Đề tài Tình hình triển khai nghiệp vụ bảo hiểm cháy và các rủi ro đặc biệt tại BIC

LỜI MỞ ĐẦU Nghiệp vụ Bảo hiểm cháy là một trong những nghiệp vụ truyền thống của BIC. Trong những năm qua việc khai thác nghiệp vụ này luôn là thế mạnh của công ty, doanh thu của nghiệp vụ thường chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu doanh thu phí bảo hiểm gốc. Đặc biệt kể từ sau khi Chính phủ ban hành nghị định 130/2006/NĐ- CP ngày 8/11/2006 quy định chế độ Bảo hiểm cháy nổ bắt buộc thì đối tượng tham gia bảo hiểm ngày càng được mở rộng, tạo tiền đề cho các doanh nghiệp khai thác tiềm năng này. Tuy nhiên hiện tại thị trường Bảo hiểm cháy còn nhiều khoảng trống, việc khai thác nguồn doanh thu này không hề đơn giản, đặt ra bài toán khó cho tất cả các doanh nghiệp trong đó có cả BIC. Nhận thức được tầm quan trọng của hỏa hoạn nói chung cũng như nghiệp vụ Bảo hiểm cháy ở BIC nói riêng, em đã chọn đề tài:“ Tình hình triển khai nghiệp vụ bảo hiểm cháy và các rủi ro đặc biệt tại BIC” cho chuyên đề thực tập tốt nghiệp của mình để giúp mọi người có cái nhìn tổng hợp nhất về loại hình nghiệp vụ bảo hiểm cơ bản này. Trong thời gian thực tập ở BIC, được sự giúp đỡ nhiệt tình của tập thể ban lãnh đạo của công ty nói chung cũng như các anh chị phòng kinh doanh khu vực Đống Đa nói riêng và sự chỉ bảo hướng dẫn của cô giáo Nguyễn Hải Đường em đã hoàn thành tốt chuyên đề. Tuy nhiên do hạn chế về nguồn tài liệu và kiến thức có hạn, đề tài còn gặp nhiều khiếm khuyết và sai sót, rất mong được sự đóng góp ý kiến của cô giáo và các anh chị để bài viết hoàn chỉnh hơn. Em xin chân thành cảm ơn. NỘI DUNG CHƯƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM CHÁY VÀ CÁC RỦI RO ĐẶC BIỆT I. SỰ CẦN THIẾT VÀ TÁC DỤNG CỦA BẢO HIỂM CHÁY VÀ CÁC RỦI RO ĐẶC BIỆT 1. Vài nét về lịch sử ra đời và phát triển của nghiệp vụ Bảo hiểm cháy và các rủi ro đặc biệt . Trên thế giới Trong quá trình tồn tại và phát triển loài người luôn phải đối mặt với những rủi ro tai ương, thảm hoạ xảy ra bất ngờ như động đất, núi lửa, bão, bạo loạn chiến tranh…Trong đó cháy được coi là một trong những rủi ro nguy hiểm nhất. Theo lịch sử để lại từ thời Trung đại rồi Phục Hưng, ở Châu Âu vẫn chưa có có một hệ thống phòng cháy hữu hiêụ nào hơn hệ thống sử dụng từ thời các hoàng đế La mã trị vì. Ở các thành phố lớn và thị trấn, nhà nào cũng phải dự trữ các xô đầy nước. Vào ban đêm đội tuần tra đi dọc các phố hễ thấy nhà nào có nguy cơ cháy là họ báo ngay cho chủ nhà. Nếu có hoả hoạn xảy ra thì thiệt hại từ cháy có thể được phường hội giúp đỡ với điều kiện họ phải là hội viên. Tuy nhiên khoản trợ giúp này chỉ mang tính chất động viên khích lệ chứ chưa thể coi là một khoản bồi thường thực sự. Phường hội đầu tiên kiểu này do các nhà buôn thành phố Rowen (Pháp) thành lập năm 1374 trong nhà thờ Saint Patree. Nhưng thời bấy giờ dân chúng vẫn có tư tưởng xem hoả hoạn là rủi ro không thể tránh khỏi