Trong thời đại ngày nay với xu thế quốc tế hóa, toàn cầu hóa trên phạm vi trên toàn thế giới. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này, các dòng vốn được lưu chuyển góp phần vào việc phát triển cơ sở hạ tầng và mở rộng sản xuất kinh doanh để đảm bảo đời sống cho nhân dân. Để có thể thực hiện được công việc đó thì cần thiết phải đầu tư. Đầu tư là một hoạt động kinh tế chủ yếu quyết định sự phát triển. Xu hướng phổ biến và hiệu quả nhất hiện nay là đầu tư theo dự án. Những câu hỏi đặt ra là : đầu tư vào đâu? đầu tư như thế nào để đạt được hiệu quả? Chỉ có việc thẩm định dự án đầu tư mới có thể trả lời chính xác câu hỏi trên.
Việc thẩm định dự án đầu tư có thể được tiến hành trên cả ba khâu: thẩm định dự án đầu tư trước, trong và sau quá trình đầu tư.Trong nhiều năm qua công tác thẩm định dự án đầu tư ngày càng được hoàn thiện về mặt phương pháp luận và thực hành để phù hợp với tình hình kinh tế của đất nước.Tuy nhiên hoạt động thẩm định dự án đầu tư vẫn còn nhiều vướng mắc, chất lượng thẩm định dự án đầu tư còn chưa cao, dự án đầu tư chưa thực sự đạt hiệu quả, tạo nên sự tăng trưởng phát triển kinh tế và tiến bộ xã hội.
Đứng trên quan điểm: Chủ đầu tư, tổ chức tín dụng, cơ quan quản lý dự án đầu tư thì công tác thẩm định dự án đầu tư không thể thiếu được. Với chức năng là cơ quan tham mưu cho Uỷ Ban Nhân Dân tỉnh trong việc ra quyết định và phê duyệt dự án đầu tư, việc thẩm định dự án đầu tư tại Sở kế hoạch và đầu tư tỉnh Ninh Bình lựa chọn những dự án phù hợp với yêu cầu và thực hiện tốt công tác tham mưu cho UBND tỉnh trong việc ra quyết định hoặc phê duyệt dự án đầu tư, việc thẩm định những dự án được tài trợ bởi vốn ngân sách là một công việc quan trọng và cần thiết của Sở kế hoạch & Đầu tư Ninh Bình.
Do những dự án đầu tư là những dự án nằm trong kế hoạch, mục tiêu phát triển của tỉnh và điều quan trọng hơn là có một số dự án đều không phải hoàn trả vốn cho nhà nước - đó là những dự án đầu tư công cộng. Việc thẩm định dự án đầu tư sẽ giúp cho Sở kế hoạch & Đầu tư Ninh Bình lựa chọn những dự án phù hợp với yêu cầu và thực hiện tốt công tác tham mưu cho UBND tỉnh để thúc đẩy việc phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh.
Việc thẩm định dự án đầu tư tại Sở kế hoạch & Đầu tư Ninh Bình vẫn còn tồn tại một số hạn chế nên việc hoàn thiện hơn nữa công tác thẩm định dự án đầu tư là một đòi hỏi cấp bách. Chính vì vậy trong quá trình thực tập em đã lựa chọn Luận văn:" Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác thẩm định các dự án đầu tư sử dụng vốn ngân sách & vốn tín dụng ưu đãi tại sở kế hoạch và đầu tư ninh bình "
Nội dung Luận văn:
ChươngI: Lý luận chung về dự án đầu tư và thẩm định dự án đầu tư.
ChươngII: Thực trạng thẩm định dự án đầu tư tại Sở kế hoạch & Đầu tư Ninh Bình.
ChươngIII: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hơn nữa công tác thẩm định dự án đầu tư tại Sở kế hoạch & Đầu tư Ninh Bình.
