Tóm tắt Luận văn - Tăng cường quản trị rủi ro trong cho vay tại Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thành phố Hải Dương

LỜI MỞ ĐẦU Những năm gần đây, do ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới, nền kinh tế Việt Nam đối diện với suy thoái trầm trọng, hàng nghìn doanh nghiệp phá sản, giải thể mỗi năm, tỷ lệ thất nghiệp tăng liên tục. Hệ quả kéo theo là thực trạng mất vốn, chậm thu hồi vốn vay của hầu hết các Ngân hàng. Theo các chuyên gia kinh tế đánh giá, Việt Nam đang trải qua thời kỳ kinh tế khó khăn nhất kể từ giai đoạn sau đổi mới. Không chỉ ở Ngân hàng thương mại nhỏ với khả năng quản lý vốn yếu kém mà tình trạng mất vốn, chậm thu hồi vốn còn tồn tại với quy mô lớn tại các Ngân hàng thương mại được cho là uy tín lớn tại Việt Nam. Hệ thống ngân hàng thương mại đang đối diện với khủng hoảng nợ xấu lớn nhất từ trước đến nay. Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam- chi nhánh Thành phố Hải Dương những năm gần đây cũng chung hiện trạng gia tăng nợ xấu như nhiều chi nhánh Ngân hàng thương mại khác trên địa bàn thành phố Hải Dương. Ngoài những nguyên nhân khách quan đến từ khó khăn chung của nền kinh tế thì cũng tồn tại không ít nguyên nhân chủ quan từ việc quản lý nguồn vốn vay tại Chi nhánh. Thực tế đặt ra thách thức đối với Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam- chi nhánh Thành phố Hải Dương là phải quản lý chặt chẽ, khoa học, hiệu quả nguồn vốn cho vay để Chi nhánh ngày càng phát triển, khẳng định vị thế là Ngân hàng hàng đầu hỗ trợ công cuộc đổi mới nông nghiệp nông thôn trên địa bàn Thành phố Hải Dương. Xuất phát vì những lý do trên, em lựa chọn đề tài “Tăng cƣờng quản trị rủi ro trong cho vay tại Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam- chi nhánh Thành phố Hải Dƣơng” làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ của mình. Luận văn nghiên cứu với mục đích: làm rõ cơ sở lý luận về quản trị rủi ro trong cho vay tại Ngân hàng thương mại;Phân tích, đánh giá hiện trạng quản trị rủi ro trong cho vay tại Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam- chi nhánh Thành phố Hải Dương từ đó đưa ra các kiến nghị đối với cơ quan quản lý Nhà nước, bộ, ban ngành liên quan nhằm tạo cơ chế thuận lợi thúc đẩy việc tăng cường quản trị rủi ro trong cho vay đối với Ngân hàng thương mại nói chung, với Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam- chi nhánh Thành phố Hải Dương nói riêng. Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, danh mục bảng, biểu đồ, sơ đồ, danh mục viết tắt, danh mục tài liệu tham khảo thì nội dung của luận văn được kết cấu gồm 03 chương. CHƢƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG CHO VAY CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1 Rủi ro trong cho vay tại NHTM Cho vay là một hình thức kinh doanh đặc biệt mà ở đó hàng hóa là tiền.Giống như bất cứ một hoạt động kinh doanh nào, Ngân hàng cũng phải đối mặt với những sự cố có thể hoặc không thể lường trước trong hoạt động kinh doanh của mình.Sự cố thường gặp trong cho vay chính là rủi ro trong cho vay. Rủi ro trong cho vay thường gặp ở bất cứ mô hình kinh doanh nào của các Ngân hàng thương mại chính là việc Khách hàng không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ theo cam kết nghĩa vụ trả nợ gốc, nợ lãi đối với Ngân hàng. 1.2 Quản trị rủi ro trong cho vay Là một trong số những yêu cầu quan trọng của hoạt động Ngân hàng, quản trị rủi ro trong cho vay với mỗi Ngân hàng có thể khác nhau về cơ chế, cách thức tiến hành nhưng hầu hết đều trải qua bốn bước như sau: Nhận diện rủi ro, đo lường rủi ro, ngăn ngừa rủi ro, kiểm soát và xử lý tổn thất. Hiệu quả của quá trình quản trị rủi ro trong cho vay phụ thuộc vào việc phát hiện kịp thời, xác định được rủi ro đang tồn tại, đánh giá phân tích từ đó đưa ra biện pháp ứng phó kịp thời.