cũng như nạn đói, chiến tranh và các dịch bệnh khác… Hiệp hội BH cháy đầu tiên ra đời ở Đức năm 1591mang tên là Feuer Casse. Một thời gian ngắn sau đó xuất hiện thêm một vài tổ chức nữa nhưng không để lại dấu ấn gì lớn cho đến giữa thế kỷ 17. Phải đến năm 1666, sau khi chứng kiến vụ cháy khủng khiếp ở thủ đô Luân Đôn diễn ra trong vòng 7 ngày 8 đêm, thiêu huỷ 13.200 ngôi nhà, 87 nhà thờ và rất nhiều tài sản có giá trị khác, người dân Anh mới thực sự nhận thức được tầm quan trọng của việc thiết lập hệ thống PCCC và bồi thường cho người thiệt hại một cách hữu hiệu. Với mức độ nghiêm trọng của thảm hoạ này khiến các nhà kinh doanh của Anh phải nghĩ ngay đến việc cộng đồng chia sẻ rủi ro trong hoả hoạn. Do vậy năm 1667 ở Anh đã xuất hiện một số văn phòng cung cấp dịch vụ PCCC .Trong thời gian thành phố được kiến thiết lại, một nhà vật lý người Anh tên là Nicolas Bavbon đã bắt đầu nhận BH cháy cho những ngôi nhà xây dựng lại. Ban đầu công ty của ông hoạt động theo hình thức tư nhân, nhưng sau đó năm 1684 đã bắt đầu chuyển đổi thành công ty cổ phần với tên gọi là “Friendly Society Fire Office”. Công ty này hoạt động trên nguyên tắc tương hỗ, hệ thống phí cố định và người BH phải chịu một phần thiệt hại xảy ra. Tiếp theo đó một số công ty BH khác cũng theo đó ra đời: Hand in hand (1696), Sun Fire office (1710), Union (1714). Và khi mới ra đời các công ty này chỉ nhận đảm bảo cho hậu quả sự cố “hoả hoạn” gọi là BH cháy đơn thuần. Trước những nhu cầu của nhiều khách hàng muốn được BH chống lại các rủi ro đặc biệt có mức độ tổn thất tương tự hoả hoạn với chi phí thấp và thể thức đơn giản, các công ty phải thiết kế những bản hợp đồng BH phối hợp giữa rủi ro hoả hoạn và các rủi ro khác như đa rủi ro nhà ở, đa rủi ro của các doanh nghiệp… Từ đó đến nay, nghiệp vụ BH cháy đã được triển khai hầu hết các nước trên thế giới và là một trong những nghiệp vụ BH truyền thống chiếm tỷ trọng doanh thu phí cao của các doanh nghiệp BH. Theo tài liệu thống kê việc kinh doanh BH thì BH cháy có lịch sử gần lâu đời nhất, chỉ đứng sau BH hàng hải. 1.2. Ở Việt Nam Tại Việt Nam trước năm 1945 đã có một công ty BH cháy của Pháp hoạt động. Tuy nhiên do cơ chế bao cấp, Nhà nước đứng ra bù đắp mọi thiệt hại nhằm đảm bảo tài chính cho các doanh nghiệp khi họ không may gặp rủi ro. Vì vậy BH nói chung và BH cháy cháy nói riêng không có điều kiện phát triển. Phải đến tận khi nước ta chuyển sang nền kinh tế thị trường với cơ chế tự hạch toán kinh doanh đòi hỏi các doanh nghiệp phải tự chịu trách nhiệm về tài chính, về thiệt hại kinh doanh, cùng với quyết định số 06/TCQĐ ngày 17/11/1989 của bộ trưởng Bộ Tài chính kèm theo quy tắc và biểu phí BH cháy thì nghiệp vụ này mới chính thức được công ty Bảo hiểm Việt Nam (Bảo Việt) triển khai và phát triển. Sau một thời gian thực hiện để phù hợp với tình hình thực tế, Bộ Tài chính ban hành thêm một số quyết định khác đối với nghiệp vụ BH cháy: quyết định số 142/TCQĐ về quy tắc và biểu phí mới, quyết định 212/TCQĐ ngày12/4/1993 thay thế cho biểu phí quyết định 142 và mới nhất là quyết định số 28/2007/QĐ-BTC ngày 24/4/2007 về quy tắc và biểu phí Bảo hiểm cháy bắt buộc. Việc Chính phủ ban hành nghị định 130/2006/NĐ- CP ngày 8/11/2006 quy định chế độ BH cháy nổ bắt buộc kèm theo quyết định số 28 của Bộ Tài chính về quy tắc và biểu phí BH cháy nổ bắt buộc đã tạo cơ sở pháp lý đầu tiên để Bảo Việt cũng như các công ty BH khác triển khai nghiệp vụ BH cháy . Từ năm 1990, nước ta đã có 16 công ty triển khai nghiệp vụ BH cháy với giá trị tham gia BH lên đến 6.200 tỷ đồng. Đến năm 1994 BH cháy được thực hiện ở hầu hết 53 tỉnh thành phố với tổng giá trị BH là 27.000 tỷ đồng. Tuy nhiên các công ty mới chỉ BH chủ yếu cho các kho xăng dầu, còn phần lớn các tài sản như nhà máy, khách sạn, xí nghiệp…trị giá nhiều tỷ đồng vẫn chưa được BH. Giai đoạn 1994-1995 đánh dấu sự ra đời của một số công ty BH phi nhân thọ như Bảo Long, Bảo Minh, Pjico làm cho thị trường BH nói chung và thị trường BH cháy nói riêng bắt đầu phát triển sôi động. Qua một số năm thực hiện, nghiệp vụ này càng phát triển. Năm 2000 doanh thu phí BH đạt 16.200.000USD Mỹ, tăng 16% so 1999. Số lượng công ty BH tham gia cung cấp dịch vụ trên thị trường BH cháy không ngừng tăng với sản phẩm ngày càng đa dạng phong phú. 2. Sự cần thiết và tác dụng của Bảo hiểm cháy và các rủi ro đặc biệt 2.1 Sự cần thiết của Bảo hiểm cháy và các rủi ro đặc biệt Cháy là một trong những rủi ro mang tính chất thảm hoạ và khi xảy ra hậu quả để lại rất nặng nề. Việc khắc phục nó đòi hỏi phải có nguồn tài chính khổng lồ. Theo số liệu thống kê, hàng năm trên thế giới có khoảng 5 triệu vụ cháy lớn nhỏ gây thiệt hại hàng trăm tỷ đô la. Các vụ cháy không chỉ xảy ra ở các nước có nền kinh tế phát triển như Anh, Pháp, Mỹ…nơi mà có nền khoa học, công nghệ đã đạt đến đỉnh cao của sự hiện đại và an toàn thì cháy vẫn xảy ra và ngày càng tăng về số lượng và mức độ nghiêm trọng, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống và hoạt động sản xuất kinh doanh của con người. Ở Việt Nam, các vụ cháy xảy ra nhiều, gây thiệt hại lớn đặc biệt tại các khu vực kinh tế phát triển như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh…Trong vòng 30 năm, kể từ ngày chủ tịch Hồ Chí Minh ký sác lệnh PCCC ngày 4/10/1961 đến ngày 4/10/1991 đã xảy ra 566.036 vụ cháy lớn nhỏ, gây thiệt hại về vật chất ước tímh 948 tỷ đồng, làm chết 2.574 người, bị thương 4.479 người. Từ năm 1992-1993 cả nước có khoảng 1.710 vụ cháy, làm chết 213 người, bị thương 348 người, ước tính thiệt hại 114,746 tỷ đồng. Giai đoạn 1996-2003, xảy ra 8.015 vụ cháy, gây thiệt hại trên 1.000 tỷ đồng. Tỷ lệ các vụ cháy lớn là 2,47%, thiệt hại lên tới 67,25% tổng thiệt hại. Năm 97 cả nước có 58 vụ cháy chợ trong đó có 4 vụ cháy lớn xảy ra ở Hà Nội, Nam Định, Thành phố Hồ Chí Minh và Nha Trang. Trong