Đề tài Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh của công ty Bóng Đèn Điện Quang
Nền kinh tế Việt Nam trong những năm gần đây có sự phát triển mạnh mẽ về cả chiều rộng và chiều sâu mở ra nhiều ngành nghề, đa dạng hoá nhiều ngành sản xuất. Trên con đường tham dự WTO các doanh nghiệp cần phải nỗ lực hết mình để tạo ra những sản phẩm có chất lượng cao nhằm giới thiệu sang các nước bạn đồng thời cũng để cạnh tranh với các sản phẩm nhập ngoại. Trong điều kiện khi sản xuất gắn liền với thị trường thì chất lượng sản phẩm về cả hai mặt nội dung và hình thức càng trở nên cần thiết hơn bao giờ hết đối với doanh nghiệp. Thành phẩm, hàng hoá đã trở thành yêu cầu quyết định sự sống còn của doanh nghiệp.Việc duy trì ổn định va không ngừng phát triển sản xuất của doanh nghiệp chỉ có thể thực hiện khi chất lượng sản phẩm ngày càng tốt hơn và được thị trường chấp nhận. Để đưa được những sản phẩm của doanh nghiệp mình tới thị trường và tận tay người tiêu dùng, doanh nghiệp phải thực hiện giai đoạn cuối cùng của quá trình tái sản xuất đó gọi là giai đoạn bán hàng, Thực hiện tốt quá trình này doanh nghiệp sẽ có điề kiện thu hồi vốn bù đắp chi phí, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với nhà nước, đầu tư phát triển và nâng cao đời sống cho người lao động. Tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh có hiệu quả kinh tế cao là cơ sở để doanh nghiệp có thể tồn tại và phát triển vững chắc trong nền kinh tế thị trường có sự canh tranh Xuất phát từ đòi hỏi của nền kinh tế tác động mạnh đến hệ thống quản lý nói chung và kế toán nối riêng cũng như vai trò của tính cấp thiết của kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh Qua thời gian thực tập,tìm hiểu thưc tế tại chi nhánh Công ty Bóng Đèn Điện Quang, em đã lựa chọn chuyên đề “Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh”. Nội dung chính của chuyên đề gồm 3 phần: Chương I: Lý luận chung về bán hàng và xác định kết quả bán hàng trong các doanh nghiệp thương mại Chương II: Thực trạng công tác bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại chi nhánh công ty Bóng Đèn Điện Quang Chương III: Một số y kiến đóng góp phần hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty Bóng Đèn Điện Quang
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh của công ty Bóng Đèn Điện Quang, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu
NÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ c¶ chiÒu réng vµ chiÒu s©u më ra nhiÒu ngµnh nghÒ, ®a d¹ng ho¸ nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt. Trªn con ®êng tham dù WTO c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i nç lùc hÕt m×nh ®Ó t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng cao nh»m giíi thiÖu sang c¸c níc b¹n ®ång thêi còng ®Ó c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm nhËp ngo¹i.
Trong ®iÒu kiÖn khi s¶n xuÊt g¾n liÒn víi thÞ trêng th× chÊt lîng s¶n phÈm vÒ c¶ hai mÆt néi dung vµ h×nh thøc cµng trë nªn cÇn thiÕt h¬n bao giê hÕt ®èi víi doanh nghiÖp. Thµnh phÈm, hµng ho¸ ®· trë thµnh yªu cÇu quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña doanh nghiÖp.ViÖc duy tr× æn ®Þnh va kh«ng ngõng ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp chØ cã thÓ thùc hiÖn khi chÊt lîng s¶n phÈm ngµy cµng tèt h¬n vµ ®îc thÞ trêng chÊp nhËn.
§Ó ®a ®îc nh÷ng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp m×nh tíi thÞ trêng vµ tËn tay ngêi tiªu dïng, doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ®ã gäi lµ giai ®o¹n b¸n hµng, Thùc hiÖn tèt qu¸ tr×nh nµy doanh nghiÖp sÏ cã ®iÒ kiÖn thu håi vèn bï ®¾p chi phÝ, thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi nhµ níc, ®Çu t ph¸t triÓn vµ n©ng cao ®êi sèng cho ngêi lao ®éng.
TiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn v÷ng ch¾c trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù canh tranh
XuÊt ph¸t tõ ®ßi hái cña nÒn kinh tÕ t¸c ®éng m¹nh ®Õn hÖ thèng qu¶n lý nãi chung vµ kÕ to¸n nèi riªng còng nh vai trß cña tÝnh cÊp thiÕt cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Qua thêi gian thùc tËp,t×m hiÓu thc tÕ t¹i chi nh¸nh C«ng ty Bãng §Ìn §iÖn Quang, em ®· lùa chän chuyªn ®Ò “KÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh”.
Néi dung chÝnh cña chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn:
Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i chi nh¸nh c«ng ty Bãng §Ìn §iÖn Quang
Ch¬ng III: Mét sè y kiÕn ®ãng gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i c«ng ty Bãng §Ìn §iÖn Quang
Ch¬ng I
c¬ së lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng
vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i
1. sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i
1.1 Kh¸i niÖm vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
a) Kh¸i niÖm vÒ b¸n hµng
B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i .§©y lµ qu¸ tr×nh chuyÓn giao quyÒn së h÷u hµng ho¸ ngêi mua vµ doanh nghiÖp thu tiÒn vÒ hoÆc ®îc quyÒn thu tiÒn
XÐt vÒ gãc ®é kinh tÕ : B¸n hµng lµ qu¸ tr×nh hµng ho¸ cña doanh nghiÑp ®ùoc chuyÓn tõ h×nh th¸i vËt chÊt (hµng) sang h×nh th¸i tiÒn tÖ (tiÒn)
Qu¸ tr×nh b¸n hµng ë c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp th¬ng m¹i nãi riªng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh sau ®©y:
Cã sù trao ®æi tho¶ thuËn gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n, nguêi b¸n ®èng ý b¸n, ngêi mua ®ång ý mua , hä tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn.
Cã sù thay ®æi quyÒn së hu vÒ hµng ho¸: ngêi b¸n mÊt quyÒn së h÷u, ngêi mua cã quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ ®· mua b¸n. Trong qu¸ tr×nh tiªu thô hµng hãa, c¸c doanh nghiÖp cung cÊp cho kh¸ch hµng mét khèi lîng hµng ho¸ vµ nhËn l¹i cña kh¸ch hµng mét kho¶n gäi lµ doanh thu b¸n hµng. Sè doanh thu nµy lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña m×nh
b) Kh¸i niÖm vÒ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
X¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng lµ viÖc so s¸nh gi÷a chi phÝ kinh doanh ®· bá ra vµ thu nhËp kinh doanh ®· thu vÒ trong kú. NÕu thu nhËp lín h¬n chi phÝ thi kÕt qu¶ b¸n hµng lµ l·i, thu nhËp nhá h¬n chi phÝ th× kÕt qu¶ b¸n hµng lµ lç .Viªc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng thêng ®îc tiÕn hµnh v¸o cuèi kú kinh doanh thêng lµ cuèi th¸ng ,cuèi quý, cuèi n¨m, tuú thuéc vµo tõng ®Æc ®iÓm kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n lý cña tõng doanh nghiÖp .
c) Mèi quan hÖ vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng cña trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp cßn x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh lµ c¨n cø quan träng ®Ó ®¬n vÞ quyÕt ®Þnh tiªu thô hµng ho¸ n÷a hay kh«ng .Do ®ã cã thÓ nãi gi÷a b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã mèi quan hÖ mËt thiÕt .KÕt qu¶ b¸n hµng lµ môc ®Ých cuèi cïng cña doanh nghiÖp cßn b¸n hµng la ph¬ng tiÖn trùc tiÕp ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých ®ã.
1.2 Vai trß cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
B¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã vai trß v« cïng quan träng kh«ng chØ ®èi víi doanh nghiÖp mµ cßn ®èi víi toµn bé nÒn kinh tÕ qu«c d©n. §èi víi b¶n th©n doanh nghiÖp cã b¸n ®îc hµng th× míi cã thu nhËp ®Ó bï ®¾p nh÷ng chi phÝ bá ra, cã ®iÒu kiÖn ®Ó më réng ho¹t ®éng kinh doanh ,n©ng cao ®êi sèng cña ngêi lao ®éng ,t¹o nguån tÝch luü cho nÒn kinh tÕ quèc d©n.ViÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c kÕt qu¶ b¸n hµng lµ c¬ së x¸c ®Þnh chÝnh x¸c hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cu¶ c¸c doanh nghiÖp ®èi vèi nhµ níc th«ng qua viÖc nép thuÕ, phÝ ,lÖ phÝ vµo ng©n s¸ch nhµ níc, x¸c ®Þnh c¬ cÊu chi phÝ hîp lý vµ sö dông cã hiÖu qu¶ cao sè lîi nhuËn thu ®îc gi¶i quyÕt hµi hoµ gi÷a c¸c lîi Ých kinh tÕ: Nhµ níc, tËp thÓ vµ c¸c c¸ nh©n ngêi lao ®éng
1.3 Yªu cÇu cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
Nh ®· kh¼ng ®Þnh, b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi doanh nghiÖp .KÕ to¸n trong c¸c doanh nghiÖp víi t c¸ch lµ mét c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ, thu nhËn xö lý vµ cung cÊp toµn bé th«ng tin vÒ tµi s¶n vµ sù vËn ®éng cña tµi s¶n ®ã trong doanh nghiÖp nh»m kiÓm tra, gi¸m s¸t toµn bé ho¹t ®éng kinh tÕ,tµi chÝnh cña doanh nghiÖp,cã vai trß quan träng trong viÖc phôc vô qu¶n lý b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cña doanh nghiÖp ®ã .Qu¶n lý b¸n hµng lµ qu¶n lý kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch tiªu thô ®èi víi tõng thêi kú,tõng kh¸ch hµng, tõng hîp ®ång kinh tÕ .
Yªu cÇu ®èi víi kÕ to¸n b¸n hµng lµ ph¶i gi¸m s¸t chÆt chÏ hµng ho¸ tiªu thô trªn tÊt c¶ c¸c ph¬ng diÖn : sè lîng, chÊt läng…Tr¸nh hiÖn täng mÊt m¸t h háng hoÆc tham « l·ng phÝ, kiÓm tra tÝnh hîp lý cña c¸c kho¶n chi phÝ ®ång thêi ph©n bæ chÝnh x¸c cho ®óng hµng b¸n ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.Ph¶i qu¶n lý ch¨t chÏ t×nh h×nh thanh to¸n cña kh¸ch hµng yªu cÇu thanh to¸n ®óng h×nh thøc vµ thêi gian tr¸nh mÊt m¸t ø ®äng vèn
2. Doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n lµm gi¶m trõ doanh thu
2.1. Doanh thu b¸n hµng
2.1.1. Kh¸i niÖm doanh thu b¸n hµng
Doanh thu b¸n hµng lµ toµn bé sè tiÒn sÏ thu ®îc tõ c¸c ho¹t ®éng giao dÞch tõ c¸c ho¹t ®éng giao dÞch nh b¸n s¶n phÈm hµng ho¸ cho kh¸ch hµng bao gåm c¶ c¸c kho¶n phô thu vµ phÝ thu thªm ngoµi gi¸ b¸n (nÕu cã)
2.1.2. §iÒu kiÖn ghi nhËn doanh thu
Doanh thu b¸n hµng ®îc ghi nhËn khi ®ång thêi tho¶ m·n tÊt c¶ 5 ®iÒu kiÖn sau;
-Doanh nghiÖp ®· chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u s¶n phÈm hoÆc hµng ho¸ cho ngêi mua
-Doanh nghiÖp kh«ng n¾m gi÷ quyÒn qu¶n lý hµng ho¸ nh ngêi së h÷u hµng ho¸ hoÆc quyÒn kiÓm so¸t hµng ho¸
-Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh t¬ng ®èi ch¾c ch¾n
-Doanh nghiÖp ®· thu ®îc hoÆc sÏ thu ®îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch b¸n hµng