Để không xảy ra rủi ro là không thể mà chỉ là giảm thiểu hóa rủi ro và ước lượng mức độ và chuẩn bị sẵn nguồn lực để bù đắp cho các rủi ro đó.Việc làm tốt, đầy đủ các quy trình nêu trên giúp Ngân hàng có thể tránh được nhiều rủi ro không đáng có trong hoạt động cho vay của mình 1.3 Nhân tố ảnh hƣởng đến công tác quản trị rủi ro trong cho vay Có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản trị rủi ro trong cho vay như :Chính sách kinh tế của chính phủ, môi trường pháp lý, chính sách, quy trình tín dụng, công nghệ ngân hàng, hệ thống thông tin, đội ngũ cán bộ CHƢƠNG 2.THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG CHO VAY TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HẢI DƢƠNG 2.1 Thực trạng quản trị rủi ro trong cho vay tại Agribank Thành phố Hải Dƣơng Với việc nghiêm túc thực hiện gắn liền từng quy trình trong quản trị rủi ro trong cho vay vào quy trình cho vay, Chi nhánh đã nâng cao rõ rệt chất lượng tín dụng trong thời gian vừa qua. Tình hình dư nợ và thu hồi nợ tại Chi nhánh vẫn đạt được những bước tăng trưởng và phát triển ổn định do Chi nhánh ngày càng hoàn thiện công tác quản trị rủi ro trong cho vay. Thứ nhất, Chi nhánh tăng trưởng dư nợ thường xuyên nhờ việc tích cực tìm kiếm Khách hàng mới, phát triển quan hệ tín dụng với Khách hàng truyền thống có năng lực tốt Thứ hai, Chi nhánh thực hiện tốt công tác kiểm tra kiểm soát sau cho vay.Phát hiện sai phạm trong sử dụng vốn vay, kiến nghị đến Khách hàng.Hầu hết những sai phạm được phát hiện đều được khắc phục và không gây tổn thất đặc biệt cho Chi nhánh. Thứ ba, Chi nhánh thực hiện tốt công tác thu nợ, đem lại doanh thu đáng kế cho Chi nhánh. Thứ tư, tỷ lệ nợ xấu của Chi nhánh luôn đạt mức thấp (<3%) do Chi nhánh chủ trương không tăng trưởng dư nợ ở mức cao, tập trung tăng trưởng dư nợ đối với những Khách hàng uy tín, có tiềm năng. Thứ năm, Chi nhánh thực hiện trích lập rủi ro thường xuyên, nghiêm túc. Vào cuối mỗi tháng, quý, Chi nhánh thực hiện đánh giá nhóm nợ, trích lập dự phòng rủi ro nghiêm túc theo đúng quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. 2.2. Một số tồn tại Thứ nhất, trong quá trình cho vay, việc nhận diện rủi ro chủ yếu trên cơ sở định tính, dựa vào kinh nghiệm cá nhân của cán bộ tín dụng, không có nhiều tiêu chuẩn đánh giá, nhận diện rủi ro. Thứ hai, hệ thống đo lường tổn thất rủi ro chưa phát huy hiệu quả, đo lường rủi ro thường có tính ước lượng đại khái, Chi nhánh chưa thật sự khai thác hết ưu điểm của các mô hình đo lường tổn thất. Thứ ba, kiểm soát rủi ro chưa chặt chẽ, công tác kiểm tra sau cho vay chưa sát sao, chưa phát huy hết hiệu quả cảnh báo rủi ro. Hiện tại cán bộ phòng Tín dụng vẫn đang thực hiện vừa cho vay, vừa kiểm tra dẫn tới công tác kiểm tra sau cho vay chưa đạt hiệu quả cao Thứ tư, công tác xử lý tổn thất khi xảy ra rủi ro chưa kịp thời. Khi khách hàng xảy ra nợ xấu, Chi nhánh mới dừng lại ở việc đôn đốc thu nợ, chưa có những chế tài xử lý cứng rắn hơn: khởi kiện, thu hồi tài sản để thu hồi nợdo đó kết quả thu hồi nợ xấu chưa thực sự hiệu quả. Trong năm 2013, Chi nhánh mới thu hồi được 2 tỷ đồng trên 4 tỷ đồng nợ xấu, chiếm 50% tổng nợ xấu. CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG CHO VAY TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HẢI DƢƠNG 3.1 Định hƣớng hoạt động của chi nhánh Trong báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh năm 2013, định hướng năm 2014, tầm nhìn giai đoạn 2013- 2017, Agribank chi nhánh Thành phố Hải Dương tập trung một số mục tiêu tổng quát sau: Thứ nhất, tập trung làm tốt công tác huy động vốn trên địa bàn, coi trọng nguồn vốn huy động từ dân cư, tích cực huy động, tích cực huy động nguồn vốn rẻ từ các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế. Thứ hai, tranh thủ tăng trưởng tín dụng nhưng phải đảm bảo an toàn, hiệu quả, tập trung mọi biện pháp thu hồi nợ xấu, nợ đã xử lý rủi ro, củng cố và nâng cao chất lượng tín dụng. Thứ ba, đẩy mạnh và nâng cao chất lượng các sản phẩm dịch vụ Ngân hàng. Thứ tư, nâng cao năng lực tài chính, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập. Bám sát định hướng, các chỉ tiêu kế hoạch kinh doanh Agribank tỉnh Hải Dương giao để điều hành kế hoạch kinh doanh cho hiệu quả. 3.2 Định hƣớng trong công tác quản trị