Tiểu luận Tiền ảo bitcoin - Các khuyến nghị quản lý tiền ảo và tương lai chính sách tiền tệ ở Việt Nam

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ LUẬT TP.HCM Nhóm 04 ĐỀ TÀI: TIỀN ẢO BITCOIN - CÁC KHUYẾN NGHỊ QUẢN LÝ TIỀN ẢO VÀ TƯƠNG LAI CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ Ở VIỆT NAM Tiểu luận Ngân hàng trung ương và chính sách tiền tệ TP. HỒ CHÍ MINH - 2019 ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ LUẬT TP.HCM ĐỀ TÀI: TIỀN ẢO BITCOIN - CÁC KHUYẾN NGHỊ QUẢN LÝ TIỀN ẢO VÀ TƯƠNG LAI CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ Ở VIỆT NAM Tiểu luận Ngân hàng trung ương và chính sách tiền tệ Nhóm 04: VŨ BẢO PHIÊN MSHV: C18604 Mail: phien84@gmail.com Chuyên gia phê duyệt KHCN NH TMCP Hàng Hải (MSB) Ghi chú: Đây là bài luận của cá nhân, các thành viên còn lại trong nhóm không có đóng góp nên không có Trang Cam kết MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Viết đầy đủ AML Anti Money Laundering (Chương trình phòng chống rửa tiền) BTC Bitcoin CTR Currency Transaction Report (Báo cáo giao dịch tiền tệ) MSB Money Service Business (Công ty dịch vụ tiền tệ) NHNN Ngân hàng Nhà Nước Việt Nam CBDC Tiền mật mã của ngân hàng nhà nước phát hành GIỚI THIỆU Nội dung nghiên cứu của cá nhân về việc sử dụng tiền tệ trong lịch sử và hiện tại, và bằng cách nào Bitcoin và/hoặc các loại cryptocurrency khác có thể “hòa nhập” vào tương lai của tiền tệ. Sự phát triển của tiền ảo nói chung và biến động giá mạnh mẽ của tiền ảo Bitcoin nói riêng trong thời gian gần đây thu hút sự quan tâm của dư luận. Tiền ảo xuất hiện đã và đang tạo ra nhiều thách thức trong việc thực thi chính sách tiền tệ, kiểm soát dòng tiền, rủi ro phát sinh trong giao dịch tài chính và an toàn của hệ thống ngân hàng. Nội dung bài viết sẽ phân tích, đánh giá thách thức và đưa ra một số đề xuất nhằm góp phần hạn chế những tác động tiêu cực của tiền ảo đối với việc điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Mục tiêu tổng quát của đề tài là làm rõ đặc điểm và cơ chế của đồng tiền ảo Bitcoin, tính hiệu quả của thị trường cũng như thực trạng khuôn khổ pháp lý cho quản lý đồng tiền này trên thế giới. Đối tượng nghiên cứu của đề tài bao gồm đồng tiền ảo Bitcoin và thị trường Bitcoin Việt Nam. Để nghiên cứu đề tài, tôi có sử dụng kết quả của phương pháp nghiên cứu định lượng để kiểm định tính hiệu quả của thị trường, được coi là phương pháp tốt nhất áp dụng cho số liệu dạng chuỗi thời gian để kiểm định một thị trường kém hiệu quả. 1. LÝ THUYẾT CHUNG VỀ TIỀN ẢO 1.1. Định nghĩa về tiền ảo Theo ECB ( European Cetral Bank – Ngân hàng trung ương Châu Âu) , tiền ảo là một loại tiền số, không được quản lý, do người sáng lập phát hành và thường do người sáng lập kiểm soát, được xử dụng và chấp nhận bởi các thành viên của một nền kinh tế ảo cụ thể. 1.2. Phân loại tiền ảo. a)Theo loại: Theo hình ảnh minh hoạ b)Theo khả năng chuyển đổi: được chia làm 2 loại: Tiền ảo không có khả năng chuyển đổi và tiền ảo có khả năng chuyển đổi. c) Theo khả năng kiểm soát: được chia thành 2 loại: tiền ảo tập trung và tiền ảo phi tập trung d) Theo cách thức hình thành: được chia làm 2 loại: tiền ảo mật mã và tiền ảo thông thường e) Theo chức năng và mục đích sử dụng: được chia làm 4 loại: tiền ảo giá trị trả trước, tiền ảo thân thiết, tiền ảo trong game, và tiền ảo lưu hành 1.3. Đặc điểm của tiền ảo Ưu điểm - Tính