110 trang |
Chia sẻ: tuandn | Lượt xem: 2127 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác thẩm định các dự án đầu tư sử dụng vốn ngân sách và vốn tín dụng ưu đãi tại Sở kế hoạch và đầu tư Ninh Bình, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lời nói đầu
Trong thời đại ngày nay với xu thế quốc tế hóa, toàn cầu hóa trên phạm vi trên toàn thế giới. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này, các dòng vốn được lưu chuyển góp phần vào việc phát triển cơ sở hạ tầng và mở rộng sản xuất kinh doanh để đảm bảo đời sống cho nhân dân. Để có thể thực hiện được công việc đó thì cần thiết phải đầu tư. Đầu tư là một hoạt động kinh tế chủ yếu quyết định sự phát triển. Xu hướng phổ biến và hiệu quả nhất hiện nay là đầu tư theo dự án. Những câu hỏi đặt ra là : đầu tư vào đâu? đầu tư như thế nào để đạt được hiệu quả? Chỉ có việc thẩm định dự án đầu tư mới có thể trả lời chính xác câu hỏi trên.
Việc thẩm định dự án đầu tư có thể được tiến hành trên cả ba khâu: thẩm định dự án đầu tư trước, trong và sau quá trình đầu tư.Trong nhiều năm qua công tác thẩm định dự án đầu tư ngày càng được hoàn thiện về mặt phương pháp luận và thực hành để phù hợp với tình hình kinh tế của đất nước.Tuy nhiên hoạt động thẩm định dự án đầu tư vẫn còn nhiều vướng mắc, chất lượng thẩm định dự án đầu tư còn chưa cao, dự án đầu tư chưa thực sự đạt hiệu quả, tạo nên sự tăng trưởng phát triển kinh tế và tiến bộ xã hội.
Đứng trên quan điểm: Chủ đầu tư, tổ chức tín dụng, cơ quan quản lý dự án đầu tư thì công tác thẩm định dự án đầu tư không thể thiếu được. Với chức năng là cơ quan tham mưu cho Uỷ Ban Nhân Dân tỉnh trong việc ra quyết định và phê duyệt dự án đầu tư, việc thẩm định dự án đầu tư tại Sở kế hoạch và đầu tư tỉnh Ninh Bình lựa chọn những dự án phù hợp với yêu cầu và thực hiện tốt công tác tham mưu cho UBND tỉnh trong việc ra quyết định hoặc phê duyệt dự án đầu tư, việc thẩm định những dự án được tài trợ bởi vốn ngân sách là một công việc quan trọng và cần thiết của Sở kế hoạch & Đầu tư Ninh Bình.
Do những dự án đầu tư là những dự án nằm trong kế hoạch, mục tiêu phát triển của tỉnh và điều quan trọng hơn là có một số dự án đều không phải hoàn trả vốn cho nhà nước - đó là những dự án đầu tư công cộng. Việc thẩm định dự án đầu tư sẽ giúp cho Sở kế hoạch & Đầu tư Ninh Bình lựa chọn những dự án phù hợp với yêu cầu và thực hiện tốt công tác tham mưu cho UBND tỉnh để thúc đẩy việc phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh.
Việc thẩm định dự án đầu tư tại Sở kế hoạch & Đầu tư Ninh Bình vẫn còn tồn tại một số hạn chế nên việc hoàn thiện hơn nữa công tác thẩm định dự án đầu tư là một đòi hỏi cấp bách. Chính vì vậy trong quá trình thực tập em đã lựa chọn Luận văn:" Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác thẩm định các dự án đầu tư sử dụng vốn ngân sách & vốn tín dụng ưu đãi tại sở kế hoạch và đầu tư ninh bình "
Nội dung Luận văn:
ChươngI: Lý luận chung về dự án đầu tư và thẩm định dự án đầu tư.
ChươngII: Thực trạng thẩm định dự án đầu tư tại Sở kế hoạch & Đầu tư Ninh Bình.
ChươngIII: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hơn nữa công tác thẩm định dự án đầu tư tại Sở kế hoạch & Đầu tư Ninh Bình.
Do thời gian có hạn, trình độ còn hạn chế, nhất là thực tế nên bài viết không tránh khỏi những thiếu sót, vì vậy em rất mong nhận được sự góp ý từ thầy, cô và các bạn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Chương I
dự án đầu tư và thẩm định dự án đầu tư
I. Dự án đầu tư
1. Khái niệm dự án đầu tư
Hoạt động đầu tư là hoạt động bỏ vốn trong hiện tại nhằm kỳ vọng thu về một chuỗi các dòng thu trong tương lai lớn hơn (có thể là lợi nhuận,nâng cao dân trí, sức khoẻ... lợi ích mà con người nhận được) về mặt bản chất chính là sự chuyển hoá vốn thành tài sản để phục vụ cho quá trình sản xuất, kinh doanh và đời sống xã hội. Mục đích của hoạt động đầu tư là nhằm thu lợi trong tương lai. Nhưng với đặc trưng của hoạt động đầu tư là mang tính chất lâu dài, có tính rủi ro cao, tính hiệu quả, tính một chiều, tính lan toả. Để hoạt động đầu tư đạt hiệu quả đòi hỏi phải lập dự án đầu tư.