rủi ro trong cho vay Thứ nhất, đề nghị hỗ trợ từ phía Agribank tỉnh Hải Dương bước đầu xây dựng quy trình cụ thể từng bước trong quản trị rủi ro, mục tiêu đến 2020 cơ bản hoàn thành bộ chỉ tiêu nhận diện, đo lường, cảnh báo rủi ro trong cho vay cá nhân, hộ sản xuất- nhóm đối tượng Khách hàng truyền thống chiếm dư nợ lớn trong cơ cấu dư nợ tại Chi nhánh. Thứ hai, cử những cán bộ có trình độ, kinh nghiệm trong công tác tín dụng tập huấn các lớp đào tạo kiến thức về pháp luật, kỹ năng quản trị rủi ro trong cho vay do Agribank và Agribank tỉnh Hải Dương tổ chức. Mục tiêu hướng tới 100% cán bộ tín dụng được đào tạo bài bản quy trình quản trị rủi ro trong cho vay, nâng cao chất lượng cán bộ đảm nhận trách nhiệm cho vay, quản lý dư nợ tại Chi nhánh. Thứ ba, đặt mục tiêu xử lý được 60-70% tổn thất khi xảy ra rủi ro trong cho vay tại Chi nhánh. Cách thức xử lý được Chi nhánh xây dựng trên cơ sở vừa đôn đốc thu hồi nợ của Khách hàng, vừa xử lý tài sản đảm bảo thu hồi nợ, vừa xử lý rủi ro bằng khoản trích lập dự phòng hàng kỳ. Chi nhánh chủ trương phát huy mọi nguồn lực sẵn có chủ động, tích cực, nhanh chóng trong quá trình xử lý tổn thất rủi ro trong cho vay. 3.3 Giải pháp tăng cƣờng quản trị rủi ro trong cho vay tại Agribank chi nhánh Thành phố Hải Dƣơng Với những phân tích tác giả nêu lên trong suốt quá trình nghiên cứu, tác giả nhận thấy Chi nhánh còn gặp khó trong quá trình tiếp cận công tác quản trị rủi ro một cách chuyên nghiệp, khoa học. Với tư cách là cán bộ tại Agribank chi nhánh Thành phố Hải Dương, trải qua thực tế làm việc, tác giả xin góp ý với Ban lãnh đạo Chi nhánh một số giải pháp nhằm tăng cường công tác quản trị rủi ro trong cho vay tại Agribank chi nhánh Thành phố Hải Dương như sau: + Xây dựng quy trình cho vay chặt chẽ hơn. + Xây dựng bộ chỉ số nhận diện, đo lường tổn thất rủi ro trong cho vay, hoàn thiện hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ. + Xây dựng quy chế chuẩn cho công tác kiểm soát sau cho vay + Xây dựng hệ thống công nghệ thông tin hỗ trợ quản lý, cảnh báo rủi ro trong cho vay + Thành lập nhóm chuyên trách quản trị rủi ro, tách độc lập khỏi phòng tín dụng + Thành lập tổ chuyên trách xử lý nợ xấu, tách độc lập khỏi phòng tín dụng + Đề xuất cơ chế mở từ Agribank, Agribank chi nhánh tỉnh Hải Dương về việc xử lý rủi ro trong cho vay + Xây dựng chính sách cho vay phù hợp đặc trưng kinh tế tại địa phương + Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm tín dụng tại Chi nhánh + Kiến nghị với Agribank tỉnh Hải Dương KẾT LUẬN Từ cơ sở lý luận, phần thực trạng của luận văn đã bám sát, phân tích được tình hình hoạt động của Agribank chi nhánh Thành phố Hải Dương trong giai đoạn 2010-2014, phân tích những điểm đạt được và hạn chế trong công tác quản trị rủi ro trong cho vay trong giai đoạn 2010-2014. Cụ thể, Chi nhánh bước đầu kiểm soát được tỷ lệ nợ xấu tại mức an toàn, kết quả thu hồi nợ đạt mức cao nhưng công tác quản trị rủi ro chưa bài bản, đa số dựa vào kinh nghiệm cá nhân mỗi cán bộ tín dụng, không có sự kết nối giữa các phòng ban trong quy trình quản trị rủi ro. Ngoài những nguyên nhân khách quan, nguyên nhân chủ yếu đến từ chính cách thức thực hiện tại Agribank chi nhánh Thành phố Hải Dương, trong đó nguyên nhân quan trọng là Chi nhánh chưa đưa ra được phương thức quản trị bài bản đối với rủi ro trong cho vay. Xuất phát từ thực trạng và những nguyên nhân đã nêu ra, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả quản trị rủi ro trong cho vay tại Chi nhánh trong giai đoạn tiếp theo. Đó là những nhóm giải pháp toàn diện trong toàn bộ quy trình liên quan quản trị rủi ro trong cho vay.Để thực hiện những giải pháp nói trên đòi hỏi sự nỗ lực, chủ động của Chi nhánh trong thời gian dài. Ngoài ra, luận văn cũng đưa ra một số kiến nghị đối với các cơ quan chức năng, cơ quan quản lý trực tiếp đối để có cơ chế hỗ trợ phù hợp, tạo điều kiện tốt nhất cho Agribank chi nhánh Thành phố Hải Dương phát huy hết nội lực trong quá trình xây dựng cho riêng mình mô hình quản trị rủi ro trong cho vay hiệu quả, an toàn.