được chấp nhận rộng rãi: Mỗi đồng tiền ảo được chấp nhận và sử dụng trong các cộng đồng hoặc môi trường kinh tế cụ thể. - Tính đồng nhất: Mỗi đồng tiền ảo có giá trị giống nhau dù nó được phát hành hay tạo ra ở các thời điểm khác nhau. - Tính lưu động: tiền ảo được lưu chuyển với tốc độ nhanh, dễ dàng đến các địa điểm khác nhau thông qua máy tính hay các thiết bị điện tử khác. - Tính thanh khoản cao và chi phí thấp: giao dịch tiền ảo thường có tính thanh khoản cao hơn ngân hàng với chi phí giao dịch và phí tham gia thị trường ảo là rất thấp. - Tính đầy đủ: Hệ thống luôn luôn có sẵn và đảm bảo cung cấp bất cứ lúc nào cho người sử dụng. Nhược điểm: - Tính bất ổn định: vì không được đảm bảo bằng hiện vật (như vàng hay đồng tiền chính phủ) nên giá trị của tiền ảo rất dễ biến động, không ổn định. - Tính dễ bị ảnh hưởng bởi hệ thống (vulnerable to system failure): nguyên nhân chính vì tiền ảo được thiết lập cũng như lưu hành chủ yếu thông qua các thiết bị điện tử. - Tính ít phụ thuộc: hầu hết các đồng tiền ảo chỉ bị quản lý bởi cá nhân hay tổ chức phát hành ra nó mà không chịu sự giám sát của nhà nước.Vì vậy hiện nay, tiền ảo không phải chịu thuế. 1.4 Các chủ thể tham gia giao dịch tiền ảo Trong nền kinh tế ảo, tiền ảo được tạo ra và lưu hành thông qua sự tham gia của 3 thành phần: người dùng (users), người môi giới (exchangers) và người quản trị (adminstrators). Tuy nhiên với loại tiền ảo cao cấp như Bitcoin thì không có sự tham gia của người quản trị. 2.TỔNG QUAN VỀ TIỀN ẢO BITCOIN 2.1. Khái niệm Bitcoin, trước hết là một đồng tiền ảo lưu chuyển mở (open-flow currency), có nghĩa là người dùng Bitcoin có thể thực hiện mọi giao dịch, trao đổi giữa Bitcoin với tiền thực và với các hàng hóa, dịch vụ thực và ảo khác. Nói cách khác, Bitcoin có cả những đặc điểm và chức năng của tiền tệ, cũng như một loại tài sản (gần giống như vàng). Tuy nhiên, điều đặc biệt khiến Bitcoin trở nên ưu việt hơn so với các đồng tiền ảo khác là do đây là đồng tiền được mã hóa (cryptography currency) đầu tiên sử dụng hệ thống thanh toán ngang hàng ( peer-to-peer), phi tập trung (decentralized). Bitcoin được xây dựng dựa trên thuật toán phức tạp, trong đó cho phép các giao dịch được thực hiện trực tiếp giữa người gửi và người nhận mà không cần có sự kiểm soát của chính phủ, ngân hàng hay các tổ chức tài chính mà vẫn đảm bảo tính an toàn và chính xác của giao dịch. Bản chất của thuật toán này là một phép mã hóa các giao dịch, trong đó tất cả các giao dịch được công khai trên toàn hệ thông ( nguồn mở - open source), và người hàng triệu người dùng có thể cùng kiểm tra tính xác minh của các giao dịch (thông qua việc giải toán hay còn gọi là mining – đào). Cơ chế này đã giúp Bitcoin giải được bài toán lớn từ trước đến nay, bài toán về lòng tin và sự an toàn trong thanh toán. Cơ cấu minh bạch và phi tập trung hóa của Bitcoin cũng giúp giảm thiểu chi phí và tăng tính hiệu quả trong hình thức thanh toán điện tử. Được biết đến lần đầu tiên vào vào năm 2008 bởi Satoshi Nakamotom và bắt đầu đưa vào sử dụng năm 2009, đến nay, Bitcoin đã có bước phát triển đáng kể, trở thành đồng tiền ảo thành công nhất đến thời điểm này. Thông thường chữ in hoa “BITCOIN” đề cập đến công nghệ và mạng lưới, trong khi chữ thường “Bitcoin” đề cập đến khía cạnh tiền tệ của nó. Bitcoin được kí hiệu là: BTC, hay ฿, Ƀ. 2.2. Lịch sử hình thành và phát triển Theo