Dự án đầu tư có thể xem xét dưới nhiều góc độ:
Xét trên góc độ quản lý: dự án đầu tư là công cụ quản lý việc sử dụng vốn, vật tư, lao động để tạo ra các kết quả tài chính, kinh tế- xã hội trong một thời gian dài.
Xét trên góc độ kế hoạch hoá: dự án đầu tư là một công cụ thể hiện kế hoạch chi tiết của một công cuộc đầu tư sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội, làm tiền đề cho các quyết định đầu tư và tài trợ. Dự án đầu tư là một hoạt động kinh tế riêng biệt nhỏ nhất trong công tác kế hoạch hoá nền kinh tế nói chung.
Xét về mặt nội dung: dự án đầu tư là một tập hợp các hoạt động có liên quan với nhau được kế hoạch hoá nhằm đạt được các mục tiêu đã định bằng việc tạo ra các kết quả cụ thể trong một thời gian nhất định, thông qua việc sử dụng các nguồn lực xác định.
Tóm lại dự án đầu tư có thể nói ngắn gọn như sau:
Theo giải thích trong Quy chế quản lý đầu tư và xây dựng ban hành kèm theo Nghị định số52/1999/NĐ - CP ngày 8/7/1999 của Chính phủ, Số12/2000/ND-CP ngày 05/05/2000, Số 07/2003 ngày 30/01/2003 của Chính phủ (đang được áp dụng) tại điều 5 quy định:" dự án đầu tư là một tập hợp các đề xuất có liên quan đến việc bỏ vốn để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những cơ sở vật chất nhất định nhằm đạt được sự tăng trưởng về mặt số lượng hoặc duy trì, cải tiến nâng cao chất lượng của sản phẩm hoặc dịch vụ trong khoảng thời gian xác định".(chỉ có bao gồm hoạt động đầu tư trực tiếp).
2. Phân loại:
Có nhiều cách phân loại dự án đầu tư tuỳ theo tính chất dự án và quy mô đầu tư. ở đây chỉ nêu các cách phân loại liên quan tới yêu cầu công tác thẩm định và quản lý dự án đầu tư trong hệ thống văn bản pháp quy, các tài liệu đang sử dụng.
2.1. Theo thẩm quyền quyết định:
- Đối với đầu tư trong nước dự án đầu tư được chia làm 3 loại : A, B, C (nội dung được nêu ra trong điều 6, NĐ 12/2000 NĐ - CP, NĐ 07/2003 NĐ-CP).
Theo quy định hiện hành, Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư các dự án nhóm A, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc TW, thủ trưởng các bộ, ngành và một số đơn vị quyết định đầu tư các dự án nhóm B, C. Đối với các dự án nhóm A gồm nhiều dự án thành phần hoặc tiểu dự án, trong đó nếu từng dự án thành phần hoặc tiểu dự án có thể độc lập vận hành, khai thác hoặc thực hiện theo phân kỳ đầu tư được ghi trong văn bản phê duyệt báo cáo nghiên cứu tiền khả thi hoặc văn bản quyết định chủ trương đầu tư của cấp có thẩm quyền thì mỗi dự án thành phần hoặc tiểu dự án đó được thực hiện từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư và quản lý quá trình thực hiện đầu tư như một dự án đầu tư độc lập.
Các dự án quan trọng quốc gia là những dự án do Quốc hội thông qua và quyết định chủ trương đầu tư theo quy định tại Nghị quyết số 05/1997/QH10 ngày 12 tháng 12 năm 1997 của Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
- Đối với dự án đầu tư nước ngoài: gồm 3 loại A, B và loại được phân cấp cho các địa phương.
