phận sống bằng nghề nông. Bên cạnh đó, xã hội đang ngày càng phát triển, đời sống của con người ngày càng được nâng cao thì nhu cầu của con người về lương thực, thực phẩm cũng không ngừng tăng cả về số lượng, chất lượng và chủng loại. Lương thực, thực phẩm và vệ sinh an toàn thực phẩm là vấn đề sống còn của nhân loại. Ngày nay nông nghiệp có vai trò quan trọng cung cấp lương thực và các loại thực phẩm nuôi sống cả nhân loại trên trái đất. Ngành chăn nuôi không chỉ có vai trò cung cấp thịt, trứng, sữa là các thực phẩm cơ bản cho dân số của cả hành tinh mà còn góp phần đa dạng nguồn giene và đa dạng sinh học trên trái đất. Chăn nuôi là một trong những ngành chính trong hệ thống nông nghiệp hiện nay, không chỉ đóng góp giá trị vào tổng thu nhập cho đất nước, chăn nuôi góp phần giải quyết việc làm cho người dân, nâng cao đời sống, cải thiện bữa ăn cho gia đình. Chăn nuôi hiện nay đang phát triển theo hướng tăng dần về số lượng và chất lượng. Áp dụng khoa học kĩ thuật tiên tiến trong nông nghiệp nói riêng và chăn nuôi nói chung. Trong lĩnh vực chăn nuôi hiện nay trong lĩnh vực chăn nuôi hiện nay được phân ra thành nhiều loại như chăn nuôi đại gia súc, gia cầm, thủy hải sản một loại cho những giá trị kinh tê riêng. Hiện nay, chăn nuôi gia cầm đang có xu hướng phát triển mạnh nhờ những lợi thế mà nó mang lại cho người chăn nuôi: vốn đầu tư không lớn như chăn nuôi đại gia súc, tận dụng được các nguồn lực sẵn có trong gia đình. Tuy nhiên, chăn nuôi gà vẫn còn gặp một số trở ngại, khó khăn nhất định bởi trong khi giá cả vật tư biến động, chi phí dành cho các dịch vụ thuê ngoài tăng cao thì giá nông sản lại không ổn định và có xu hướng giảm, đồng thời, vốn sản xuất còn thiếu, trình độ lao động nông nghiệp vẫn còn hạn chế, số lượng lao động nông nghiệp đang giảm dần do chuyển sang các ngành nghề, lĩnh vực khác, và một số khó khăn khác như sức khỏe, tuổi táccủa lao động nông nghiệp. Mặc dù vậy chăn nuôi cũng là một trong những thế mạnh của Thị Xã Hương Thủy. Đặc biệt trong những năm gần đây Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế 2việc chăn nuôi gia cầm trong Thị Xã phát triển khá nhanh, tổng bình quân mỗi hộ nuôi với quy mô đàn từ 500-1.000 con, cá biệt có những hộ chăn nuôi với quy mô lớn hơn từ 2.000-5.000 con. Nhiều mô hình chăn nuôi gà thả trên địa bàn Thị Xã đang cho hiệu quả tốt về mặt kinh tế và xã hội, giúp giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người dân, kinh phí đầu tư phù hợp các hộ gia đình có ít vốn. Đặc biệt là các hộ nghèo đã giúp họ thoát nghèo. Các hộ ít vốn có điều kiện mở rộng chăn nuôi góp phần thực hiện mục tiêu phát triển chăn nuôi theo hướng bền vững lâu dài. Hoạt động chăn nuôi gà đã có từ rất lâu nhưng vấn đề được đề cập nhiều là cách thức chăn nuôi, phương pháp nuôi,chứ thực sự chưa có nghiên cứu nào đánh giá hiệu quả kinh tế trong hoạt động chăn nuôi gà bán chăn thả tại Thị Xã Hương Thủy một cách cụ thể và khoa học. Chính vì lẽ đó, chúng tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “ Đánh giá hiệu quả kinh tế mô hình nuôi gà bán chăn thả tại Thị Xã Hương Thủy. Tỉnh Thừa Thiên Huế” nhằm đánh giá hiệu quả kinh tế chăn nuôi gà thả vườn ở địa phương và tìm hiểu những khó khăn, nguyên nhân gây ra khó khăn nhằm đưa ra một số giải pháp chủ yếu khắc phục góp phần nâng cao năng suất cũng như nâng cao thu nhập cho người dân nơi đây. 2. Mục đích nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi nói chung và chăn nuôi gà nói riêng - Đánh giá hiệu quả chăn nuôi gà thịt bán chăn thả ở các nông hộ trên địa bàn Thị Xã Hương Thủy - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế chăn nuôi của các nông hộ. 3. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử làm phương pháp luận: Phương pháp này nhằm xây dựng tiền đề lý luận cho đề tài. Trên cơ sở đó, xem xét các sự vật hiện tượng, sự vận động và biến đổi của nó trong mối quan hệ và liên hệ chặt chẽ với nhau. Thông qua cách nhìn nhận vấn đề đó để có cơ sở đánh giá bản chất các sự vật, hiện tượng trong điều kiện cụ thể tại Thị Xã Hương Thủy Phương pháp điều tra thu thập số liệu: Trư ờ g Đạ i họ c K inh tế H uế 3Chọn địa điểm điều tra: căn cứ vào tình hình thực tế của địa phương, tôi đã chọn điều tra ở các xã Thủy Phù, Phường Thủy Dương, Phường Thủy Phương, Xã Thủy Lương, Phường Phú Bài. Chọn mẫu điều tra: Tổng số mẫu điều tra là 50 tương ứng với 50 hộ cụ thể như sau: Xã Thủy Phù: 20 hộ Phường Thủy Phương: 2 hộ Phường Thủy Dương: 4 hộ Phường Thủy Lương: 8 hộ Phường Phú Bài: 4 hộ Xã Thủy Thanh: 12 hộ Tất cả các hộ được chọn theo phương pháp ngẫu nhiên không lặp. Thu thập số liệu: Sơ cấp: Số liệu sơ cấp được thu thập thông qua việc thiết kế phiếu điều tra phỏng vấn và tiến hành phỏng vấn trực tiếp 50 hộ được lựa chọn ngẫu nhiên. Thứ cấp: Số liệu thứ cấp được thu thập từ Hợp tác xã nông nghiệp các xã, phường, Ủy ban nhân dân Thị Xã Hương Thủy, Trạm thú y Thị Xã Hương Thủy, Phòng thống kê Thị Xã Hương Thủy ,sách, báo, internet.... Phương pháp phân tổ: căn cứ vào các tiêu thức khác nhau như mức đầu tư chi phí, quy mô chăn nuôi, của các hộ điều tra mà tiến hành phân tổ có tính chất khác nhau. Phương pháp phân tích thống kê: từ các số liệu thu thập được, vận dụng các phương pháp số tuyệt đối, số tương đối, số bình quân, phương pháp so sánh để phân tích sự khác biệt giữa mức đầu tư,sản lượng thu được từ quá trình nuôi Phương pháp chuyên gia, chuyên khảo: Để có thể thực hiện và hoàn thành đề tài này tôi đã trao đổi, tham khảo ý kiến, kinh nghiệm của các cán bộ trực thuộc các cơ quan đoàn thể khác nhau. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Do khả năng và thời gian có hạn nên tôi chỉ tập trung nghiên cứu kết quả và hiệu quả kinh tế mô hình nuôi gà bán chăn thả và các nhân tố ảnh hưởng đến kết quả và hiệu quả chăn nuôi của nông hộ ở các thôn thuộc Thị Xã Hương Thủy Trư ờ Đạ i họ c K inh tế H uế 4Phạm vi nghiên cứu: Không gian: đề tài tập trung nghiên cứu một số nông hộ chăn nuôi gà thả vườn tại Thị Xã Hương Thủy Thời gian: đề tài tập trung nghiên cứu tình hình chăn nuôi gà thả vườn vào năm 2011 của Thị Xã Hương Thủy Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế 5PHẦN II NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHƯƠNG I TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ CẦN NGHIÊN CỨU 1.1. Cơ sở thực tiễn 1.1.1. Lý luận chung về hiệu quả kinh tế 1.1.1.1. Khái niệm hiệu quả kinh tế Hiệu quả kinh tế - một phạm trù có ý nghĩa rất quan trọng về mặt lý luận và thực tiễn, là chỉ tiêu hàng đầu đánh giá chất lượng hoạt động kinh tế - xã hội. Mọi lĩnh vực sản xuất đều lấy hiệu quả kinh tế làm tiêu chuẩn đánh giá hoạt động sản xuất của mình bởi với họ, hiệu quả kinh tế là thước đo chính xác và khách quan nhất. Tìm hiểu khái niệm hiệu quả kinh tế ta sẽ hiểu được vì sao hiệu quả kinh tế lại mang một tầm quan trọng đến thế. Hiện nay có rất nhiều quan đ