lịch sử, Satoshi Nakamoto bắt đầu đưa ra những ý niệm sơ khai về Bitcoin vào năm 2007. Cũng trong cùng năm đó, thế giới biến động với hàng loạt vụ khủng hoảng nhà đất dẫn đến những ảnh hưởng không nhỏ đến tài chính thế giới: Cục Dự Trữ Liên Bang Hoa Kỳ (FED) bơm tiền vào cứu trợ; suy thoái kinh tế toàn cầu; Châu u rơi vào khủng hoảng vì nợ nầnLòng tin vào những đồng tiền của chính phủ bắt đầu suy giảm. Đây là thời điểm hoàn hảo nhất cho sự bắt đầu của một kỷ nguyên tiền tệ mới – đồng Bitcoin (tiền mã hoá dựa vào niềm tin) Giai đoạn 1 (2009): Khởi thủy. Giai đoạn 2 ( 2010): Phát triển nhanh chóng và rộng rãi trên thế giới, vốn hóa thị trường vượt 1 triệu USD Giai đoạn 3 (2011-2012): Tiếp tục phát triển mạnh trong khi phải đối mặt với những khó khăn trong công tác bảo mật, chống tin tặc và các hoạt động phi pháp khác. Giai đoạn 4 ( 2013-2014): Phát triển nhanh đột biến Giai đoạn 5 ( 2018- nay 2019): Lập đỉnh, quay đầu và bất ổn định 2.3. Đặc điểm và cơ chế giao dịch Giao địch tiền ảo Bitcoin được thực hiện qua các bước 4 bước như sau: Bước 1: Bitcoin được đưa vào hệ thống thống qua quá trình mining. Bước 2: Tạo lập ví và tài khoản Bitcoin Bước 3: Thực hiện giao dịch với Bitcoin Bước 4: Xác nhận giao dịch với Bitcoin Tính ẩn danh và minh bạch của Bitcoin: Tính đối ngẫu của hệ thống Bitcoin nằm ở hai mặt ẩn danh và minh bạch. Tính ẩn danh của Bitcoin được thể hiện ở các đặc điểm: - Người sử dụng hoàn toàn có thể giao dịch mà không cần bất kì thông tin cá nhân nào ngoài địa chỉ Bitcoin có thể tạo ra một cách dễ dàng. - Người sử dụng có thể sở hữu số lượng địa chỉ Bitcoin tùy ý. Nếu mỗi lần giao dịch người dùng sử dụng một địa chỉ Bitcoin khác nhau thì không có cách nào để biết các giao dịch và địa chỉ này thuộc về cùng một chủ sở hữu. Ngược lại, hệ thống Bitcoin cũng có tính minh bạch rất cao: - Sổ cái block chain ghi chép lại các giao dịch được công khai và lưu trữ bởi toàn bộ mạng lưới Bitcoin. Bất kì ai cũng có thể xem và kiểm toán các giao dịch trong đó, hay thậm chí là kiểm tra số dư của bất kì địa chỉ Bitcoin nào. - Do mọi giao dịch đều được ghi lại công khai trong block chain nên khi ai đó bị mất cắp Bitcoin, hoàn toàn có thể xác minh và theo dõi được quá trình luân chuyển của số Bitcoin đó, bao gồm cả địa chỉ của kẻ lấy cắp. - Người dùng chỉ ẩn danh khi thực hiện các giao dịch hàng hóa ảo. Khi sử dụng Bitcoin để đổi ra tiền mặt hay mua hàng hóa thực, người dùng bắt buộc phải tiết lộ tài khoản chuyển tiền hay địa chỉ gửi hàng, từ đó tiết lộ chủ sở hữu địa chỉ tham gia giao dịch. 2.4. Ưu điểm và nhược điểm của đồng Bitcoin Ưu điểm + Tự do thanh toán + Lệ phí rất thấp + Ít rủi ro hơn cho các thương gia + An ninh và kiểm soát + Minh bạch và trung lập + Phát triển liên tục Nhược điểm Mức độ chấp nhận Bitcoin có thể bị mất (dữ liệu, tin tặc) Biến động Không bảo vệ người mua Nguy cơ sai sót kỹ thuật (*) Giảm phát - Khi tổng số Bitcoin đạt mức 21 triệu, nó sẽ gây ra giảm phát. Mỗi Bitcoin sẽ có giá trị hơn và tổng số Bitcoin đạt cực đại. Điều này tạo 1 cú shock cho nền kinh tế khi mà nền kinh tế bị thiếu vốn luân chuyển và các ngành kinh doanh phải đấu tranh vì chuyện này. Với viễn cảnh phải tốn nhiều tiền để trả lại số tiền đã vay mượn do đồng tiền tăng mạnh nên người tiêu dùng cũng hạn chế vay mượn. Nó giống như bị đặt trong 1 cái kẹp và sẽ gây tác dụng đến cả nền kinh Bitcoin khiến nó biến động