Theo quy định hiện hành Thủ tướng chính phủ quyết định và giao Bộ kế hoạch & Đầu tư cấp giấy phép các dự án nhóm A; Sở kế hoạch & đầu tư quyết định và cấp giấy phép các dự án đầu tư nhóm B, chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc TW cấp phép các dự án nhóm B được thủ tướng Chính phủ phân cấp, ban quản lý các khu công nghiệp cấp phép các dự án nhóm B do Bộ kế hoạch & đầu tư uỷ quyền.
2.2. Theo cách thực hiện đầu tư.
Dự án đầu tư bằng nguồn vốn trong nước (cấp phát, tín dụng, các hình thức huy động khác, hỗn hợp).
Dự án có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) theo quy định của luật đầu tư nước ngoài.
- Các nguồn viện trợ của nước ngoài (ODA).
2.3.Theo lĩnh vực đầu tư:
Dự án sản xuất kinh doanh, dịch vụ, phát triển cơ sở hạ tầng, văn hoá xã hội...
2.4. Theo yêu cầu đánh giá dự án :
Liên quan đến tính chất và mức độ phức tạp của dự án: dự án chỉ cần lập báo cáo đầu tư đối với dự án đầu tư trong nước, dự án chỉ cần đăng ký đầu tư với dự án FDI và dự án phải thẩm định dự án đầu tư đối với cả 2 loại này.
Mỗi loại có yêu cầu riêng về nội dung hồ sơ trình duyệt và thẩm định riêng:
II. Thẩm định dự án đầu tư:
1. Khái niệm, mục đích, yêu cầu của công tác thẩm định dự án đầu tư
1.1. Khái niệm
Thẩm định dự án đầu tư là việc tổ chức xem xét một cách khách quan, có khoa học và toàn diện các nội dung cơ bản ảnh hưởng trực tiếp tới tính khả thi của một dự án. Từ đó ra quyết định đầu tư và ra quyết định đầu tư.
Đây là một quá trình kiểm tra, đánh giá các nội dung của dự án một cách tách biệt với quá trình soạn thảo dự án. Thẩm định dự án đã tạo ra cơ sở vững chắc cho hoạt động đầu tư có hiệu quả. Các kết luận rút ra từ quá trình thẩm định là cơ sở để các cơ quan có thẩm quyền của nhà nước ra quyết định đầu tư và cho phép đầu tư.
1.2. Mục đích
Thẩm định dự án đầu tư là một công việc cần thiết, quan trọng. Các bên liên quan trên quan điểm, cách nhìn nhận riêng và lợi ích thu được từ những dự án khác nhau sẽ có cách tiếp cận và mục đích thẩm định khác nhau, kết quả thẩm định theo đó sẽ có ý nghĩa khác nhau đối với mỗi bên.
Đối với nhà đầu tư: việc thẩm định dự án đầu tư giúp chủ đầu tư lựa chọn được các dự án đầu tư tốt nhất, có tính khả thi cao, phù hợp với điều kiện, khả năng tài chính hiện có và đem lại cho chủ đầu tư thu nhập cao nhất có thể có được.
Đối với ngân hàng: với tư cách là bên thẩm định dự án đầu tư để cho vay, ngân hàng quan tâm đến mức độ an toàn vốn. Ngân hàng sẽ chỉ ra quyết định đầu tư khi biết chắc dự án hoạt động hiệu quả, có đầy đủ khả năng trả nợ đúng hạn với mức lãi suất hiện hành của ngân hàng. Vì vậy công tác thẩm định dự án đầu tư là việc không thể thiếu.
Mặt khác, bên cạnh việc xác định tính khả thi của dự án, hiệu quả kinh tế, khả năng trả nợ và những rủi ro có thể xảy ra của dự án, công tác thẩm định dự án đầu tư còn là cơ sở để ngân hàng xác định số tiền cho vay, thời gian cho vay và thời điểm bỏ vốn cho dự án.
Nói chung, công tác thẩm định dự án đầu tư giúp cho ngân hàng ra quyết định có đầu tư hay không? Nếu đầu tư thì đầu tư như thế nào, với mức bao nhiêu là tốt nhất? Điều này đảm bảo cho ngân hàng được an toàn trong sử dụng vốn, giảm thiểu nợ quá hạn và khó đòi.
