Luận văn Phân tích hiệu sản xuất lúa 2 vụ của nông hộ ở xã phong nẫm huyện giồng trôm tỉnh Bến Tre

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ QUẢN TRỊ KINH DOANH LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH HIỆU SẢN XUẤT LÚA 2 VỤ CỦA NÔNG HỘ Ở XÃ PHONG NẪM HUYỆN GIỒNG TRÔM TỈNH BẾN TRE Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: Th.s LA NGUYỄN THÙY DUNG HUỲNH NGỌC MÀU MSSV : 4054171 Lớp : KTNN1-K31 Cần Thơ, 2009 ILỜI CẢM TẠ Trong suốt quá trình học tập vừa qua được sự hướng dẫn của Quý thầy cô Khoa Kinh Tế - Quản trị kinh doanh Trường Đại học Cần Thơ em đã tiếp thu được rất nhiều kiến thức bổ ích, đặc biệt là trong quá trình thực hiện Luận văn tốt nghiệp. Em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn tận tình của cô La Nguyễn Thùy Dung và Quý thầy cô Khoa Kinh Tế - QTKD đã tạo điều kiện cho em thực hiện đề tài này. Em xin gởi lời cám ơn chân thành đến các cô chú cán bộ sở nông nghiệp Tỉnh Bến Tre các bác nông dân đã tạo điều kiện thuận lợi cho em khảo sát và thu thập số liệu tại địa bàn nghiên cứu. Sau cùng, em cũng xin gởi lời kính chúc Quý thầy cô, các cô chú cán bộ phòng nông nghiệp huyện cũng như các cô chú cán bộ xã, các bác nông dân luôn dồi dào súc khỏe. Ngày… tháng… năm 2009 Sinh viên thực hiện Huỳnh Ngọc Màu II LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện. Các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong đề tài là hoàn toàn trung thực. Đề tài không trùng với bất cứ đề tài nghiên cứu khoa học nào. Ngày… tháng… năm 2009 Sinh viên thực hiện Huỳnh Ngọc Màu III NHẬN XÉT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP Họ và tên người hướng dẫn: LA NGUYỄN THÙY DUNG Học vị: Thạc sĩ. Chuyên ngành: Marketting-Du lịch-Dịch vụ Cơ quan công tác: Bộ môn Marketting-Du lịch-Dịch vụ, Khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh Họ và tên sinh viên: HUỲNH NGỌC MÀU Mã số sinh viên: 4054171. Chuyên ngành: Kinh tế Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Tên đề tài: Phân tích hiệu quả sản xuất lúa 2 vụ của nông hộ ở xã Phong Nẫm huyện Giồng Trôm tỉnh Bến Tre. NỘI DUNG NHẬN XÉT 1. Tính phù hợp của đề tài với chuyên ngành đào tạo ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 2. Về hình thức ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... IV ..................................................................................................................................... 3. Ý nghĩa khoa học thực tiễn ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 4. Độ tin cậy của số liệu và tính hiện đại của luận văn ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 5. Nội dung và các kết quả đạt được ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... V..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 6. Nhận xét khác ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 7. Kết luận ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Cần Thơ, ngày … tháng … năm 2009 Giáo viên hướng dẫn La Nguyễn Thùy Dung VI MỤC LỤC Trang Tóm tắt ................................................................................................................. 1 CHƯƠNG 1 ......................................................................................................... 2 GIỚI THIỆU ........................................................................................................ 2 1.1.Đặt vấn đề nghiên cứu ................................................................................... 2 1.1.1. Sự cần thiết nghiên cứu.............................................................................. 2 1.1.2. Căn cứ vào khoa học và thực tiễn .............................................................. 3 1.2. Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................... 3 1.2.1. Mục tiêu chung .......................................................................................... 3 1.2.2. Mục tiêu cụ thể........................................................................................... 3 1.3. Các giả thuyết kiểm định và câu hỏi nghiên cứu .......................................... 4 1.3.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................... 4 1.4. Phạm vi nghiên cứu....................................................................................... 4 1.4.1. Không gian ................................................................................................. 4 1.4.2. Thời gian .................................................................................................... 4 1.4.3. Đối tượng nghiên cứu ................................................................................ 4 1.5. Lược khảo tài liệu có liên quan đến đề tài nghiên cứu ................................. 5 CHƯƠNG 2 ......................................................................................................... 6 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....................... 6 2.1. Phương pháp luận ......................................................................................... 6 2.1.1. Khái niệm về sản xuất ................................................................................ 6 2.1.1. Hàm sản xuất.............................................................................................. 6 2.1.2. Kinh tế sản xuất là gì ................................................................................. 6 2.1.3. Mục tiêu sản xuất ....................................................................................... 6 2.1.4. Một số khái niệm........................................................................................ 6 VII 2.1.4.1. Hiệu quả .................................................................................................. 6 2.1.4.2. Sản xuất theo kiểu luân canh .................................................................. 7 2.1.5. Các tỷ số tài chính...................................................................................... 7 2.1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất lúa ................................................... 9 2.2. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................ 10 2.2.1. Phương pháp chon vùng nghiên cứu........................................................ 10 2.2.2. Phương pháp thu thập số liệu................................................................... 11 2.2.3. Phương pháp phân tích số liệu ................................................................. 11 2.2.3.1. Phương pháp thống kê mô tả ................................................................ 11 2.2.3.2. Phân tích hồi qui tương quan ................................................................ 12 2.2.3.3. Phân tích so sánh................................................................................... 13 CHƯƠNG 3 ....................................................................................................... 