Giải pháp tăng cường nguồn vốn huy động tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh Bắc Hà Nội

1 LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: “Giải pháp tăng cường nguồn vốn huy động tại NHNo&PTNT chi nhánh Bắc Hà Nội” 2 PHẦN MỞ ĐẦU ***** 1. Tính cấp thiết của đề tài Vốn có vai trò rất quan trọng trong đời sống kinh tế - xã hội. Vốn là cơ sở, nền tảng để tổ chức mọi hoạt động trong nền kinh tế. Một đất nước có tiềm lực vốn mạnh sẽ tạo đà phát triển kinh tế bền vững. Hệ thống NHTM ra đời là nơi cung cấp vốn cho nền kinh tế. Vì vậy, để đẩy nhanh sự nghiệp CNH – HĐH ở nước ta, đòi hỏi hệ thống NHTM phải tận dụng, khai thác triệt để mọi nguồn vốn nhàn rỗi ở cả trong nước và ngoài nước. Ngược lại, vốn lại là cơ sở để ngân hàng tổ chức mọi hoạt động kinh doanh. Những ngân hàng trường vốn sẽ có nhiều thế mạnh trong kinh doanh. Do đó, ngoài vốn ban đầu cần thiết, ngân hàng phải thường xuyên chăm lo tới việc tăng trưởng vốn trong suốt quá trình hoạt động của mình. Việc làm thế nào để tăng quy mô và chất lượng vốn huy động luôn là vấn đề được quan tâm hàng đầu của các NHTM Việt Nam. Tiềm lực về vốn trong nền kinh tế là rất lớn nhưng để thu hút được là điều không đơn giản, vì trên thị trường ngày càng có nhiều các NHTM, các tổ chức tài chính (quỹ tiết kiệm bưu điện, quỹ tín dụng, công ty bảo hiểm...) cạnh tranh nhau cùng phát triển, gây khó khăn cho công tác huy động vốn của NHNo&PTNT VN nói chung và của chi nhánh Bắc Hà Nội nói riêng. Mới thành lập năm 2001, còn gặp phải rất nhiều khó khăn, trở ngại đặc biệt là sự cạnh tranh gay gắt của các NHTM khác trên cùng địa bàn, nhưng chi nhánh NHNo&PTNT Bắc Hà Nội luôn chú trọng đến công tác huy động vốn và đã gặt hái được những kết quả rất khả quan. Tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại trong công tác huy động vốn mà Chi nhánh cần khắc phục. Do đó, việc đưa ra các giải pháp thiết thực khắc phục những tồn tại trên, góp phần hoàn thiện, nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn tại Chi nhánh Bắc Hà Nội, tạo đà để Chi nhánh phát triển bền vững là một yêu cầu cấp thiết. Xuất phát từ thực trạng trên, em đã quyết định chọn đề tài: “ Giải pháp tăng cường nguồn vốn huy động tại NHNo&PTNT chi nhánh Bắc Hà Nội ” làm đề tài bảo vệ khoá luận của mình. 3 2. Mục đích nghiên cứu Khái quát những vấn đề cơ bản về nghiệp vụ huy động vốn của NHTM, phân tích thực trạng hoạt động huy động vốn tại chi nhánh NHNo&PTNT Bắc Hà Nội. Qua đó đưa ra các giải pháp nhằm tăng trưởng nguồn vốn một cách ổn định, vững chắc, nâng cao khả năng đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế… 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: nghiên cứu các vấn đề liên quan trực tiếp đến nghiệp vụ huy động vốn của NHTM và các hình thức huy động vốn. - Phạm vi nghiên cứu: nghiên cứu nghiệp vụ huy động vốn tại NHNo&PTNT chi nhánh Bắc Hà Nội từ năm 2005 đến năm 2007. 