rất nhanh và không thể lường trước. Không có bảo lãnh thẩm định giá 2.5. Rủi ro khi sử dụng đồng Bitcoin Rủi ro giá trị Số Bitcoin sẽ giảm dần theo thời gian và thay đổi tùy theo số người tham gia, càng nhiều người tham gia thì giá trị của Bitcoin sẽ được đẩy lên cao, càng nhiều người đào thì thời gian và công sức bỏ ra sẽ tốn kém hơn. Rủi ro quản lý Rủi ro pháp lý Hiện nay, đa số các nước vẫn đang loay hoay hoặc dần hoàn thiện khung pháp lý cho btc Rủi ro hoạt động Rủi ro trong quá trình lưu trữ BTC: Hệ thống ví điện tử E-Wallet có thể bị hack, Khóa bí mật ( private key) bị mất hoặc đành cắp. Rủi ro trong quá trình sử dụng BTC: Giá của Bitcoin biến đổi nhanh và không cố định. Người dùng không thể quy đổi btc ra các loại tiền tệ khác: Người tham gia vào hoạt động đầu tư: Nhà đầu tư bị thiệt hại vì tính không hiệu quả của thị trường. Nhà đầu tư bị thiệt hại khi các sàn giao dịch và đầu tư phá sản: 2.6. Tiền ảo Bitcoin và rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố Bitcoin là tiền ảo được lưu giữ dưới dạng kỹ thuật số nên nguy cơ bị tấn công, đánh cắp, thay đổi dữ liệu hoặc bị ngừng giao dịch là rất lớn. Các giao dịch bằng BTC có tính ẩn danh cao, không có địa chỉ của người mua và người bán, không có bên thứ ba (không có hệ thống thanh toán và giám sát bởi định chế tài chính uy tín) và do đó không có phí giao dịch, nên BTC dễ dàng bị lợi dụng trở thành công cụ cho tội phạm rửa tiền, buôn bán ma túy, trốn thuế, giao dịch, thanh toán tài sản phi pháp hay tài trợ cho các hoạt động khủng bố 3. Thực trạng Bitcoin trên Thế Giới 3.1. Thực tiễn sử dụng Có thể thấy, Bitcoin đã được giao dịch rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới, trong đó tập trung vào các khu vực phát triển như Bắc Mỹ, Đông Âu và Châu Á Mỹ và Trung Quốc là hai quốc gia đồng tiền này được sử dụng nhiều nhất, mặc dù trong thời gian gần đây, chính phủ Trung Quốc đã ban hành một số chính sách hạn chế sự phát triển Bitcoin tại quốc gia này. Châu Phi, Trung Đông và khu vực Nam Á chưa phổ biến Bitcoin, trong khi ở Châu Âu và khu vực đồng tiền chung Eu, Bitcoin cũng không được xử dụng rộng rãi như ở các khu vực kinh tế phát triền khác. 3.2. Khuôn khổ pháp lý quản lý tiền ảo trên thế giới Do là một loại tiền điện tử, mỗi quốc gia lại có phản ứng khác nhau trước Bitcoin. Đi vào hoạt động từ năm 2009, đã có rất nhiều tranh cãi xoay quanh về tính pháp lý của việc tiêu thụ tiền ảo Bitcoin. Tính đến nay, trên thế giới đã có nhiều quốc gia chính thức chấp nhận cho phép giao dịch bằng Bitcoin. Hầu hết các quốc gia còn lại, nơi có cộng đồng tiêu thụ Bitcoin, theo dõi tình hình phát triển và biến động liên tục của một đồng tiền ảo, chính phủ vẫn chưa có quyết định chính thức cũng như khung pháp lý chặt chẽ và đồng nhất về việc quản lý tiêu dùng trong giao dịch tiền ảo nói chung và Bitcoin nói riêng. Biểu đồ : Tính hợp pháp của Bitcoin trên thế giới (tính đến năm 2019) xanh: cho phép; vàng: xem xét; đỏ: không cho phép Nguồn: bitlegal.net Độ rủi ro của thị trường Ngoài ra thì rủi ro thị trường cũng có thể là một trong các yếu tố tác động đến chế độ pháp lý ở từng nước với Bitcoin vì chấp nhận Bitcoin là chấp nhận một loại hình tiền ảo tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt là rủi ro hệ thống. Theo đó cac thị trường chấp nhận Bitcoin như Mỹ, Canada hay Singapore có độ rủi ro thị trường là 0.00% - một con số