-X¸c ®Þnh ®îc chi phÝ liªn quan ®Õn giao dÞch b¸n hµng
2.1.3. Nguyªn t¾c ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng
-§èi víi c¬ së kinh doanh nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ, khi viÕt ho¸ ®¬n b¸n hµng ph¶i ghi râ gi¸ b¸n cha cã thuÕ GTGT,c¸c kho¶n phô thu,thuÕ GTGT ph¶i nép vµ tæng gi¸ thanh to¸n. Doanh thu b¸n hµng ®îc ph¶n ¸nh theo sè tiÒn b¸n hµng cha cã thuÕ GTGT
-§èi víi hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp th× doanh thu ®îc ph¶n ¸nh trªn tæng gi¸ thanh to¸n
-§èi víi hµng ho¸ thu«c diÖn chiu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ,thuÔ xuÊt nhËp khÈu th× doanh thu tÝnh trªn tæng gi¸ mua b¸n
-Doanh thu b¸n hµng (kÓ c¶ doanh thu néi bé) ph¶i ®îc theo dâi chi tiÕt theo tõng lo¹i s¶n phÈm nh»m x¸c ®Þnh chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ kÕt qu¶ kinh doanh cña tõng mÆt hµng kh¸c nhau. Trong ®ã doanh thu néi bé lµ doanh thu cña nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸ cung cÊp lÉn nhau gi÷a c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trong cïng m«t hÖ thèng tæ chøc (cïng tæng c«ng ty Ýt nhÊt lµ 3 cÊp: Tæng c«ng ty-C«ng ty-XÝ nghiÖp) nh : Gi¸ trÞ c¸c lo¹i s¶n phÈm, hµng hãa ®îc dïng ®Ó tr¶ l¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ,gi¸ trÞ c¸c s¶n phÈm ®em biÕu, tÆng hoÆc tiªu dïng trong néi bé doanh nghiÖp
2.2. C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu
-C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu theo quy ®Þnh bao gåm : ChiÕt khÊu th¬ng m¹i ,gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
2.2.1. Kh¸i niÖm
-ChiÕt khÊu th¬ng m¹i: lµ kho¶n doanh nghiÖp b¸n gi¶m gi¸ niªm yÕt cho kh¸ch hµng mua víi sè lîng lín
-Gi¶m gi¸ hµng b¸n: lµ kho¶n gi¶m trõ cho ngêi mua do hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt, sai quy c¸ch hoÆc l¹c hËu thÞ hiÕu
-Gi¸ trÞ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i :lµ gia trÞ khèi läng hµng b¸n ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i vµ tõ chèi thanh to¸n
2.2.2. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu
C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu ph¶i ®îc h¹ch to¸n riªng : trong ®ã c¸c kho¶n : ChiÕt khÊu th¬ng m¹i ,gi¶m gi¸ hµng b¸n ®¬c x¸c ®Þnh nh sau:
- Doanh nghiÖp ph¶i cã quy chÕ qu¶n lý vµ c«ng bè c«ng khai c¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i, gi¶m gi¸ hµng b¸n
-C¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i hoÆc gi¶m gi¸ hµng b¸n cho sè hµng b¸n ra trong kú ph¶i ®¶m b¶o doanh nghiÖp kinh doanh cã l·i
-Ph¶i ghi râ trong hîp ®ång kinh tÕ vµ ho¸ ®¬n b¸n hµng
2.3. C¸ch x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
KÕt qu¶ b¸n hµng Doanh thu Gi¸ vèn CPBH,CPQLDN
(L·i thuÇn tõ ho¹t = b¸n hµng - hµng b¸n - ph©n bæ cho sè
®éng b¸n hµng) hµng b¸n
Trong ®ã :
Doanh thu Tæng doanh C¸c kho¶n gi¶m ThuÕ xuÊt kh©u, thuÕ
b¸n hµng = thu b¸n - trõ doanh thu - TT§B ph¶i nép NSNN
thuÇn hµng theo quy ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép
(¸p dông pp trùc tiÕp)
3. C¸c ph¬ng thøc tÝnh trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt kho ®Ó b¸n
3.1 Ph¬ng ph¸p nhËp tríc- xuÊt tríc
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn gi¶ thuyÕt lµ hµng ho¸ nhËp tríc th× sÏ ®îc xuÊt tríc.Do ®ã,gi¸ trÞ hµng hãa xuÊt kho ®îc tÝnh hÕt theo gi¸ nhËp kho lÇn tríc råi míi tÝnh tiÕp gi¸ nhËp kho lÇn sau.Nh vËy gi¸ trÞ hµng hãa tån sÏ ®îc ph¶n ¸nh víi gi¸ trÞ hiÖn t¹i v× ®îc tÝnh gi¸ cña nh÷ng lÇn nhËp kho míi nhÊt
3.2 Ph¬ng ph¸p nhËp sau- xuÊt tríc
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn gi¶ thuyÕt lµ hµng ho¸ nµo nhËp kho sau nhÊt sÏ ®îc xuÊt ra sö dông tríc.Do ®ã ,gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt kho ®îc tÝnh hÕt theo gi¸ nhËp kho míi nhÊt ,råi tÝnh tiÕp theo gi¸ nhËp kho kÕ tiÕp sau ®ã.Nh vËy gi¸ trÞ hµng ho¸ tån kho sÏ ®îc tÝnh theo gi¸ tån kho cò nhÊt
3.3 Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn
Lµ ph¬ng ph¸p c¨n cø vµo gi¸ trÞ hµng tån kho ®Çu kú vµ gi¸ trÞ hµng nhËp trong kú ®Ó tÝnh gi¸ binh qu©n cña 1 ®¬n vÞ hµng ho¸ .Sau ®ã tÝnh gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt kho b»ng c¸ch lÊy sè lîng hµng ho¸ xuÊt kho nh©n víi gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n .Nõu gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n ®îc tÝnh theo tõng lÇn nhËp hµng th× gäi lµ b×nh qu©n gia quyÒn liªn hoµn.Nõu gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n chØ ®îc ®îc tÝnh mét lÇn lóc cuèi th¸ng th× gäi lµ b×nh qu©n gia quyÒn lóc cuèi th¸ng
3.4 Ph¬ng ph¸p gia thùc tÕ ®Ých danh
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc sö dông trong trêng hîp doanh nghiÖp qu¶n lý hµng ho¸ theo tõng l« hµng nhËp.Hµng xuÊt kho thuéc l« hµng nµo th× lÊy ®¬n gi¸ cña l« hµng ®ã ®Ó tÝnh .Ph¬ng ph¸p nµy thêng sö dông víi nh÷ng lo¹i hµng cã gi¸ trÞ cao,thêng xuyªn c¶i tiÕn mÉu m· chÊt lîng
4. C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng
Ph¬ng thøc b¸n hµng lµ c¸ch thøc doanh nghiÖp chuyÓn quyÒn së h÷u hµng ho¸ cho kh¸ch hµng vµ thu ®îc tiÒn hoÆc quyÒn thu tiÒn vÒ sè lîng hµng ho¸ tiªu thô
*C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng
Ho¹t ®éng mua b¸n hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i cã thÓ thùc hiÖn qua hai ph¬ng thøc : b¸n bu«n vµ b¸n lÎ .Trong ®ã,b¸n bu«n lµ b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó tiÕp tôc qu¸ tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸ cßn b¸n lÎ lµ b¸n hµng cho ngêi tiªu dïng,chÊm døt qu¸ tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸
Hµng ho¸ b¸n bu«n vµ b¸n lÎ cã thÓ thùc hiÖn theo nhiÒu ph¬ng thøc kh¸c nhau
4.1.§èi víi b¸n bu«n
Cã hai ph¬ng thøc b¸n hµng lµ b¸n hµng qua kho vµ b¸n hµng vËn chuyÓn th¼ng
4.1.1. Ph¬ng thøc b¸n hµng qua kho
Theo ph¬ng thøc nµy,hµng ho¸ mua vÒ ®îc nhËp kho råi tõ kho xuÊt b¸n ra .Ph¬ng thøc b¸n hµng qua kho cã hai hinh thøc giao nhËn