4. Phương pháp nghiên cứu Khoá luận này sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, kết hợp với phương pháp thống kê, phân tích, so sánh, tổng hợp nhằm giải quyết mối quan hệ giữa lý luận và thực tiễn, luận giải các vấn đề có liên quan đến nội dung đề tài. 5. Kết cấu của đề tài Tên đề tài: “ Giải pháp tăng cường nguồn vốn huy động tại NHNo&PTNT Chi nhánh Bắc Hà Nội ”. Kết cấu của đề tài: ngoài phần mở đầu và kết luận, đề tài kết cấu làm 3 chương Chương 1: Lý luận chung về hoạt động huy động vốn của NHTM trong nền kinh tế thị trường Chương 2: Thực trạng công tác huy động vốn tại chi nhánh NHNo&PTNT Bắc Hà Nội Chương 3: Giải pháp và kiến nghị nhằm tăng cường NVHĐ tại chi nhánh NHNo&PTNT Bắc Hà Nội 4 CHƯƠNG 1 LÝ LUẬN CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN CỦA NHTM TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1.1 NHTM và vai trò của NHTM trong nền kinh tế thị trường 1.1.1 Khái niệm ngân hàng thương mại Các tổ chức trung gian tài chính là một bộ phận hợp thành hệ thống tài chính trong nền kinh tế thị trường, có chức năng dẫn vốn từ những người có khả năng dẫn vốn tới những người có nhu cầu về vốn nhằm tạo điều kiện vốn cho đầu tư phát triển kinh tế xã hội. Ngân hàng thương mại là một bộ phận lớn nhất trong hệ thống trung gian tài chính. Tại điều I khoản 1 pháp lệnh số 38 ngày 25/05/1990 quy định về ngân hàng, hợp tác xã tín dụng và công ty tài chính quy định: “NHTM là tổ chức kinh doanh tiền tệ, mà hoạt động chủ yếu và thường xuyên là nhận tiền gửi của khách hàng, với trách nhiệm hoàn trả và sử dụng số tiền đó để cho vay, thực hiện nghiệp vụ chiết khấu và làm phương tiện thanh toán”. Tại điều 20 Luật các tổ chức tín dụng có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/10/1998 có quy định: “NHTM là loại hình TCTD được thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan”. 1.1.2 Vai trò của NHTM đối với sự phát triển của nền kinh tế Hoạt động của NHTM đa dạng, phong phú và có phạm vi rộng lớn, trong khi các tổ chức tài chính khác thường hoạt động trên một vài lĩnh vực hẹp và theo hướng chuyên sâu. Với đặc điểm kinh doanh cơ bản là đi vay để cho vay, NHTM giữ vai trò nhất đối với sự phát triển của nền kinh tế: 1.1.2.1 NHTM là nơi cung cấp vốn cho nền kinh tế: Vốn được tạo ra từ quá trình tích luỹ, tiết kiệm của mỗi cá nhân, doanh nghiệp và nhà nước trong nền kinh tế. NHTM là chủ thể chính đáp ứng nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh. NHTM đứng ra huy động các nguồn vốn nhàn rỗi và tạm thời nhàn rỗi ở mọi tổ chức, cá nhân, mọi thành phần kinh tế và thông qua hoạt động tín dụng, NHTM sẽ cung cấp vốn cho mọi hoạt động kinh tế và đáp ứng các nhu cầu vốn một cách kịp thời cho quá trình tái sản xuất giúp các doanh nghiệp có 5 điều kiện mở rộng sản xuất, cải tiến máy móc công nghệ, tăng năng suất lao động, nâng cao hiệu quả kinh tế. 1.1.2.2 NHTM là cầu nối giữa các doanh nghiệp với thị trường. Để có thể đáp ứng tốt nhất các yêu cầu của thị trường, đòi hỏi các doanh nghiệp phải có một khối lượng lớn vốn đầu tư, nhiều khi vượt quá khả năng vốn tự có của doanh nghiệp. Do đó, để giải quyết khó khăn này doanh nghiệp có thể tìm đến ngân hàng xin vay vốn nhằm thoả mãn nhu cầu đầu tư của mình. Thông qua hoạt động tín dụng, ngân hàng là chiếc cầu nối giữa các doanh nghiệp với thị trường. Nguồn vốn tín dụng của ngân hàng cung ứng cho các đã đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng mọi mặt của quá trình sản xuất kinh doanh, đáp ứng nhu cầu thị trường và từ đó tạo cho doanh nghiệp một chỗ đứng vững chắc trong cạnh tranh. 