Đối với cơ quan quản lý nhà nước: việc thẩm định dự án đầu tư sẽ giúp các cơ quan này thấy được tính cần thiết, phù hợp của dự án đầu tư với chiến lược, chương trình, kế hoạch phát triển của quốc gia, ngành, địa phương. Việc thẩm định dự án đầu tư giúp cho các cơ quan này xác định hiệu quả sử dụng các nguồn lực xã hội cho dự án, cân đối giữa chi phí và lợi ích đem lại của dự án để quyết định và cấp phép đầu tư.
Tuy mục đích thẩm định dự án đầu tư đối với các chủ thể khác nhau là khác nhau nhưng tựu trung lại viêc thẩm định dự án đầu tư là việc xem xét dự án đầu tư có khả thi hay không để đưa dự án đó vào hoạt động.
1.3.Yêu cầu
Yêu cầu thẩm định dự án đầu tư xuất phát từ bản chất, tính phức tạp và đặc trưng cơ bản của hoạt động đầu tư.
Không phân biệt hình thức thực hiện, nguồn gốc thực hiện, nguồn gốc của vốn... mọi hoạt động có những đặc trưng nêu trên đều được coi là hoạt động đầu tư. Hoạt động đầu tư có những đặc trưng cơ bản sau:
- Là hoạt động bỏ vốn, nên quyết định đầu tư thường là và trước hết là quyết định tài chính. Vốn được hiểu như là các nguồn sinh lợi. Dưới các hình thức khác nhau nhưng vốn có thể xác định dưới hình thức tiền tệ, vì vậy các quyết định đầu tư thường được xem xét từ phương diện tài chính (tốn bao nhiêu vốn, có khả năng thực hiện không, có khả năng thu hồi được không, mức sinh lợi là bao nhiêu.. .). Trên thực tế hoạt động đầu tư, các quyết định chi tiêu (đầu tư) thường được cân nhắc bởi sự hạn chế của ngân sách (nhà nước, địa phương, cá nhân) và luôn được xem xét từ những khía cạnh tài chính nói trên.
- Là hoạt động có tính chất lâu dài. Khác với các hoạt động thương mại, các hoạt động chi tiêu tài chính khác, đầu tư luôn luôn là hoạt động có tính chất lâu dài. Đây là một đặc trưng có ảnh hưởng rất cơ bản đến hoạt động đầu tư. Do tính chất lâu dài nên mọi sự trù liệu đều là dự tính, chịu một xác suất biến đổi nhất định do nhiều nhân tố. Chính điều này là một trong những vấn đề hệ trọng phải tính đến mọi nội dung phân tích, đánh giá của quá trình thẩm định dự án .
- Là hoạt động luôn cần sự cân nhắc giữa lợi ích trước mắt và lợi ích trong tương lai. Đầu tư về một phương diện nào đó là một sự hy sinh lợi ích hiện tại để đánh đổi lợi ích trong tương lai (vốn đầu tư không phải là các nguồn lực để dành), vì vậy luôn có sự cân nhắc giữa lợi ích hiện tại và lợi ích tương lai.
- Là hoạt động mang tính rủi ro cao. Bản chất của sự đánh đổi lợi ích và lại được thực hiện trong một thời gian không cho phép nhà đầu tư lường hết những thay đổi có thể xảy ra trong quá trình đầu tư so với dự tính. Vì vậy, chấp nhận rủi ro như là bản năng của nhà đầu tư cũng có những cách thức, biện pháp để ngăn ngừa hay hạn chế khả năng rủi ro là ít nhất.
Với đặc trưng nêu trên, thẩm định dự án đầu tư nhằm làm sáng tỏ và phân tích về một loạt các vấn đề có liên quan tới tính khả thi trong quá trình thực hiện dự án : thị trường, công nghệ, kỹ thuật, khả năng tài chính của dự án để đứng vững trong suốt đời hoạt động, về quản lý thực hiện dự án, phần đóng góp của dự án vào sự tăng trưởng của nền kinh tế... Với những thông tin về bối cảnh và các giả thiết sử dụng trong dự án này. Đồng thời đánh giá để xác định xem dự án có giúp quốc gia đạt được các mục tiêu xã hội hay không, nếu có thì bằng cách nào, và liệu các dự án có đạt được hiệu quả kinh tế hay không khi đạt các mục tiêu xã hội này.