a) H×nh thøc nhËn hµng : Theo h×nh thøc nµy bªn mua sÏ nhËn hµng t¹i kho bªn b¸n hoÆc ®Õn mét ®Þa ®Ióm do hai bªn tho¶ thuËn theo hîp ®ång,nhng thêng lµ do bªn b¸n quy ®Þnh
b) H×nh thøc chuyÓn hµng : Theo h×nh thøc nµy ,bªn b¸n sÏ chuyÓn hµng ho¸ ®Õn kho cña bªn mua hoÆc ®Õn mét ®Þa ®Ióm do bªn mua quy ®Þnh ®Ó giao hµng
4.1.2.Ph¬ng thøc b¸n hµng vËn chuyÓn
+ Theo ph¬ng thøc nµy,hµng ho¸ sÏ ®îc chuyÓn th¼ng tõ ®¬n vÞ cung cÊp ®Õn ®¬n vÞ mua hµng kh«ng qua kho cña ®¬n vÞ trung gian .Ph¬ng thøc b¸n hµng vËn chuyÓn th¼ng cã hai h×nh thøc thanh to¸n
VËn chuyÓn cã tham gia thanh to¸n : Theo h×nh thøc nµy ,hµng ho¸ ®îc vËn chuyªn th¼ng vÒ mÆt thanh to¸n ,®¬n vÞ trung gian vÉn lµm nhiÖm vô thanh to¸n tiÒn hµng víi ®¬n vÞ cung cÊp vµ thu tiÒn cña ®¬n vÞ mua
VËn chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n: Theo h×nh thøc nµy hµng ho¸ ®îc vËn chuyÓn th¼ng ,vÒ thanh to¸n ,®¬n vÞ trung gian kh«ng lµm nhiÖm vô thanh to¸n tiÒn víi ®¬n vÞ cung cÊp ,thu tiÒn cña ®¬n vÞ mua.Tuú hîp ®ång ,®¬n vÞ trung gian ®îc hëng mét sè phÝ nhÊt ®Þnh ë bªn mua hoÆc bªn cung cÊp
4.2.§èi víi b¸n lÎ
Cã 3 ph¬ng thøc b¸n hµng lµ:B¸n hµng thu tiÒn tËp trung b¸n hµng kh«ng thu tiÒn tËp trung vµ b¸n hµng tù ®éng
4.2.1. Ph¬ng thøc b¸n hµng thu tiÒn tËp trung
Theo ph¬ng thøc nµy,nh©n viªn b¸n hµng chØ phô tr¸ch viÖc giao hµng ,cßn viÖc thu tiÒn cã ngêi chuyªn tr¸ch lµm c«ng viÖc nµy.Tr×nh tù ®îc tiÕn hµnh nh sau: Khach hµng xem xong hµng ho¸ vµ ®ång ý mua,ngêi b¸n viÕt “ hãa ®¬n b¸n lΔ giao cho kh¸ch hµng ®a ®Õn chç thu tiÒn th× ®ãng dÊu “ ®· thu tiÒn” ,kh¸ch hµng mang ho¸ ®¬n ®ã ®Õn nhËn hµng .Cuèi ngµy, ngêi thu tiÒn tæng hîp sè tiÒn ®· thu ®Ó x¸c ®Þnh doanh sè b¸n. §Þnh kú kiÓm kª hµng ho¸ t¹i quÇy,tÝnh to¸n lîng hµng ®· b¸n ra ®Ó x¸c ®Þnh t×nh h×nh b¸n hµng thõa thiÕu t¹i quÇy
4.2.2.Ph¬ng thøc b¸n hµng kh«ng thu tiÒn tËp trung
Theo ph¬ng thøc nµy ,nh©n viªn b¸n hµng võa lµm nhiÖm vô giao hµng, võa lµm nhiÖm vô thu tiÒn. Do ®ã ,trong mét cña hµng b¸n lÎ viÖc thu tiÒn b¸n hµng ph©n t¸n ë nhiÒu ®Ióm. Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú tiÕn hµnh kiÓm kª hµng ho¸ cßn l¹i ®Ó tÝnh lîng b¸n ra,lËp b¸o c¸o b¸n hµng ,®èi chiÕu doanh sè b¸n theo b¸o c¸o b¸n hµng víi sè tiÒn thùc nép ®Ó x¸c ®Þnh thõa thiÕu tiÒn b¸n hµng
4.2.3.Ph¬ng thøc b¸n hµng tù ®éng
Theo ph¬ng thøc nµy, ngêi mua tù chän hµng ho¸ sau ®ã mang ®Õn bé phËn thu ng©n kiÓm hµng,tÝnh tiÒn,lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ thu tiÒn .Cuèi ngµy nép tiÒn b¸n hµng cho thñ quü .§Þnh kú kiÓm kª,x¸c ®Þnh thõa ,thiÕu tiÒn b¸n hµng
4.3. C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n
4.3.1.Thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt:hµng ho¸ cña c«ng ty sau khi giao cho kh¸ch hµng, kh¸ch hµng thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt
4.3.2.Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt :Theo ph¬ng thøc nµy ,hµng ho¸ cña c«ng ty sau khi giao cho kh¸ch hµng ,kh¸ch hµng cã thÓ thanh to¸n b»ng sÐc hoÆc chuyÓn kho¶n