1.1.2.3 NHTM là công cụ để nhà nước điều tiết vĩ mô nền kinh tế Bằng hoạt động tín dụng và thanh toán giữa các NHTM trong hệ thống, các NHTM đã góp phần mở rộng khối lượng tiền cung ứng trong lưu thông. Thông qua việc cung ứng tín dụng cho các ngành trong nền kinh tế, NHTM thực hiện việc dẫn dắt các luồng tiền, tập hợp và phân chia vốn của thị trường, điều khiển chúng một cách có hiệu quả và thực thi vai trò điều tiết gián tiếp vĩ mô: “Nhà nước điều tiết ngân hàng, ngân hàng dẫn dắt thị trường”. 1.1.2.4 NHTM là cầu nối nền tài chính quốc gia với nền tài chính quốc tế Với các nghiệp vụ kinh doanh như nhận tiền gửi, cho vay, nghiệp vụ thanh toán , nghiệp vụ hối đoái và các nghiệp vụ khác, NHTM đã tạo điều kiện thúc đẩy ngoại thương không ngừng được mở rộng. Thông qua các hoạt động thanh toán, kinh doanh ngoại hối, quan hệ tín dụng với các NHTM nước ngoài, hệ thống NHTM đã thực hiện vai trò điều tiết nền tài chính trong nước phù hợp với sự vận động của nền tài chính quốc tế. NHTM ra đời, thông qua việc thực hiện các chức năng: trung gian tài chính, chức năng làm thủ quỹ cho xã hội, làm trung gian thanh toán và chức năng tạo tiền, cùng với vai trò của mình đặc biệt là chức năng trung gian tín dụng, NHTM đã trở thành một bộ phận quan trọng trong việc thúc đẩy nền kinh tế phát triển. 6 1.1.3 Các nghiệp vụ cơ bản của NHTM: Kết cấu bảng TKTS của NHTM 1.1.3.1 Nghiệp vụ tài sản có Đây là nghiệp vụ phản ánh quá trình sử dụng vốn vào các mục đích nhằm đảm bảo an toàn cũng như tìm kiếm lợi nhuận của các NHTM. Nội dung của nghiệp vụ này bao gồm: - Nghiệp vụ ngân quỹ: phản ánh các khoản vốn của ngân hàng được dùng vào với mục đích nhằm đảm bảo an toàn về khả năng thanh toán và thực hiện quy định về dự trữ bắt buộc do Ngân hàng Trung ương đề ra. - Nghiệp vụ cho vay: là nghiệp vụ tạo khả năng sinh lời chính trong hoạt động kinh doanh của các NHTM. Bao gồm các khoản đầu tư sinh lời thông qua cho vay ngắn hạn và trung, dài hạn đối với nền kinh tế. - Nghiệp vụ đầu tư tài chính: Các NHTM thực hiện quá trình đầu tư bằng vốn của mình qua các hoạt động hùn vốn, góp vốn, kinh doanh chứng khoán trên thị trường. - Nghiệp vụ khác: kinh doanh ngoại tệ, vàng bạc và kim khí, đá quý; thực hiện các dịch vụ tư vấn, dịch vụ ngân quỹ; nghiệp vụ uỷ thác và đại lý; và các dịch vụ khác: dịch vụ bảo quản hiện vật quý, giấy tờ có giá, cho thuê két...mà ngân hàng đã thu được những khoản lợi nhuận đáng kể. 1.1.3.2 Nghiệp vụ tài sản nợ và vốn tự có của NHTM: Tài Sản Nguồn Vốn 1. Ngân Quỹ 2. Cho Vay 3. Đầu Tư 4. Tài Sản Có Khác 1. Vốn Huy Động 2. Vốn Đi Vay 3. Vốn Tự Có 4. Vốn Khác ∑ TS ∑ NV 7 - Nghiệp vụ tiền gửi: phản ánh các khoản tiền từ các doanh nghiệp vào ngân hàng để thanh toán hoặc với mục đích bảo quản tài sản mà từ đó ngân hàng có thể huy động được vốn và sử dụng vốn đã huy động được vào kinh doanh. Ngoài ra, ngân hàng còn huy động các khoản tiền nhàn rỗi của cá nhân hay hộ gia đình được gửi vào ngân hàng với mục đích hưởng lãi. - Nghiệp vụ phát hành giấy tờ có giá: Các NHTM sử dụng nghiệp vụ này để thu hút các khoản vốn có tính dài hạn, nhằm đảm bảo khả năng đầu tư các khoản vốn dài hạn của ngân hàng vào nền kinh tế. Hơn nữa, nghiệp vụ này còn giúp các NHTM tăng cường tính ổn định vốn trong hoạt động kinh doanh của mình. - Nghiệp vụ đi vay gồm: vay các tổ chức tín dụng trên thị trường tiền tệ và vay Ngân hàng trung ương dưới các hình thức tái chiết khấu hay vay có đảm bảo, nhằm tạo sự