Giai đoạn thẩm định dự án bao hàm một loạt khâu thẩm định và quyết định, đưa tới kết quả là chấp thuận hay bác bỏ dự án. Như vậy về mặt chuyên môn yêu cầu chung của công tác thẩm định dự án là: đảm bảo tránh thực hiện đầu tư các dự án không có hiệu quả, mặt khác cũng không bỏ qua các cơ hội đầu tư có lợi.
Mặt khác, thẩm định dự án còn là một công việc được thực hiện theo quy định về quản lý đầu tư, vì vậy cần được tiến hành theo các yêu cầu về quản lý. Về mặt này, công tác thẩm định dự án phải được tiến hành phù hợp với các quy định hiện hành về quản lý đầu tư và đảm bảo thời hạn quy định.
2. Nhiệm vụ của thẩm định dự án đầu tư
Thực chất của việc thẩm định dự án đầu tư là phân tích đánh giá tính khả thi của dự án trên tất cả các phương diện kinh tế, kỹ thuật, xã hội, trên cơ sở các quy định của luật pháp, tiêu chuẩn, định mức, quy định của cơ quan quản lý nhà nước, tiêu chuẩn và thông lệ quốc tế.
Những yêu cầu nói trên đặt cho người phân tích, đánh giá dự án chẳng những quan tâm, xem xét, kiểm tra về mặt nội dung hồ sơ dự án, mà còn tìm các phương pháp, cách thức đo lường, đánh giá để có được những kết luận giúp cho việc lựa chọn và ra quyết định đầu tư một cách có căn cứ.
Để đáp ứng yêu cầu trên, người làm công tác thẩm định phải:
- Có nghiệp vụ thẩm định dự án (có kiến thức và phương pháp) .
- Nắm vững luật pháp và các quy định cụ thể về quản lý đầu tư và xây dựng.
- Có đủ các thông tin cần thiết để phân tích, đánh giá theo các nội dung liên quan.
Ngoài những yêu cầu nói trên, người làm công tác thẩm định còn cần có hiểu biết và kỹ năng nhất định về việc sử dụng các phương tiện tính toán và xử lý thông tin.
Để thực hiện được những nhiệm vụ nói trên, đồng thời tránh được một số thiên kiến trong công tác thẩm định dự án, cán bộ thẩm định cần phải có nghiệp vụ phân tích, đánh giá dự án như đã nói trên để có khả năng đưa ra kết luận chính xác tính khả thi của dự án dựa trên các tiêu chuẩn đã được xác định. Đồng thời, để công việc thẩm định dự án giúp cho việc lập kế hoạch đầu tư và lựa chọn dự án, nhà nước cần có hệ thống thẩm định dự án được tổ chức một cách chặt chẽ và hợp lý.
3. Các bước thẩm định trong quá trình ra quyết định đầu tư
Trong quá trình ra quyết định có 2 bước thẩm định:
3.1. Thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi:
Là bước thẩm định để phê duyệt nghiên cứu tiền khả thi và quyết định triển khai nghiên cứu khả thi. Tuỳ theo từng dự án cụ thể mà có thể tổ chức công tác thẩm định thích hợp. Đối với các dự án lớn, phức tạp (các dự án có vốn đầu tư lớn, có liên quan đến nhiều ngành, có vị trí quan trọng trong nền kinh tế, bảo vệ an ninh, quốc phòng.. .) cần phải tiến hành thẩm định toàn diện, kỹ lưỡng trước khi quyết định triển khai tiếp bước nghiên cứu khả thi .
Đối với các dự án thông thường, bước này thường được xem xét trên một số mặt cơ bản về chủ trương và các thông số chính của dự án. Nếu theo các vấn đề này cho thấy các dấu hiệu khả quan thì có thể thông qua để triển khai bước tiếp theo.
Thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi là nỗ lực đầu tiên nhằm đánh giá triển vọng chung của dự án. Để thực hiện giai đoạn thẩm định này, điều quan trọng là phải nhận thức được rằng mục đích của việc nghiên cứu tiền khả thi này là để có được những ước tính phản ánh giá trị của các biến số mà chúng sẽ cho thấy trước dự án có đủ hấp dẫn hay đủ tin cậy không, trên cơ sở đó, hoặc là đình chỉ công việc hoặc tiến hành nghiên cứu chi tiết hơn.