5. NhiÖm vô cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
§Ó ®¸p øng kÞp thêi nh÷ng yªu cÇu trªn kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ph¶i thùc hiÖn tèt nh÷ng nhiÖm vô sau
Ghi chÐp ®Çy ®ñ ,kÞp thêi sù biÕn ®éng (nhËp_xuÊt) cña tõng lo¹i hµng ho¸ trªn c¶ hai mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ
Theo dâi, ph¶n ¸nh gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh b¸n hµng ,ghi chÐp kÞp thêi, ®Çy ®ñ c¸c kho¶n chi phÝ ,thu nhËp vÒ b¸n hµng x¸c ®Þnh kÕt qua kinh doanh th«ng qua doanh thu b¸n hµng mét c¸ch chinh x¸c
Cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c,kÞp thêi,trung thùc, ®Çy ®ñ vÒ t×nh h×nh b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cña tõng lo¹i hµng ho¸ phôc vô ho¹t ®éng qu¶n lý doanh nghiÖp
6. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông
C¸c chøng tõ kÕ to¸n chñ yÕu ®îc sö dông trong kÕ to¸n b¸n hµngvµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
- Ho¸ ®¬n b¸n hµng
- Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng
- PhiÕu xuÊt kho
- PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé
- PhiÕu thu ,phiÕu chi
- B¶ng kª b¸n lÎ hµng ho¸
- Chøng tõ thanh to¸n kh¸c
7. KÕ to¸n tæng hîp qu¸ tr×nh b¸n hµng
7.1. Tµi kho¶n sö dông
* Ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu
§Ó ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n chñ yÕu sau:
7.1.1. TK 511 “Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô”
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸,dÞch vô thùc tÕ ph¸t sinh trong kú
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî -Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu trong kú theo quy ®Þnh
+ChiÕt khÊu th¬ng m¹i kÕt chuyÓn cuèi kú
+TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i kÕt chuyÓn cuèi lú
+Giam gi¸ hµng b¸n kÕt chuyÓn cuèi kú
+ThuÕ TT§B,thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép tÝnh trªn doanh thu b¸n hµng thùc tÕ chÞu thuÕ
TT§B,thuÕ xuÊt khÈu
+ThuÕ GTGT(®èi víi c¸c c¬ së kinh doanh nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp.
-KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng thuÇn vµo tµi kho¶n 911 “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Bªn cã : -Doanh thu b¸n s¶n phÈm,hµng ho¸,dich vô thùc hiÖn trong kú
- C¸c kho¶n doanh thu trî cÊp trî gi¸, phô thu mµ doanh nghiÖp ®îc hëng
TK 511 kh«ng cã sè d vµ ®îc chi tiÕt thµnh 4 tµi kho¶n cÊp hai:
TK 5111 “Doanh thu b¸n hµng ho¸”
TK 5112 “Doanh thu b¸n c¸c s¶n phÈm”
TK 5113 “Doanh thu cung cÊp dich vô”
TK 5114 “Doanh thu trî cÊp ,trî gi¸”
7.1.2. TK 512 “Doanh thu néi bé”
TK nµy ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm hµng ho¸ ,dÞch vô tiªu thô trong néi bé doanh nghiÖp ho¹ch to¸n ngµnh.Ngoµi ra ,TK nµy cßn sö dông ®Ó theo dâi mét sè néi dung ®îc coi lµ tiªu thô kh¸c nh sö dông s¶n phÈm hµng hãa ®Ó biÕu ,tÆng qu¶ng c¸o, chµo hµng…. HoÆc ®Ó tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng b»ng s¶n phÈm, hµng ho¸.