cân đối trong điều hành vốn của bản thân ngân hàng khi họ không tự cân đối được trên cơ sở khai thác tại chỗ. - Nghiệp vụ huy động vốn khác như: làm đại lý hay uỷ thác vốn cho các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước. Ngoài ra, thông qua việc sử dụng các phương tiện thanh toán, đòi hỏi khách hàng phải ký gửi một bộ phận tiền vào ngân hàng về trên cơ sở đó các ngân hàng có thể sử dụng nguồn vốn nhàn rỗi trên tài khoản để đưa vào hoạt động kinh doanh. Để mở rộng nghiệp vụ này các NHTM cần chú trọng đến việc phát triển các dịch vụ và không ngừng nâng cao uy tín của mình. - Vốn tự có của ngân hàng: là vốn thuộc sở hữu riêng của các ngân hàng. Trong thực tế khoản vốn này không ngừng được tăng lên từ kết quả hoạt động kinh doanh của bản thân ngân hàng mang lại. Bộ phận vốn này đóng góp một phần đáng kể vào vốn trong hoạt động kinh doanh của các NHTM, đồng thời góp phần vào việc nâng cao vị thế của NHTM trên thương trường. Ngoài ra còn có các nghiệp vụ ngoài bản tổng kết tài sản (các nghiệp vụ ngoại bảng): các khoản chi phí và phí thu được liên quan đến môi giới mua bán chứng khoán, mua bán nợ, thực hiện kinh doanh hối đoái nhân danh khách hàng...mặc dù các nghiệp vụ ngoại bảng đã tạo ra cho ngân hàng một lượng thu nhập nhất định tuy nhiên ngân hàng cũng phải đối mặt với những rủi ro do các hoạt động này mang lại. 8 1.2 Vốn trong hoạt động kinh doanh của NHTM NHTM là một bộ phận lớn nhất trong hệ thống trung gian tài chính. Các NHTM có thể được tổ chức theo nhiều loại hình khác nhau: ngân hàng tư nhân, NHTM cổ phần, NHTM quốc doanh và các ngân hàng liên doanh. Dù dưới bất kỳ hình thức nào, các NHTM luôn đặt lợi nhuận lên hàng đầu. Để đạt được điều đó, công cụ duy nhất mà các NH phải có là vốn. 1.2.1 Khái niệm về vốn Vốn của NHTM là những giá trị tiền tệ do NHTM tạo lập hoặc được huy động, dùng để cho vay, đầu tư và thực hiện các dịch vụ kinh doanh khác. Thực chất, vốn của ngân hàng là một bộ phận thu nhập quốc dân tạm thời nhàn rỗi trong quá trình sản xuất, phân phối và tiêu dùng, mà người chủ sở hữu của chúng gửi vào ngân hàng để thực hiện các mục đích khác nhau. Hay nói cách khác, họ chuyển nhượng quyền sử dụng vốn tiền tệ cho ngân hàng, để rồi ngân hàng phải trả lại cho họ một khoản thu nhập. Và như vậy, ngân hàng đã thực hiện vai trò tập trung và phân phối lại vốn dưới hình thức tiền tệ, làm tăng nhanh quá trình luân chuyển vốn, phục vụ và kích thích mọi hoạt động kinh tế phát triển. Đồng thời, chính các hoạt động đó lại quyết định đến sự tồn tại và phát triển hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Nhìn chung, vốn chi phối toàn bộ các hoạt động và quyết định đối với việc thực hiện các chức năng của NHTM. 1.2.2 Vai trò của vốn đối với hoạt động kinh doanh ngân hàng Trong hoạt động kinh doanh của các NHTM, vốn có các vai trò sau đây: 1.2.2.1 Vốn là cơ sở để ngân hàng tổ chức mọi hoạt động kinh doanh Đối với bất kỳ doanh nghiệp nào, muốn hoạt động kinh doanh được thì phải có vốn, bởi vì vốn phản ánh năng lực chủ yếu để quyết định khả năng kinh doanh. Riêng đối với ngân hàng, vốn là cơ sở để NHTM tổ chức mọi hoạt động kinh doanh của mình. Nói cách khác, ngân hàng không có vốn thì không thể thực hiện được các nghiệp vụ kinh doanh. Bởi lẽ, với đặc trưng của hoạt động ngân hàng, vốn không chỉ là