Trong quá trình thẩm định, đặc biệt trong giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi, các tính toán được thực hiện trên cơ sở trị số trung bình của các biến số mà chúng chỉ được biết với mức độ không chắc chắn lắm. Vì vậy, trong phân tích tiền khả thi, để tránh việc chấp thuận những dự án dựa trên những ước tính quá lạc quan về chi phí và lợi ích, chúng ta nên sử dụng những ước tính thiên về lệch hướng làm giảm bớt lợi ích của dự án trong khi làm tăng cao mức ước tính về chi phí. Nếu dự án vẫn hấp dẫn sau khi đã tiến hành thẩm định như vậy, thì có rất nhiều khả năng dự án sẽ đứng vững khi được nghiên cứu và thẩm định chính xác hơn.
Trong khi tiến hành nghiên cứu khả thi, có thể phải sử dụng việc nghiên cứu Luận văn nếu thấy cần thiết. Nghiên cứu Luận văn bao gồm việc phân tích các tài liệu nghiên cứu đã có trước đây về các vấn đề đang nghiên cứu thu thập thêm các thông tin có liên quan tới công việc thẩm định dự án đầu tư. Phần lớn các vấn đề kỹ thuật và thị trường đều xảy ra với các chủ đầu tư khác và đã được giải quyết do đó, chúng ta có thể thu thập được nhiều loại thông tin một cách nhanh chóng và ít tốn kém nếu như những nguồn thông tin hiện có được sử dụng một cách hiệu quả nhất.
3.2. Thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi :
Là công việc bắt buộc đối với mọi dự án để phê duyệt và ra quyết định đầu tư. Nội dung và yêu cầu thẩm định đã nêu ở phần trên.
Sau khi đã hoàn tất xong các khâu phân tích trong giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi, chúng ta cần nghiên cứu dự án để xem xét liệu nó có triển vọng đáp ứng được các tiêu chuẩn về tài chính, kinh tế và xã hội cho các khoản đầu tư hay không? Giai đoạn nghiên cứu khả thi của dự án là nhằm tăng cường mức độ chính xác của việc tính toán các yêú tố chủ yếu. Nếu như dự án cho thấy nó có triển vọng thành công, chúng ta cũng cần phân tích độ nhạy của dự án đối với các biến số chủ yếu có vai trò quyết định kết quả dự án để xác định mức độ chắc chắn của dự án.
Chính vào cuối giai đoạn này là lúc mà quyết định quan trọng nhất phải được xác định, đó là nên chấp nhận dự án hay không? Thẩm định cần phải chỉ ra rằng đó là một dự án tồi hay tốt, khả năng thành công của nó như thế nào để người có thẩm quyền lựa chọn và quyết định.
Trên cơ sở kết quả thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi, người có thẩm quyền sẽ phê duyệt và ra quyết định đầu tư.
4. Nội dung thẩm định dự án đầu tư
Mọi dự án, đều yêu cầu thẩm định theo các bước sau:
4.1. Thẩm định các yếu tố về pháp lý
- Đầu tiên phải xem xét tính hợp pháp của dự án nói chung theo quy định pháp luật, các văn bản pháp lý chung: Như luật đất đai, Luật ngân sách, Luật thuế VAT, Pháp lệnh ngân hàng, Luật môi trường, Luật khoáng sản, Luật tài nguyên nước...
- Sự phù hợp của các nội dung dự án với các quy định hiện hành đã được thể hiện trong các văn bản pháp luật, chế độ, chính sách áp dụng đối với dự án .
- Sự phù hợp về quy hoạch (ngành và lãnh thổ)
- Quy định về khai thác và bảo vệ tài nguyên.
4.2. Thẩm định sự cần thiết phải đầu tư của dự án
Mỗi dự án đầu tư là một mắt xích quan trọng trong chương trình phát triển trung, dài hạn của ngành hay vùng, lãnh thổ. Mặt khác, việc một dự án đầu tư sẽ có ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường, cụ thể là tác động đến cung cầu hàng hoá (từ đó ảnh hưởng đến thị trrường) cụ thể là tác động hoạt động xuất nhập khẩu... Vì vậy việc thẩm định sự cần thiết của dự án là rất quan trọng.
- Trước hết cán bộ