Néi dung TK 512 t¬ng tù nh tµi kho¶n 511vµ ®îc chi tiÕt thµnh 3 TK cÊp hai
TK 5121 “Doanh thu b¸n hµng”
TK 5122 “Doanh thu b¸n thµnh phÈm”
TK 5123 “Doanh thu cung cÊp dÞch vô”
7.1.3. TK 521 “ChiÕt khÊu th¬ng m¹i”
TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n doanh nghiÖp b¸n gi¶m gi¸ niªm yÕt cho kh¸ch hµng mua víi lîng lín
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî : C¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i thùc tÕ ph¸t sinh trong kú
Bªn cã : KÕt chuyÓn toµn bé kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i sang TK 511
TK 512 kh«ng cã sè d
7.1.4. TK 531 “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i”
TK nµy dung ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm hµng ho¸ ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn nh©n (kÐm phÈm chÊt,quy c¸ch…” ®îc doanh nghiÖp chÊp nhËn
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî : TrÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®· tr¶ tiÒn cho ngêi mua hoÆc tÝnh trõ vµo nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng vÒ sè s¶n phÈm hµng ho¸ b¸n ra
Bªn cã : KÓt chuyÓn doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµo bªn nî cña TK 511 hoÆc TK 512
TK 531 kh«ng cã sè d
7.1.5 TK 532 “ Gi¶m gi¸ hµng b¸n”
TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ph¸t sinh trong kú ho¹ch to¸n ®îc ngêi b¸n chÊp nhËn trªn gi¸ tho¶ thuËn
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî: C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®· chÊp nhËn cho ngêi mua hµng
Bªn cã: KÕt chuyÓn toµn bé kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n sang TK 511
TK 532 kh«ng cã sè d
S¬ ®å 1: Ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng
K/c c¸c kho¶n ghi gi¶m
doanh thu vµo cuèi kú
Doanh thu b¸n hµng theo gi¸ b¸n kh«ng chÞu thuÕ GTGT
TK111, 112,131…
TK152, 153,156
TK333
TK33311
Tæng gi¸ thanh to¸n (c¶ thuÕ)
ThuÕ GTGT theo
ThuÕ GTGT ph¶i nép
(theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp)
Doanh thu thùc tÕ b»ng
vËt t hµng ho¸
TK33311
ThuÕ GTGT
®îc khÊu trõ
nÕu cã
TK334
TK911
K/c doanh thu thuÇn vÒ tiªu thô
Thanh to¸n tiÒn l¬ng víi CNV b»ng s¶n phÈm hµng ho¸
TK 521,531,532 TK 511,512
8. H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n
Sau khi tÝnh ®îc trÞ gi¸ mua cña hµng ho¸ xuÊt b¸n,ta tÝnh ®îc trÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸ ®· b¸n ra
TrÞ gi¸ vèn TrÞ gi¸ mua Chi phÝ thu mua
hµng xuÊt = hµng xuÊt + ph©n bæ cho
b¸n hµng ®· b¸n
Chi phÝ thu mua Chi phÝ thu mua Chi phÝ thu mua Chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng = cña hµng tån ®Çu + ph¸t sinh trong + ph©n bæ cho hµng ®· b¸n kú kú tån cuèi kú
Trong ®ã
TrÞ gi¸ thu mua chi phÝ thu mua TrÞ gi¸
Cña hµng tån ®Çu + cÇn ph©n bæ ph¸t mua cña
Kú sinh trong kú hµng
Chi phÝ thu mua tån
Ph©n bæ cho hµng = ´ ®· b¸n TrÞ gi¸ mua hµng + TrÞ gi¸ mua hµng cuèi kú
Tån ®Çu kú nhËp trong kú
- §Ó ho¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n kÕ to¸n sö dông TK