rất thấp, trong khi các thị hạn chế lưu hành Bitcoin có độ rủi ro khá cao, như Trung Quốc là 0.9% hay Nga là 2.4%... Nhìn chung, với các nước có độ rủi ro thị trường cao, chính phủ thường không chấp nhận Bitcoin vì lo ngại thị trường sẽ không thể điều tiết và kiểm soát đồng tiền này, và có thể gây nguy hiểm cho cả thị trường. Sự phát triển của thương mại điện tử. Các nước càng phát triển mạnh phương thức thanh toán không dùng tiền mặt càng có xu hướng chấp nhập hợp pháp Bitcoin ( như US, EU, so với Trung Quốc và Nga). 4. THỰC TIỄN SỬ DỤNG VÀ QUẢN LÝ TIỀN ẢO Ở VIỆT NAM 4.1. Thực trạng khuôn khổ pháp lý quản lý tiền ảo ở Việt Nam Mặc dù hoạt động thanh toán điện tử diễn ra gần 15 năm nhưng đến nay vẫn thiếu hành lang pháp lý để quản lý các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán. Ngày 22/11/2012 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 101/2012/NĐ-CP về thanh toán không dùng tiền mặt, trong đó có Điều 15 và Điều 16 quy định về các dịch vụ trung gian thanh toán và điều kiện cung ứng, cũng như quy định về quy trình thủ tục, hồ sơ, cấp giấy phép hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán. Tuy nhiên, đến nay những quy định này vẫn chưa được áp dụng thực tế vì còn chờ Thông tư hướng dẫn về hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán ra đời. Do đó, về việc sử dụng Bitcoin như là một loại tiền tệ hoặc phương tiện thanh toán, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có ý kiến như sau: ” Theo các quy định của pháp luật hiện hành về tiền tệ và ngân hàng, Bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam. Do vậy, việc sử dụng Bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) làm phương tiện thanh toán không được pháp luật thừa nhận và bảo vệ. Các tổ chức tín dụng không được phép sử dụng Bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) như một loại tiền tệ hoặc phương tiện thanh toán khi cung ứng dịch vụ cho khách hàng. Việc sở hữu, mua bán, sử dụng Bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) như là một loại tài sản tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho người dân và không được pháp luật bảo vệ. Do vậy, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khuyến cáo các tổ chức, cá nhân không nên đầu tư, nắm giữ, thực hiện các giao dịch liên quan đến Bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác. Chính phủ Việt Nam khẳng định không thừa nhận, không cho phép giao dịch bằng tiền Bitcoin, không chịu trách nhiệm giải quyết các tranh chấp phát sinh liên quan đến hoạt động giao dịch đồng Bitcoin. Đồng thời, NHNN sẽ khẩn trương nghiên cứu, trình Chính phủ ban hành các quy định để quản lý các hoạt động liên quan đến tiền điện tử. Dự kiến đến T6/2019 sẽ hoàn thiện việc xây dựng mô hình đề xuất khung thuế với các tài sản ảo. 4.2. KHUYẾN NGHỊ VỀ CHÍNH SÁCH QUẢN LÝ VÀ SỬ DỤNG BITCOIN Ở VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP QUỐC TẾ 4.2.1. Cơ sở hạ tầng ở Việt Nam Hạ tầng thanh toán Tỷ trọng thanh toán không dùng tiền mặt Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, tỷ lệ thanh toán bằng tiền mặt so với tổng phương tiện thanh toán đã giảm dần qua các năm. Đây là một tiền đề quan trọng cho việc phát triển các dịch vụ thanh toán điện tử tại Việt Nam Các hình thức thanh toán trực tuyến Theo khảo sát của cục TMĐT và CNTT năm 2019, hình thức thanh toán chủ yếu được sử dụng