những năm gần đây nước ta liên tiếp xảy ra nhiều vụ cháy lớn nhỏ để lại hậu quả nặng nề: + Ngày 16/12/2006 cháy chợ Lớn Quy Nhơn thiêu rụi toàn bộ hàng hoá trong hai dãy nhà hai tầng và một dãy nhà hai tầng tổng diện tích 5.000m2 , tổng thiệt hại trên 120 tỷ đồng. + Ngày 27/3/2007 trung tâm thương mại Sài gòn cháy kho chứa dụng cụ vệ sinh, tổng thiệt hại lên đến 67.150USD. + Ngày 23/5/2007 cháy doanh nghiệp tư nhân Dy Khang ở khu công nghiệp Vĩnh Lộc A (TPHCM), thiệt hại tài sản khoảng 19,2 tỷ đồng. + Ngày 30/6/2007 công ty TNHH Nhị Hà & Tân Việt Phát cháy, tổng giá trị thiệt hại ước tính 20 tỷ đồng. Thiệt hại do cháy gây ra rất nghiêm trọng không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống của một vài cá nhân mà còn tác động mạnh đến cả cộng đồng dân cư, môi trường khí hậu. Để đối phó với cháy từ xa xưa con người dân sử dụng rất nhiều biện pháp khác nhau như PCCC, đào tạo nâng cao trình độ kiến thức và ý thức thông tin tuyên truyền về PCCC. Mặc dù khoa học công nghệ phát triển thì phương tiện PCCC được đổi mới. Tuy nhiên sự phát triển của khoa học công nghệ về an toàn thường chậm hơn so kỹ thuật, công nghệ trong sản xuất và nguồn vốn đầu tư vào công tác đảm bảo an toàn thường thấp hơn so nguồn vốn đầu tư phát triển. Vì thế ngày càng có nhiều vụ cháy với thiệt hại lớn hơn, nguyên nhân xảy ra cũng khó lường hơn trong đó cũng có cả nguyên nhân xuất phát từ mặt trái công nghệ. Do vậy để đối phó hậu quả của cháy gây ra thì BH vẫn được coi là một trong những biện pháp hữu hiệu nhất. Ngoài ra khi tham gia BH, người được BH còn có thể nhận được các dịch vụ tư vấn về quản lý rủi ro, PCCC từ phía người BH. Mặt khác, trong điều kiện kinh tế thị trường, các tổ chức doanh nghiệp, cá nhân đều phải tự chủ về tài chính. Hoạt động sản xuất, đầu tư, khai thác…ngày một gia tăng, khối lượng hàng hoá, vật tư luân chuyển và tập trung rất lớn, công nghệ sản xuất đa dạng phong phú. Nếu xảy ra cháy lớn, họ phải đương đầu với rất nhiều khó khăn về tài chính, thậm chí có thể bị phá sản. Vì vậy bên cạnh việc tích cực PCCC thì BH cháy thực sự là một giá đỡ cho các tổ chức cá nhân tham gia BH. 2.2 Tác dụng của Bảo hiểm cháy và các rủi ro đặc biệt BH cháy là loại hình BHTS, trong đó đối tượng bảo hiểm thường có giá trị BH rất lớn. Khi xảy ra rủi ro hậu quả để lại rất nặng nề không chỉ riêng đối với cá nhân mà còn ảnh hưởng đến cả xã hội. Vì vậy nghiệp vụ BH cháy và rủi ro đặc biệt ra đời có ý nghĩa tác dụng vô cùng to lớn. * Đối với người tham gia Bảo hiểm : Thứ nhất, BH cháy khắc phục tổn thất từ đó góp phần ổn định cuộc sống sản xuất sinh hoạt của mỗi cá nhân trong cộng đồng. Đối với các cá nhân, hộ gia đình giá trị tài sản đều nằm trong phạm vi ngôi nhà của họ. Theo số liệu thống kê cho thấy trong những năm gần đây, tỷ lệ xảy ra cháy ở các hộ dân cư khá cao chiếm 70,1% số vụ cháy. Do đó khi cháy xảy ra bản thân mỗi người gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống. Trong các doanh nghiệp, quy mô sản xuất càng rộng, giá trị TS càng lớn. Vì vậy khi có tổn thất do cháy gây ra thì hậu quả thật khôn lường và ảnh hưởng lâu dài tới bản thân doanh nghiệp và cá nhân đơn vị khác có liên quan. Doanh nghiệp phải đứng trước bờ vực cơ nguy cơ mất trắng những TS có giá trị lớn và việc khôi phục sản xuất trở lại là điều vô cùng khó khăn, trong trường hợp xấu nhất là phá sản. BH ra đời giúp cho mỗi cá nhân doanh nghiệp ổn định được cuộc sống cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh thông qua việc bồi thường một cách kịp thời thoả đáng khi không may có tổn thất, từng bước khắc phục hậu quả của những thiệt hại xảy ra đối với họ. Trên cơ sở người tham gia BH cháy đóng góp một khoản phí với tỷ lệ nhỏ so với giá trị TS của mình, các cá nhân doanh nghiệp sẽ nhận được cam kết bồi thường từ phía công ty BH khi co rủi ro xảy ra. Có thể nói BH là “lá chắn kinh tế” hữu hiệu đảm bảo nguồn tài chính cho các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp khi không may xảy ra sự cố bảo hiểm, giúp họ yên tâm sản xuất kinh doanh, tiến hành mở rộng đầu tư góp phần tăng trưởng kinh tế. Thứ hai, Bảo hiểm cháy còn góp phần tích cực công tác ĐPHCTT, giúp cho cuộc sống con người an toàn hơn, xã hội trật tự hơn, giảm bớt nỗi lo cho mỗi cá nhân, doanh nghiệp. Rủi ro cháy có thể xảy ra bất cứ đâu bất cứ khi nào.Vì vậy để giảm thiểu xác suất bồi thường cho khách hàng, các công ty BH hết sức quan tâm đến công tác quản trị rủi ro mà trong đó công tác PCCC được đặt lên hàng đầu. Bằng một khoản trích theo tỷ lệ nhất định từ phần phí thu được, các công ty BH sẽ thực hiện các biện pháp ĐPHCTT một cách hiệu quả thông qua công tác thống kê tình hình tổn thất hàng năm, xác định nguyên nhân tổn thất, tư vấn những khu vực có nguy hiểm cao về cháy, thường xuyên phối hợp với khách hàng trong công tác tập huấn PCCC, hỗ trợ khách hàng trang bị phương tiện PCCC …Để làm tốt công tác này, công ty BH cần có những cán bộ chuyên môn giỏi về đánh giá và quản lý rủi ro , tích cực hướng dẫn khách hàng các biện pháp đảm bảo an toàn. Ngoài ra hàng năm các doanh nghiệp cũng thường xuyên đóng góp kinh phí cho hoạt động PCCC theo quy định Nhà nước để đầu tư trang bị PCCC, hỗ trợ tuyên truyền phổ biến kiến thức pháp luật và kiến thức phổ thông về PCCC cho toàn dân…Hoạt động này không chỉ có ý nghĩa đối với người tham gia trong công tác hạn chế rủi ro mà có ý nghĩa đối với cả xã hội. Thứ ba, BH cháy còn là chỗ dựa tinh thần cho mọi cá nhân, tổ chức, giúp họ yên tâm trong cuộc sống và trong hoạt động sản xuất kinh doanh BH thể hiện tính cộng đồng, tương trợ, nhân văn sâu sắc, góp phần ổn định xã hội. Hậu quả của rủi ro cháy sẽ gây khó khăn về tài chính, kinh doanh bị gián đoạn, phá sản…dẫn đến tình trạng thất nghiệp gia tăng do nhà máy đóng cửa, đình công, bạo loạn gây mất trật tự cho xã hội. Việc triển khai BH cháy