phương tiện kinh doanh chính mà còn là đối tượng kinh doanh chủ yếu của NHTM. Ngân hàng là tổ chức kinh doanh loại hàng hoá đặc biệt trên thị trường tiền tệ (thị trường vốn ngắn hạn) và thị trường chứng khoán ( thị trường vốn dài hạn). Những ngân hàng trường vốn là những ngân hàng có nhiều thế mạnh trong kinh 9 doanh. Do đó, ngoài vốn ban đầu cần thiết, tức là đủ vốn điều lệ theo luật định, thì ngân hàng phải thường xuyên chăm lo tới việc tăng trưởng vốn trong suốt quá trình hoạt động của mình. 1.2.2.2 Vốn quyết định quy mô hoạt động tín dụng và các hoạt động khác của ngân hàng Vốn của ngân hàng quyết định đến việc mở rộng hay thu hẹp khối lượng tín dụng. Thông thường, nếu so với các ngân hàng lớn thì các ngân hàng nhỏ có khoản mục đầu tư và cho vay kém đa dạng hơn, phạm vi và khối lượng cho vay cũng nhỏ hơn. Trong khi các ngân hàng lớn cho vay được tại thị trường trong vùng thậm chí trong nước và cả quốc tế, thì các ngân hàng nhỏ lại bị giới hạn trong phạm vi hẹp, mà chủ yếu trong từng khu vực nhỏ. Thêm vào đó, do khả năng vốn hạn hẹp nên các ngân hàng nhỏ không phản ứng nhạy bén được với sự biến động về lãi suất, gây ảnh hưởng đến khả năng thu hút vốn đầu tư trong xã hội. Giả sử trên địa bàn nhu cầu về vốn rất lớn, mà ngân hàng không huy động được thì không thể đáp ứng được nhu cầu cho vay. Nếu khả năng vốn của ngân hàng đó dồi dào, chắc chắn sẽ đáp ứng được nhu cầu vốn cho vay, có đủ điều kiện mở rộng thị trường tín dụng và các dịch vụ ngân hàng. Chính vì vậy, càng khẳng định rõ tầm quan trọng của vốn trong hoạt động kinh doanh ngân hàng. 1.2.2.3 Vốn quyết định năng lực thanh toán và đảm bảo uy tín của ngân hàng trên thương trường. Thật vậy, trong nền kinh tế thị trường, để tồn tại và ngày càng mở rộng quy mô hoạt động đòi hỏi các ngân hàng phải coi uy tín lớn trên thị trường là điều trọng yếu. Uy tín đó phải được thể hiện trước hết ở khả năng sẵn sàng thanh toán, chi trả cho khách hàng của ngân hàng. Khả năng thanh toán của ngân hàng càng cao thì vốn khả dụng của ngân hàng càng lớn. Vì vậy, loại trừ các nhân tố khác, khả năng thanh toán của ngân hàng tỷ lệ thuận với vốn của ngân hàng nói chung và với vốn khả dụng của ngân hàng nói riêng. Với tiềm năng vốn lớn, ngân hàng có thể hoạt động kinh doanh với quy mô ngày càng mở rộng, tiến hành các hoạt động cạnh tranh có hiệu quả nhằm vừa giữ chữ tín, vừa nâng cao thanh thế trên thương trường. 1.2.2.4 Vốn quyết định năng lực cạnh tranh của ngân hàng. 10 Thực tế đã chứng minh: quy mô, trình độ nghiệp vụ, phương diện kỹ thuật hiện đại của ngân hàng là tiền đề cho việc thu hút nguồn vốn. Đồng thời, khả năng vốn lớn là điều kiện thuận lợi đối với ngân hàng trong việc mở rộng quan hệ tín dụng với các thành phần kinh tế xét cả về quy mô, khối lượng tín dụng, chủ động về thời gian, thời hạn cho vay, thậm chí quyết định mức lãi suất vừa phải cho khách hàng. Điều đó sẽ thu hút ngày càng nhiều khách hàng, doanh số hoạt động của ngân hàng sẽ tăng lên nhanh chóng và ngân hàng sẽ có nhiều thuận lợi hơn trong kinh doanh. Đây cũng là điều kiện để bổ sung thêm vốn tự có của ngân hàng, tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật và quy mô hoạt động của ngân hàng trên mọi lĩnh vực. Hơn nữa, vốn lớn sẽ giúp ngân hàng có đủ khả năng tài chính để kinh doanh đa năng trên thị trường, không chỉ đơn thuần là cho vay mà còn mở rộng các hình thức liên doanh liên kết, dịch vụ thuê mua (leasing), mua bán nợ (factoring), kinh doanh trên thị trường chứng khoán, góp phần phân tán rủi ro và tạo thêm vốn cho ngân hàng đồng thời tăng sức cạnh tranh của ngân hàng trên thương trường... 