14 TỔNG QUAN TRÊN ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU ............................................. 14 3.1. Sơ lược về huyện Giồng Trôm tỉnh Bến Tre .............................................. 14 3.1.1. Điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội ........................................................ 14 3.1.1.1. Điều kiện tự nhiên................................................................................. 14 3.1.1.2. Khinh tế xã hôi ...................................................................................... 16 3.2. Tình hình sản xuất nông nghiệp trong huyện.............................................. 17 3.2.1. Tình hình sản xuất noogn nghiệp của huyện ........................................... 17 3.2.1.1. Trồng trọt .............................................................................................. 17 3.2.1.2. Chăn nuôi .............................................................................................. 18 3.2.1.3. Nuôi trồng thủy sản............................................................................... 18 3.2.1.4. Các công tác khuyến nông và bảo vệ thực vật...................................... 19 CHƯƠNG 4 ....................................................................................................... 20 PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG VÀ HIỆU QUẢ SẢN XUẤT LÚA CỦA NÔNG HỘ Ở XÃ PHONG NẪM HUYỆN GIỒNG TRÔM TỈNH BẾN TRE VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ SẢN XUẤT LÚA CỦA VÙNG.. 20 4.1. Mô tả thực trạng sản xuất liên quan đến các nguồn lực của nông hộ ......... 20 4.1.1. Các nguồn lực của quá trình sản xuất của nông hộ.................................. 20 VIII 4.1.1.1. Nguồn lực lao động............................................................................... 20 4.1.1.2. Nguồn lực vốn....................................................................................... 23 4.2. Phân tích hiệu quả sản xuất và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất lúa của vùng ....................................................................................................... 27 4.2.1. Phân tích các yếu tố đầu vào, đầu ra của quá trình sản xuất lúa của nông hộ trong vùng ..................................................................................................... 27 4.2.1.1. Yếu tố đầu vào ...................................................................................... 27 4.2.1.2. Yếu tố đầu ra ......................................................................................... 28 4.2.2. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí sản xuất lúa ........................ 28 4.2.3. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất ........................................ 30 4.2.3.1. Yếu tố ảnh hưởng đến năng suất vụ Đông Xuân 2007-2008................ 30 4.2.3.2. Yếu tố ảnh hưởng đến năng suất vụ Hè Thu 2007-2008 ...................... 33 4.2.4. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến lợi nhuận ........................................ 35 4.2.4.1. Lợi nhuận vụ Đông Xuân năm 2007-2008 .......................................... 35 4.2.4.2. Lợi nhuận vụ Hè Thu năm 2007-2008................................................. 38 4.2.5. Phân tích hiệu quả sản suất lúa của vùng................................................. 40 4.2.5.1. Tình hình sản xuất................................................................................. 40 4.2.5.2. Tình hình tiêu thụ .................................................................................. 41 4.2.6. Phân tích hiệu quả sản xuất lúa của nông hộ ........................................... 42 4.2.6.1. Hiệu qủa trên một đơn vị diện tích ....................................................... 42 4.2.6.2. Hiệu quả sản xuất trên một vụ .............................................................. 44 4.2.6.3. So sánh doanh thu, chi phí và lợi nhuận cả năm 2007-2008 ................ 47 4.3. Phân tích các tỷ số tài chính........................................................................ 50 CHƯƠNG 5 ....................................................................................................... 52 MỘT SỐ NHÂN ĐỊNH ĐƯỢC RÚT RA TRONG TÌNH HÌNH SẢN XUẤT LÚA CỦA NÔNG HỘ VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP ........................................... 52 5.1. Nhừng thuận lợi, khó khăn, cơ hội, và mối đe dọa trong sản xuất lúa của nông hộ............................................................................................................... 52 5.1.1. Thuận lợi .................................................................................................. 52 IX 5.1.2. Khó khăn .................................................................................................. 52 5.1.3. Mối đe dọa ............................................................................................... 53 5.1.4. Cơ hội ....................................................................................................... 53 5.2. Đề ra một số giải pháp đề nâng cao hiệu quả sản xuất lúa ........................ 54 5.2.1. Một số giải pháp cụ thể ............................................................................ 54 5.2.1.1. Về mặt kỹ thuật ..................................................................................... 54 5.2.1.2. Về vốn ................................................................................................... 55 5.2.1.3. Về thị trường ......................................................................................... 55 5.2.1.4. Về thông tin........................................................................................... 56 5.2.1.5. Về lao động ........................................................................................... 56 5.2.1.6. Về cơ sở hạ tầng.................................................................................... 56 5.2.1.7. Một số giải pháp khác ........................................................................... 56 KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ .................................................................................. 58 Kết luận .............................................................................................................. 58 Kiến nghị ............................................................................................................ 59 1. Đối với nông hộ ............................................................................................. 59 2. Đối với chính quyền địa phương và các cơ quan ban nghành ....................... 59 3. Đối với nhà nước............................................................................................ 60 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 62 XDANH MỤC BIỂU BẢNG Trang Bảng 1: Thống kê nguồn lực lao động của nông hộ .......................................... 20 Bảng 2: Tỷ lệ phần trăm (%) số nhân khẩu của hộ .......