gúp nhà đầu tư và nhà thầu mạnh dạn đầu tư phát triển kinh tế vì đã có BH cháy bảo trợ. Từ đó ngày càng tạo công ăn việc làm cho người lao động. Đồng thời tránh sự lo lắng, bất ổn của người dân sống xung quanh khu vực thường xuyên có cháy và nguy cơ xảy ra cháy cao. Bên cạnh đó BH cháy ra đời còn giúp các doanh nghiệp tham gia thuận tiện hơn trong các hoạt động vay vốn của các tổ chức tài chính, Ngân hàng. Vì khi tiến hành cho các doanh nghiệp vay vốn để sản xuất kinh doanh thì các Ngân hàng, quỹ tài chính bao giờ cũng đòi hỏi có thế chấp. Doanh nghiệp đã tham gia BH thì có thể trình hợp đồng BH như một bằng chứng của sự đảm bảo để vay vốn, giúp các Ngân hàng, tổ chức tài chính yên tâm đối với các khoản cho vay bởi vì nếu có rủi ro xảy ra đối với doanh nghiệp đó thì doanh nghiệp sẽ nhận được bồi thường từ phía công ty BH, đảm bảo khả năng trả nợ cao hơn các doanh nghiệp không tham gia BH. Thứ tư, BH cháy góp phần nâng cao ý thức cộng đồng về công tác PCCC và tham gia BH. Đối với các nghiệp vụ BH, đặc biệt BH cháy, công tác thống kê đóng vai trò hết sức quan trọng. Có làm tốt công tác này thì việc tính toán tỷ lệ phí, tỷ lệ tổn thất, tỷ lệ bồi thường mới chính xác được. Thông qua thống kê BH số liệu về các vụ cháy xảy ra trong quá khứ cũng như xác suất xảy ra cháy được thu thập đầy đủ và khoa học. Những tài liệu này có vai trò hết sức quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của người dân về rủi ro cháy. Hơn nữa bằng việc tham gia BH cháy, người tham gia sẽ có ý thức hơn về việc tự bảo vệ TS của mình cũng như cộng đồng thông qua sự tuyên truyền rộng rãi, phổ biến kiến thức PCCC của các nhà BH về nguy cơ, hậu quả của rủi ro cháy. * Đối với Nhà nước và nền kinh tế: BH cháy mang lại lợi ích kinh tế xã hội cho cả doanh nghiệp BH và Nhà nước. Khi nghiệp vụ BH cháy ngày càng được mở rộng, đặc biệt với sự chấp hành nghiêm chỉnh của đối tượng tham gia BH cháy bắt buộc, khoản phí thu được từ khách hàng ngày càng gia tăng, từ đó quỹ BHcháy được hình thành tương đối lớn. Các công ty BH chỉ giữ lại một khoản tiền nhất định trong quỹ để đảm bảo khả năng thanh toán, số còn lại sẽ được mang đi đầu tư sinh lời. Với nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi không nhỏ các công ty BH có thể cho vay, mua trái phiếu, đầu tư bất động sản…Do vậy nền kinh tế chắc chắn luôn nhận được một lượng vốn đầu tư đáng kể từ quỹ của các doanh nghiệp BH khiến cho các hoạt động kinh tế trở nên sôi động, hiệu quả hơn. Với tư cách là trung gian tài chính lớn của nền kinh tế, BH góp phần tạo nguồn quỹ đầu tư dồi dào kích thích thị trường vốn phát triển. Các doanh nghiệp BH đã tạo ra “bàn tay vô hình” thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Hậu quả của cháy để lại thường rất nằng nề, số tiền để khắc phục hậu quả thường rất lớn, không có một tổ chức cá nhân nào có thể gánh chịu được mà phải viện tới sự giúp đỡ của Ngân sách Nhà