trên mạng internet được người dân sử dụng nhiều nhất vẫn là thanh toán tiền mặt (74%). Tuy nhiên các hình thức thanh toán khác bắt đầu được người dung quan tâm đến như Ví điện tử bắt đầu xuất hiện và có tiềm năng phát triển rất lớn trong tương lai. Xu hướng này cho thấy người dung bắt đầu có sự quan tâm đến những hình thức thanh toán trực tuyến đơn giản thuận tiện hơn. Sự xuất hiện của Bitcoin cũng các sàn giao dịch bắt đầu có hoạt động nhất định của người dung trên internet dự báo về một loại hình thanh toán thuận tiện, không mất phí giao dịch, nhanh gọn và có tính bảo mật cao (như đã phân tích ở các phần trước) sẽ đáp ứng được nhu cầu của người dùng ngày càng có thói quen sử dụng internet để trao đổi dịch vụ, hàng hóa Thị trường dịch vụ di động và viễn thông Vì vậy, nhìn chung so với các nước đã chấp nhận Bitcoin và có thị trường Bitcoin phát triển thì ở Việt Nam, có thể thấy điều kiện hiện có là chưa đủ. Độ mở cửa thị trường còn thấp, rủi ro thị trường cao, tâm lý người tiêu dùng chưa quen với hình thức thanh toán điện tử. Tuy nhiên, các yếu tố này đều đang có xu hướng thay đổi phù hợp với điều kiện để chấp nhận Bitcoin, đặc biệt khi cơ sở hạ tầng và công nghệ thông tin ở Việt Nam đang phát triển đáng kể . Do đó, đứng trước thời đại toàn cầu hóa kinh tế, chúng ta cần tận dụng những thách thức, khó khăn để biến nó thành cơ hội, đưa đất nước phát triển vượt bậc. 4.2.2. Quan điểm đối với việc chấp nhận và sử dụng Bitcoin ở Việt Nam Về tính pháp lý: tài sản ảo là những tài nguyên trên mạng máy tính được xác định giá trị bằng tiền và có thể chuyển giao trong các giao dịch dân sự. Về bản chất: Dù chỉ là hình ảnh trên các thiết bị máy tính, về bản chất, Bitcoin tồn tại dưới dạng các đoạn mã máy tính và được nhận biết thông qua các địa chỉ công khai (là một dãy mã hóa các số và chữ cái). Tuy nhiên do các đoạn mã máy tính không tồn tại độc lập hoàn toàn nên không thể thực hiện quyền chiếm hữu như tài sản thông thường mà chỉ có thể thực hiện quyền này thông qua giá trị bằng tiền của nó ( tính vô hình). Việc thừa nhận Bitcoin thông qua các đoạn mã ghi nhận quyền của người dùng sẽ có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo hộ, quản lý và khai thác lợi ích của loại tài sản này. Về giá trị: Bitcoin có giá trị kinh tế và giá trị sử dụng vì nó tạo ra lợi ích kinh tế và đáp ứng như cầu về một đồng tiền an toàn, dễ dàng sử dụng và lưu thông trong nền kinh tế toàn cầu hóa hiện nay. Việc thừa nhận tài sản ảo là các đoạn mã ghi nhận quyền của người dùng Bitcoin sẽ có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo hộ và khai thác các lợi ích của tài sản ảo, đồng thời giải quyết được các vấn đề còn vướng mắc trên thực tế như sau: - Tạo cơ sở pháp lý vững chắc để xác định các giao dịch liên quan đến tài sản ảo với tư cách là tài sản trong giao dịch dân sự để có thể xác lập quyền sở hữu. - Tạo cơ sở để giải quyết các hành vi phạm tội đối với tài sản ảo khi xảy ra các vụ án hình sự đối với hành vi trộm cắp, lừa đảo tài sản ảo. 4.2.3. Giải pháp quản lý Bitcoin ở Việt Nam Thực tế hiện nay, qua các phân tích đã nêu ở trên, có thể thấy hệ thống tài chính – ngân hàng của Việt Nam còn ở trình độ đang phát triển, chứa đựng nhiều yếu tố rủi ro có thể xảy ra đổ vỡ. Thêm vào đó, các yếu tố khác như cơ sở hạ tầng, công nghệ thông tincũng còn có khoảng cách xa với các nước phát triển. Vì vậy, việc chấp nhận