1.2.3 Nội dung và tính chất vốn trong hoạt động kinh doanh ngân hàng Vốn của NHTM bao gồm: - Vốn tự có - Vốn huy động - Vốn đi vay - Vốn khác Mỗi loại vốn đều có một tính chất và vai trò riêng trong tổng nguồn vốn hoạt động của NHTM. 1.2.3.1 Vốn tự có Vốn tự có của NHTM là những giá trị tiền tệ do bản thân ngân hàng tự tạo lập nên bằng vốn góp của chủ sở hữu và được bổ xung từ kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Vốn tự có chiếm một tỉ trọng nhỏ trong tổng nguồn vốn của ngân hàng (thường chiếm từ 7 đến 12%), song lại là điều kiện pháp lý bắt buộc khi thành lập ngân hàng. Vốn tự có của ngân hàng thuộc sở hữu của ngân hàng, bởi vậy vốn tự có của ngân hàng có tính chất thường xuyên và ổn định giúp cho ngân hàng có thể chủ động sử dụng vào các mục đích khác nhau như: trang bị cơ sở vật chất, mua sắm tài 11 sản cố định (văn phòng, kho tàng, trang thiết bị…) phục vụ cho bản thân ngân hàng, cho vay và đặc biệt là tham gia đầu tư, góp vốn liên doanh. Mặt khác, với chức năng bảo vệ, vốn tự có được coi như tài sản đảm bảo gây dựng lòng tin đối với khách hàng, duy trì khả năng thanh toán trong trường hợp ngân hàng gặp thua lỗ. Nó còn là một trong những căn cứ quyết định đến khả năng và khối lượng vốn huy động của ngân hàng. Như vậy, quy mô sự tăng trưởng của vốn tự có sẽ quyết định đến năng lực và thế phát triển của NHTM. Về bản chất, vốn tự có là một bộ phận của tài sản nợ, mà mỗi thành phần của nó gắn liền với một loại nghiệp vụ nhất định. Vốn tự có của NHTM được cấu thành bởi 2 bộ phận cơ bản: Vốn cấp 1 bao gồm: Vốn điều lệ (vốn đã được cấp, vốn đã góp), Quỹ dự trữ bổ xung vốn điều lệ, Quỹ dự phòng tài chính, Quỹ đầu tư phát triển nghiệp vụ, Lợi nhuận không chia. Vốn cấp 1 được dùng để xác định giới hạn mua, đầu tư vào tài sản cố định của ngân hàng. Vốn cấp 2 của ngân hàng bao gồm: - 50% phần giá trị tăng thêm khi định giá lại tài sản cố định. - 40% phần giá trị tăng thêm các loại chứng khoán đầu tư khi định giá lại. - Giá trị các trái phiếu chuyển đổi hoặc cổ phiếu ưu đãi do ngân hàng phát hành thoả mãn các điều kiện được quy định tại QĐ 457. - Các công cụ nợ khác như: một số loại chứng khoán ngân hàng phát hành, một số khoản nợ dài hạn mà ngân hàng vay của các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước có thể được tính như 1 phần vốn tự có của ngân hàng khi thoả mãn các điều kiện của NHTW. - Một số khoản nợ khác - Dự phòng chung tối đa theo một tỷ lệ nhất định trên tổng tài sản có rủi ro của ngân hàng (ở VN quy định tỷ lệ này là 1.25%) Quy mô và tốc độ tăng trưởng vốn tự có thể hiện thế và lực của ngân hàng trên thị trường (dù tăng bằng con đường nào). Nó quyết định khả năng hiện đại hoá của ngân hàng vì mức độ đầu tư phụ thuộc vào vốn tự có. Hơn nữa, quy mô vốn tự có quyết định quy mô hoạt động của ngân hàng (cho vay, đầu tư...) và là cơ sở tổi thiểu đảm bảo an toàn cho người gửi tiền (tấm nệm an toàn cuối cùng). Do vậy vốn tự có đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình hoạt động của các NHTM