nước. BH cháy ra đời góp phần giảm bớt gánh nặng cho Ngân sách quốc gia trong việc chi khắc phục hậu quả, tránh nhiều biến động chi tiêu ảnh hưởng đến kế hoạch Ngân sách Nhà nước. Ngoài ra BH cháy còn góp phần tăng thu ngoại tệ cho Nhà nước thông qua hoạt động TBH. Đây là nghiệp vụ có giá trị lớn, để đảm bảo khả năng thanh toán bồi thường, các doanh nghiệp bảo hiểm phải tiến hành nhượng tái đồng thời nhận tái từ những hợp đồng lớn. Thị trường BH cháy ngày càng phát triển thì ngày càng có nhiều đơn TBH và mang lại nguồn ngoại tệ cho đất nước. Ngày nay khi nền kinh tế đang mở cửa, có rất nhiều doanh nghiệp đã và đang đầu tư vào nước ta. Các nhà đầu tư nước ngoài rất yên tâm khi đầu tư vào Việt Nam vì những lĩnh vực mà họ hoạt động đều được các công ty BH đứng ra bảo trợ khi không may xảy ra rủi ro tổn thất. Điều này tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy quá trình mở rộng phát triển kinh té đối ngoại trong công cuộc xây dựng đất nước. Như vậy với những tác dụng to lớn mà BH nói chung và BH cháy nói riêng mang lại cho cá nhân người tham gia cũng như cho Nhà nước, nhiều quốc gia đã quy định chế độ BH cháy bắt buộc đối với những cơ sở có nguy cơ cháy cao. Ở Việt Nam điều 8 luật kinh doanh BH và điều 9 luật PCCC cũng quy định bắt buộc nghiệp vụ này. II. NHỮNG NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA BẢO HIỂM CHÁY VÀ CÁC RỦI RO ĐẶC BIỆT 1. Một số khái niệm BH cháy thực chất là loại hình BHTS. Tuy nhiên do tính chất đặc thù riêng của nghiệp vụ chỉ BH cho những rủi ro cháy đơn thuần và các rủi ro đặc biệt đi kèm, nên trong đơn BH cháy và các rủi ro đặc biệt có một số khái niệm, thuật ngữ sau: - Cháy: theo nghĩa thông thường cháy được hiểu là phản ứng hoá học có toả nhiệt và phát ra ánh sáng. - Hoả hoạn: là cháy xảy ra ngoài sự kiểm soát của con người, ngoài nguồn lửa chuyên dùng và gây thiệt hại về người hoặc tài sản. - Sét: là hiện tượng phóng điện từ các đám mây tích điện tác động vào đối tượng BH. - Nổ: có nhiều hiện tượng nổ, có 2 loại nổ chính: + Nổ lý học: là trường hợp nổ do áp suất trong một thể tích tăng lên quá cao, vỏ thể tích không chịu được áp lực nên bị nổ. Nói một cách khác có thể coi hiện tượng nổ là một việc san bằng bất thình lình sự khác nhau về áp lực giữa hai khối khí. + Nổ hoá học: là hiện tượng nổ do cháy quá nhanh (một phần nghìn hay một phần vạn giây đồng hồ) toả ra nhiều sức nóng, sinh ra nhiều hơi. Nghiên cứu các hiện tượng nổ hoá học thì thấy có đủ ba dấu hiệu của sự cháy, đó là có phản ứng hoá học có toả nhiệt và phát ra ánh sáng .Vì vậy nổ hoá học thực chất là hiện tượng cháy nhưng cháy với tốc độ nhanh. Các loại thuốc nổ, bom đạn đều là nổ hoá học. Nổ thường gây thiệt hại có tính cơ học cho môi trường xung quanh như phá huỷ, lật đổ hay lan sang rất mạnh. - Đơn vị rủi ro: là một nhóm TS tách biệt nhóm TS khác, cách nhau một khoảng trống lớn hơn khoảng trống tối thiểu hoặc có bức tường c